Επίσκεψη στο Μουσείο Παλαιμάχων Ποδοσφαιριστών Πάτρας (φωτορεπορτάζ)

Στις κερκίδες του Παμπελοποννησιακού σταδίου βρεθήκαμε, ή για να ακριβολογούμε κάτω από αυτές, εκεί που στεγάζεται ένα εξαιρετικά πλούσιο μουσείο, αυτό του συλλόγου παλαιμάχων ποδοσφαιριστών Πάτρας, στο οποίο μας ξενάγησε ο πρόεδρος του συλλόγου Τάκης Λαμπρόπουλος.

   ο πρόεδρος του Συλλόγου Παλαιμάχων Πατρών Τάκης Λαμπρόπουλος

Όπως μας είπε: «Eπίσημα ο σύλλογος παλαιμάχων ποδοσφαιριστών Πάτρας, ιδρύθηκε το 1984, αλλά ανεπίσημα υπήρχε από την προπολεμική περίοδο, γεγονός που δείχνει τη συσπείρωση που πέρναγε από γενιά σε γενιά. Αρχικά οι πρώτοι αγώνες ήταν μεταξύ παντρεμένων και ανύπαντρων, ενώ μετά καθιερώθηκε ο αγώνας της Μεγάλης Παρασκευής μεταξύ της Άνω πόλης και της Κάτω Πόλης».

Ακολούθως ο κ. Λαμπρόπουλος δήλωσε πως: «Για να επισκεφτεί κανείς το μουσείο πρέπει να κλείσει ραντεβού και ήδη αρκετά σχολεία, αλλά και τμήματα υποδομών συλλόγων το έχουν επισκεφτεί και πάντα τους γίνεται ξενάγηση, καθώς τα νέα παιδιά ρωτούν για παλιούς θρύλους του αχαϊκού ποδοσφαίρου. Η επισκεψιμότητα του μουσείου είναι αρκετά ικανοποιητική.

Ήδη η συγκέντρωση υλικού είναι τέτοια , που υπάρχει και άλλη αίθουσα στο Παμπελοποννησιακό στάδιο, όπου βρίσκεται αποθηκευμένο υλικό σε διαδικασία ταξινόμησης και αρχειοθέτησης και μάλιστα είναι τόσο πολύ – δείγμα του πόσο έχουν αγκαλιάσει την προσπάθεια οι φίλοι του αχαϊκού ποδοσφαίρου – που δεν επαρκεί ο χώρος για να παρουσιαστεί στο σύνολό του».

Βέβαια προς στιγμήν κυριαρχεί το ποδόσφαιρο όπου η προσπάθεια έχει πολλά χρόνια που έχει ξεκινήσει, αλλά η Πάτρα έχει λαμπρή ιστορία και σε πολλά άλλα σπορ και περιμένει τη σειρά της για να αναδειχθεί.

Για τις δράσεις του συλλόγου, ο κ. Λαμπρόπουλος μας είπε: «Οι παλαίμαχοι οργανώνουν εθελοντική αιμοδοσία τέσσερις φορές το χρόνο, όπου προσέρχονται ως εθελοντές αιμοδότες και πρόσωπα εκτός του αθλητικού χώρου, ενώ η τράπεζα αίματος έχει βοηθήσει όχι μόνο παλαίμαχους των Πατρών, αλλά και άλλους από άλλες περιοχές.

Επίσης ο σύλλογος διοργανώνει συναντήσεις με παλαιμάχους άλλων περιοχών τόσο στην Αχαΐα, όσο και με εκδρομές από την Πάτρα σε άλλες περιοχές. Όταν επισκεφτήκαμε το μουσείο ήταν παραμονές εκδρομής για αγώνα στην Κρύα βρύση προς τιμή του Γιώργου Κούδα και ακολούθως στο Βόλο με τους εκεί παλαίμαχους».

Στα εντυπωσιακά εκθέματα είδαμε μία μπάλα ποδοσφαίρου του 1945, δερμάτινη με ραφή και σαμπρέλα, αρκετά βαριά, που ειδικά σε αγώνες υπό βροχή, το βάρος της ήταν σχεδόν απαγορευτικό για κεφαλιές, ίσως γι αυτό τα παλιά τα χρόνια, αρκετοί ποδοσφαιριστές αγωνίζονταν φορώντας κεφαλόδεσμο.

παρέλαση του Ολυμπιακού Πατρών τη δεκαετία του 1920 στην Πάτρα, το λάβαρο διασώζεται στα γραφεία του

Όλες οι ιστορικές περίοδοι αποτυπώνονται στα εκθέματα του μουσείου, από τις δεκαετίες του 1920 και του 1930, όπου η έλευση Μικρασιατών προσφύγων οδήγησε στη δημιουργία πολλών σωματείων, όπως ο Ολυμπιακός Πατρών, η Θύελλα, ο Άρης, ο Αετός Ρίου, η ΑΕΚ Πατρών, o Aτρόμητος, ο Απόλλωνας και πολλά άλλα, έως το 2004 και το Euro της Πορτογαλίας, αλλά και τα χρόνια που ακολούθησαν.

πάνω παρέλαση της ΑΕΚ Πατρών και κάτω ο προπολεμικός Λευκός Αστήρ

Δεν παραλείπουμε και την περίοδο της κατοχής, όπου σύμφωνα με το αρχείο της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αχαΐας, έγιναν αγώνες και έχουν καταγραφεί:

Πρωταθλητές
1942-43 Παναχαϊκή Γ.Ε.
1943-44 διακόπηκε
1944-45 Α.Σ. Απόλλων
1945-46 Α.Σ. Απόλλων

και στο κύπελλο με τους τελικούς

1940-41 Αστέρας – ΑΕΚ Πατρών, με άγνωστο το τελικό αποτέλεσμα
1941-42 δεν διοργανώθηκε
1942-43 Παναχαϊκή Γ.Ε. – Ολυμπιακός Πατρών: 1-0
1943-44 Αχιλλέας -Α.Π.Σ. Πατρεύς: 2-1
1944-45 Απόλλων Πατρών -Αχιλλέας, με άγνωστο το τελικό αποτέλεσμα

Μάλιστα όπως τόνισε ο κ. Τάκης Λαμπρόπουλος, ο ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Πατρών και Μικρασιάτης πρόσφυγας, Νίκος Πολυκράτης, που είχε ανδραγαθήσει στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και μετά είχε βγει αντάρτης στο βουνό με το ψευδώνυμο «Καπετάν Νικήτας», κατέβηκε να παίξει με τον Ολυμπιακό, ενώ μεταξύ των θεατών υπήρχαν και αρκετοί αντάρτες ως περιφρούρηση του καπετάνιου τους, για να αντιμετωπίσουν άμεσα τυχόν παρενέργειες από τις κατοχικές δυνάμεις και τους εγχώριους συνεργάτες τους, αν έφτανε η πληροφορία ότι παίζει ποδόσφαιρο ο Καπετάν Νικήτας, που όσα γκολ έβαζε στα δίχτυα, τόσες επιτυχίες είχε και σε βάρος των δυνάμεων κατοχής.

Οι μαρτυρίες λένε ότι όταν απελευθερώθηκε η Πάτρα και μπήκε μέσα ο καπετάνιος, οι νέες κοπέλες έστρωναν στους δρόμους τις προίκες τους για να περάσει από πάνω με το άλογό του.

Παράλληλα στη μεταπολεμική περίοδο η εταιρία Κατράντζος, που οι Αθηναίοι θυμούνται το μεγάλο κατάστημα αθλητικών ειδών, είχε δημιουργήσει το παπούτσι «Πετρόπουλος – Πανάκης», από τους παίκτες Λάκη (Βασίλειος) Πετρόπουλο και Βαγγέλη Πανάκη (Βαγγέλης Πανόπουλος ή «Μπουλντόζας», ξεκίνησε από τον ΠΑΟ Καλογρέζας και καθιερώθηκε σαν Πανάκης) το εμπορικό του όνομα, που το περιεργαστήκαμε στα χέρια μας και ήταν αρκετά βαρύ και με ιδιαίτερο πέλμα με τρεις τάπες, το φωτογραφίσαμε και σας το παρουσιάζουμε.

Στα ξερά γήπεδα, μία στραβοκλωτσιά με αυτά, στα ξερά γήπεδα της εποχής, ή ένα δυνατό σουτ με μία βαριά δερμάτινη μπάλα, σίγουρα θα ήταν επώδυνη και για αμυντικούς και για τερματοφύλακες.

Ανήκει στα εντυπωσιακά εκθέματα του μουσείου. Μαζί του κύπελλα και φωτογραφίες, λάβαρα και έγγραφα, αναμνηστικά και πλακέτες, δημιουργούν ένα περιβάλλον αναμνήσεων και νοσταλγίας, τότε που το ποδόσφαιρο ήταν πιο ρομαντικό και λιγότερο εμπορευματοποιημένο.

Στο ιστορικό της η ΕΠΣ Αχαΐας αναφέρει: «Η ένωση αρχικά περιελάμβανε σωματεία από την Αιτωλοακαρνανία, την Ηλεία, την Κεφαλλονιά και τη Ζάκυνθο. Το 1968 αποσπάστηκε η Αιτωλοακαρνανία δημιουργώντας δική της ένωση. Το ίδιο έκαναν το 1971 η Ηλεία με την Ζάκυνθο, δημιουργώντας την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ηλείας – Ζακύνθου. Τέλος το 1975 αποσπάστηκε και η Κεφαλλονιά. Το 2002 η ένωση άλλαξε την ονομασία της στη σημερινή.

Από το 1924 έως το 1926 το πρωτάθλημα το διοργάνωνε η Παναχαϊκή σε συνεργασία με τους υπόλοιπους συλλόγους μέχρι το 1927 που ιδρύουν την ένωση, η οποία από το 1927 διοργανώνει πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας και από το 1929 Β΄ και Γ΄ κατηγορίας, καθώς και πρωτάθλημα Α2 κατηγορίας από το 1946 μέχρι το 1967 που ξανά δημιουργείται από την επόμενη περίοδο(2007-2008). Eπίσης από το 1950 μέχρι το 1967, λόγω πληθώρας ομάδων, διοργάνωνε πρωτάθλημα περιφέρειας Α, Β και Γ κατηγορίας στο οποίο συμμετείχαν οι ομάδες από την Αιτωλοακαρνανία, την Ηλεία, την Κεφαλλονιά, τη Ζάκυνθο και από την Αχαΐα εκτός της Επαρχίας Πατρών που συμμετείχαν στο πρωτάθλημα Πατρών. Στο τέλος κάθε αγωνιστικής περιόδου οι πρωταθλητές των δύο πρωταθλημάτων (Πατρών και περιφερειακό) αγωνίζονταν σε διπλούς αγώνες για τον πρωταθλητή της Ένωσης. Από το 1930 με απόφαση της ΕΠΟ είναι ένωση Ά κατηγορίας.

Διοργανώνει επίσης πρωταθλήματα Νέων, παίδων, παμπαίδων, τζούνιορς, επαγγελματικών τάξεων και παλαιμάχων. Μέχρι το 1959 οι πρωταθλητές της αγωνίζονταν σε αγώνες μπαράζ ή σε ειδικά τουρνουά για την συμμετοχή στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα, μαζί με τους πρωταθλητές των άλλων ενώσεων. Από το 1927 μέχρι το 1967 διοργάνωνε πρωταθλήματα αναπληρωματικών Α΄, Β΄, Γ΄ κατηγορίας και αντίστοιχα Β΄και Γ΄ ομάδων και στις τρεις κατηγορίες. Επίσης διοργανώνει και κύπελλο.

Το 2006 η ομάδα αντρών της ΕΠΣ Αχαΐας κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδος και συμμετείχε στο UEFA Regions cup που έγινε στην Βουδαπέστη.

Η Ένωση σήμερα έχει στην δύναμή της 700 περίπου ποδοσφαιριστές και 156 σωματεία αντρών από τα οποία 6 αγωνίζονται σε Εθνικές κατηγορίες και ένα σωματείο γυναικών που αγωνίζεται στην Α΄ εθνική. Επίσης 30 σύλλογοι είναι για διάφορους λόγους ανενεργοί. 18 σύλλογοι αγωνίζονται στην Α΄ κατηγορία, 36 στην Β΄ που χωρίζεται σε τρεις ομίλους, και 76 σύλλογοι στην Γ΄ κατηγορία, χωρισμένη και αυτή σε τρεις ομίλους. Στο κύπελλο η συμμετοχή είναι προαιρετική και ο τελικός διεξάγεται στο Στάδιο της ΠΓΕ (10.000 θέσεις) ή στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο (11.000 θέσεις)».

Kαι ο αγώνας διατήρησης της ιστορικής μνήμης συνεχίζεται, καθώς δεν λήγει ποτέ στο 90’…

Έρευνα-συνέντευξη-φωτο: Νάσος Μπράτσος

Σχετικά θέματα – Πάτρα και αθλητισμός

Απόλλων Πατρών: Μελανόλευκη προσφορά από το 1926 – Ένα σημαντικό κοινωνικό μέγεθος

Στο κατώφλι των 100 χρόνων ζωής ο Ολυμπιακός Πατρών (B’ μέρος)

Στο κατώφλι των 100 χρόνων ζωής ο Ολυμπιακός Πατρών (Α’ μέρος)

Ολυμπιάδα Πατρών – Η δημιουργική της πορεία που ξεκίνησε από το 1961 και την αχαϊκή πρωτεύουσα (Β’ Μέρος)

Ολυμπιάδα Πατρών – Η δημιουργική της πορεία που ξεκίνησε από το 1961 και την αχαϊκή πρωτεύουσα (A’ Μέρος)

Ναυτικός Όμιλος Πατρών: Aπό το 1929 πρωταγωνιστεί στον υγρό στίβο

ΕΑΠ -1927: Η ομάδα που έφερε το μπάσκετ στην Πάτρα και ο Γάλλος μοναχός

Η διαχρονική προσφορά της Πάτρας στον αθλητισμό

Απόλλων Πατρών: Από το Μεσοπόλεμο έως σήμερα

Θύελλα Πατρών: Η παρέα των Μικρασιατών προσφύγων του 1930

Ένα πρότυπο Μητροπολιτικό Κέντρο Αθλητισμού στη Δυτική Ελλάδα και τη χώρα

Αθλητική κυψέλη από το 1925: Το ertnews.gr στα γραφεία του Ολυμπιακού Πατρών

Η “Οδύσσεια” του Ολυμπιακού Πατρών στην Τουρκία το 1933

Το γήπεδο «Προσφυγικών» στην Πάτρα – Το έφτιαξαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες

ΑΣΟ και Λαδόπουλος: Τα παρατημένα εργοστάσια γίνονται χώροι αθλητισμού & Πολιτισμού (φωτορεπορτάζ)

«Χάσουμε κερδίσουμε, εμείς θα το γλεντήσουμε…»

Ο «ποδοσφαιρικός παππούς» της Αχαΐας – Ολυμπιακός Πατρών η ψυχή των Μικρασιατών προσφύγων

Γρηγόρης Πλιάτσικας: Ο αίλουρος «ήρωας του Γκρατς»

130 χρόνια Παναχαϊκή – Αφιέρωμα στο ιστορικό σωματείο

90 χρόνια Ατρόμητος Πατρών – Αθλητική δράση με κέντρο τα Ζαρουχλέικα

Ο ποδοσφαιρικός “γύψος” 1967 – 1974 στην Πάτρα

Γλαύκος Πατρών: Γήπεδο μπάσκετ στην εγκαταλελειμένη Πειραϊκή – Πατραϊκή

Aετός Ρίου 1928: Αθλητική στέγη για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες

Άρης Πατρών: Η διπλή προσφυγιά ενός ποδοσφαιρικού σωματείου

Θύελλα Πατρών: Από το 1930 προσφέρει στον αθλητισμό της Αχαΐας

A.Σ. Ρομαϊκός Κάτω Αχαγιάς: Νέος σύλλογος με βαριά αθλητική κληρονομιά

O σύνδεσμος ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών Αχαΐας στο ertnews.gr (pic)

Δήμος Πατρέων: Παράδοση νέου γηπέδου ποδοσφαίρου

Το ertnews.gr στα δημοτικά γήπεδα ποδοσφαίρου του Δήμου Πατρέων

Το έργο του Αθλητικού Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Πάτρας “Ιάσων” και οι παρεμβάσεις του Δήμου στην πλαζ – Το ert.gr στην Αχαΐα

Δήμος Πατρέων: Ανάδειξη & ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου του αθλητισμού – Συνέντευξη του Τ. Πετρόπουλου στο ert.gr

H “άγνωστη” ιστορία του νέου προπονητήριου της Παναχαϊκής (pic)

Φωστήρας Οβρυάς: Με συλλογική δράση έφτιαξαν το γήπεδό τους

Ο “Καπετάν Νικήτας” θα “ξαναπατήσει” στο χόρτο

Η Λέσχη Ορεινής Ποδηλασίας Πάτρας (Λ.Ο.Π.Π) – Ο Ερυμάνθιος Κάφρος στο ert.gr

Η πρώτη Δημοτική πίστα Pump Track στην Ελλάδα από το Δήμο Πατρέων

«Εκτοπισμένοι, μικρές πράξεις επιβίωσης»: Ντοκιμαντέρ των Α. Μπάρλου – Α. Ribagorda -C. Burck

Στα βήματα του Φάνη Τσιμιγκάτου – Η Αχαϊκή πρωτεύουσα θυμάται και τιμά

Επίκαιρο όσο ποτέ το μήνυμα των Διεθνών Παιδικών Αγώνων

Παγκόσμιoι Παιδικοί Αγώνες με αντιπολεμικό χαρακτήρα

Αφετηρία το 1929 για το αθλητικό ταξίδι της AEΚ Πατρών μέχρι σήμερα