Τι πυροδότησε το κύμα οργής στο Ιράν

Array

Φλέγεται το Ιράν με διαμαρτυρίες να έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες μετά τον θάνατο μιας 22χρονης Μαχσά Αμινί  που είχε συλληφθεί από την αστυνομία του Ιράν επειδή εκείνη φορούσε πολύ χαλαρά την ισλαμική της μαντίλα (χιτζάμπ). Η ένταση κλιμακώνεται, οι νεκροί αυξάνονται και τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένα στη Τεχεράνη.

Τι προκάλεσε τις διαμαρτυρίες και πού μπορεί να οδηγήσουν

Πώς ξεκίνησαν όλα

Σε διαδηλώσεις στους δρόμους, ορισμένες γυναίκες έβγαλαν την υποχρεωτική μαντίλα τους, στριφογυρίζοντάς την επιδεικτικά στον αέρα. Βίντεο στο διαδίκτυο έδειχνε δύο γυναίκες να τις πετούν στη φωτιά. Μια άλλη γυναίκα φαίνεται να κόβει τα μαλλιά της σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Τι πυροδότησε το κύμα οργής στο Ιράν
(AP Photo/Bilal Hussein)

Η αστυνομία ηθών του Ιράν συνέλαβε την Αμινί στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη, όπου πραγματοποιούσε επίσκεψη από τη γενέτειρά της στη δυτική κουρδική περιοχή της χώρας. Κατέρρευσε σε αστυνομικό τμήμα και πέθανε τρεις ημέρες αργότερα.

Η αστυνομία τη συνέλαβε επειδή φορούσε πολύ χαλαρά το χιτζάμπ της. Το Ιράν απαιτεί από τις γυναίκες να φορούν τη μαντίλα με τρόπο που να καλύπτει πλήρως τα μαλλιά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο. Μόνο το Αφγανιστάν υπό την κυριαρχία των Ταλιμπάν εφαρμόζει τώρα ενεργά έναν παρόμοιο νόμο. Η υπερσυντηρητική Σαουδική Αραβία έχει μειώσει την επιβολή του τα τελευταία χρόνια.

Η αστυνομία απορρίπτει τις κατηγορίες κακομεταχείρισης της Αμινί και υποστηρίζει ότι πέθανε από καρδιακή προσβολή. Ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί δεσμεύτηκε πως θα πραγματοποιηθεί σχετική έρευνα.

Η οικογένεια της Αμινί υποστηρίζει ότι η κόρη τους δεν είχε ιστορικό καρδιακών προβλημάτων και ότι δεν τους επέτρεψαν να δουν τη σορό της πριν από την ταφή της. Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν μετά την κηδεία της στην κουρδική πόλη Σακέζ το Σάββατο και γρήγορα εξαπλώθηκαν σε άλλα μέρη της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Τεχεράνης.

Πώς αντιμετωπίζονται οι γυναίκες στο Ιράν

Τι πυροδότησε το κύμα οργής στο Ιράν
(AP Photo/Francisco Seco)

Οι Ιρανές έχουν πλήρη πρόσβαση στην εκπαίδευση, εργάζονται εκτός σπιτιού και κατέχουν δημόσια αξιώματα. Αλλά υποχρεούνται να ντύνονται σεμνά στους δημόσιους χώρους, φορώντας δηλαδή χιτζάμπ και μακριές φαρδιές ρόμπες. Ανύπαντροι άνδρες και ανύπαντρες γυναίκες απαγορεύεται να συναναστρέφονται.

Υπεύθυνη για την επιβολή τους είναι η επονομαζόμενη «αστυνομία ηθών» που αποτελείται από άνδρες αλλά και γυναίκες, σταθμεύει σε δημόσιους χώρους και κάνει περιπολίες με σκοπό την… καθοδήγηση.

Η επιβολή των εν λόγω κανόνων είχε χαλαρώσει την περίοδο που ήταν πρόεδρος της χώρας ο μετριοπαθής Χασάν Ροχανί.

Με την άνοδο ωστόσο Εμπραχίμ Ραϊσί στην εξουσία το 2021, το πλαίσιο επιβολής άρχισε εκ νέου να αυστηροποιείται στην πράξη. Σύμφωνα με το γραφείο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, νεαρές γυναίκες έχουν τους τελευταίους μήνες δεχθεί χαστούκια, ξυλοκοπηθεί με ρόπαλα και συρθεί σε αστυνομικά οχήματα.

Η αντίδραση του Ιράν στις διαδηλώσεις 

Οι Ιρανοί ηγέτες έχουν υποσχεθεί να διερευνήσουν τις συνθήκες του θανάτου του Αμινί, ενώ έχουν κατηγορήσει ανώνυμες ξένες χώρες και εξόριστες ομάδες της αντιπολίτευσης ότι τον εκμεταλλεύονται ως πρόσχημα για να υποδαυλίσουν τις ταραχές.

Η θρησκευτική ηγεσία του Ιράν αντιμετωπίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως απειλή και απορρίπτει τον δυτικό τρόπο ζωής. Ο ίδιος ο Χαμενεΐ έχει παράλληλα αποκηρύξει τις επονομαζόμενες «έγχρωμες» επαναστάσεις στην Ευρώπη και αλλού ως ξένες επεμβάσεις.

Ακτιβιστές και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κατηγορήσει τις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας για τη δολοφονία διαδηλωτών και σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν, το 2019 για παράδειγμα όταν χιλιάδες Ιρανοί διαδήλωναν με φόντο την άνοδο στις τιμές των καυσίμων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι διεθνοπολιτική ένταση γύρω από το Ιράν έχει οξυνθεί από το 2015, οπότε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν και εν συνεχεία προχώρησε στην επιβολή εξοντωτικών κυρώσεων κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας

Θα μπορούσαν οι διαδηλώσεις να ρίξουν την κυβέρνηση του Ιράν;

Οι Αρχές τλου Ιράν έχουν βρεθεί αντιμέτωπες και με άλλα κύματα διαμαρτυριών τα περασμένα χρόνια, χωρίς όμως να υπάρξουν στη χώρα μεγάλες ανατροπές.

Η πιο σοβαρή πρόκληση ήταν οι διαδηλώσεις που είχαν ακολουθήσει με φόντο το αμφισβητούμενο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2009, όταν εκατομμύρια Ιρανοί βγήκαν στους δρόμους ζητώντας μεταρρυθμίσεις.

Οι ιρανικές Αρχές είχαν τότε απαντήσει επιδιδόμενες σε σκληρή καταστολή, ανοίγοντας πυρ εναντίον των διαδηλωτών, εξαπολύοντας κύματα συλλήψεων και οδηγώντας τους ηγέτες της αντιπολίτευσης σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Μεταξύ των νεκρών τότε ήταν και η Νέντα Αγά Σολτάν, μια 27χρονη γυναίκα που έγινε σύμβολο του κινήματος διαμαρτυρίας.

Πηγή: Associated Press

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος