Τεταμένη παραμένει η κατάσταση στα σύνορα της Ουκρανίας, ενώ το ΝΑΤΟ διαμηνύει ότι υπάρχει ακόμα «διπλωματική διέξοδος» στην κρίση που έχει προκληθεί από τη συσσώρευση ρωσικών στρατευμάτων και ετοιμάζεται να στείλει τις γραπτές προτάσεις του στη Ρωσία εντός της εβδομάδας. Το Κίεβο δεν έχει καμία αντίρρηση για την γραπτή απάντηση που θα δώσουν οι ΗΠΑ στη Ρωσία, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την αποτροπή στρατιωτικής κλιμάκωσης, σημείωσε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα. Σε μία προσπάθεια αποκλίμακωσης της έντασης, αξιωματούχοι από Ρωσία, Γαλλία, Γερμανία και Ουκρανία συναντώνται την Τετάρτη στο Παρίσι.
Η εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ Οάνα Λουνγκέσκου, αναφερόμενη σε συνέντευξη του γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στο CNN, τόνισε ότι υπάρχει ακόμα «διπλωματική διέξοδος» στην κρίση και πως η Ρωσία θα πρέπει να αποκλιμακώσει και να δεσμευτεί με καλή πίστη στις πολιτικές συνομιλίες με το ΝΑΤΟ. «Το ΝΑΤΟ θα στείλει τις γραπτές προτάσεις του στη Ρωσία αυτή την εβδομάδα», ανέφερε, σε ανάρτησή της στο Twitter.
Ο Ντμίτρο Κουλέμπα τόνισε ότι η Ρωσία δεν έχει συσσωρεύσει αρκετά στρατεύματα στα σύνορα για ευρείας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, όμως πρόσθεσε ότι μπορεί να το κάνει αργότερα και πως ο κίνδυνος είναι μεγάλος.
Ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας ανέφερε ότι η χώρα του βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τις ΗΠΑ όσον αφορά στην εκτίμηση της κατάστασης ασφαλείας, ενώ κατηγόρησε τη Μόσχα ότι θέλει να σπείρει πανικό.
Η Ρωσία συνεχίζει την επίδειξη ισχύος, στέλνοντας περισσότερα αεροσκάφη στη Λευκορωσία και πραγματοποιώντας νέα γυμνάσια στην Κριμαία και ναυτικές ασκήσεις στη Βόρεια Θάλασσα.
Η Μόσχα αναμένει από την Ουάσιγκτον να απαντήσει γραπτώς στις προτάσεις για εγγυήσεις ασφαλείας που θέλει από την Δύση. Έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, όμως διαμηνύει ότι δεν έχει πρόθεση να εισβάλει στη χώρα, επισημαίνοντας ότι μπορεί να αναπτύξει στρατεύματα όπου θέλει στο έδαφός της, ενώ καταλογίζει ρωσοφοβία στη Δύση.
Την ίδια ώρα, το Λονδίνο δεν αποκλείει την επιβολή κυρώσεων στον ίδιο τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν αν η χώρα του εισβάλει στην Ουκρανία, όπως δήλωσε η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών Λιζ Τρας, απαντώντας σε σχετική ερώστηση στο Sky.
«Θα προωθήσουμε νέα νομοθεσία για να καταστήσουμε το καθεστώς μας κυρώσεων πιο αυστηρό ώστε να μπορούμε να βάλουμε στο στόχαστρο περισσότερες εταιρείες και πρόσωπα στη Ρωσία. Θα το προωθήσουμε τις προσεχείς μέρες. Αυτό δεν το αποκλείω» σημείωσε η Λιζ Τρας. Ανέφερε, επίσης, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παρέχει αμυντικά όπλα στην Ουκρανία.
Είχε προηγηθεί δήλωση του Τζο Μπάιντεν την Τρίτη ότι θα εξέταζε το ενδεχόμενο να επιβάλει κυρώσεις προσωπικά στον Βλ. Πούτιν σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
«Δεν έχουμε σκοπό να αναπτύξουμε αμερικανικές ή νατοϊκές δυνάμεις στην Ουκρανία», σημείωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Πρόσθεσε όμως ότι μπορεί να μετακινηθούν στο εγγύς μέλλον κάποιοι από τους 8.500 Αμερικανούς στρατιώτες που έχουν τεθεί σε επιφυλακή, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Υπέρ της διπλωματικής λύσης στο ζήτημα της Ουκρανίας τάχθηκαν ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, κατά τη συνάντησή τους στο Βερολίνο την Τρίτη. Ο κ. Μακρόν, ο οποίος θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν την Παρασκευή, χαρακτήρισε τη Ρωσία «δύναμη αποσταθεροποίησης».
Για τον κίνδυνο μεγάλης στρατιωτικής σύγκρουσης στην Ευρώπη έκανε λόγο ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ διαμήνυσε ότι η Μόσχα δεν επιθυμεί να συμπεριληφθούν η ΕΕ και ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη στις συνομιλίες για το ουκρανικό ζήτημα.
Παράλληλα, οι ηγέτες δυτικών χωρών εντείνουν τις στρατιωτικές προετοιμασίες, ενώ καταρτίζουν σχέδια για τη θωράκιση της Ευρώπης αν προκύψει πρόβλημα ενεργειακού εφοδιασμού σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε την Τρίτη ότι η Δύση έχει λάβει μέτρα για να προστατεύσει τις προμήθειες φυσικού αερίου της Ευρώπης.
«Είναι προφανές ότι η Ευρώπη είναι εκτεθειμένη πολύ περισσότερο από τις ΗΠΑ, επειδή η γεωγραφική εγγύτητα συμβαδίζει με στενούς οικονομικούς δεσμούς και δεσμούς ασφαλείας», σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γκούντραμ Βολφ, ο διευθυντής του ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών.
Παρά την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, η Μόσχα παραμένει η πέμπτη αγορά εξαγωγών για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με 81,5 δισεκατομμύρια ευρώ από τον Ιανουάριο ως τον Νοέμβριο 2021.
Είναι επίσης ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής της ηπείρου πίσω από την Κίνα και τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη Eurostat, με 142 δισεκ. ευρώ εμπορευμάτων κατά τους 11 πρώτους μήνες της περυσινής χρονιάς.
«Αυτή η εμπορική σχέση μετράει για εμάς», παραδέχθηκε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις 20 Ιανουαρίου στη διάρκεια του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός. Συμπλήρωσε, ωστόσο, ότι αυτή η σχέση «μετράει ακόμη περισσότερο για τη Ρωσία», διευκρινίζοντας πως η ΕΕ είναι ο πρώτος εταίρος και ο πρώτος επενδυτής της χώρας.
«Το περιθώριο ελιγμών δεν είναι διόλου το ίδιο για την Ευρώπη» σε σχέση με τις ΗΠΑ, παρατηρεί ο εξειδικευμένος στις οικονομικές κυρώσεις δικηγόρος Ολιβιέ Ντοργκάν, επισημαίνοντας το κίνδυνο «να αυτοτιμωρηθείς» τιμωρώντας τον άλλον σ’ αυτού του τύπου τη σύγκρουση.
Το πιο εύγλωττο παράδειγμα είναι αυτό των υδρογονανθράκων, οι οποίοι θα αποτελούσαν εν δυνάμει στόχο στο οπλοστάσιο των κυρώσεων εναντίον της Μόσχας, σ’ ένα πλαίσιο μεγάλης ανόδου των τιμών στη Γηραιά Ήπειρο και στην καρδιά του χειμώνα, σε περίπτωση που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν καταλάμβανε την Ουκρανία.
Από τη Μόσχα προέρχεται περισσότερο από το 40% των ευρωπαϊκών εισαγωγών αερίου, και αν κλείσει η ρωσική στρόφιγγα λόγω δυτικών κυρώσεων ή ρωσικών μέτρων αντιποίνων, υπάρχει κίνδυνος να επιβαρυνθεί ακόμη περισσότερο ο λογαριασμός εκατομμυρίων νοικοκυριών για την ενέργεια.
«Υπάρχουν αποθέματα, αλλά μιλάμε για μερικές εβδομάδες κατανάλωσης», αναλύει ο Γκούντραμ Βολφ. «Τα αποθέματα θα έφθαναν στο μηδέν και θα ήταν τότε πολύ περίπλοκο να αντισταθμιστούν στο 100% οι εισαγωγές ρωσικού αερίου με αέριο του Κατάρ ή άλλων παραγωγών», εκτιμά προειδοποιώντας για τον κίνδυνο ελλείψεων.
Το ζήτημα του ρωσικού χρηματοοικονομικού τομέα
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να απαγορεύσουν τις συναλλαγές σε δολάρια, το νόμισμα-βασιλιά των διεθνών ανταλλαγών, ή να αποκλείσουν τη Μόσχα από τον οργανισμό Swift, ένα ουσιώδους σημασίας σύστημα διεθνών τραπεζικών συναλλαγών που ιδρύθηκε το 1973 και στους κόλπους του οποίου βρίσκονται 300 τράπεζες και χρηματοοικονομικοί θεσμοί της Ρωσίας.
Ανάλογα με την περίπτωση, οι επιχειρήσεις που συνεργάζονται με τη Ρωσία θα πλήττονταν πολύ. Η Γερμανία, η οποία έχει ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία, έδειξε πως είναι εχθρική στην ιδέα οι κυρώσεις να αφορούν το Swift, σύμφωνα με ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή.
Μια πιο λεπτή προσέγγιση θα μπορούσε να επιλεγεί στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μεταξύ των Δυτικών, εκτίμησε ο δικηγόρος Ολιβιέ Ντοργκάν, ώστε να μην υποστούν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πολύ μεγάλες οικονομικές αναταράξεις.
«Αντί να τιμωρήσουμε όλες τις ρωσικές τράπεζες, θα μπορούσαμε ίσως να αρχίσουμε από αυτές που βρίσκονται πιο κοντά στους κύκλους που συνδέονται με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, να μην αγγίξουμε ίσως τον τομέα του αερίου, που είναι υπερβολικά σημαντικός για την Ευρώπη, αλλά να αρχίσουμε από τον πετρελαϊκό τομέα», είπε ο Ντοργκάν, όμως πρόσθεσε ότι είναι ανάγκη να υιοθετηθούν πιο αυστηρές κυρώσεις απ’ ό,τι το 2014.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με το δικηγόρο, «αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσιζαν να προχωρήσουν μόνες, η επίπτωση των αμερικανικών οικονομικών κυρώσεων πέρα από τα σύνορά τους είναι τόσο ισχυρή ώστε οι μείζονες παίκτες της ΕΕ, τραπεζικοί ή ενεργειακοί, θα ήταν υποχρεωμένοι να συμμορφωθούν».
Πηγές: ΕΡΤ, Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος