H Ρωσία εδώ και μερικές μέρες έχει, βάσει των διεθνών οίκων αξιολόγησης, βρεθεί σε καθεστώς χρεοκοπίας. Ωστόσο, η ίδια απορρίπτει αυτή την αξιολόγηση, τονίζοντας πως εμποδίζεται τεχνητά από το να διεκπεραιώσει τις υποχρεώσεις της, λόγω της επιβολής κυρώσεων από τη Δύση και μπλοκαρίσματος των συστήματων διεθνούς διακανονισμού των λογαριασμών της.
Η εξέταση των οικονομικών δεδομένων δείχνει πως τα αποθεματικά της Ρωσίας, που ανέρχονται σε 640 δισ. δολ. (παρά τη δέσμευση των μισών που ήταν κατατεθειμένα σε δυτικές τράπεζες) και η αύξησή τους κατά περίπου 100 δισ. από την έναρξη του πολέμου, είναι υπεραρκετά για την πληρωμή των περίπου 2.5 δισ. τόκων και αποδόσεων για τα κρατικά ομόλογα ύψους 40 δισ. δολ., εκ των οποίων μόνον τα 20 δισ. είναι αγορασμένα από ξένους επενδυτές. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος της Ρωσίας ανέρχεται μόλις σε 18,2% σε σχέση με το ΑΕΠ, κατάσταση πολύ διαφορετική από τη στάση πληρωμών που έκανε η χώρα το 1998, όταν το χρέος της βρισκόταν στο 95,5% και υπήρχε καθίζηση των πωλήσεων κυρίως πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από το πόσο ουσιαστική ή τεχνικώς επιβεβλημένη από τη Δύση είναι η χρεοκοπία της Ρωσίας, γεγονός αποτελεί πως αποκλείεται για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα από τις διεθνείς αγορές. Κι αν αυτό δεν αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για τον στενό κρατικό πυρήνα της Ρωσίας, για τον ιδιωτικό και τραπεζικό τομέα της ο διεθνής δανεισμός έχει ιδιαίτερα βάρος. Ενδεικτικά να αναφερθεί πως ο δανεισμός αυτών των τομέων ανέρχεται σε 150 δισ. δολ. Επιπλέον, η Ρωσία μόλις το 1996 άρχισε “να βγάζει τη ρετσινιά” της αθέτησης ξένων πληρωμών που είχαν αποφασίσει οι Μπολσεβίκοι το 1918, μετά την επιβολή της Οκτωβριανής Επανάστασης. Από την άλλη, η εμπόδιση της Ρωσίας να εξυπηρετήσει το δημόσιο και ιδίως το ιδιωτικό χρέος της ενέχει και ορισμένους συστημικούς κινδύνους για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επενδυτικά Funds της Δύσης.
Προς το παρόν, η Ρωσία δείχνει να ξεπερνά τις περισσότερες από τις διεθνείς οικονομικές κυρώσεις που τις επιβλήθηκαν και μάλιστα έχει να παρουσιάσει πλεόνασμα στο ισοζύγιο πληρωμών της περίπου 100 δισ. δολ από την έναρξη του πολέμου, κυρίως από τις πωλήσεις ενεργειακών προϊόντων σε ολοένα και υψηλότερες τιμές. Ωστόσο, οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν μείωση του ΑΕΠ της χώρας έως και -12% μέσα στο 2022, ο πληθωρισμός κινείται στο 17% και στην αγορά της σημειώνονται ελλείψεις εισαγόμενων καταναλωτικών αγαθών από τη Δύση, αλλά και απαραίτητων για τη βιομηχανία τεχνολογικών προϊόντων, εξαρτημάτων, ανταλλακτικών κλπ. Η Μόσχα επί του παρόντος βρίσκει διεξόδους μέσα από “τριγωνικό εμπόριο” που διεξάγει με χώρες που δεν της έχουν επιβάλλει κυρώσεις (στις οποίες εξάγει ενεργειακές και άλλες ύλες και προμηθεύεται μέσω αυτών δυτικά προϊόντα), αλλά εφόσον συνεχιστεί η αποκοπή της από τη δυτική οικονομία ο κίνδυνος, μερικής έστω, επιστροφής στην σοβιετική εποχή και στο τότε βιοτικό/τεχνολογικό επίπεδο είναι ορατός.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, όσο διαρκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχίζεται κι αυτό το ιδιότυπο μπρα ντε φερ μεταξύ Δύσης και Ρωσίας. Η Δύση, μη επιθυμώντας την άμεση εμπλοκή της στον πόλεμο, τον διεξάγει έμμεσα με την αποστολή όπλων στην Ουκρανία και κυρίως με την επιβολή ολοένα και περισσότερων οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία. Η δε Ρωσία, εκτός από τη διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων, “οπλοποιεί” την κατάσταση στις αγορές ενέργειας, πρώτων υλών, διατροφικών προϊόντων κλπ. όπου οι αυξήσεις είναι εκρηκτικές και οι ελλείψεις στις δυτικές οικονομίες ορατές. Σε τελική ανάλυση πολλές από τις κυρώσεις της Δύσης καταλήγουν να στρέφονται κατά των πολιτών και των επιχειρήσεων της. Π.χ., εκτός από τα προβλήματα στην τροφοδοσία πολλών ευρωπαϊκών χωρών με ρωσικό φυσικό αέριο, η επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό αργό και οι σκέψεις στο G7 για επιβολή πλαφόν στην τιμή του μονομερώς και διεθνώς, οδηγεί σε νέα άνοδο της τιμής του μαύρου χρυσού. Ενδεικτικά, αναλυτές της JB Morgan υπολογίζουν πως αν η Ρωσία, είτε ως αντίποινα, είτε λόγω εξαναγκασμών, αποσύρει πλήρως από την διεθνή αγορά 3 εκατ. βαρέλια πετρελαίου, η τιμή του βαρελιού θα πλησιάσει τα 190 δολ κι αν η περικοπή φτάσει τα 5 εκατ. βαρέλια την ημέρα η τιμή μπορεί να ανεβεί… στη στρατόσφαιρα, δηλαδή κοντά στα 380 δολ !
Επομένως, διεξάγεται ένας αγώνας για το ποιός θα λυγίσει πρώτος: η Ρωσία, από την οικονομική ασφυξία που επιδιώκει να της δημιουργήσει η Δύση ή η Δύση μέσα από πρωτοφανείς αυξήσεις τιμών και ελλείψεις ενέργειας, που θα επιφέρουν μεγάλα πλήγματα στις οικονομίες -ειδικά της Ευρώπης- αλλά και πιθανότατα έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Ηδη σημειώνονται κινητοποιήσεις και απεργίες σε ευρωπαϊκές χώρες που δεν θα το περίμενε κανείς, όπως στη Βρετανία και το Βέλγιο. Για δε τον αναπτυσσόμενο κόσμο, μιλάμε για ένδεια, χρεοκοπίες -όπως ήδη συνέβη με τη Σρι Λάνκα- έως και πιθανές εξεγέρσεις.
Η εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» εξέτασε αυτά τα ζητήματα με τη συμμετοχή του Δημήτρη Μπακόλα. Ο κ. Μπακόλας είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας European Profiles A.E. η οποία υλοποιεί προγράμματα βοήθειας για την ανασυγκρότηση 60 αναπτυσσομένων χωρών μεταξύ των οποίων πολλά στη Ρωσία και την Ουκρανία. Ο ΔΜ έχει ζήσει, σπουδάσει και εργαστεί χρόνια στην Ουκρανία και τη Ρωσία επί σοβιετικής εποχής, πριν επιστρέψει το 1980 στην Ελλάδα και ασχοληθεί με την ανάπτυξη εφαρμογών πληροφορικής. Μεταξύ άλλων, είναι Γ.Γ. του Ελληνο-Ρωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος