Τουρκία: Τι γκρεμίζει και τι οικοδομεί ο σεισμός

Τα αίτια πίσω από τις τόσο κακές κατασκευές στην Τουρκία, που συνέβαλαν στην εκατόμβη νεκρών, καθώς και οι συνέπειες του σεισμού στην προεκλογική κατάσταση της Τουρκίας, την οικονομία και τις διεθνείς σχέσεις της ήταν τα θέματα που απασχόλησαν την εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο».

Τουρκία: Τι γκρεμίζει και τι οικοδομεί ο σεισμός

Καλεσμένος ήταν ο Γιάννης Γρηγοριάδης Αν. Καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μπίλκεντ της Άγκυρας και Ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας.

Παρά την ένταση του σεισμού, προκάλεσε αίσθηση το μέγεθος των καταστροφών που είχε ως συνέπεια τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων. Ειδικοί στο εσωτερικό της Τουρκίας και στο εξωτερικό εξηγούν την κατάρρευση ακόμη και νεόκτιστων και διαφημιζόμενων αντισεισμικών κτιρίων στη μη τήρηση των -ήδη καθυστερημένων- αυστηρότερων μετά το 1999 πολεοδομικών κανονισμών, στις αλλεπάλληλες κατασκευαστικές αμνηστίες, στην χωρίς όρια και όρους ανάπτυξη του κατασκευαστικού κλάδου, καθώς και στη διαπλοκή του με την πολιτική. Από την άλλη, σε μια χώρα με το γεωγραφικό μέγεθος της Τουρκίας, με τη μεγάλη δημογραφική άνοδο, την εκρηκτική οικοδομική ανάπτυξη των μεγαλουπόλεων και την οργάνωση/διοίκηση μιας εν πολλοίς “ανατολίτικης κοινωνίας” τίθεται το ερώτημα πόσο διαφορετικά θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα ;  Και επειδή “μετά θάνατον εμφανίζονται πολλοί προφήτες”, αρκετοί υπογραμμίζουν τώρα ότι το θέμα της αντισεισμικής θωράκισης της χώρας δεν ήταν ποτέ ψηλά στην ατζέντα της πολιτικής της Τουρκίας (όπως και της Ελλάδας). Αλλά πόσο κάτι τέτοιο θα ήταν εφικτό;    

Η προεκλογική περίοδος ήδη πριν τον σεισμό δεν έβαινε ομαλά, μια και πολλά δεν είχαν ακόμη αποσαφηνιστεί για τις εκλογές της 14ης Μαΐου. Υπήρχε το θέμα της συνταγματικότητας της υποψηφιότητας του Ερντογάν, η έλλειψη ακόμη κοινού υποψηφίου της αντιπολίτευσης, η προσπάθεια να αποκλειστεί δικαστικά το φιλοκουρδικό HDP, η εκκρεμότητα με το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές εκλογές, έως και η περίπτωση αναβολής της εκλογικής διαδικασίας για άλλους λόγους (όπως π.χ. μια νέα επέμβαση στη Συρία). Τώρα με τις βιβλικές καταστροφές και τα χιλιάδες θύματα σε 10 από τις 71 επαρχίες της Τουρκίας εκ των πραγμάτων δημιουργούνται νέα δεδομένα. Ετσι, η αναβολή των εκλογών μπορεί να θεωρηθεί επιβεβλημένη από τα πράγματα και όχι απλώς από τον Ερντογάν. Επίσης, οι συνέπειες του σεισμού πλήττουν περισσότερο την κυβέρνηση και τον ίδιο -αν και οι ευθύνες είναι ευρύτερες και πιο μακροχρόνιες- και μάλιστα σε μια περίοδο που οι δημοσκοπήσεις τον έδειχναν να ανακάμπτει. Από την άλλη, είναι μάλλον νωρίς για να διαπιστωθεί κατά πόσον η αντιπολίτευση κεφαλαιοποιεί τη λαϊκή οργή για την ελλιπή επίβλεψη του κατασκευαστικού κλάδου πριν το σεισμό και μετά για τις καθυστερήσεις και την έλλειψη οργάνωσης στην αρωγή.  

Ο υπολογισμός του οικονομικού κόστους των καταστροφών είναι ακόμη δύσκολο να γίνει. Ωστόσο, με τα στοιχεία που ήδη είναι γνωστά για τις καταστροφές κατοικιών, υποδομών κλπ., αλλά και την διαταραχή των οικονομικών λειτουργιών, υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ της Τουρκίας μπορεί να είναι για το 2023 μια ή και δύο μονάδες χαμηλότερο από την αύξηση του 5% που αναμενόταν. Επίσης, εκτιμάται πως ο σεισμός θα επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα την ζωή 13.5-15 εκατ. ανθρώπων. Επομένως, η καταστροφή αποτελεί ένα σημαντικό πλήγμα για την τουρκική οικονομία, που θα κάνει χρόνια να αποσβεστεί. Π.χ. υπολογίζεται πως η εκκαθάριση και ανοικοδόμηση ορισμένων περιοχών μπορεί να χρειαστεί και μια 10ετία, αν και οι περιφέρειες που χτυπήθηκαν δεν ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένες, παράγοντας μόνον το 8.5% του τουρκικού ΑΕΠ,  ενώ δεν είχαν και τουριστική ανάπτυξη. Απ΄ την άλλη, είναι γνωστό πως οι καταστροφές -φυσικές, πολεμικές κλπ-  εφόσον παραμείνουν εντός ορισμένων ορίων και με την προϋπόθεση να υπάρξουν κεφάλαια για ανοικοδόμηση μπορούν να μετατραπούν σε κεϋνσιανές μηχανές ανάπτυξης των οικονομιών. 

Επίσης, τα ΜΜΕ και οι αναλυτές στο εσωτερικό και το εξωτερικό ασχολούνται με τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει ο σεισμός στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας. Μεταξύ αυτών  γίνονται ορισμένες αναφορές και για την επίδραση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς και για τις πιθανότητες επανάληψης μιας «διπλωματίας των σεισμών» των δύο χωρών. Ωστόσο, πολύ μεγαλύτερη σημασία αναμένεται να έχει η τυχόν επίδραση των σεισμών στις σχέσεις της Τουρκίας και η ευκαιρία για αλλαγή ατζέντας με την ΕΕ και κυρίως με τις ΗΠΑ, όπου ήδη υπήρξε επικοινωνία Μπλίνκεν-Τσαβούσογλου και υπόσχεση για αμερικανικής βοήθειας, ενώ ανακοινώθηκε και οικονομική ενίσχυση 1,78 δις. δολ. από την Παγκόσμια Τράπεζα που επηρεάζεται άμεσα από ΗΠΑ.  Σημαντική ήταν η παρουσία του Ισραήλ στις επιχειρήσεις διάσωσης ( διαθέτοντας 360 άτομα και ένα νοσοκομείο εκστρατείας), κάτι που ενδεχομένως δείχνει και μια διάθεση ευρύτερης προσέγγισης των χωρών. Επίσης, ιδιαίτερα παρούσες είναι τις μέρες αυτές και οι μοναρχίες του Κόλπου, με τις οποίες ήδη υπήρχε το προηγούμενο διάστημα  αισθητή βελτίωση των σχέσεων  της Τουρκίας τόσο σε πολιτικό, όσο κυρίως σε οικονομικό επίπεδο.

Διαβάστε ακόμα

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος