Η συνέργεια εντονότερων και μακρύτερων καυσώνων και υπερδόμησης σε μεγαλουπόλεις σαν την Αθήνα είναι οδυνηρή, καθιστώντας πιο αφόρητη τη ζέστη, αλλά και αυξάνοντας τους θανάτους τις μέρες που συμβαίνει, όπως δείχνει πανευρωπαϊκή έρευνα. Το «καυτό» αυτό θέμα αναπτύσσεται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Α’ Πρόγραμμα, Σάββατα και Κυριακές 12.00-13.00), με τη συμμετοχή του Κώστα Καρτάλη, Καθηγητή Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή.
Οι καύσωνες είναι ολοένα και συχνότεροι και μεγαλύτερης διάρκειας, όπως οι τελευταίοι που έπληξαν μέσα στον Ιούλιο σχεδόν το σύνολο της Ευρώπης και τελικά και την Ελλάδα επί σχεδόν 13 συνεχόμενες ημέρες, με ένα μικρό διάλειμμα. Όμως, επιπλέον τούτων, οι καύσωνες δημιουργούν ένα αυξημένο αποτύπωμα σε αστικά κέντρα όπως η Αθήνα, τα οποία χαρακτηρίζονται από υπερβολική δόμηση, «ξεχύλωμα» του πολεοδομικού ιστού από το κέντρο προς όλες πλέον τις κατευθύνσεις, κατάληψη των περισσότερων εναπομεινάντων ελεύθερων και πράσινων χώρων και μετατροπή χιλιάδων μονοκατοικιών και κτιρίων 2-3 πατωμάτων σε νέες πολυώροφες πολυκατοικίες, που αποκαλούνται μάλιστα «πράσινες».
Μέχρι πρόσφατα οι ειδικοί των αστικών κλιματικών συνθηκών χρησιμοποιούσαν την έννοια της «θερμικής νησίδας», για να περιγράψουν τη μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ των κεντρικών περιοχών των πόλεων και των περιχώρων, καθώς και της διατήρησης υψηλής θερμότητας και τη νύχτα στα σημεία αυτά. Πλέον, η εξέλιξη της Αθήνας από τα μέσα του ’80 έως σήμερα (κυρίως την περίοδο 2001-2011 και λιγότερο 2011-2021) έχει καταστήσει τον όρο αυτό παρωχημένο, όπως εξηγεί ο κ. Καρτάλης, γιατί οι θερμικές νησίδες έχουν επεκταθεί στους περισσότερους ενδιάμεσους χώρους του κέντρου και των κοντινών συνοικιών, έως και των πιο απομακρυσμένων προαστίων. Χαρακτηριστική είναι η αποτύπωση αυτής κατάστασης σε χάρτες που κατάρτισε το ΕΚΠΑ και σε σχετική έρευνα που έκανε, στην οποία μετείχε και ο ίδιος, ο οποίος παρουσιάζει στην εκπομπή τις κυριότερες καταγραφές της.
Με τον κ. Καρτάλη συζητούνται οι λύσεις που ακόμη υπάρχουν για τη μετρίαση τουλάχιστον του προβλήματος. Υπογραμμίζεται, επίσης, η χρησιμότητα της πρόσφατης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας να κρίνει αντισυνταγματικό το bonus σε ορόφους και τετραγωνικά που δινόταν από το 2012 έως πρόσφατα οριζόντια σε όλα τα νέα κτίρια που απλώς αποκτούσαν ένα «πράσινο δώμα» ή χρησιμοποιούσαν ορισμένα βιοκλιματικά υλικά. Αποτέλεσμα ήταν ακόμη και συνοικίες με σχετικά χαμηλή δόμηση να γεμίσουν πολυώροφα κτίρια και να πυκνώσουν κι άλλο οικιστικά, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον χαρακτήρα τους, αλλά επίσης τον αερισμό, τον φωτισμό και τον δροσισμό τους. Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας απεφάνθη πως μια τέτοια πριμοδότηση θα πρέπει να συμβαίνει μόνον κατόπιν τοπικών και ειδικών χωροταξικών και πολεοδομικών μελετών, που να αποδεικνύουν πως δεν δημιουργείται μεγαλύτερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος γειτονιών, συνοικιών και δήμων.
Τέλος, με αφορμή το γεγονός πως σε λίγους μήνες κλείνουν 10 χρόνια από τις Συμφωνίες του Παρισιού στην COP21 (21η Διεθνής Διάσκεψη των Μερών για την Κλιματική Αλλαγή), με τον κ. Καρτάλη γίνεται ένας απολογισμός του τι επετεύχθη και τι όχι μέσα σ΄ αυτή την περίοδο. Αναφέρεται, επίσης, το ποιά ήταν τα αποτελέσματα της τελευταίας COP29 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν τον περασμένο Νοέμβριο και τι προσδοκάται από την επόμενη COP30 στην Μπελέμ της βραζιλιάνικης Αμαζονιακής.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος