Επιχειρώντας μία αποτίμηση της θητείας του εκλιπόντος Ιρανού Προέδρου, Εμπραχίμ Ραϊσί ο ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και διδάσκων Ελληνοϊσραηλινές Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γαβριήλ Χαρίτος, μίλησε στην εκπομπή «Newsroom» του EΡΤΝews επισημαίνοντας ότι το Ιράν κατάφερε να αξιοποιήσει τις διεθνείς συγκυρίες υπέρ της χώρας του και να μετριάσει τις συνέπειες των οικονομικών κυρώσεων. Παράλληλα τόνισε ότι κομβικό σημείο για την εξωτερική πολιτική του Ιράν επί θητείας Ραϊσί ήταν ο πόλεμος στην Ουκρανία, που αποτέλεσε για την Τεχεράνη μία σημαντική ευκαιρία να προσεταιριστεί τη Ρωσία – προσφέροντας στο οπλοστάσιό της τα drone ιρανικής κατασκευής – αλλά και την Κίνα ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο Ισραήλ και το μέλλον του Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Επί των ημερών του Ραϊσί το Ιράν κατέστη μέλος του Συμβουλίου Συνεργασίας της Σαγκάης και εντάχθηκε στους BRICS, ανέπτυξε διευρυμένους διαύλους επικοινωνίας και συνεργασίας με τη Ρωσία και την Τουρκία, βελτίωσε σημαντικά τις διμερείς του σχέσεις με τις γειτονικές σουνιτικές φιλοδυτικές μοναρχίες, με έμφαση τη Σαουδική Αραβία με τη συμβολή της Κίνας. Παράλληλα, το Ιράν «δεν έκανε ούτε ένα βήμα πίσω» στη στήριξή του προς τις λεγόμενες «Δυνάμεις του Άξονα της Αντίστασης» (Χεζμπολάχ, Χούθι και Χαμάς) ενώ τόλμησε να τονίσει την παρουσία της σε φίλους και εχθρούς προβαίνοντας σε μία καλά χορογραφημένη ευθεία πυραυλική επίθεση κατά του Ισραήλ.
Ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι κατά την θητεία Ραϊσί το Ιράν αξιοποίησε την καλή θέληση της διακυβέρνησης Μπάιντεν να διευθετηθεί το ανοικτό ζήτημα του ελέγχου του πυρηνικού του προγράμματος, ασχέτως εάν τελικά οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ δεν κατέληξαν σε απτά αποτελέσματα. Ωστόσο, η εικόνα του «απομονωμένου Ιράν» άλλαξε και η κυβέρνηση της Τεχεράνης κατάφερε να «βρει την δική της θέση αξιοποιώντας τα κενά στο πλαίσιο των νέων ισορροπιών Ανατολής-Δύσης με αφορμή το Ουκρανικό.
Απαντώντας στο ερώτημα εάν θα πρέπει να υπάρχει ανησυχία για εσωτερικές πολιτικές αναταράξεις στη χώρα, ο κ. Χαρίτος τόνισε ότι είναι δεδομένο πως σε μία χώρα όπως το Ιράν, πολύ δύσκολα μπορεί κανείς να διαπιστώσει «από έξω» τι συμβαίνει στο εσωτερικό της κλειστής αυτής κοινωνίας. Ωστόσο, τόνισε ότι το θεσμικό πολιτειακό πλαίσιο χαρακτηρίζεται από μία πολυπολικότητα, με όλα τα κέντρα εξουσίας να υπάγονται στην αιγίδα του Ηγέτη της Επανάστασης και του εκάστοτε περιβάλλοντός του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μία συνέχεια στην διαχείριση της πολιτικής της χώρας σε εσωτερικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ο Γαβριήλ Χαρίτος επεσήμανε ότι εκ των πραγμάτων, εκάστοτε Πρόεδρος στο Ιράν είναι περισσότερο αρμόδιος για την εσωτερική πολιτική διαχείριση, ενώ για τα θέματα που σχετίζονται με τις γεωστρατηγικές ισορροπίες κυρίως ως προς την Μέση Ανατολή, αρμόδια είναι η ηγεσία των Φρουρών της Επανάστασης.
Το μέλλον Νετανιάχου και οι ακραίες φωνές στο Ισραήλ
Αναφερόμενος στις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό του Ισραήλ και ιδιαίτερα στο τελεσίγραφο που έθεσε προχθές ο Μπένι Γκαντς, πολιτικός αντίπαλος του Πρωθυπουργού Νετανιάχου αλλά συγχρόνως και μέλος του πολεμικού Υπουργικού Συμβουλίου της παρούσας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, ο κ. Χαρίτος σημείωσε ότι η «πέτρα του σκανδάλου» είναι το σχέδιο που θα πρέπει να επιλέξει το Ισραήλ για το καθεστώς διοίκησης που θα εφαρμοστεί στην μεταπολεμική Γάζα. Περιγράφοντας τις ενδοκυβερνητικές τάσεις ως προς το ευαίσθητο αυτό ζήτημα, ο κ. Χαρίτος ανέφερε ότι ο Νετανιάχου αποφεύγει να εκφράσει μία ξεκάθαρη άποψη, υποστηρίζοντας ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να ληφθούν σχετικές αποφάσεις ενόσω οι μάχες συνεχίζονται.
Από την άλλη, οι ακραίες φωνές των Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς τάσσονται υπέρ της πλήρους ανακατάληψης της Γάζας και της ανάληψης της διοίκησης του θύλακα από το Ισραήλ, με σκοπό την ανασύνταξη των εβραϊκών εποικισμών και την παροχή κινήτρων προς τους Παλαιστινίους κατοίκους της Γάζας να εγκαταλείψουν οριστικά τις εστίες τους. Ακριβώς αντίθετη άποψη υιοθετεί ο Μπένι Γκαντς, και για αυτόν τον λόγο έθεσε στον Νετανιάχου το τελεσίγραφο της 8ης Ιουνίου, προκειμένου να διαχωρίσει τη θέση του από τους δεξιότερους κυβερνητικούς του εταίρους.
Ο κ. Χαρίτος εξέφρασε την προσωπική άποψη ότι το Ισραήλ δεν θα μπορέσει να αντέξει την διενέργεια βουλευτικών εκλογών εν μέσω πολέμου, παρότι δεν υπάρχει νομικό κώλυμα η χώρα να οδηγηθεί στις κάλπες –προσθέτοντας πως τίποτα δεν εμπόδισε την διενέργεια δημοτικών εκλογών πριν λίγους μήνες, ενώ ο πόλεμος ήταν ήδη σε εξέλιξη. Εκθέτοντας το πολιτικό κλίμα που επικρατεί στο Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου και μέχρι σήμερα, ο Γαβριήλ Χαρίτος τόνισε πως, τόσο ο Νετανιάχου, όσο και ο Γκαντς δεν θέλουν τις ακραίες φωνές να συμμετέχουν στο πολεμικό Υπουργικό Συμβούλιο (σε αντίθετη περίπτωση οι Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς θα συμμετείχαν σε αυτό).
Ερμηνεύοντας τις δημοσιογραφικές διαρροές, που φέρουν τον Μπένι Γκαντς να έχει θέσει το τελεσίγραφο της 8ης Ιουνίου χωρίς προηγουμένως να διαβουλευτεί με τους κομματικούς του συνεργάτες, ο Γαβριήλ Χαρίτος εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο Γκαντς επιθυμεί να δώσει στον Νετανιάχου ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να αποφασίσει εάν τελικά οι ακραίοι κυβερνητικοί εταίροι θα παραμείνουν στον κυβερνητικό συνασπισμό ή όχι. Πάντως, τόνισε, ακόμα και στην περίπτωση κατά την οποία το κόμμα του Μπένι Γκαντς αποχωρήσει από την κυβέρνηση, ο τωρινός κυβερνητικός συνασπισμός υπό τον Νετανιάχου θα διατηρεί την εμπιστοσύνη της Κνέσετ, στην οποία ελέγχει 64 από τις συνολικά 120 έδρες.
- O κ. Γαβριήλ Χαρίτος διδάσκει Ιστορία των Ελληνοϊσραηλινών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και είναι ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
Σχετική είδηση:
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος