Προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία: Η κρίσιμη επιλογή μεταξύ Ανατολής ή Δύσης

Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία, που θα διεξαχθεί αυτήν την Κυριακή, αναμένεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμος, καθώς οι δύο υποψήφιοι που θα συγκρουστούν εκπροσωπούν διαμετρικά αντίθετες πολιτικές κατευθύνσεις.

Όπως σχολιάζει ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ζίγκφριντ Μουρεσάν, η ψηφοφορία της Κυριακής είναι η πρώτη εκλογική αναμέτρηση μετά το τέλος του κομμουνισμού, στην οποία διακυβεύεται ο γεωπολιτικός προσανατολισμός της Ρουμανίας: «Οι εκλογές αφορούν την επιλογή μεταξύ του ευρωπαϊκού μοντέλου, του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής, ο οποίος βασίζεται στη δημοκρατία, την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία του Τύπου, το κράτος δικαίου, την ανάπτυξη, την ενότητα, την αλληλεγγύη και του ρωσικού μοντέλου, το οποίο είναι ακριβώς το αντίθετο — είναι κάτι περισσότερο από απλές προεδρικές εκλογές», λέει χαρακτηριστικά.

Έτσι, η αναμέτρηση μεταξύ του ακροδεξιού εθνικιστή Γκεόργκε Σιμιόν και του φιλοευρωπαϊκού μεταρρυθμιστή Νίκουσορ Νταν έχει χαρακτηριστεί ουσιαστικά ως επιλογή μεταξύ «Ανατολής και Δύσης» για το μέλλον της βαλκανικής χώρας, η οποία αδιαμφισβήτητα βρίσκεται εν μέσω μιας βαθιάς πολιτικής κρίσης, ιδιαίτερα από τη στιγμή που το ανώτατο δικαστήριο της χώρας ακύρωσε τις προηγούμενες εκλογές στις οποίες κέρδιζε τον πρώτο γύρο ο ακροδεξιός Καλίν Γκεοργκέσκου, μετά από ισχυρισμούς για εκλογικές παραβιάσεις και ρωσική παρέμβαση, που όμως η Μόσχα απορρίπτει κάθετα.

Η άνοδος της ακροδεξιάς

Χρόνια ενδημικής διαφθοράς και αυξανόμενης οργής προς το πολιτικό κατεστημένο της χώρας έχουν τροφοδοτήσει μια αύξηση της υποστήριξης προς εθνικιστικά κόμματα και πρόσωπα, αντανακλώντας ένα ευρύτερο μοτίβο που παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ακροδεξιό κόμμα AUR δηλώνει ότι υποστηρίζει την «οικογένεια, το έθνος, την πίστη και την ελευθερία» και ανήλθε σε εξέχουσα θέση στις βουλευτικές εκλογές του 2020. Έκτοτε, έχει εξελιχθεί στο δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στη ρουμανική βουλή.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η αναμέτρηση θα είναι αμφίρροπη, με τον 38χρονο αρχηγό του AUR Σιμιόν να διατηρεί ένα μικρό προβάδισμα, έχοντας ενισχύσει τη θέση του μετά την ακύρωση του πρώτου γύρου των εκλογών λόγω των καταγγελιών για ρωσική παρέμβαση.

Το κρίσιμο διακύβευμα των εκλογών

Η εκλογική αναμέτρηση δεν αφορά μόνο την εσωτερική πολιτική, αλλά και τη γεωπολιτική κατεύθυνση της Ρουμανίας. Ο Σιμιόν προωθεί μια εθνικιστική ατζέντα, επικρίνοντας την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, και εκφράζοντας θαυμασμό για ηγέτες όπως ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας. Αντίθετα, ο 55χρονος Νταν υποστηρίζει τη συνέχιση της ευρωπαϊκής πορείας της Ρουμανίας και των μεταρρυθμίσεων, την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και τη στήριξη της Ουκρανίας.

Η συμμετοχή των ψηφοφόρων, τόσο στο εσωτερικό, όσο και το εξωτερικό της χώρας, αναμένεται να είναι καθοριστική για το αποτέλεσμα. Αναλυτές θεωρούν ότι αν η προσέλευση παραμείνει στα επίπεδα του πρώτου γύρου — έως και 55% — ο Σίμιον πιθανότατα θα κερδίσει, όμως αν αυξηθεί σε ποσοστό άνω του 60%, αυτό θα σημαίνει ότι κινητοποιήθηκε κόσμος που θα ήθελε να αποφύγει μια ακροδεξιά κυβέρνηση και κατά συνέπεια θα αυξηθούν οι πιθανότητες επικράτησης του Νταν.

Ασφαλώς δεν μπορεί να λείπει από την εξίσωση η ρουμανική διασπορά, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τα αποτελέσματα της Κυριακής. Υπολογίζεται ότι περίπου 4 εκατομμύρια Ρουμάνοι ζουν στο εξωτερικό, εκ των οποίων 970.000 ψήφισαν στον πρώτο γύρο — με περίπου το 60% να υποστηρίζει τον Σιμιόν.

Ο ρόλος της παραπληροφόρησης

Επιπλέον, η εκλογική διαδικασία έχει επηρεαστεί από εκστρατείες συντονισμένης παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός που εντείνει την πόλωση στην κοινωνία.

Η Cyabra, μια πλατφόρμα που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη και μελετά διαδικτυακές εκστρατείες επιρροής, ανέλυσε εκατοντάδες σχόλια στους επίσημους λογαριασμούς X και των δύο υποψηφίων μετά τον πρώτο γύρο της 4^ης Μαΐου και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα μεγάλο ποσοστό προερχόταν από ψεύτικους λογαριασμούς.

Αυτές οι αναρτήσεις κορυφώθηκαν την ημέρα των εκλογών και την επόμενη μέρα, σε αυτό που φαινόταν να είναι μια συγχρονισμένη εκστρατεία, ανέφερε η διαδικτυακή ομάδα, με τις περισσότερες από αυτές να επικρίνουν τον Νταν κατηγορώντας τον ως «ξένη μαριονέτα» και να επαινούν τον Σίμιον με συνθήματα όπως «Μπράβο, Ρουμανία!».

Πηγές: AP, DW, POLITICO