“The Climate Book”: Tο νέο βιβλίο της Γκρέτα Τούνμπεργκ

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ προχώρησε στη συγγραφή του νέου της βιβλίου, το οποίο βρίσκεται πλέον και επίσημα στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Το βιβλίο ονομάζεται “The Climate Book” («Βιβλίο για το Κλίμα»).

The Climate book

Στο νέο της εγχείρημα, η νεαρή ακτιβίστρια από τη Σουηδία συγκεντρώνει τις έρευνες και τις απόψεις εκατοντάδων ειδικών που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή, ενώ παράλληλα μοιράζεται τις ανησυχίες για το μέλλον. Στην πραγματικότητα, ζητά από τον κόσμο να ακούει τους ειδικούς και να μελετά σε πιο συχνή βάση. Το εν λόγω βιβλίο μοιάζει περισσότερο με έναν οδηγό διάσωσης του περιβάλλοντος, στο οποίο η Γκρέτα συνεργάζεται με περισσότερους από εκατό ειδικούς προκειμένου να πληροφορήσει, να προβληματίσει και εν τέλει να ευαισθητοποιήσει το αναγνωστικό κοινό. Η ίδια θα μιλήσει και για δικές της ιστορίες, την επαφή με το «πράσινο» και την προσπάθεια πραγμάτωσης του οράματός της. Αυτό που προσπαθεί να πετύχει με την κυκλοφορία του νέου της βιβλίου, είναι να αναγκάσει τον αναγνώστη να διερωτηθεί τι επίδραση θα είχε μια συλλογική προσπάθεια περιβαλλοντικής αφύπνισης, αν μια απλή διαμαρτυρία ενός ανήλικου κοριτσιού κατόρθωσε  να προκαλέσει ένα τσουνάμι αντιδράσεων, η οποία συνοδεύτηκε από μια παγκόσμια υποστήριξη.

Today The Climate Book is finally released in many parts of the world!

I want to use my platform to share the reality of the climate crisis – to communicate a holistic picture of how the world is changing and what we need to do about it. That is why I created this book.
1/4 pic.twitter.com/KKNlqcRA6A

— Greta Thunberg (@GretaThunberg) October 27, 2022

Το ταξίδι της Γκρέτα: Από μια διαμαρτυρία έξω από τη Σουηδική Βουλή στο βήμα του ΟΗΕ

Η ίδια είχε ήδη αρχίσει να απασχολεί τα διεθνή μέσα ενημέρωσης τον Αύγουστο του 2018, όταν σε ηλικία μόλις 15 ετών σταμάτησε να πηγαίνει στο σχολείο και άρχισε να διαμαρτύρεται έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο, απαιτώντας άμεση δράση απέναντι στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Το αρχικό της σύνθημα, γραμμένο σε πλακάτ, ήταν «Σχολική Απεργία για το Κλίμα». Σύντομα, η ίδια κατάλαβε ότι δεν μπορεί να απέχει πλήρως από τα σχολικά της καθήκοντα και έτσι αποφάσισε να συνεχίζει να απεργεί κάθε Παρασκευή, μετατρέποντας το σύνθημα της σε “FridaysForFuture” (Παρασκευές Για το Μέλλον).

Μετά την παρέμβαση της στην 24η Σύνοδο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, οι «Παρασκευές Για το Μέλλον», άρχισαν να αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο.

Τον Σεπτέμβριο του 2019, η Γκρέτα σόκαρε την παγκόσμια κοινή γνώμη, όταν διέσχισε τον Ατλαντικό Ωκεανό με ιστιοφόρο, φτάνοντας στη Νέα Υόρκη, όπου στη Σύνοδο του ΟΗΕ εκφώνησε έναν συγκινητικό λόγο, απευθυνόμενη στους παγκόσμιους ηγέτες, θίγοντας την αδιαφορία της πολιτικής ελίτ απέναντι στην προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή.

Ακολούθησαν μαζικές απεργίες. Διοργανώθηκαν 4.500 σχολικές απεργίες σε περισσότερες από 150 χώρες με τη συμμετοχή εκατομμυρίων μαθητών και μαθητριών. Λίγο παραπάνω από έναν χρόνο μετά την πρώτη της απεργία η Γκρέτα Τούνμπεργκ είχε καταστεί μαχητική και χαρισματική ηγέτιδα ενός παγκόσμιου κινήματος την οποία κάποιοι την επέκριναν και την ειρωνεύονταν και άλλοι την πρότειναν ως υποψήφια (το 2019, το 2020 και το 2021) για το Νόμπελ Ειρήνης.

Η μάχη της με το σύνδρομο Άσπεργκερ

Η νεαρή ακτιβίστρια έχει διαγνωστεί με το σύνδρομο Άσπεργκερ.

Το σύνδρομο αυτό ανήκει σε μια ομάδα νευροαναπτυξιακών διαταραχών, που επηρεάζουν σημαντικά τη συμπεριφορά του ατόμου, την χρήση της γλώσσας, την επικοινωνία με άλλους ανθρώπους, αλλά και γενικότερα τις κοινωνικές του αλληλεπιδράσεις. Στην πραγματικότητα, ανήκει στις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος. Σύμφωνα με πολλούς, ωστόσο, θεωρείται η πιο ήπια μορφή διαταραχής του αυτιστικού φάσματος.

Με λίγα λόγια, τα άτομα με σύνδρομο Άσπεργκερ αν και έχουν υψηλό επίπεδο ανεξάρτητης σκέψης και αποκτημένες γλωσσικές δεξιότητες, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν κοινωνικά και παρουσιάζουν δυσκολίες στις επικοινωνιακές τους ικανότητες.

Η σκληρή κριτική

Η Γκρέτα, βρέθηκε στο στόχαστρο πολλών επικριτών. Η ίδια πάντως δεν έχει αφήσει την ασθένεια της να την επηρεάσει, χαρακτηρίζοντας το σύνδρομο από το οποίο πάσχει ως «υπερδύναμη».

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από την άλλη πλευρά, οι επιθέσεις απέναντι στο πρόσωπο της είναι σκληρές. Εστιάζουν στην φήμη, αλλά και την εμφάνιση της. Όπως αναφέρει η ίδια, είναι εξοικειωμένη με το bullying, καθώς βιώνει τον εκφοβισμό μέσα από τις σχολικές αίθουσες.

Το «Φαινόμενο Γκρέτα» απασχόλησε ιδιαίτερα τους παγκόσμιους ηγέτες. Ο ηγέτης της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, περιέγραψε την Γκρέτα ως ένα ευγενικό και πολύ ειλικρινές κορίτσι, σημείωσε ωστόσο, ότι γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης προκειμένου άλλοι να προωθήσουν δικά τους συμφέροντα. Στη συνέχεια, την χαρακτήρισε «κακά ενημερωμένη».

Σφοδρή ήταν η σύγκρουση της και με τον πρόεδρο της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο. Η Γκρέτα, επισήμανε, μέσα από τον προσωπικό της λογαριασμό στο Twitter, πως ιθαγενή άτομα δολοφονούνται, επειδή προσπαθούν να προστατέψουν το δάσος του Αμαζονίου.

«Η Γκρέτα είπε ότι οι Ινδιάνοι πεθαίνουν επειδή προσπαθούν να προστατεύσουν τον Αμαζόνιο. Είναι εντυπωσιακό πώς τα Μέσα δίνουν φωνή σε ένα τέτοιο παλιόπαιδο», απάντησε ο Μπολσονάρο με χαρακτηριστικό τρόπο.

Αποκορύφωμα ήταν το tweet του πρώην Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος άσκησε δριμεία κριτική στην Γκρέτα, όταν η ίδια ανακηρύχθηκε «πρόσωπο της χρονιάς», το 2019. Η επιλογή αυτή δεν άρεσε καθόλου στον ηγέτη των Ρεπουμπλικανών, ο οποίος ειρωνεύτηκε μέσω Twitter την Γκρέτα για την οργή της για την κλιματική αλλαγή με την ίδια να μην αφήνει αναπάντητο το σχόλιο του Τραμπ.

The best clap-back of 2020 brought to you by @GretaThunberg. pic.twitter.com/4uYl5RY6XO

— Max. (@MaximeHaes) November 5, 2020

Η απουσία της από την COP27

Η απουσία της Σουηδής ακτιβίστριας από τη φετινή διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή απασχόλησε τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Η ίδια κατά τη διάρκεια της συνέντευξη της στο Λονδίνο, με αφορμή την παρουσίαση του νέου της βιβλίου, αναφέρθηκε στους λόγους που οδήγησαν στην αποχή της από τη φετινή διάσκεψη. «Δε θα πάω στη Cop27 για πολλούς λόγους, όμως φέτος ο χώρος για τους πολίτες είναι εξαιρετικά περιορισμένος», τόνισε.

Δε δίστασε, επιπλέον, να χαρακτηρίσει ως «απάτη» τη Σύνοδο Κορυφής για το κλίμα, κάνοντας αναφορά και στο «greenwashing», δηλαδή κάθε είδους διαφήμιση ή μάρκετινγκ στο οποίο οι «πράσινες» δημόσιες σχέσεις ή προωθητικές ενέργειες χρησιμοποιούνται παραπλανητικά για να πείσουν το κοινό ότι τα προϊόντα, οι πολιτικές και τα προγράμματα μιας εταιρείας είναι φιλικά προς το περιβάλλον, ενώ στην πραγματικότητα κάνουν ελάχιστα ή τίποτα.

Όσον αφορά την ευθύνη των ακτιβιστών, σημείωσε πως «πρέπει να προσπαθήσουν να κάνουν τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν τι απάτη είναι αυτή και να συνειδητοποιήσουν ότι αυτά τα συστήματα μας απογοητεύουν». Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γκρέτα το περασμένο έτος στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών, που διεξήχθη στη Γλασκώβη της Σκωτίας, γνώρισε την αποθέωση από χιλιάδες ακτιβιστές που συμμετείχαν σε διαδηλώσεις.

Κριτικές του νέου της βιβλίου

Το εγχειρίδιο χαρακτηρίστηκε από πολλούς κριτικούς ως μία φορητή βιβλιοθήκη γνώσεων σχετικά με φλέγοντα περιβαλλοντικά ζητήματα. Μετουσιώνεται σε ένα ακόμη βήμα στην αποστολή που έχει θέσει η Γκρέτα.

Η βρετανική εφημερίδα “The Times” του Λονδίνου αναφέρει πως η Γκρέτα προσκαλεί τους ειδικούς να τη βοηθήσουν να κατανοήσει εις βάθος τη ραγδαία καταστροφή του φυσικού κόσμου και των οικοσυστημάτων, εστιάζοντας στον ρόλο και την ευθύνη των νέων.

Μια ακόμη βρετανική εφημερίδα, το The Guardian, από την άλλη πλευρά κάνει λόγο για ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, ενώ υπογραμμίζει το γεγονός πως στο βιβλίο πρωταγωνιστούν μερικά από τα πιο λαμπρά μυαλά στην αναμέτρηση κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Το The Scientist δεν κινείται προς διαφορετική κατεύθυνση, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως το βιβλίο αυτό ενδέχεται να αποτελέσει ένα αναπόσπαστο τμήμα της βιβλιοθήκης.

Η επιρροή της Γκρέτα μέσα από τα ελληνικά δεδομένα

Η ίδια η Γκρέτα είχε σχολιάσει τις μαθητικές και φοιτητικές κινητοποιήσεις ευαισθητοποίησης σε όλο τον κόσμο επιλέγοντας μια φωτογραφία από την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από μια διαδήλωση στην πλατεία Συντάγματος.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Greta Thunberg (@gretathunberg)

Η επόμενη μέρα για τη Γκρέτα

Η Γκρέτα είναι πλέον 19 ετών. Έπειτα από τέσσερα χρόνια «πράσινης» δράσης και αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, η ίδια παραδέχτηκε ότι οι δραστηριότητες αυτές την αποπροσανατόλισαν σε σημαντικό βαθμό από τα σχολικά της καθήκοντα. Η νεαρή ακτιβίστρια δε γνωρίζει τι θα κάνει στη συνέχεια, αν θα εργαστεί ή αν θα σπουδάσει κάτι σχετικό με τις κοινωνικές επιστήμες. Παραμένει μαθήτρια, στην τελευταία μάλιστα τάξη της σουηδικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ αναδύεται, κατά πολλούς, ως το σύμβολο του παγκόσμιου ακτιβισμού. Η ίδια προσπαθεί να προβληματίσει και να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη, προωθώντας την οικολογική συνείδηση, καλώντας παράλληλα τους παγκόσμιους ηγέτες να μην αδιαφορούν απέναντι στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.

Επιμέλεια: Ιάσων Λαδέας