Πακέτο διεύρυνσης: «Τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μέρος της ίδιας Ευρώπης και επομένως μέρος της ΕΕ»

Την πορεία της διαδικασίας ένταξης και των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την ΕΕ στις επτά χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ παρουσίασε σε ενημέρωση τύπου στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρχέλι.

«Είμαστε πεπεισμένοι ότι τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μέρος της ίδιας Ευρώπης και επομένως της ΕΕ», δήλωσε, παρουσιάζοντας τις βασικές γραμμές του πακέτου μετά την έγκρισή του από το Κολέγιο των Επιτρόπων. Σύμφωνα με τον Επίτροπο, η ΕΕ εκπληρώνει σαφώς την πολιτική της δέσμευση για τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ των χωρών των Δυτικών Βαλκάνιων, σημειώνοντας ότι αυτό αντανακλάται σε μια σειρά ενεργειών, από τη συνεχή υποστήριξη για την αντιμετώπιση του COVID-19 έως μια σημαντική χρηματοδότηση που υπόκειται στο Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο.

Σερβία και Μαυροβούνιο

Ειδικότερα σύμφωνα με τον Επίτροπο το Μαυροβούνιο και η Σερβία έχουν αποδεχτεί την εφαρμογή της αναθεωρημένης μεθοδολογίας, ενώ στο Μαυροβούνιο εξασφαλίζεται επί του παρόντος μια συνολική ισορροπία μεταξύ της προόδου βάσει των κεφαλαίων του κράτους δικαίου και της προόδου στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις σε όλα τα κεφάλαια και πρέπει να ενταθούν περαιτέρω οι προσπάθειές για την αντιμετώπιση των εκκρεμών ζητημάτων. Η Σερβία πρέπει από την άλλη να συνεχίσει και να επιταχύνει και να εμβαθύνει τις μεταρρυθμίσεις σχετικά με την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Η πρόοδος της Σερβίας όσον αφορά το κράτος δικαίου και την εξομάλυνση των σχέσεων με το Κοσσυφοπέδιο είναι ουσιαστική και θα καθορίσει το συνολικό ρυθμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία

Η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, είπε ο Επίτροπος Βαρχέλι, εξακολουθούν να πληρούν τις προϋποθέσεις για το άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων καθώς και οι δύο χώρες προχώρησαν σταθερά στο μεταρρυθμιστικό δρόμο της ΕΕ. Οι καθυστερήσεις στην επίσημη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην αξιοπιστία της ΕΕ. Τα εκκρεμή διμερή ζητήματα μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας πρέπει να επιλυθούν κατά προτεραιότητα. Είναι ζωτικής σημασίας τα κράτη μέλη της ΕΕ να ολοκληρώσουν τις συζητήσεις για τα Διαπραγματευτικά Πλαίσια χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και οι πρώτες διακυβερνητικές διασκέψεις και με τις δύο χώρες να πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατό και πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους.

Βοσνία και Κοσσυφοπέδιο

Στη Βοσνία -Ερζεγοβίνη, ο στρατηγικός στόχος της ολοκλήρωσης στην ΕΕ δεν έχει μετατραπεί σε συγκεκριμένη δράση. Το πολιτικό περιβάλλον παρέμεινε πολωμένο, καθώς οι πολιτικοί ηγέτες συνέχισαν να εμπλέκονται σε διχαστική ρητορική και μη εποικοδομητικές πολιτικές διαφορές, οι οποίες εμπόδισαν τη συνολική πρόοδο στις 14 βασικές προτεραιότητες. Το μπλοκάρισμα των κρατικών θεσμών και οι εκκλήσεις για ανατροπή των μεταρρυθμίσεων προκαλούν βαθιά ανησυχία και μπορούν να ξεπεραστούν μόνο με πολιτικό διάλογο.

Στο Κοσσυφοπέδιο, οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2021 οδήγησαν στο σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης που θα απολαμβάνει σαφούς κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού σχεδίου δράσης κατά την επόμενη περίοδο θα είναι ουσιαστική. Η Επιτροπή υποστηρίζει την εκτίμησή της για τον Ιούλιο του 2018 ότι το Κοσσυφοπέδιο έχει εκπληρώσει όλα τα κριτήρια αναφοράς για την ελευθέρωση των θεωρήσεων, αλλά η πρόταση εκκρεμεί στο Συμβούλιο και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως.

Τουρκία βασικός εταίρος αλλά…

Όσον αφορά την Τουρκία, αυτή σύμφωνα με τον Επίτροπο, είναι μεν βασικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε βασικούς τομείς κοινού ενδιαφέροντος, όπως την μετανάστευση, το εμπόριο, και τις μεταφορές, ωστόσο ο διάλογος και η συνεργασία έχουν τελματώσει και παρουσιάζουν στασιμότητα με την Τουρκία να αποκρύνεται όλο και περισσότερο από την ΕΕ και παρά την τάση αύξησης των επαφών και συνεργασιών σε υψηλότατο επίπεδο.

Ο ίδιος χαιρέτισε την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία πρέπει να διατηρηθεί και με βάση την κοινή ανακοίνωση του Μαρτίου 2021 για την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό την προϋπόθεση ότι η τρέχουσα αποκλιμάκωση διατηρείται. Σε περίπτωση επανάληψης μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και των κρατών μελών της.

Ο επίτροπος διεύρυνσης στάθηκε όμως και στις σοβαρές ανησυχίες της ΕΕ για τη συνεχιζόμενη επιδείνωση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος που δεν αντιμετωπίστηκαν αξιόπιστα από την Τουρκία.

Το πακέτο διεύρυνσης είχε παρουσιάσει νωρίτερα ο Επίτροπος Όλιβερ Βαρχέλι και στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων όπου αρκετοί ευρωβουλευτές εξέφρασαν την ιδιαίτερη ανησυχία τους για την ασφάλεια και τις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιπροσωπεύει η σύγκρουση Σερβίας-Κοσσυφοπεδίου για την ΕΕ, ενώ όσον αφορά την Τουρκία, οι ευρωβουλευτές επέμειναν στον σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα στα δικαιώματα των γυναικών.

Το νέο Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας

Υπενθυμίζεται πως η αναθεωρημένη μεθοδολογία ένταξης δίνει ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στις θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις στο κράτος δικαίου, την οικονομία και τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τον πλουραλισμό καθώς και τη δημόσια διοίκηση.

Παράλληλα το νέο Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας/ΜΠΒ III, που εγκρίθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου με προϋπολογισμό άνω των 14 δισεκατομμυρίων ευρώ, αποτελεί μια ισχυρή επένδυση στο μέλλον της περιοχής διεύρυνσης και θα επιτρέψει στην ΕΕ να παράσχει την απαραίτητη χρηματοδότηση για την υποστήριξη εφαρμογής βασικών μεταρρυθμίσεων για συμμόρφωση με τα πρότυπα της ΕΕ και προοδευτική εναρμόνιση με τους κανόνες και τις πολιτικές της.

Πηγή: ΕΡΤ – Ανταπόκριση από Στρασβούργο: Κώστας Δαβάνης