Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, έχει ορκιστεί να «αλλάξει τη Μέση Ανατολή». Ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι «δεν υπάρχει επιστροφή». Καθώς όμως οι ισραηλινές δυνάμεις κλιμακώνουν τις επιθέσεις τους και ζητούν από τους Παλαιστίνιους να φύγουν από τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, ποια είναι η πορεία που θα πάρει ο πόλεμος και τι θα ακολουθήσει μετά;
Μετά την επίθεση της Χαμάς, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι συνεχίζουν να λένε ότι σκοπεύουν να ξεριζώσουν τη Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας, στρατιωτικά και πολιτικά. Πέρα όμως από την εφαρμογή αδυσώπητης, συντριπτικής στρατιωτικής ισχύος τους, δεν είναι σαφές πώς θα επιτευχθεί αυτή η πρωτοφανής φιλοδοξία, αναφέρει δημοσίευμα του BBC.
«Δεν μπορείς να προωθείς μια τέτοια ιστορική κίνηση χωρίς σχέδιο για την επόμενη ημέρα», δήλωσε στο BBC ο Δρ. Μάικλ Μίλστιν, επικεφαλής του Φόρουμ Παλαιστινιακών Σπουδών στο Κέντρο Moshe Dayan του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
Ο Δρ. Μίλστιν, πρώην επικεφαλής του Τμήματος Παλαιστινιακών Υποθέσεων της Ισραηλινής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, φοβάται ότι ο σχεδιασμός μόλις έχει αρχίσει.
Δυτικοί διπλωμάτες έχουν πει πως βρίσκονται σε συζητήσεις με το Ισραήλ για το μέλλον, αλλά μέχρι στιγμής τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο.
«Δεν υπάρχει απολύτως κανένα σίγουρο σχέδιο», δήλωσε ένας διπλωμάτης στο BBC. «Μπορείς να σημειώσεις μερικές ιδέες στο χαρτί, αλλά για να τις κάνεις πραγματικότητα θα χρειαστούν εβδομάδες, μήνες διπλωματίας», πρόσθεσε.
Υπάρχουν στρατιωτικά σχέδια, που κυμαίνονται από την υποβάθμιση της στρατιωτικής ικανότητας της Χαμάς μέχρι την κατάληψη μεγάλων τμημάτων της Λωρίδας της Γάζας. Αλλά όσοι έχουν μακρόχρονη εμπειρία στην αντιμετώπιση προηγούμενων κρίσεων λένε ότι αυτό είναι όλο κι όλο το σχέδιο.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει μια βιώσιμη, λειτουργική λύση για τη Γάζα την επομένη της εκκένωσης των δυνάμεών μας», δήλωσε ο Χάιμ Τόμερ, πρώην ανώτερος αξιωματικός της υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών του Ισραήλ, της Μοσάντ.
Οι Ισραηλινοί συμφωνούν πως η Χαμάς πρέπει να ηττηθεί. Αυτό που έγινε την 7η Οκτωβρίου ήταν πολύ τρομακτικό και δεν μπορεί να επιτραπεί ποτέ ξανά στην οργάνωση να κυβερνήσει τη Γάζα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μίλστιν, η Χαμάς είναι μια ιδέα και όχι κάτι που το Ισραήλ μπορεί απλώς να εξαλείψει.
Είναι όπως το Ιράκ το 2003, όταν οι δυνάμεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ προσπάθησαν να εξαφανίσουν όλα τα ίχνη του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν. Αυτό στέρησε σε εκατοντάδες χιλιάδες Ιρακινούς δημόσιους υπαλλήλους και μέλη των ενόπλων δυνάμεων τη δουλειά, σπέρνοντας τους σπόρους για μια καταστροφική εξέγερση. Αμερικανοί βετεράνοι αυτής της σύγκρουσης βρίσκονται τώρα στο Ισραήλ για να μιλήσουν στον ισραηλινό στρατό για τις εμπειρίες τους σε μέρη όπως η Φαλούτζα και η Μοσούλη.
«Ελπίζω να εξηγήσουν στους Ισραηλινούς ότι έκαναν κάποια τεράστια λάθη στο Ιράκ», τόνισε ο ειδικός.
«Για παράδειγμα, δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες ότι θα εξαλείψουν το κυβερνών κόμμα ή ότι θα αλλάξουν τη νοοτροπία των ανθρώπων. Αυτό δεν θα συμβεί», πρόσθεσε.
Οι Παλαιστίνιοι συμφωνούν
«Η Χαμάς είναι μια λαϊκή οργάνωση βάσης», δήλωσε ο Μουσταφά Μπαργκούτι, πρόεδρος της Παλαιστινιακής Εθνικής Πρωτοβουλίας. «Αν θέλουν να απομακρύνουν τη Χαμάς, θα πρέπει να καθαρίσουν εθνοτικά όλη τη Γάζα», πρόσθεσε.
Αυτή η σκέψη -ότι το Ισραήλ σκοπεύει κρυφά να εξαναγκάσει εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους να φύγουν από τη Λωρίδα της Γάζας και να μεταβούν στη γειτονική Αίγυπτο– ανακινεί τους πιο βαθιά ριζωμένους φόβους των Παλαιστινίων. Για έναν πληθυσμό που αποτελείται ήδη σε μεγάλο βαθμό από πρόσφυγες -αυτούς που έφυγαν ή εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους όταν ιδρύθηκε το Ισραήλ- η σκέψη μιας νέας μαζικής εξόδου ξυπνά μνήμες από τα τραυματικά γεγονότα του 1948.
«Φυγή σημαίνει εισιτήριο χωρίς επιστροφή», είπε στο BBC η Νταϊάνα Μπούτου, πρώην εκπρόσωπος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. «Δεν σημαίνει ότι θα επιστρέψουμε», τόνισε.
Ισραηλινοί σχολιαστές, συμπεριλαμβανομένων πρώην υψηλόβαθμων αξιωματούχων, έχουν κάνει συχνή αναφορά στην ανάγκη στέγασης των Παλαιστινίων, προσωρινά, πέρα από τα σύνορα στο Σινά.
Ο Γκιόρα Εϊλάντ, πρώην επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ, είπε ότι ο μόνος τρόπος για να επιτύχει το Ισραήλ τις στρατιωτικές του φιλοδοξίες στη Γάζα χωρίς να σκοτώσει πολλούς αθώους Παλαιστίνιους, είναι να εκκενώσουν οι άμαχοι τη Γάζα.
«Θα πρέπει να περάσουν τα σύνορα του Ισραήλ με την Αίγυπτο, προσωρινά ή μόνιμα», είπε.
Στους φόβους των Παλαιστινίων έρχεται να προστεθεί και μια πρόταση που αναφέρεται σε επιστολή του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προς το Κογκρέσο για την έγκριση χρηματοδότησης για τη στήριξη του Ισραήλ και της Ουκρανίας. Συγκεκριμένα, στην επιστολή του αναφέρει πως η τρέχουσα κρίση «θα μπορούσε κάλλιστα να οδηγήσει σε εκτοπισμό πέρα από τα σύνορα και σε υψηλότερες περιφερειακές ανθρωπιστικές ανάγκες».
Μέχρι σήμερα, το Ισραήλ δεν έχει ζητήσει από τους Παλαιστίνιους να περάσουν τα σύνορα. Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έχουν επανειλημμένα πει στους πολίτες να μετακινηθούν μόνο σε ασαφώς καθορισμένες «ασφαλείς περιοχές» στο νότο.
Ωστόσο ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι, έχει προειδοποιήσει ότι ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα μπορεί να είναι «μια προσπάθεια να ωθήσει τους άμαχους κατοίκους να μεταναστεύσουν στην Αίγυπτο».
Αν υποθέσουμε ότι θα έχουν παραμείνει κάποιοι άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας όταν όλα αυτά τελειώσουν, ποιος θα τους κυβερνήσει;
«Αυτό είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου δολαρίων», είπε ο Δρ. Μίλστιν.
Το Ισραήλ, είπε, θα πρέπει να υποστηρίξει τη δημιουργία μιας νέας διοίκησης, που θα διοικείται από τους κατοίκους της Γάζας, με τη συμμετοχή των τοπικών ηγετών και την υποστήριξη των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και ίσως της Σαουδικής Αραβίας. Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει ηγέτες από τη Φατάχ, την αντίπαλη παλαιστινιακή παράταξη που η Χαμάς εκδίωξε βίαια από τη Γάζα ένα χρόνο μετά τη νίκη της στις εκλογές του 2006. Η Φατάχ ελέγχει την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία εδρεύει στην πόλη Ραμάλα, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Αλλά η Παλαιστινιακή Αρχή και ο γηραιός πρόεδρός της Μαχμούντ Αμπάς είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλείς μεταξύ των Παλαιστινίων, τόσο στη Δυτική Όχθη όσο και στη Λωρίδα της Γάζας.
Η Νταϊάνα Μπούτου πιστεύει πως η Παλαιστινιακή Αρχή μπορεί να θέλει να επιστρέψει στη Γάζα, αλλά «όχι πάνω στην πλάτη ενός ισραηλινού τανκ». Η Παλαιστίνια πολιτικός Χανάν Ασράουι, η οποία υπηρέτησε για λίγο στην Παλαιστινιακή Αρχή τη δεκαετία του 1990, ενοχλείται από τη σκέψη ότι οι ξένοι, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ, θα προσπαθήσουν και πάλι να καθορίσουν πώς θα ζουν οι Παλαιστίνιοι.
«Άνθρωποι που νομίζουν ότι αυτό είναι μια σκακιέρα και ότι μπορούν να μετακινήσουν μερικά πιόνια εδώ και εκεί και να κάνουν μια κίνηση ματ στο τέλος. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί», είπε.
«Μπορεί να βρείτε μερικούς συνεργάτες, αλλά οι κάτοικοι της Γάζας δεν θα τους πάρουν με καλό μάτι», πρόσθεσε.
Πολλοί ειδικοί ανησυχούν και νιώθουν πως έχουν ήδη δοκιμαστεί σχεδόν τα πάντα. Ο πρώην αξιωματικός της Μοσάντ, Χάιμ Τόμερ είπε πως θα ανέστειλε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις για ένα μήνα σε μια προσπάθεια να απελευθερωθούν πρώτα οι όμηροι. Το 2012, μετά από έναν προηγούμενο γύρο μαχών στη Γάζα, συνόδευσε τον διευθυντή της Μοσάντ στο Κάιρο για μυστικές συνομιλίες που κατέληξαν σε κατάπαυση του πυρός.
Οι εκπρόσωποι της Χαμάς, είπε, βρίσκονταν «στην άλλη πλευρά του δρόμου», ενώ Αιγύπτιοι αξιωματούχοι πηγαινοέρχονταν ανάμεσά τους. Ένας παρόμοιος μηχανισμός θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ξανά, εκτιμά ο ειδικός, και το Ισραήλ θα πληρώσει σχεδόν σίγουρα υψηλό τίμημα.
«Δεν με νοιάζει αν απελευθερώσουμε μερικές χιλιάδες κρατούμενους της Χαμάς. Θέλω να δω τους ανθρώπους μας να επιστρέφουν στα σπίτια τους», είπε χαρακτηριστικά.
Το Ισραήλ θα μπορούσε τότε να αποφασίσει αν θα επαναλάβει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις πλήρους κλίμακας ή αν θα επιλέξει μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός.
«Το Ισραήλ είναι καταδικασμένο να ασχολείται με τη Λωρίδα της Γάζας επ’ αόριστον», είπε.
«Είναι σαν να έχει κάτσει ένα κόκαλο στο λαιμό μας», κατέληξε ο πρώην αξιωματικός της Μοσάντ.
ΠΗΓΗ: BBC
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος