Τελικά τι συνέβη στη Βρετανία;

H κατάσταση που δημιουργήθηκε στη Βρετανία με ημέρες ταραχών σε πολλά σημεία της χώρας, η «αποφασιστική» στάση Στάρμερ, αλλά και το ξεκίνημα των Εργατικών που δεν έγινε με τον καλύτερο τρόπο, καθώς και το κατά πόσο το ξέσπασμα βίας σχετίζεται μόνο με τη δράση ομάδων της άκρας δεξιάς και χούλιγκανς ή έχει και ευρύτερα αίτια είναι το θέμα που αναλύεται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» Σάββατα και Κυριακές 12.00-13.00. Συμμετείχε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στο Λονδίνο Ευδοξία Λυμπέρη.

Σύνταξη: Πολυδεύκης Παπαδόπουλος

Τα επεισόδια μετά τη δολοφονία των παιδιών στο αιματηρό περιστατικό του Σάουθπορτ κάλυψαν μεγάλο μέρος του χάρτη  της Βρετανίας, καθώς βίαιες διαδηλώσεις  κι αντιδιαδηλώσεις συνέβησαν από πόλεις της Β. Ιρλανδίας, μέχρι της Ν. Αγγλίας, αν και όγκος των περισσότερων επεισοδίων ήταν σε μεγάλα και μεσαία αστικά κέντρα της Βόρειας και Κεντρικής Αγγλίας. Επίσης, σχεδόν 600 άνθρωποι συνελήφθησαν, σε περίπου 150 απαγγέλθηκαν κατηγορίες και η δικαιοσύνη ξεκίνησε να εκδίδει δεκάδες καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος των ταραχοποιών, με ορισμένες να αφορούν πολυετείς φυλακίσεις. Στο δε Λιντς, ένας 38χρονος άνδρας καταδικάστηκε για δημοσίευση μηνυμάτων υποκίνησης φυλετικού μίσους στο Facebook (καλώντας άλλους να επιτεθούν σε ένα ξενοδοχείο στην πόλη όπου φιλοξενούνται αιτούντες άσυλο) σε μια πρώτη εφαρμογή σχετικής νομοθεσίας.

Ο νέος πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ διατήρησε έναν τόνο αποφασιστικότητας από την αρχή για μια δυναμική και αυστηρή αντιμετώπιση όσων παίρνουν μέρος στα επεισόδια. Ωστόσο, τα γεγονότα αυτά ήταν ένα από  τα χειρότερα ξεκινήματα που θα μπορούσαν να αναμένουν ο Στάρμερ και οι Εργατικοί  για την επιστροφή τους στην εξουσία μετά τον πολυετή παραμερισμό τους από αυτή.

Η έναρξη των επεισοδίων, ως γνωστόν, είχε να κάνει με το τραγικό γεγονός της δολοφονίας των 3 παιδιών και με την ψευδή πληροφόρηση που κυκλοφόρησε αμέσως στα κοινωνικά δίκτυα για την ταυτότητα του δράστη, ως μουσουλμάνου αιτούντος άσυλο. Τελικά, όπως γρήγορα αποδείχθηκε, ο δολοφόνος ήταν μετανάστης δεύτερης γενιάς από τη Ρουάντα και χριστιανός το θρήσκευμα. Ομως και όταν τα αληθινά στοιχεία του έγιναν γνωστά είναι αξιοσημείωτο πως οι εξεγερμένοι δεν πτοήθηκαν. Συνέχισαν να βιαιοπραγούν, να επιτίθενται σε ξενοδοχεία που φιλοξενούν αιτούντες άσυλο και να φωνάζουν «Σταματήστε τις βάρκες». 

Η εκτίμηση  που κυριάρχησε στα περισσότερα ΜΜΕ και τους σχολιαστές είναι ότι όλοι αυτοί αποτέλεσαν ενεργούμενα μιας εθνικιστικής και ρατσιστικής Ακροδεξιάς. Ωστόσο, ένα πρώτο ερώτημα είναι αν η Ακροδεξιά στην Αγγλία έχει τέτοιο κοινωνικό εκτόπισμα ώστε να μπορεί να συντηρεί τόσο κόσμο στους δρόμους επί ημέρες. Ένα δεύτερο μήπως όλοι όσοι συμμετείχαν δεν ήταν μόνον ακροδεξιοί χούλιγκανς, αλλά και μέλη κοινωνικών στρωμάτων τα οποία, όπως και στις ΗΠΑ,  αισθάνονται παραμελημένα από τις οικονομικές ελίτ της χώρας (κυρίως ένα λευκό προλεταριάτο της Κεντρικής και Βόρειας Αγγλίας).   

Από την άλλη, οι κατηγορίες αυτές, όπως δείχνουν και σχετικές έρευνες είναι περισσότερο επιρρεπείς στην παραπληροφόρηση. Κι αυτό γιατί τα άτομα του ηλικιακού φάσματος των 45-65 και με μέτρια ή περιορισμένη μόρφωση είναι μεν ενεργά στο διαδίκτυο, χωρίς όμως να διαθέτουν τις ικανότητες και γνώσεις των νεότερων που αποτελούν «ψηφιακά γηγενείς». Ως αποτέλεσμα είναι άτομα λιγότερο ενημερωμένα για τους κινδύνους της διαδικτυακής παραπληροφόρησης από ό,τι τα νεότερα, επειδή δεν έχουν εκπαιδευθεί.

Επιπλέον, αν είναι κατηγορίες που υφίστανται περισσότερο τις συνέπειες των φυλετικών και εθνοτικών ανισορροπιών, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί σε αρκετά αστικά κέντρα του ΗΒ.  Π.χ. στο Λονδίνο το 1981 οι λευκοί Βρετανοί ήταν περί το 80%, οι δε Ασιάτες, μαύροι, κ.α. το 12%.  Το 2021 οι λευκοί Βρετανοί στο Λονδίνο υπολογίζονταν κάτω κι από το μισό προηγούμενο ποσοστό  (37%), οι Ασιάτες 21%, οι μαύροι 14%, οι δε υπόλοιποι ήταν Ευρωπαίοι μετανάστες. Επίσης, οι λευκοί Βρετανοί στο Νότινγκαμ από 80% το 1981 έπεσαν το 2021 γύρω στο 57%, ενώ ο αριθμός Ασιατών και μαύρων κι εδώ υπερδιπλασιάστηκε, φτάνοντας από 10% στο 25%. Παρόμοια ποσοστά καταγράφονται και σε άλλες βρετανικές μεγαλουπόλεις, όπως το Μπέρμιγχαμ ή το Μάντσεστερ. Επίσης, στα επεισόδια εθεάθησαν να παίρνουν μέρος, εκτός από άτομα με ξυρισμένα κρανία ή κουκούλες, άνθρωποι χωρίς καλυμμένα πρόσωπα 40, 50 και 60 χρονών και μάλιστα μεταξύ των συλληφθέντων είναι αρκετοί από αυτούς. Έτσι, ένα τελευταίο ερώτημα είναι τι βγάζει στο δρόμο τέτοιους «θυμωμένους μεσήλικες άντρες», χωρίς ιδιαίτερες σχέσεις με την άκρα δεξιά.