Τ. Γιαννίτσης στο Πρώτο: Αν περνούσε η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού το 2001, δεν θα μπαίναμε σε μνημόνιο – Τρομακτικό το δημόσιο χρέος (audio)

Την εκτίμηση πως εάν πέρναγε η μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό το 2001 η χώρα δεν θα περνούσε μετά από μια δεκαετία σε μνημόνιο, εξέφρασε ο ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός, Τάσος Γιαννίτσης, ο οποίος μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, εξηγώντας ότι τα ελλείμματα του ασφαλιστικού από το 2000-2001 μέχρι το 2010 που περάσαμε σε μνημόνιο, αντιπροσώπευαν το 80% της αύξησης του δημόσιου χρέους της Ελλάδας.

«Αν η χώρα είχε το 2010 ένα χρέος που αντί να αυξηθεί κατά 140 δισεκατομμύρια είχε αυξηθεί κατά 35 δισεκατομμύρια, δεν θα είχαμε φτάσει στην κατάσταση που ήμασταν τότε», τόνισε, σημειώνοντας ότι το ασφαλιστικό είναι από τα πιο ευαίσθητα ζητήματα που ζούμε. Πρόσθεσε ότι «κανείς δεν μιλάει για αυτό, επειδή έχει γίνει τόσο ακραία προβληματικό, ώστε όποιος και να μιλήσει ξέρει ότι “καίει τα δάκτυλα”, και τη ψυχή».

«Όλοι ξέρουμε την ιστορία του Σίσυφου που προσπαθεί να σηκώσει ένα βράχο και όταν φτάνει στην κορυφή πέφτει πίσω, αλλά αν αυτός ο βράχος γίνεται όλο και πιο βαρύς, έρχεται κάποια στιγμή που ο Σίσυφος δεν μπορεί να καν τον ανεβάσει στην κορυφή. Καλό θα ήταν να μην φτάσουμε σε μια τέτοια κατάσταση, είπε χαρακτηριστικά, λέγοντας πως τα  «το σήμερα, με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, είναι απλώς το αύριο του χθες», ενώ «σήμερα διαμορφώνουμε τα προβλήματα του αύριο», αλλά επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν χρόνο ζωής 30, 40, 50 έτη όπως παλιά, «το αύριο το ζούμε κι εμείς οι ίδιοι, δεν το σπρώχνουμε σε κάποιους άλλους».

Ο κ. Γιαννίτσης, πέρα από το ασφαλιστικό, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην απειλή της κλιματικής αλλαγής, στο ενεργειακό ζήτημα, στη γήρανση του πληθυσμού και στην υπογεννητικότητα ειδικά στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, και στο ελληνικό δημόσιο χρέος, το οποίο – όπως είπε- είναι τεράστιο, καθώς είναι το τρίτο στον κόσμο. «Με τις διάφορες ευκολίες και τα χαμηλά επιτόκια δεν είμαστε στο σημείο που βρισκόμασταν πριν 10 χρόνια, αλλά είναι τρομακτικό μέγεθος. Σε 1-2 χρόνια, αν τα επιτόκια αρχίζουν να ανεβαίνουν, οι επιπτώσεις θα είναι πάρα πολύ σοβαρές για όποιον είναι υπερχρεωμένος. Επιπλέον, σε 10 χρόνια θα αρχίσουμε να πληρώνουμε και τόκους για δάνεια που έχουμε πάρει στο παρελθόν ενώ τώρα δεν πληρώνουμε. Όλο αυτό είναι ένα εκρηκτικό μίγμα, το οποίο το μόνο που το απαλύνει λίγο είναι ότι μπορεί να μας κάνουν τη χάρη να μας κάνουν κι άλλες ελαφρύνσεις μελλοντικά, και επομένως το μίγμα να είναι λιγότερο εκρηκτικό», υπογράμμισε.

«Πάντα υπήρχαν τέτοιες καταστάσεις, αλλά τώρα έχουμε πολλά μαζί, ταυτόχρονα, που κάνουν μια απειλή πιο σύνθετη και με πιο εκτεταμένες επιπτώσεις. Αυτό είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Την ίδια στιγμή πρέπει να κάνουμε επιλογές, ιεραρχήσεις και να πάρουμε αποφάσεις: Για παράδειγμα ποιος θα πληρώσει και ποιος θα προστατευθεί σε σχέση με ένα καίριο πρόβλημα», επεσήμανε.

Έφερε ως παράδειγμα τις διαδηλώσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία λέγοντας πως τα μέτρα που έλαβε τότε η κυβέρνηση Μακρόν, είχαν κάποια λογική απέναντι στην κλιματική αλλά η, αλλά έπλητταν ιδιαίτερα ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, τα οποία είχαν ένα δίκιο στις αντιδράσεις τους. «Δηλαδή όταν έχεις μεγάλα προβλήματα, πρέπει να δεις πως θα κατανείμεις τις προτεραιότητες στην κοινωνία, ποιος θα προστατευθεί και πως θα γίνει αυτό σε μια φάση όπου οι διεθνείς οργανισμοί επισημαίνουν πόσο σημαντικό είναι να μειωθούν οι ανισότητες», εξήγησε ο ίδιος.

Ερωτηθείς για το θέμα της συναίνεσης, ο πρώην υπουργός είπε ότι σε κάποιες κοινωνίες, όπως η ελληνική, ο διχασμός, οι εντάσεις, οι διαφορές, παίρνουν πολύ πιο ισχυρές διαστάσεις από ότι σε άλλες. «Οι κοινωνίες που καταφέρνουν να κάτσουν κάτω και να δούνε τι τρέχει και να δώσουν απαντήσεις, είναι αυτές που πηγαίνουν και πίσω. Άρα δεν είναι μόνο θέμα διακυβέρνησης αλλά και κοινωνικής αντίληψης, κουλτούρας, κοινωνικής αλληλεγγύης. Αν δεν έχουν εμπεδωθεί αυτές οι έννοιες, καταλήγουμε σε έναν άκρατο ατομικισμό, σε άκρατη αντίληψη για το τι είναι σημαντικό για το καλό του τόπου και όλων μας», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον κ. Γιαννίτση, ζούμε σε μια δεκαετία στην οποία θα κριθεί το μέλλον της χώρας, διότι παρόλο που είναι δύσκολη η κατάσταση, «έχουμε διάφορες ελαφρύνσεις και τη δυνατότητα να αρχίσουμε να δίνουμε απαντήσεις σε διάφορα προβλήματα. Από το 2030 και μετά τα προβλήματα αυτά θα είναι πιο έντονα, και η δημοσιονομική μας κατάσταση πιθανότατα θα είναι χειρότερη. Αν δεν κατορθώσουμε από τώρα να αρχίσουμε να δίνουμε απαντήσεις για να διαμορφώσουμε ένα μέλλον περισσότερο θετικό και λιγότερο αρνητικό, πώς θα το καταφέρουμε αυτό όταν οι συνθήκες γίνουν πιο δύσκολες και πιο προβληματικές», διερωτήθηκε ο πρώην υπουργός.