Στροφή Τραμπ για συμφωνία ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών με χώρες του Ειρηνικού

Ο Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να διαπραγματευθούν μια νέα συμφωνία ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών με κράτη του Ειρηνικού, αφού απέσυρε τη χώρα του χωρίς δεύτερη σκέψη από την αρχική συμφωνία, την TPP, ήδη την πρώτη του ημέρα στον Λευκό Οίκο πέρυσι, προχωρώντας σε μια θεαματική αναστροφή που προκαλεί αντιδράσεις.

Ο Αμερικανός πρόεδρος «ζήτησε από τον πρεσβευτή Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ και τον διευθυντή Λάρι Κάντλοου να εξετάσουν εάν υπάρχει ή όχι πιθανότητα να διαπραγματευθούμε καλύτερη συμφωνία», δήλωσε την Πέμπτη η Λίντσεϊ Ουόλτερς, μια από τις εκπροσώπους της αμερικανικής προεδρίας.

Ο Τραμπ, ο οποίος είχε αναφερθεί προεκλογικά με πολύ σκληρά λόγια στην Σύμπραξη της Περιοχής του Ειρηνικού (TPP), που είχε χαρακτηρίσει «καταστροφή», ανέθεσε σε έναν από τους συμβούλους του για οικονομικά θέματα και τον αντιπρόσωπο των ΗΠΑ για το διεθνές εμπόριο (USTR) να αρχίσουν εκ νέου συνομιλίες, ανέφερε νωρίτερα την Πέμπτη ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής.

Would only join TPP if the deal were substantially better than the deal offered to Pres. Obama. We already have BILATERAL deals with six of the eleven nations in TPP, and are working to make a deal with the biggest of those nations, Japan, who has hit us hard on trade for years!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) April 13, 2018

Η εξέλιξη καταγράφεται ενώ οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν εμπλακεί σε διένεξη και προβάλλουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις για το διεθνές εμπόριο.

Η συμφωνία TPP βασιζόταν στην ιδέα ότι έπρεπε να δημιουργηθεί ένα αντίβαρο στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στο πεδίο του διεθνούς εμπορίου. Την προώθησε η κυβέρνηση του προκατόχου του Τραμπ, του Μπαράκ Ομπάμα, και υπεγράφη το 2016, έπειτα από διαπραγματεύσεις χρόνων, από 12 χώρες που βρέχονται από τον Ειρηνικό. Πλην Κίνας.

Αλλά πριν τεθεί σε ισχύ, ο Τραμπ ανακοίνωσε την 23η Ιανουαρίου 2017 την αποχώρηση της χώρας του, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη συμφωνία η οποία αφορούσε κράτη στα οποία αναλογεί το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 25% των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών.

Παρότι θεωρήθηκε νεκρή μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ η συμφωνία εντέλει επανήλθε στη ζωή από τις υπόλοιπες 11 χώρες. Στις 8 Μαρτίου η Αυστραλία, το Μπρουνέι, ο Καναδάς, η Χιλή, η Ιαπωνία, η Μαλαισία, το Μεξικό, η Νέα Ζηλανδία, το Περού, η Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ υπέγραψαν το κείμενο, που μετονομάστηκε σε CPTPP.

Στο Νταβός, ο Αμερικανός πρόεδρος άρχισε να μετριάζει τη θέση του, ενώ στις 26 Ιανουαρίου, είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNBC ότι θα επανέφερε τη χώρα του στη συμφωνία ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών των χωρών της περιοχής του Ειρηνικού «εάν είχαμε μια καλύτερη συμφωνία» από την τρέχουσα.

«Ο πρόεδρος έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι θα ήταν ανοικτός σε μια συμφωνία εάν γίνονταν ουσιαστικές βελτιώσεις» των όρων της, είπε την Πέμπτη η Ουόλτερς.

Το γεγονός ότι η ένταση με το Πεκίνο έχει κλιμακωθεί σε επίπεδο χωρίς προηγούμενο ενδέχεται να είναι η βασική αιτία της στροφής του Τραμπ.

Εξάλλου ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο υπενθύμισε στην ακρόαση για την έγκριση του διορισμού του στο Κογκρέσο την Πέμπτη ότι όταν ήταν μέλος του αμερικανικού κοινοβουλίου, είχε ταχθεί υπέρ της TPP, ενώ ερωτηθείς για τη διαφαινόμενη αλλαγή της στάσης του Τραμπ σχολίασε πως «αυτή η είδηση είναι είδηση και για μένα».

«Η θέση του Τραμπ εναντίον της παγκοσμιοποίησης διορθώθηκε από την πραγματικότητα»: αποδείχθηκε πως «κανένας δεν θέλει διμερείς εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ κι ο Τραμπ δεν είχε εναλλακτικό σχέδιο», έκρινε ο Ρόμπερτ Μάνινγκ του Atlantic Council, ενός αμερικανικού κέντρου μελετών ειδικευμένου στις διεθνείς σχέσεις.

Ο υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας, Τάρο Άσο, θεωρεί ευπρόσδεκτη την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ ως προς τη συμφωνία για το εμπόριο. «Αν αληθεύει, θα το καλωσορίσω», τόνισε ο Άσο σε δημοσιογράφους μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Πρόσθεσε πως αναμένει ο ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε να συζητήσει το θέμα με τον Τραμπ στη συνάντηση που θα έχουν την επόμενη εβδομάδα. Ωστόσο, επισήμανε ότι το Τόκιο θα επαληθεύσει τα γεγονότα και θα κινηθεί με προσοχή. Ο Τραμπ «αλλάζει διάθεση»: μπορεί να δηλώσει κάτι και «κάτι διαφορετικό μία ημέρα αργότερα», εξήγησε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters