Ο Γ. Χαρίτος στο Πρώτο για τις εκλογές στο Ισραηλ: Πιθανή η επαναφορά Νετανιάχου στην εξουσία (audio)

«Διφορούμενο παραμένει το κλίμα στις σημερινές πέμπτες κατά σειρά εκλογές που πραγματοποιούνται στο Ισραήλ μέσα σε τριάμισι χρόνια. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν την παράταξη των κομμάτων που υποστηρίζουν τον Βενιαμίν Νετανιάχου να εξασφαλίζουν τις 60 από τις 120 έδρες της Κνέσετ. Παρατηρήθηκε ωστόσο αυξητική τάση η οποία δεν αποκλείεται τελικά να εξασφαλίσει την 61^η έδρα που θα δώσει και το πράσινο φως για την επαναφορά του Νετανιάχου στην εξουσία», δήλωσε σχετικά με τις βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιούνται σήμερα στο Ισραήλ, ο διδάσκων Ιστορία των Πολιτικών Σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και στο ισραηλινό Πανεπιστήμιο Μπεν Γκουριόν, Γαβριήλ Χαρίτος, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και την εκπομπή «Ναι μεν Αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή.

Ο κ. Χαρίτος επισήμανε ότι σε Ελλάδα και Κύπρο παρατηρείται μία διάθεση νοσταλγίας για την εποχή Νετανιάχου, κάτι που είναι λογικό επειδή επί των ημερών είχαν τεθεί οι βάσεις για την περιφερειακή συνεργασία Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου σε πολλούς και ποικίλους τομείς. «Η νοσταλγία εκδηλώθηκε περισσότερο όταν άρχισαν να σημειώνονται πολύ προσεκτικές επικοινωνιακές κινήσεις προς την Τουρκία εκ μέρους της κυβέρνησης Μπένετ-Λαπίντ, οι οποίες και οδήγησαν στην πλήρη εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με την Άγκυρα. Θα πρέπει ωστόσο να λάβουμε υπ’ όψιν ότι από τον Ιούνιο του 2021 , όταν σχηματίσθηκε η κυβέρνηση Μπένετ-Λαπίντ, μέχρι και σήμερα, η αντιπολίτευση του Νετανιάχου δεν επέκρινε τον τρόπο διαχείρισης των διεθνών σχέσεων της χώρας. Ο Νετανιάχου δεν επέκρινε τον τρόπο που η ισραηλινή διπλωματία χειρίστηκε τις σχέσεις της με την διακυβέρνηση Μπάιντεν, με τον Πρόεδρο Πούτιν ως προς το Συριακό, ή αργότερα όταν το Ισραήλ κλήθηκε να λάβει θέση στο Ουκρανικό, και τέλος, δεν επέκρινε την κυβέρνηση ή τον Υπουργό Εξωτερικών Γιαΐρ Λαπίντ για το ότι επέτρεψαν να αναθερμανθούν οι σχέσεις με την Τουρκία. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν αυτά τα δεδομένα, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι εάν ο Νετανιάχου επανέλθει στην εξουσία, θα εφαρμόσει το γνωστό παλιό μοτίβο της συγκεντρωτικής – σχεδόν προσωποπαγούς – διαχείρισης της ισραηλινής εξωτερικής πολιτικής» , ανέφερε ο ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ. Όσον αφορά ειδικά τις σχέσεις με την Τουρκία, ο κ. Χαρίτος εκτίμησε ότι ο Νετανιάχου δεν θα αποφασίσει να τις διακόψει, και ότι θα διατηρήσει τα βήματα προόδου που έγιναν, αλλά συγχρόνως θα κληθεί και να πείσει επικοινωνιακά την ισραηλινή κοινή γνώμη ότι η διατήρηση σχέσεων με μία σημαντική γεωπολιτικά χώρα της περιοχής είναι επιβεβλημένη για τα ισραηλινά εθνικά συμφέροντα.

Αναφερόμενος σε έναν απολογισμό της στάσης που τήρησε η κυβέρνηση Μπένετ-Λαπίντ ως προς την Ελλάδα, ο διδάσκων Ιστορίας των Πολιτικών Σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου συμπέρανε ότι οι καλές ισορροπίες διατηρήθηκαν. «Η ισραηλινή θεώρηση συμπίπτει με την αντίστοιχη ελληνική και κυπριακή για την έννοια των θαλασσίων ζωνών και ο ΥΠΕΞ Λαπίντ καταδίκασε τις τουρκικές αυθαιρεσίες στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Παράλληλα, τέθηκε σε λειτουργία το Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης Πολεμικής Αεροπορίας στην Καλαμάτα, ένα βήμα στρατηγικής σημασίας που φέρνει πολύ κοντά τις ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας και του Ισραήλ, δημιουργώντας έναν πόλο μοναδικό στο είδος του, που αξίζει να επισημανθεί ότι δεν υπάρχει οπουδήποτε αλλού στην περιοχή», εξήγησε ο κ. Χαρίτος.

«Ωστόσο, καλό θα είναι να αντιληφθούμε ότι η Τουρκία έχει να προσφέρει στο Ισραήλ σημαντικές υπηρεσίες σε καίρια ζητήματα που σχετίζονται με την εθνική του ασφάλεια. Συγκεκριμένα, το Ισραήλ θα ήθελε να δει την Τουρκία να αναλαμβάνει ρόλο στη Συρία, ούτως ώστε να μην εξαρτάται απόλυτα από το πράσινο φως των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων προκειμένου να συνεχίσει να βάλει κατά ιρανικών στόχων εντός της συριακής επικράτειας. Οι ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας που διατηρεί η Άγκυρα με την Μόσχα και την Τεχεράνη είναι εξαιρετικά σημαντικοί για το Ισραήλ. Η διατήρηση της παρουσίας της αντιπροσωπείας της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη και ο έλεγχος των στελεχών της, που φέρονται να συντονίζουν ένοπλες παλαιστινιακές επιθέσεις στο Ισραήλ, αποτελούν ζητήματα που εξαρτώνται από την πολιτική βούληση της Τουρκίας. Σε αυτά τα ζητήματα, Ελλάδα και Κύπρος μοιραία δεν μπορούν να προσφέρουν εναλλακτικές – όπως, αντίστοιχα, η Τουρκία δεν είναι σε θέση να προσφέρει εναλλακτικές σε ζητήματα που Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να καθορίσουν, όπως για παράδειγμα την ποιότητα των σχέσεων του Ισραήλ με την ΕΕ και την διασύνδεσή του με την ευρωπαϊκή αγορά στον τομέα της ενέργειας», ανέφερε ο κ. Χαρίτος για τις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας.

«Ας μην προτρέχουμε και ας περιμένουμε να δούμε τα πρώτα exit poll που θα ανακοινωθούν απόψε στις 10 το βράδυ, όταν θα κλείνουν οι σημερινές κάλπες.  Το Λικούντ δείχνει να κινητοποιεί τον κομματικό του μηχανισμό για να ενθαρρύνει τους ψηφοφόρους του να προσέλθουν στις κάλπες, επειδή στις τελευταίες δημοσκοπήσεις παρατηρείτο σχετική απροθυμία συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία. Από την άλλη, σημαντικό ρόλο εκτιμάται ότι θα παίξει και πάλι η συμμετοχή της αραβικής μειονότητας σε αυτές τις εκλογές. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι η αποχή στις τάξεις των Αράβων ψηφοφόρων ανέρχεται στο εξαιρετικά υψηλό 46%. Είναι εντυπωσιακό ότι ο κομματικός μηχανισμός του κόμματος “Yesh Atid – Υπάρχει Μέλλον” επικεντρώνει την προσοχή του στα αραβικά αστικά κέντρα προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι Άραβες ψηφοφόροι να πάνε να ψηφίσουν οποιοδήποτε από τα κόμματα της συμπολίτευσης, με σκοπό να μειωθεί η αναλογική ποσοστιαία αξία της συσπείρωσης των κομμάτων της Εθνοθρησκευτικής Ακροδεξιάς. Εκτιμώ ότι δεν θα πρέπει να δοθεί υπέρμετρη βαρύτητα στα αποτελέσματα των αποψινών exit poll επειδή η μάχη προβλέπεται αμφίρροπη και καλό θα ήταν να περιμένουμε το αποτέλεσμα της καταμέτρησης που αναμένεται να ολοκληρωθεί αύριο κατά τις μεσημεριανές ώρες», είπε ο ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ για τις σημερινές βουλευτικές εκλογές στο Ισραηλ.

«Το πρόσωπο που κέρδισε την προσοχή της επικαιρότητας κατά τη διάρκεια της μακράς προεκλογικής περιόδου είναι ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, ο ένας εκ των δύο ηγετών του κομματικού σχηματισμού της Εθνοθρηκευτικής Ακροδεξιάς «Θρησκευτικός Σιωνισμός». Το συγκεκριμένο κόμμα, παρότι κατά το παρελθόν συγκέντρωνε περί τις 4-6 έδρες, στις δημοσκοπήσεις καταλαμβάνει την τρίτη θέση και υπολογίζεται να ελέγξει 13-14 έδρες σε αυτές τις εκλογές. Εάν ο Νετανιάχου κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση έχει δεσμευθεί δημοσίως ότι θα περιλάβει τον «Θρησκευτικό Σιωνισμό» στο κυβερνητικό σχήμα. Η δημοτικότητα του Ιταμάρ Μπεν-Γκβρι φαίνεται πως είναι αυξημένη στους νεαρότερους ψηφοφόρους και κυρίως σε μαθητές των εβραϊκών θεολογικών σχολών. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται τις τελευταίες ημέρες, από τις δηλώσεις ‘αναθέματος’ κατά του Μπεν-Γκβιρ εκ μέρους διακεκριμένων ραβίνων, οι οποίοι κατηγορούν τον συγκεκριμένο πολιτικό για ιδεολογικές υπερβάσεις που αντίκεινται στις αρχές του Ιουδαϊσμού και για αυτόν τον λόγο προτρέπουν τους μαθητές τους να μην μπουν στον πειρασμό να απομακρυνθούν από τα δύο υπερορθόδοξα θρησκευτικά κόμματα “Shas” και “Εβραϊσμός της Τορά”», εξήγησε ο κ. Χαρίτος.