Για στοιχεία ενός «μονοσήμαντου αντιιμπεριαλισμού» σε τμήματα της ελληνικής Αριστεράς όπου υπάρχουν «συμπάθειες» για τα ιμπεριαλιστικά στοιχεία της πολιτικής Πούτιν, καθώς «υπάρχει μια κεκτημένη και από την ιστορία μας», λόγω της «τραυματικής Ιστορίας» με τα «τραύματα από τις δυτικές δυνάμεις, από τους Αμερικανούς ή από τους Άγγλους στην Κύπρο» όπως φαίνεται από τα «ιστορικά δείγματα των τελευταίων δεκαετιών», έκανε λόγο ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Νίκος Σεβαστάκης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη.
«Από την άλλη ενεργοποιείται ακόμη και με κάθε αφορμή το αντιδυτικό ή το αντιαμερικανικό και ξεχνάμε άλλες συγκυρίες και περιστάσεις. Είναι σαν να έχεις μια κόπια, μια σφραγίδα και να τη βάζεις σε όλα τα γεγονότα. Να ερμηνεύεις τα πάντα στον κόσμο σαν μια απορροή ή σαν μια εξαγωγή από ένα πρωταρχικό κακό, ακόμα και όταν αυτό δεν είναι το κυρίως πρόβλημα σε μια σύγκρουση», επισήμανε. «Υποτιμήθηκαν κι υποτιμούνται σε μεγάλα κομμάτια της ελληνικής Αριστεράς ζητήματα όπως το πολιτικό Ισλάμ ή μορφές αυταρχισμού που δεν συνδέονται με τον φιλελεύθερο καπιταλισμό αλλά με άλλα συστήματα. Και τώρα αυτή η υποτίμηση, αυτή η αδυναμία να αναμετρηθείς πολιτικά και συναισθηματικά με έναν άλλον σοβινισμό και ιμπεριαλισμό που δεν είναι δυτικός, αλλά εμφανίζεται ως πρόκληση στη Δύση», εξήγησε ο ίδιος, σημειώνοντας ότι «είναι ένα ψυχο-συναισθηματικό υπόβαθρο που ντύνεται πολλές φορές με πολιτικό μανδύα και το οποίο δείχνει μια αδράνεια και αδυναμία να ανανεώσει κάποιος τα εργαλεία του και να δει την πολλαπλότητα των πολιτικών κινδύνων», από την στιγμή που «δεν υπάρχει μόνο ένας πολιτικός ή κοινωνικός κίνδυνος, αλλά υπάρχουν πολλές πηγές στον σύγχρονο κόσμο».
«Υβρίδιο με τσαρικά, σταλινικά, και στοιχεία Ορθοδοξίας»
Ο κ. Σεβαστάκης ανέφερε πως γίνεται μια διεθνής συζήτηση για τους λόγους που οδήγησαν στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και «δεν πρέπει να υπερτιμήσουμε κανέναν παράγοντα».
«Προφανώς υπάρχουν γεωπολιτικές – γεωστρατηγικές βλέψεις της Ρωσίας του Πούτιν, υπάρχει η προσχηματική σε μεγάλο βαθμό θεωρία της περικύκλωσης από το ΝΑΤΟ. Κυρίως όμως βλέπουμε και έναν ιδεολογικό παράγοντα, είχαμε ξεχάσει αυτή τη διάσταση ότι υπάρχουν και πόλεμοι που έχουν και μια ιδεολογική διάσταση με την ευρεία έννοια», υπογράμμισε, διευκρινίζοντας ότι «ο Πούτιν και ένας κύκλος γύρω από αυτόν έχει υιοθετήσει μια καινούργια αφήγηση, μετά τη σοβιετική, η οποία βιώθηκε ως τραύμα από όλους αυτούς τους νεαρούς και λιγότερο νεαρούς αξιωματικούς των υπηρεσιών ασφαλείας τη δεκαετία του ’80». «Παρά το ότι ήταν γραφειοκράτες και άνθρωποι των μηχανισμών και όχι ιδεολόγοι, αλλά παρ’ όλα αυτά η πτώση μιας δύναμης – όπως η Σοβιετική Ένωση- βιώθηκε ως “τραύμα”. Οπότε αναζήτησαν άλλους ιδεολογικούς πόρους, άλλους ιδεολογικούς μύθους. Και έφτιαξαν ένα υβρίδιο, ένα μείγμα με τσαρικά, σταλινικά στοιχεία και με στοιχεία Ορθοδοξισμού, και ιμπεριαλιστικά σαφέστατα. Υπάρχει ένα στοιχείο ιμπεριαλιστικό το οποίο ενεργοποιείται και όταν κάποια εξουσία πολλές φορές αρχίζει και φθείρεται, αρχίζει και δεν είναι αποτελεσματική, αντιμετωπίζει προβλήματα σε άλλους τομείς της ζωής», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Οπότε αυτή η εθνικιστική-ιμπεριαλιστική διάσταση βγαίνει την επιφάνεια. Αλλά νομίζω ότι το ιδεολογικό στοιχείο εδώ είναι σαφές ότι υπάρχει και στον λόγο του Πούτιν και στη ρητορική, η οποία δεν είναι μόνο ρητορική. Έχω την αίσθηση ότι δεν είναι κάτι που χρησιμοποιεί ως πρόφαση, ως δικαιολογία, και από κάτω υπάρχουν μόνο υλικά συμφέροντα. Είμαστε συνηθισμένοι στην καθημερινή μας ζωή να σκεφτόμαστε την έννοια του συμφέροντος, είτε χρήμα, είτε κάποιο αξίωμα ή κάποια εξουσία», συμπλήρωσε.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε μια πρόσφατη «εξαιρετική συνέντευξη του Κότκιν, του ειδικού της Σοβιετικής ιστορίας, που έλεγε ότι «η Ρωσία – και ως Σοβιετική Ένωση και ως Ρωσία – ήταν μεγάλη δύναμη, αλλά δεν ήταν “η” μεγάλη δύναμη. Είχε πάντα μια λάθος αντίληψη για τις δυνατότητές της, λόγω και του μεγάλου γεωγραφικού της μεγέθους». «Ίσως ο Πούτιν έπεσε στην παγίδα αυτής της ψευδαίσθησης ότι μπορεί να ανακτήσει μια ηγεμονική, πολύ σημαντικότερη θέση με αυτό τον τρόπο. Και αυτός ο τρόπος έχει στοιχεία αρχαϊσμού, μιας αναχρονιστικής λογικής επιβεβαίωσης της ταυτότητάς σου», εκτίμησε ο καθηγητής.
Σύμφωνα με τον κ. Σεβαστάκη, «οι άνθρωποι που κινούνται σε αυτή τη σφαίρα εξουσίας, προστατευμένα κατά κάποιο τρόπο και μέσα από το πρίσμα της κολακείας των γύρων τους, δεν αγγίζουν την αλήθεια της επίγνωσης. Ή αν την αγγίξουν θα αντιδράσουν πεισμωμένα, θα εμείνουν, θα πεισμώσουν. Εκεί θα κάνουν ακόμη χειρότερα πράγματα. Υπάρχουν στοιχεία πραγματισμού όχι στον ίδιο τον Πούτιν αλλά στο περιβάλλον του ή σε τμήματα της ρώσικης ελίτ, όχι με τη θετική έννοια του πραγματισμού αλλά ένας πραγματισμός της επιβίωσης».
«Αλλά από την άλλη έχουμε να κάνουμε με το χτίσιμο ενός αυταρχικού συμπλέγματος εξουσίας με υβριδικά στοιχεία και με κάποια άλλα στοιχεία που μπορείς να πεις ότι δεν είναι δικτατορία, αλλά τείνει προς τα εκεί. Από την Ιστορία ξέρουμε ότι υπάρχει μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στον πόλεμο και στις δικτατορίες. Δηλαδή η πολεμική, επεκτατική λογική συνδέεται με αυταρχικές πολιτικές λογικές», τόνισε.
«Ο Ζελένσκι μεταμορφώθηκε σε εθνική φιγούρα»
Ερωτηθείς για τον πρόεδρο της Ουκρανίας Ζελένσκι, και το πώς διαχειρίζεται επικοινωνιακά την κατάσταση, ο κ. Σεβαστάκης είπε ότι «έχουμε να κάνουμε με επιτάχυνση της Ιστορίας και των μεταμορφώσεων μέσα στη δίνη των γεγονότων», ενώ παραδέχθηκε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «έχει μια γνώση του επικοινωνιακού παιγνίου», καθώς ήταν ηθοποιός και έχει γνώση του αντικειμένου.
«Αλλά θα τον αδικούσαμε αν βλέπαμε μόνο μια μορφή πολιτικής επικοινωνίας δυτικού τύπου σε ειρηνικές συνθήκες. Εδώ υπάρχει μια κατάσταση κρίσιμης καθημερινότητας και κινδύνων. Ο Ζελένσκι από ένας μεταπολτικός ηγέτης που βγήκε με κριτήρια θεάματος και δημοφιλίας, μεταμορφώθηκε σε πολιτικό και στρατιωτικό ηγέτη μέσα στη δίνη των γεγονότων και τον υπαρξιακό κίνδυνο για τη χώρα του. είναι σημαντικό το πώς αλλάζει η ταυτότητα ενός πολιτικού, από το απολιτικό έγινε εθνική φιγούρα και αναγνωρίζεται και από δυνάμεις της φιλελεύθερης Αριστεράς της ανατολικής Ευρώπης. Είναι μια προσέγγιση που δεν υπάρχει από τη δυτική Αριστερά ή από άλλα πολιτικά τμήματα της Δύσης», κατέληξε ο καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος