Την πεποίθηση ότι δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση ένθεν κακείθεν η διακοπή των ενεργειακών ροών και για τους δυο παραδοσιακούς, ενεργειακούς – εμπορικούς εταίρους, δηλαδή ούτε για τη Ρωσία ούτε για τις χώρες της ΕΕ που τροφοδοτούνται εδώ και δεκαετίες από το ρωσικό φυσικό αέριο, εξέφρασε ο Νίκος Φαραντούρης, Καθηγητής της Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο Ανταγωνισμού, Ενέργειας και Μεταφορών και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στη Στρατηγική, Δίκαιο & Οικονομικά της Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν, αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή.
«Η Ευρώπη είναι αρκετά εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο και από την άλλη η Ρωσία έχει έναν αξιόπιστο εμπορικό εταίρο, από τον οποίον μπορεί να περιμένει έγκαιρη και αξιόπιστη πληρωμή, σε σκληρό νόμισμα. Η Ευρώπη είναι μια καλή αγορά για την Ρωσία και αν τη χάσει, θα χάσει αρκετά σε μια πάρα πολύ δύσκολη στιγμή, από οικονομική σκοπιά. Η Ρωσία ζει από τις εξαγωγές φυσικού αερίου και η Ευρώπη είναι μια πάρα πολύ καλή αγορά για αυτήν», εξήγησε. «Δεν ξέρω ποιος πρέπει να φοβάται περισσότερο και ποιος πρέπει να ανησυχεί περισσότερο, η Ρωσία ή οι επιμέρους αγορές των κρατών – μελών της ΕΕ;», διερωτήθηκε.
Σύμφωνα με τον ίδιον, οι κυρώσεις της ΕΕ προς την Ρωσία είναι ισχυρές, οι οικονομικές κυρώσεις είναι αρκετά οδυνηρές για αυτόν που τις υφίσταται, όμως «από την αρχή τα θέματα της ενέργειας αποτέλεσαν ένα είδος ταμπού. Δηλαδή ούτε οι Ευρωπαίοι, ούτε οι Δυτικοί εν γένει έπιασαν ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας, επάρκειας ροών φυσικού αερίου προς την εξαρτημένη και – σε μεγάλο βαθμό ευάλωτη ενεργειακά – Ευρώπη». «Σήμερα πλέον στο τραπέζι εξετάζονται και τέτοιου είδους σενάρια. Ακούστηκε από επίσημα χείλη μήπως η ΕΕ θα έπρεπε να περάσει και σε οικονομικά μέτρα που αφορούν τις ενεργειακές ροές, αλλά βέβαια η άμεση αντίδραση από την άλλη πλευρά ήταν “μην βιάζεστε, μήπως προχωρήσουμε εμείς σε αντίμετρα”, που αφορούν τα ενεργειακά αγαθά και τους ενεργειακούς πόρους», επισήμανε.
Ερωτηθείς για τα περί επικείμενης έκδοσης ευρωομολόγου για την Ενέργεια και την Άμυνα, ο κ. Φαραντούρης τόνισε ότι φαίνεται πως έχουν οξυνθεί τα αντανακλαστικά της ΕΕ – όπως συμβαίνει πάντα μετά από κάθε κρίση – υπενθυμίζοντας ότι τα πιο σοβαρά βήματα προς μια ενιαία ενεργειακή πολιτική της ΕΕ – «που δεν την έχουμε ακόμη» – έγιναν προ 15ετίας, στις πρώτες ρωσο-ουκρανικές κρίσεις, από το 2008-2009, όταν διεφάνη πόσο ευάλωτη ενεργειακή είναι η ΕΕ.
«Σήμερα συζητάμε για μια ενίσχυση της αρχιτεκτονικής ασφάλειας, άμυνας, εξωτερικών σχέσεων, και της ενεργειακής πολιτικής. Είναι προφανές ότι η Ευρώπη έχει αφυπνισθεί. Επιτρέψτε μου να είμαι λιγότερο αισιόδοξος και περισσότερο επιφυλακτικός, σε σχέση με το πόσο ταχεία βήματα μπορούν να κάνουν οι Ευρωπαίοι προς μια κοινή ενεργειακή, εξωτερική και οικονομική πολιτική, δεδομένου είναι ετερόκλητο και διασπασμένο τοπίο στην ΕΕ», υπογράμμισε.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα απολύτως διαφορετικά τα επίπεδα της ενεργειακής πραγματικότητας στις χώρες της ΕΕ. «Διαφορετικό ενεργειακό μίγμα στη Γαλλία, διαφορετικό στη Γερμανία, διαφορετικές ανάγκες στην Ιταλία, διαφορετική αγορά στην Ελλάδα. Οι Γάλλοι έχουν πυρηνικά, κάποιοι άλλοι βασίζονται στον λιγνίτη, κάποιοι τρίτοι έχουν κάνει μεγάλα βήματα προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Υπάρχει μια τεράστια διαφοροποίηση σε σχέση με την οργάνωση, τη δομή της αγοράς ενέργειας μέσα στην ΕΕ», είπε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Ενεργειακών Θεμάτων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, είναι «δύσκολο να ξαναγραφτεί ένας νέος ενιαίος ευρωπαϊκός ενεργειακός χάρτης, αλλά δεν είναι ακατόρθωτος». «Αγαπάμε στην ΕΕ και θέλουμε να τη δούμε να προχωράει σε μεγαλύτερη ολοκλήρωση των λαών και όχι των γραφειοκρατών στις Βρυξέλλες. Δυστυχώς μας έχει απογοητεύσει τα τελευταία χρόνια σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας της, με αποκορύφωμα τον πόλεμο αυτό. Φοβάμαι ότι η ΕΕ απέτυχε να γεφυρώσει ένα χάσμα και να αποστρέψει έναν πόλεμο στη γειτονιά της», δήλωσε.
Αναφορικά με τις πληροφορίες για διαπραγματεύσεις Μπάϊντεν με Μαδούρο με στόχο οι ΗΠΑ να μετριάσουν τις απώλειες από ένα πιθανό εμπάργκο πετρελαίου στη Ρωσία, υπενθύμισε ότι «δεν είναι εύκολες οι αποφάσεις στην ενεργειακή πολική, γιατί η ενέργεια αγγίζει τον πυρήνα όχι μόνο των ενεργειακών σχέσεων αλλά και της καθημερινότητας», λέγοντας πως «είναι τόσο ανελαστικό αγαθό, που οποιαδήποτε μεταβολή μπορεί να επιφέρει σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις».
«Δεν είναι τόσο αυτονόητη η απεξάρτηση από τη Ρωσία των ευρωπαϊκών αγορών και άλλων αγορών επέκεινα της Ευρώπης. Το πετρέλαιο είναι μια μεγάλη δύναμη και συνεπώς οποιεσδήποτε ανακατατάξεις και αναταράξεις θα επιφέρουν ευρύτερες επιπτώσεις στην ενεργειακή αγορά», σημείωσε.
«Πρέπει να ετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα σενάρια φοβούμαι. Τα νοικοκυριά, οι καταναλωτές, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είμαστε οι πλέον ευάλωτοι της υπόθεσης. Αυτοί που είναι επιφορτισμένοι με την άσκηση δημόσιων πολιτικών – σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο – πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψιν τους τις εξελίξεις, δεδομένου ότι ζητήματα αύξησης τιμών, ενεργειακής ασφάλειας και εκτόξευσης του πληθωρισμού απασχολούν και την τσέπη μας εδώ και πολλούς μήνες. Συνεπώς θα ήθελα να δούμε γενναία δημοσιονομικά μέτρα, ρυθμιστικές παρεμβάσεις και εργαλεία χρηματοδοτικά. Η ΕΕ δεν μπορεί να αγοράζει φυσικό αέριο για λογαριασμό των κρατών μελών και των εταιρειών τους. Έχει όμως άλλου είδους χρηματοδοτικά εργαλεία ή μηχανισμούς αλληλεγγύης που καλό είναι να τους ενεργοποιήσει», υπογράμμισε.
«Εξαιρετικά αναβαθμισμένη η Τουρκία»
Επιπλέον, ο κ. Φαραντούρης χαρακτήρισε «τεράστιο κεφάλαιο» τις τουρκικές πρωτοβουλίες για διαμεσολάβηση μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας, σημειώνοντας ότι η Τουρκία δεν είναι καθόλου απομονωμένη.
«Δεν πρέπει να υποτιμούμε ούτε τη δύναμη ούτε την εξωστρέφειά της. Φαίνεται ότι συμμετέχει αυτή τη στιγμή σε μια διαδικασία μέρους της λύσης και όχι μέρους της κρίσης. Εμφανίζεται ως “γεφυροποιός”, όχι ως δύναμη που πάει να παροξύνει τα αντανακλαστικά ενός εκ των δυο εμπλεκομένων. Θα πρέπει πολύ σοβαρά να μας προβληματίσει τι κάνει η Τουρκία, αναβαθμισμένη εξαιρετικά στη διεθνή πολιτική κονίστρα, διαμεσολαβεί μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Πρέπει να μας απασχολήσει ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη- Ερντογάν, σε μια περίοδο που η Τουρκία είναι αναβαθμισμένη», εκτίμησε.
«Χαίρομαι όταν υπάρχει διάλογος και ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας, αλλά προσοχή με ποιες κόκκινες γραμμές, με ποια ατζέντα, με ποια θέματα καθόμαστε στο τραπέζι και πότε», ανέφερε.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος