Μ. Μαθιουλάκης (ΕΛΙΑΜΕΠ) στο Πρώτο: Αυτοεκπληρούμενη προφητεία η διακοπή φυσικού αερίου σε Βουλγαρία, Πολωνία- Δεν αποκλείεται να γίνει και στην Ελλάδα (audio)

«Όσο συνεχίζεται η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο πόλεμος είναι απρόβλεπτος και άρα δεν μπορούμε να ξέρουμε τι μας ξημερώνει κάθε φορά. Γι’ αυτό προτεραιότητα της ΕΕ θα πρέπει να είναι να σταματήσει ο πόλεμος για να σταματήσουν και οι εκπλήξεις» τόνισε μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και την εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές στο Πρώτο» με την Μαρία Γεωργίου και τον Βασίλη Αδαμόπουλο, ο αναλυτής ενεργειακής στρατηγικής και ακαδημαϊκός Διευθυντής του Ελληνικού Ενεργειακού Φόρουμ (ΕΛΙΑΜΕΠ) Μιχάλης Μαθιουλάκης.

Δεν ήταν ιδιαίτερη έκπληξη αυτό που έγινε με την Βουλγαρία και την Πολωνία, προσέθεσε, χαρακτηρίζοντάς το αυτοεκπληρούμενη προφητεία καθώς η Βουλγαρία είχε δηλώσει εδώ και εβδομάδες ότι τα συμβόλαια με την Gazprom τα οποία έληγαν στις αρχές Μαΐου δεν θα τα ανανέωνε και η Πολωνία έχει δηλώσει εδώ και αρκετούς μήνες ότι τέλος του 2022 δεν θα ανανέωνε τα συμβόλαια με την Gazprom.

Σύμφωνα με τον κ. Μαθιουλάκη, αυτό που επιδιώκει η Ρωσία είναι να στείλει ένα μήνυμα, κάνοντάς το με το μικρότερο δυνατό κόστος και εκεί που δεν θα έχει ιδιαίτερα προβλήματα για να προλάβει καταστάσεις.

«Για το ρωσικό καθεστώς έχει ιδιαίτερη σημασία να δείχνει στο εσωτερικό της ότι η χώρα μετράει προς τα έξω και ότι οι ίδιοι διακόπτουν την παροχή γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις οι δύο χώρες, ενώ ήταν κάτι που ούτως ή άλλως θα γινόταν. Για τον πρόσθετο λόγο ότι οι ποσότητες προς Βουλγαρία και Πολωνία είναι μικρές, οπότε δεν είναι ιδιαίτερο το κόστος για την Ρωσία, ήταν μια εύκολη λύση να δείξει ότι ακόμα ελέγχει τις εξελίξεις, κάτι το οποίο δεν ισχύει, η Ρωσία είναι στριμωγμένη ως όφειλε να είναι» υποστήριξε ο κ. Μαθιουλάκης.

Μάλιστα, στο ίδιο πλαίσιο, θέλοντας να δείχνει ότι ελέγχει καταστάσεις η Ρωσία, πριν αρκετές εβδομάδες είπε ότι πήρε την απόφαση ότι θέλει να πληρώνεται σε ρούβλια, που είναι προβληματική απόφαση και καταστροφική για την ίδια την Ρωσία, συμπλήρωσε ο Διευθυντής του Ελληνικού Ενεργειακού Φόρουμ. «Μετά από δύο μέρες βγήκαν και εξήγησαν ότι θα πληρώνετε σε δολάρια και ευρώ και μετά εμείς θα τα μετατρέπουμε σε ρούβλια, αυτό που γινόταν δηλαδή ούτως ή άλλως τόσο καιρό, κατευθείαν λοιπόν υπαναχώρησε προκειμένου να δώσει μια διέξοδο» σημείωσε.

Το πρόβλημά μας σαν ΕΕ είναι να δούμε τι ακριβώς θέλουμε και ποιο είναι το ζητούμενό μας επισήμανε ο κ. Μαθιουλάκης, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάσχει από μεγαλοστομία και δεν πρέπει να κάνει πολιτική. «Είναι άσχημο αυτό που γίνεται, αυτή την στιγμή ακούμε πράγματα από ανθρώπους οι οποίοι είτε δεν έχουν τις τεχνικές γνώσεις είτε τις ακούν από συμβούλους τους και επιλέγουν να μην τις εφαρμόσουν και από χείλη που πριν λίγο καιρό έλεγαν ακριβώς τα ανάποδα πράγματα. Πριν λίγους μήνες έλεγαν όσο αφορά την ενεργειακή ασφάλεια ότι δεν υπήρχε κάποιο πρόβλημα, βγήκε ο Γερμανός Πρόεδρος και είπε ότι τα τελευταία 20 χρόνια η πολιτική μας ήταν λάθος, παρότι οι αναλυτές επί χρόνια έλεγαν ότι πρέπει να προσέξουμε την ενεργειακή ασφάλεια και να προετοιμαστούμε και δεν έδιναν καθόλου σημασία. Τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που τόσο καιρό έλεγε ότι δεν έχουμε πρόβλημα με την ενεργειακή ασφάλεια και το ζητούμενό μας είναι η απανθρακοποίηση, τώρα λέει ότι θα φύγουμε εντελώς από την ρωσική εξάρτηση, κάτι το οποίο δεν γίνεται. Και ακόμα πιο τραγικά, αυτό που έχουμε κάνει τους τελευταίους μήνες στην ΕΕ πριν να υπάρξει πρόβλημα με την ενεργειακή τροφοδοσία να λέμε ότι θα φύγουμε και θα μειώσουμε τις ποσότητες, έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα διεθνή χρηματιστήρια και ουσιαστικά έχει κάνει το ρωσικό καθεστώς πιο πλούσιο. Όταν μιλάμε για τετραπλασιασμό στις τιμές του φυσικού αερίου, σημαίνει ότι και στο ένα τέταρτο να ρίξουμε τις ποσότητες από την Ρωσία, τα ίδια λεφτά θα βγάζει» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μαθιουλάκης.

Στην ενέργεια που είναι μια πολύπλοκη κατάσταση δεν υπάρχουν εύκολες και γρήγορες λύσεις, γιατί έχει πολλές καραμπόλες που κάποιος που δεν ξέρει την αγορά δεν μπορεί να τις σκεφτεί, τόνισε. Πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα έτσι όπως είναι τα πράγματα αυτή την στιγμή και ειδικά για την περίοδο μέχρι τον χειμώνα η χώρα μας μπορεί να αντεπεξέλθει ακόμη και αν κοπεί η ρώσικη τροφοδοσία κάτι το οποίο πλέον εδώ που είμαστε, δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι δεν μπορεί να γίνει, υποστήριξε ο κ. Μαθιουλάκης.

«Ακριβώς επειδή η Ελλάδα έχει μειώσει τις εισαγωγές της από την Ρωσία και έχει εναλλακτικές λύσεις δεν θα με παραξένευε αν η Ρωσία αποφασίσει να διακόψει. Ένα σενάριο για αυτή την περίπτωση, είναι ότι το ρωσικό αέριο η Ελλάδα το προμηθεύεται μέσα από τον αγωγό που περνάει από την Βουλγαρία και αυτή την στιγμή αυτό που έχει γίνει είναι ότι έχει διακοπεί η τροφοδοσία από αυτόν τον αγωγό προς την Βουλγαρία, αλλά περνάει από εκεί και έρχεται στην Ελλάδα. Αυτή την στιγμή οι ανάγκες της Ελλάδας κυρίως αφορούν την ηλεκτροπαραγωγή και έχει το ευτύχημα η χώρα να έχει την Ρεβυθούσα και άρα να φέρει LNG και τον αγωγό TAP από τον οποίο μπορούμε να κρατήσουμε κάποιες ποσότητες» εξήγησε ο κ. Μαθιουλάκης σχετικά με την ενεργειακή επάρκεια της χώρας μας.

Όσο αφορά το κόστος του υγροποιημένου φυσικού αερίου, είναι πιο ακριβό από το ρωσικό ενώ το 2020 ήταν αντίστροφα. Για να μειωθούν οι τιμές στην ενέργεια υπάρχουν δύο τρόποι, ανέφερε. «Για να «ηρεμήσει» η αγορά πρέπει να υπάρχουν οι συνθήκες, άρα όσο ο πόλεμος συνεχίζει και εμείς σε επίπεδο ΕΕ δηλώνουμε ότι θα κόψουμε το ρωσικό φυσικό αέριο χωρίς να έχουμε εξασφαλίσει από πού θα το βρούμε, αυτό δεν πρόκειται να λυθεί. Από την άλλη μπορούμε με αποφάσεις σε κάθε χώρα να πούμε ότι θα βάλουμε τιμές πλαφόν, αυτό που συζητάει και η Ελλάδα. Αυτό είναι ένα μέτρο που μπορούμε να το δούμε ως έκτακτο, απλά το να βάλουμε ένα πλαφόν στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο, σημαίνει ότι κάποιοι παραγωγοί θα πρέπει να υποχρεωθούν να πουλάνε με ζημίες, άρα αυτούς θα πρέπει κάποιος να τους αποζημιώσει, γιατί αλλιώς δεν θα παράγουν ρεύμα να πουλήσουν. Εκεί θα μπορούσε να βάλει η κυβέρνηση ένα όριο που θεωρεί πιο βατό για την κοινωνία, την διαφορά να την πληρώνει στους παραγωγούς που βγαίνουν με ζημίες, θα φορολογούνται τα όποια υπερκέρδη έχουν οι υπόλοιποι και θα ισορροπηθεί κάπως η κατάσταση. Αυτό είναι μια χαρά ως προσωρινό μέτρο, γιατί αυτό σημαίνει ότι αυτά τα λεφτά θα καταλήξουν να τα πληρώνουν οι φορολογούμενοι, καθώς ένας προϋπολογισμός δεν αντέχει να το κάνει αυτό δια παντός. Υπάρχει και η επιλογή να πει η ΕΕ ότι θα το κάνει αυτό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και αυτό ελπίζει και η Ελλάδα εύλογα, αλλά εκεί έχουμε πάλι το ίδιο, δηλαδή τα έσοδα της ΕΕ που φτάνουν στα κράτη-μέλη έρχονται από φορολογία ή από έκδοση χρήματος από την ΕΚΤ. Η έκδοση χρήματος από την ΕΚΤ, να τυπώνουμε χρήματα από το πουθενά, το κάνουμε τα τελευταία 10 χρόνια ασύστολα και λανθασμένα, αλλά αυτό δημιουργεί πληθωρισμό, με τον οποίο έχουμε πρόβλημα. Εύκολες λύσεις λοιπόν δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμα» είπε συμπερασματικά ο κ. Μαθιουλάκης.