Εύη Νομικού, καθ. Γεωλογίας στο ΕΡΤΝews: Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο που ακόμα μελετάμε – Είναι σημαντικό να ακούμε τους επιστήμονες

Στη μεγάλη σύσκεψη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, έλαβε μέρος και η καθηγήτρια Γεωλογίας ΕΚΠΑ Εύη Νομικού που μίλησε σήμερα στο ΕΡΤNews και στην εκπομπή UPDATE. H κ. Νομικού αρχικά αναφέρθηκε στα βασικά σημεία που συζητήθηκαν στη σημερινή σύσκεψη λέγοντας «Εξηγήσαμε στον κόσμο ότι αυτή η πρωτοβουλία ανήκει στον Πρωθυπουργό. Είναι η πρώτη φορά που καλούνται επιστήμονες να μιλήσουν για ένα πολύπλοκο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο, μάλιστα, εξελίσσεται και στον θαλάσσιο χώρο, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο το οποίο κι εμείς, ως επιστήμονες, ακόμα μελετάμε. Για τον λόγο αυτό, συγκεντρωθήκαμε, καθώς κάθε επιστήμονας που συμμετείχε στη σύσκεψη έχει διαφορετική ειδικότητα. Συνδυάζουμε τα δεδομένα ώστε να καταλήξουμε σε όσο το δυνατόν πιο ακριβή συμπεράσματα και να ενημερώνουμε σωστά τους πολίτες».

Για το αν υπήρξε επιστημονική σύγκλιση στην εκτίμηση, διότι οι επιστήμονες αντιμετωπίζουν ένα φαινόμενο χωρίς ιστορικό προηγούμενο, τόνισε «Βρισκόμαστε σε μια θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, η οποία είναι γνωστή σε εμάς τους επιστήμονες ως ενεργός χώρος. Εκτός από το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού, το οποίο προκάλεσε τον καταστροφικό σεισμό του 1956, υπάρχει επίσης το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολόμπο. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλα ρήγματα, όπως αυτό της Άνδρου. Αυτή τη στιγμή, ένα μικρό νησί βορειοανατολικά της Σαντορίνης έχει ενεργοποιηθεί και προκαλεί τις σεισμικές δονήσεις που παρατηρούμε. Επομένως, για εμάς, αυτός ο χώρος είναι αντικείμενο συνεχούς μελέτης».

Η κ. Νομικού υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι είναι σημαντικό να ακούμε τους επιστήμονες που έχουν μελετήσει την περιοχή και όχι να βασιζόμαστε σε ανεπιβεβαίωτες ειδήσεις. «Είναι επιζήμιο για τους κατοίκους να ακούνε τρομακτικά σενάρια για μεγάλες εκρήξεις, τα οποία δεν έχουν συζητηθεί ποτέ στις επιστημονικές επιτροπές ούτε περιλαμβάνονται στα ακραία σενάρια που εξετάζουμε. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ψυχολογία των κατοίκων της Σαντορίνης. Είναι σημαντικό να υπάρχει σεβασμός απέναντί τους, καθώς ήδη ταλαιπωρούνται από τις σεισμικές δονήσεις. Δεν χρειάζεται να επιβαρύνονται περαιτέρω από δηλώσεις που απλώς επιδιώκουν εντυπωσιακούς τίτλους και προκαλούν αχρείαστο πανικό. Στην παρουσίασή μας, δείξαμε τα ηφαιστειακά κέντρα της περιοχής, καθώς υπάρχει μεγάλη σύγχυση στον κόσμο. Το ηφαίστειο που όλοι γνωρίζουν είναι η Νέα Καμένη, η οποία προκάλεσε τη μεγάλη έκρηξη πριν από 3.600 χρόνια. Ωστόσο, υπάρχει και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολόμπο, του οποίου η τελευταία έκρηξη σημειώθηκε το 1650. Είναι λάθος να συνδέουμε τον σεισμό του 1956 με τις σημερινές σεισμικές δονήσεις. Συνεχίζουμε να μελετάμε το φαινόμενο, να συλλέγουμε δεδομένα και να χαρτογραφούμε τα ρήγματα ώστε να κατανοήσουμε πλήρως τη μορφολογία του υποθαλάσσιου πυθμένα».

Η κ. Νομικού απάντησε και στο ερώτημα αν υπάρχει πιθανότητα να διαταραχθεί η ισορροπία της ευρύτερης περιοχής, συμπεριλαμβανομένων της Νισύρου, της Μήλου και των Μεθάνων και είπε «Όταν στο παρελθόν σημειώθηκαν ηφαιστειακές εκρήξεις στη Σαντορίνη, δεν υπήρξαν ταυτόχρονες εκρήξεις στη Νίσυρο, στα Μέθανα ή στη Μήλο. Κάθε ηφαίστειο έχει τον δικό του μαγματικό θάλαμο, μια δεξαμενή μάγματος που λειτουργεί ανεξάρτητα. Τα ηφαίστεια δεν συνδέονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα, όταν η καλντέρα της Σαντορίνης παρουσίαζε ηφαιστειακή δραστηριότητα –όπως το 1950, το 1866, το 1943 και το 1707– το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολόμπο δεν ενεργοποιήθηκε. Αυτό αποδεικνύει ότι τα δύο ηφαίστεια της Σαντορίνης, η Καμένη και ο Κολόμπο, έχουν ξεχωριστούς μαγματικούς θαλάμους και δεν επηρεάζουν το ένα το άλλο. Είναι σημαντικό να το κατανοήσει ο κόσμος ώστε να αποφύγουμε υπερβολικούς τίτλους που προκαλούν ανησυχία».

Επίσης η κ. Νομικού επισήμανε ότι «Ο κόλπος είναι στα 500 μέτρα βάθος. Κανένας δορυφόρος δεν μπορεί να καταγράψει δεδομένα σε τέτοιο βάθος. Ο χάρτης που δείξαμε είναι ένας μετρικός χάρτης. Τα δορυφορικά δεδομένα μπορούν να διεισδύσουν μέχρι 20-30 μέτρα το πολύ, ώστε να πάρουν μετρήσιμα δεδομένα. Άρα, αυτή τη στιγμή ο κόλπος έχει χαρτογραφηθεί. Για να διαπιστώσουμε τυχόν ανύψωση του μάγματος, απαιτούνται υποθαλάσσιοι τομογράφοι, τους οποίους έχουμε ήδη τοποθετήσει. Πρέπει να συλλέξουμε τα δεδομένα από τα μηχανήματα, να τα αναλύσουμε και, στη συνέχεια, να εξάγουμε συμπεράσματα. Οποιαδήποτε διαφορετική πληροφορία που έχει διαδοθεί μέχρι στιγμής είναι λανθασμένη».

Παράλληλα η κ. Νομικού είπε ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τέτοια ενημέρωση από τους επιστήμονες, με σκοπό να σταματήσει η φημολογία και να ηρεμήσει ο κόσμος, «Η Σαντορίνη, παρά τη συνεχή σεισμική δραστηριότητα, με δονήσεις που καταγράφονται ακόμη και τις πρώτες πρωινές ώρες, βιώνει μια κατάσταση έντονης ανησυχίας».

Τέλος η κ. Νομικού ανέφερε ότι «Ο καθηγητής σεισμολογίας, κ. Παπαζάχος, ανέφερε στην επιστημονική ομάδα ότι, αναλύοντας τα δεδομένα, φαίνεται πως υπάρχει μια περίοδος ηρεμίας. Χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο για να γίνει κατανοητός από το ευρύ κοινό» και πρόσθεσε «Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι σεισμοί δεν μπορούν να προβλεφθούν. Δεν είμαστε μάγοι, αλλά αναλυτές δεδομένων. Επομένως, δεν μπορούμε να κάνουμε περαιτέρω προβλέψεις, παρά μόνο να ερμηνεύσουμε τα επιστημονικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας».