«Όλα ανήκουν νόμιμα στον αφέντη – κόντε Φλαμπουριάρη»

«Όλα ανήκουν νόμιμα στον αφέντη – κόντε Φλαμπουριάρη» είναι το απόσταγμα της κατάθεσης της πανεπιστημιακού, Σοφίας Τζαρίδου, κατά τη διάρκεια της εκδίκασης -την Παρασκευή 3/3- στο μονομελές πρωτοδικείο Ζακύνθου της αγωγής που έχουν καταθέσει τοπική εκκλησία, δήμος, αντιπεριφέρεια, θιγόμενοι κάτοικοι-ιδιοκτήτες γης και ελληνικό δημόσιο, με την οποία ζητούν την ακύρωση της συμβολαιογραφικής πράξης αγοραπωλησίας των 15 χιλιάδων στρεμμάτων στην ορεινή Ζάκυνθο, μεταξύ του φερόμενου ως ιδιοκτήτη της έκτασης -και απόγονου της οικογένειας Φλαμπουριάρη- Γεώργιου Χάρου και την -λιβανέζικων συμφερόντων- κτηματομεσιτική εταιρεία ΠΙΜΑΝΑ.

Όπως είπε η κα Τζαρίδου, σύμφωνα με έγγραφα που έχει μελετήσει, ο Στυλιανός Φλαμπουριάρης από το 1783 είχε τοποθετηθεί από την ενετική αρχή και ασκούσε το δικαίωμα της εκμετάλλευσης για αρκετά χρόνια των εκτάσεων που ανήκαν στις μονές Αναφωνητρίας, Αγ Γιώργη των Κρημνών όπως και δημόσιες, δίχως να έχει αποκτήσει τίτλους κυριότητας. Εντωμεταξύ, είχε δημιουργήσει προστριβές με τους αγρότες- κατοίκους της περιοχής, καθώς τους απαγόρευε να εκκλησιάζονται ή να θάβουν τους νεκρούς τους. Αυτοί, ωστόσο, οι περιορισμοί ανακλήθηκαν με έγγραφο(1799 ) και, έτσι, οι κάτοικοι μπορούσαν να παίρνουν ξύλα από τα δάση, να ψαρεύουν στα νερά του Πόρτο -Βρώμη και ακόμη να παίρνουν και ως ‘’σεμπρίες‘’ τμήματα από τις εκτάσεις που είχε υπό την επίβλεψή του, παραχωρώντας τους, στη συνέχεια, το γνωστό τέταρτο-«κουάρτο». Το 1804 η οικογένεια Φλαμπουριάρη ανανεώνει το πατρωνικό δικαίωμα και δίνει όρκο πίστης στην Επτάνησο Πολιτεία, ενώ, το 1825 με την κατάργηση των τιμαρίων, αναγνωρίζονται ως ιδιοκτήτες οι τιμαριούχοι, οι οποίοι, πλέον, μετατρέπονται σε δικαιούχους των φέουδων. Σύμφωνα με τη σχετική αναφορά της κας Τζαρίδου, η ειρωνεία στην υπόθεση είναι πως οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι νομοθέτησαν για να αποχτήσουν την κυριότητα των εκτάσεων.
Επιπλέον όπως υποστήριξε η πανεπιστημιακός, η μοναστηριακή περιουσία αποξενώθηκε σταδιακά από τις μονές, ενώ, οι άλλες εκτάσεις των μονών περιήλθαν στον οργανισμό διαχείρισης εκκλησιαστικής περιουσίας και ουδέποτε επανήλθαν στη δικαιοδοσία τους. Κατά την ίδια, οι κώδικες που κατέχει η τοπική μητρόπολη δεν αποτελούν τίτλους ιδιοκτησίας, αλλά, συμφωνητικά για την επίλυση προσωπικών και συγγενικών διαφορών.

Να σημειωθεί ότι, πριν από την κατάθεση της κας Τζαρίδου, είχε ολοκληρωθεί η εξέταση του πρώην κοινοτάρχη Αναφωνητρίας, Νικόλαο Τσουκαλά, ο οποίος είχε υποστεί λιποθυμικό επεισόδιο την πρώτη ημέρα της εξεταστής του, λόγος για τον οποίο, άλλωστε, είχε γίνει διακοπή της δικής. Στην κατάθεση της Παρασκευής, ο κ. Τσουκαλάς αναφερόμενος στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής, υποστήριξε ότι, στο Πόρτο – Βρώμη κάθε χρόνο γινόταν δημοπρασία για την παραχώρηση χώρων για τουριστική εκμετάλλευση από τις κοινότητες ή τον πρώην δήμο Ελατίων, διότι και ο μικρός λιμνιώνας που ανήκει στην Αναφωνήτρια και ο μεγάλος (ενν. λιμνιώνας) που ανήκει στις Μαριές, αποτελούσαν δημόσια έκταση. Σε ό,τι αφορά τον Φλαμπουριάρη, ο κ. Τσουκαλάς είπε χαρακτηριστικά ότι, ήταν σέμπρος και όχι ιδιοκτήτης στην περιοχή της Αναφωνητρίας.

Ρεπορτάζ: Πέτρος Πομόνης