Χ. Αθανασίου: Αλήθειες και ψέματα για το Σάρλιτζα Παλλάς στη Λέσβο

Το ιστορικό ξενοδοχείο Σάρλιτζα Παλλάς , ένα αρχιτεκτονικά κόσμημα, ξεκίνησε να λειτουργεί στην παραλία της Λουτρόπολης Θερμής το 1910  μέχρι το 1982. Χτισμένο δίπλα στις θερμές πηγές της περιοχές αποτέλεσε σύμβολο πολυτελούς παραθερισμού και φιλοξένησε , βασιλιάδες, πρωθυπουργούς σημαντικούς ανθρώπους του πνευματικού κόσμου, καλλιτέχνες.

Μετά το σταμάτημα λειτουργίας του έχει αρχίσει να φαίνεται η φθορά του χρόνου και σήμερα βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση όπου το ιστορικό κτίριο απειλείται με κατάρρευση.

Έγιναν πολλές προσπάθειες τα τελευταία 30 χρόνια για να ανακατασκευαστεί , και να διασωθεί χωρίς αποτέλεσμα.

Τελευταία προσπάθεια,  η παραχώρησή του στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου τον Δεκέμβρη του 2014 για να αξιοποιηθεί και να διασωθεί, μετά από τροπολογία που είχε καταθέσει ο βουλευτής Λέσβου και Υπουργός Δικαιοσύνης τότε Χαράλαμπος Αθανασίου.

Ο κύριος Αθανασίου δεδομένου ότι τον τελευταίο χρόνο υπάρχει μια ουσιαστική κινητικότητα στο θέμα, καταθέτει τα δικά του στοιχεία για την ιστορία του μνημείου και την κατάληξή του ,  στο άρθρο του με τίτλο Σάρλιτσα Παλλάς Αλήθειες και Ψέματα:

“Εδώ και καιρό έχει αναπτυχθεί μια φιλολογία για την καθυστέρηση των εργασιών αξιοποίησης του ΣΑΡΛΙΤΖΑ και των ιαματικών πηγών Λουτρόπολης Θερμής.

Με την παρέμβασή μου αυτή επιθυμώ να αναφερθώ στο ιστορικό αξιοποίησης αυτού του ιστορικού πολιτιστικού στολιδιού του τόπου μας. Και το θεωρώ υποχρέωσή μου, αφ’ ενός μεν να υπάρξει σωστή ενημέρωση και αφ’ ετέρου να μην πλαστογραφείται η ιστορία.

Προγραμματίζοντας στο δεύτερο εξάμηνο του 2012 αλλά και το 2013 τα μεγάλα έργα που έπρεπε να γίνουν στα νησιά μας, ότε ήμουν Υπουργός Εσωτερικών και στη συνέχεια Δικαιοσύνης, μαζί με τον τότε Περιφερειάρχη κ. Νάσο Γιακαλή, συναποφασίσαμε, μεταξύ των άλλων, και την αξιοποίηση των θερμοπηγών και του ξενοδοχείου «ΣΑΡΛΙΤΖΑ ΠΑΛΛΑΣ», που επί δεκαετίες ήταν εγκαταλελειμμένα.

Ο κ. Γιακαλής μου παραδίδει πλήρη φάκελο με όλα τα σχετικά στοιχεία και με αυτά που συγκέντρωσα με τη βοήθεια του τότε Δημάρχου κ. Δημήτρη Βουνάτσου και των κατοίκων και επαγγελματιών της περιοχής (τα ονόματα θα τα αναφέρω κατά τα εγκαίνια, όταν έρθει αυτή η ευλογημένη ώρα), κατέληξα ότι το ζήτημα μπορεί να επιλυθεί μόνον νομοθετικά, με νόμο που θα ψηφιζόταν από τη Βουλή και όχι με Υπουργικές αποφάσεις ή ευχολόγια.

Έτσι, στις 20 Δεκεμβρίου του 2014, ως Υπουργός Δικαιοσύνης, συνέταξα και κατέθεσα τροπολογία στη Βουλή, με την οποία παραχωρείτο στην περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η χρήση και εκμετάλλευση των θερμοπηγών και του ξενοδοχείου «ΣΑΡΛΙΤΖΑ ΠΑΛΛΑΣ» της Θερμής, προκειμένου να αξιοποιηθούν με πόρους του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η τροπολογία μου έγινε δεκτή με το άρθρο 22 του Ν.4315/2014 (ΦΕΚ πρώτο 269/24-12-2014).

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρω και τη συμβολή του τότε Υπουργού Απασχόλησης κ. Γιάννη Βρούτση, που ως καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός, έλυσε διάφορα διαδικαστικά ζητήματα.

Τον Ιανουάριο του 2015 επέρχεται αλλαγή τόσο στην Περιφέρεια όσο και στην Κυβέρνηση της Χώρας. Παρ’ όλα αυτά, στα μέσα Ιουνίου του 2015, αναλαμβάνω πρωτοβουλία και με πρόσκλησή μου επισκέπτεται το Σάρλιτζα ο νέος Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΣΑΥ κ. Στάθης Τσούκαλος με σκοπό, αφού ενημερωθεί «δια ζώσεις» , να επιταχυνθούν οι διαδικασίες υπογραφής της προγραμματικής σύμβασης που προβλεπόταν από την τροπολογία μου.

Δυστυχώς όμως για τον τόπο μας έπρεπε να περάσει ενάμιση επιπλέον χρόνος από την επίσκεψη του κυρίου Τσούκαλου, χρόνος γεμάτος Κυβερνητικών κωλυσιεργιών, για να υπογραφεί η προγραμματική σύμβαση στις 27/12/2016 μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού, Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και του τότε ΕΤΑΑ, για την αξιοποίηση του ακινήτου.

Στις 20-2-2017, με απόφαση της τότε Περιφερειάρχη κ. Καλογήρου συγκροτείται Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης, στη σύνθεση της οποίας ορίζεται στις 16-3-2017 και εκπρόσωπος του ΕΦΚΑ.

Στις 20 Ιουνίου 2018, ήτοι 3 ½ χρόνια μετά την τροπολογία μου και 11/2 χρόνια μετά την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, η εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» επικοινωνεί τηλεφωνικά με τον αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη και ενημερώνεται πως : «τις επόμενες ημέρες θα υπογραφεί η σύμβαση για τη μελέτη του έργου για τις λουτρικές εγκαταστάσεις, αφού αναδείχθηκε ο προσωρινός μειοδότης». Και «Μέσα στο 2018 θα έχει γίνει η δημοπράτηση και πιστεύουμε πως μέχρι την άνοιξη θα έχουμε καταφέρει να ολοκληρώσουμε τις εργασίες».

Όμως για να προχωρήσει η μελέτη από την εταιρεία που την ανέλαβε, απαιτείτο η υποβολή φακέλου από τον ΕΦΚΑ στο Υπουργείο Τουρισμού, προκειμένου να αναγνωρισθεί το νερό της πηγής ως ιαματικό . Μεταξύ των δικαιολογητικών, που απαιτούντο για τη συμπλήρωση του πιο πάνω φακέλου, ήταν και τοπογραφικά διαγράμματα της ευρύτερης περιοχής.

Στις 20-12-2018 ο ΕΦΚΑ, με έγγραφό του, ενημερώνει την τότε Περιφερειακή αρχή ότι δεν διέθετε τοπογράφο και έπρεπε τα τοπογραφικά να ανατεθούν σε εξωτερικό μελετητή. Έτσι η Περιφέρεια στις 12-4-2019 συντάσσει τα ως άνω τοπογραφικά διαγράμματα, τα οποία απέστειλε στον ΕΦΚΑ. Όμως, τα τοπογραφικά αυτά ήταν άχρηστα, διότι ήταν ανυπόγραφα από τοπογράφο μηχανικό.

Αμέσως μετά ο ΕΦΚΑ ζητεί τηλεφωνικά από την ίδια (τότε) περιφερειακή αρχή να επαναποσταλούν τα τοπογραφικά διαγράμματα νομίμως υπογεγραμμένα, , όπως θα έπρεπε, πράγμα που ουδέποτε έγινε.

Αποτέλεσμα, να χαθεί πολύτιμος χρόνος και ένα έργο που θα έπρεπε να είχε τελειώσει από χρόνια πριν, να καρκινοβατεί από κακούς χειρισμούς, και την αδιαφορία, για να μην χρησιμοποιήσω άλλον χαρακτηρισμό.

Χαρακτηριστικά είναι τα σχόλια του τοπικού τύπου της περιόδου εκείνης και οι αναφορές του στα παραπάνω, που κάνει λόγο για «κραυγαλέες καθυστερήσεις και ευθύνες για την.. εγκατάλειψη του Σάρλιτζα» και για «ρυθμούς χελώνας»

Εν τω μεταξύ επέρχεται Κυβερνητική αλλαγή και αλλαγή στην Περιφέρεια, ότε αναλαμβάνει Περιφερειάρχης ο κ. Μουτζούρης, τον οποίο ενημερώνω σχετικά για τα προηγηθέντα και δείχνει ζωηρό ενδιαφέρον για την ολοκλήρωση του έργου, δεσμευόμενος δημόσια ότι θα «τρέξει το έργο», μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του.

Παράλληλα, στις 26.07.2019 επικοινωνώ, τηλεφωνικά, με τον μέχρι τότε Υποδιοικητή του ΕΦΚΑ κ. Τσακίρη για να ενημερωθώ σχετικά σε ποιο στάδιο ήταν το ζήτημα της αναγνώρισης ως ιαματικού του φυσικού πόρου των ιαματικών πηγών και μου επιβεβαιώνει τα ανωτέρω,

Σε νέα συνάντησή μου με τον Περιφερειάρχη, στην Αθήνα, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, συντονιζόμαστε και ο ίδιος άμεσα δίνει εντολή στις Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας να αποστείλουν στον ΕΦΚΑ μια νέα αποτύπωση της περιοχής, προκειμένου να συμπεριληφθεί στον φάκελο της πιστοποίησης του φυσικού πόρου και να προχωρήσει η διαδικασία της αναγνώρισης.

Παράλληλα ο ΕΦΚΑ, υπό την νέα ηγεσία του, προβαίνει στις παρακάτω ενέργειες για την συμπλήρωση του φακέλου: α) Αποστέλλει το Σεπτέμβριο του 2019 στο Υπουργείο Τουρισμού τα τοπογραφικά διαγράμματα του ακινήτου με πρωτότυπες υπογραφές (αριθ. πρωτ. Γ23/3283/1096786/17.09.2019) και β) αναθέτει στην τοπογράφο μηχανικό, κυρία Άννα Κοκκαλίδου την σύνταξη τοπογραφικού της ευρύτερης περιοχής, το οποίο στη συνέχεια αφού εγκρίνεται και θεωρείται νομίμως, ως προ την ορθότητα της θέσης του ιαματικού πόρου, αποστέλλεται και αυτό στο Υπουργείο Τουρισμού.

Τέλος, η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού, έχοντας, επιτέλους, όλα τα εκ του Νόμου προβλεπόμενα έγγραφα, προβαίνει στην αναγνώριση του νερού της πηγής ως

ιαματικού, με την υπ’ αριθμό 1221/27-1-2021απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Τουριστικής Πολιτικής του Υπουργείου Τουρισμού.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνω την μεγάλη προσπάθεια που απαιτήθηκε αλλά και τη σχετική πίεση που ασκήθηκε , τόσο εκ μέρους μου όσο και εκ μέρους του κυρίου Μουτζούρη, προκειμένου να εκδοθεί η ανωτέρω απόφαση, αφού από τον Μάρτιο του 2019 οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες υπολειτουργούν λόγω κορονοϊού.

Μετά την έκδοση της ως άνω απόφασης πρέπει να ολοκληρωθεί η μελέτη για την επισκευή και ανακαίνιση των παλιών λουτρικών εγκαταστάσεων και να εκδοθεί η οικοδομική άδεια.

Τον λόγο τώρα έχει η Περιφέρεια και πιστεύω ότι, επιτέλους, θα συντελεστεί ένα έργο, την ολοκλήρωση του οποίου όλοι μας ονειρευόμαστε. Και έτσι θα πραγματοποιηθεί και αυτό το χρέος μας προς τον τόπο μας.”