Βόλος: Ενίσχυση της Βουλής και των αρμοδιοτήτων του εκλογικού σώματος προτείνει ο Συνταγματολόγος κ. Νικολόπουλος

Την  ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του εκλογικού σώματος,  όπως και την ενίσχυση του ρόλου της Βουλής έθεσε ως θεμελιώδη δικαιώματα ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο , Αντιπρόεδρος του ΑΣΕΠ, Ηλίας Νικολόπουλος, στο πλαίσιο εκδήλωσης που πραγματοποίηση ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου και η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος με αφορμή τον εορτασμό του Αγ. Διονυσίου του Αρεοπαγίτου.

Ο πρώτος στόχος, όπως είπε ο κ. Νικολόπουλος είναι η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του εκλογικού σώματος. Να παρεμβαίνουν δηλαδή, οι πολίτες, προτείνοντας  Νόμους, είτε μπλοκάροντας με λαϊκή αρνησικυρία έναν Νόμο που η πλειοψηφία δεν τον θέλει των πολιτών και τον θέλει η Βουλή.

«Δεν εννοώ μόνο το δημοψήφισμα, που είναι λίγο αρχέγονος θεσμός. Ο κανονικός θεσμός είναι η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, δλδ προτείνουν συγκεκριμένα πράγματα οι πολίτες κι αν απορριφθούν από τη Βουλή ενδεχομένως να γίνει δημοψήφισμα και την πρωτοβουλία στο δημοψήφισμα να την έχουν οι πολίτες» διευκρίνισε ο κ. Νικολόπουλος.

Πρόσθεσε επίσης, πως δεύτερος στόχος μιας σοβαρής αναθεώρησης πρέπει να είναι η ενίσχυση του ρόλου της Βουλής, ώστε αυτή να ελέγχει την Κυβέρνηση κι όχι η κυβέρνηση την Βουλή.

Ως τρίτο – και ίσως σημαντικότερο τομέα –  ανέφερε τα θεμελιώδη δικαιώματα, λέγοντας πως σε ορισμένα θέματα το δικό μας Σύνταγμα, ασαφώς αλλά έμμεσα, είναι πιο προοδευτικό από τη Χάρτα θεμελιωδών δικαιωμάτων. Π.χ. το δικό μας Σύνταγμα έμμεσα αλλά όχι σαφώς, απαγορεύει την ανταπεργία, ενώ στην Ε.Ε. επιτρέπεται η ανταπεργία.

Αναφέρθηκε ακόμη, στην λειτουργία του πολιτεύματος, όσον αφορά στις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, υποστηρίζοντας πως κατά την προσωπική του άποψη, θα ήταν κοινοβουλευτικό ορθό να υπάρξει μια λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου ως ρυθμιστή του πολιτεύματος.

Ο κ. Νικολόπουλος τάχθηκε επίσης, υπέρ της απλής αναλογικής , ενώ όσον αφορά στις αποφάσεις του ΣτΕ υπογράμμισε χαρακτηριστικά «δε νομίζω ότι υπάρχει δυσλειτουργία του ΣτΕ. Πάντοτε γίνονται συσκέψεις δικαστών που είναι μυστικές και δεν ανακοινώνονται κι αναμένει το τελικό αποτέλεσμα και μπορεί να γίνουν και τέσσερις και πέντε συσκέψεις όπως έχει γίνει στο παρελθόν. Δε βλέπω καμία δυσλειτουργία.

Από την πλευρά του ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος αναφέρθηκε στο συνταγματικό πλαίσιο των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας στην Ελλάδα του σήμερα. Ο κ. Χρυσόστομος ερωτηθείς σχετικά για το αποτέλεσμα της επιτροπής που έχει συσταθεί για την συνταγματική αναθεώρηση δήλωσε ότι δεν μπορεί να προδικάσει ποιο θα είναι το αποτέλεσμα κι όπως τόνισε «Δεν μπορώ να προδικάσω ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της επιτροπής που θα ξεκινήσει αν ξεκινήσει και θα έχει ως σκοπό τη συνταγματική αναθεώρηση αν γίνει και ξεκινήσει η διαδικασία, γιατί υπάρχουν πολλά εμπόδια και δυσκολίες. Η Εκκλησία πηγαίνει πάντα σε ένα διάλογο βάζοντας πάντα θετικά πρόσημα σε αυτόν τον διάλογο κι έχοντας επενδύσει πολλές ελπίδες ότι θα βρεθεί η χρυσή τομή, αυτό που με μία λέξη χαρακτηρίζουμε ως συναλληλία ή ομοταξία και θα αποτελέσει τη διοίκουσα γραμμή των συνομιλιών και του σκοπού μας».

Ερωτηθείς γιατί θεωρεί ότι δε θα προχωρήσει η συνταγματική αναθεώρηση, απάντησε «Νομίζω ότι πρέπει να υπάρξει μεγάλη κοινοβουλευτική συναίνεση για να προχωρήσει το έργο αυτό. Αυτή τη στιγμή δε φαίνεται να υφίσταται αυτή η κοινοβουλευτική συναίνεση δεν ξέρω στο μέλλον τι θα γίνει. Είναι θέμα εσωτερικού του κοινοβουλίου, των κομμάτων κι όχι θέμα της Εκκλησίας».

Στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, Λαζ. Γαϊτάνης δήλωσε μεταξύ άλλων «Η Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού και  ο Δ.Σ.Β. ανοίγουν σήμερα πρώτοι τη διαδικασία του εθνικού διαλόγου για τη συνταγματική αναθεώρηση. Έναν εθνικό διάλογο όμως που δεν φαίνονται έτοιμα ν ‘ ανοίξουν τα πολιτικά κόμματα, παρότι είναι εκείνα που θα υλοποιήσουν την όποια συνταγματική αναθεώρηση. Γι’ αυτή απαιτούνται οι θετικές ψήφοι 180 βουλευτών  σε 2 ψηφοφορίες, που θα απέχουν μεταξύ τους ένα μήνα. Το ζητούμενο λοιπόν για τη συνταγματική αναθεώρηση είναι το κλίμα συναίνεσης. Σήμερα αυτό που βιώνουμε καθημερινά, είναι το κλίμα της πόλωσης. Άρα η ούτως ή άλλως δύσκολη διαδικασία της αναθεώρησης, καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής.

Από την πλευρά μου θα ήθελα να σταθώ σε ορισμένες από τις υπό αναθεώρηση διατάξεις, ως μια εισαγωγή στις αναλύσεις που θα ακολουθήσουν. Κάποιες από αυτές τις διατάξεις, όπως τις παρουσίασε στις 25 Ιουλίου ο κ. Πρωθυπουργός, είναι πιθανό θα ψηφιστούν από το σύνολο των βουλευτών:  Π.χ. η διάταξη του άρθρου 86 για την ευθύνη των υπουργών. Η σύντομη παραγραφή που προβλέπει , ακόμη και για κακουργηματικές πράξεις , αποτελεί κοινωνική πρόκληση. Για τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος από υπουργούς κανείς δεν μπορεί να δεχτεί στη φυλακή να έχει κλειστεί μόνο ο Τσοχατζόπουλος.

Επίσης η διάταξη του άρθρου 62 για την ασυλία των βουλευτών. Για ποινικά αδικήματα, που δεν έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του βουλευτή ως μέλους της Βουλής, κανείς βουλευτής δεν πρέπει να έχει αντιμετώπιση διαφορετική από τον απλό πολίτη.

Επομένως η αναθεώρηση των διατάξεων των άρθρων του Συντάγματος 86 και 62 για την ευθύνη των υπουργών και την ασυλία των βουλευτών , κάτω από την πίεση της Κοινής Γνώμης , πιστεύω ότι θα περάσει εύκολα. Η αναθεώρηση όμως του άρθρου 56, που θα απαγορεύει στους βουλευτές να εκλέγονται για πάνω από 2 συνεχόμενες βουλευτικές περιόδους ή πάνω από 8 συνεχόμενα χρόνια, εκτιμώ ότι θα συναντήσει την αντίδραση των βουλευτών. Η αναθεώρηση του άρθρου στοχεύει στην ανανέωση του πολιτικού προσωπικού. Θα στερήσει όμως από τη Βουλή έμπειρα και ικανά στελέχη, που πιθανότατα θα επανεκλέγονταν. Η Κοινή Γνώμη είναι άγνωστο πώς θα αντιδρούσε.

Θετικά πιστεύω ότι θα αντιδρούσε η Κοινή Γνώμη στην αναθεώρηση του άρθρου 32 για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, αν μετά από 2 ψηφοφορίες στη Βουλή δεν συγκεντρωθεί πλειοψηφία 200 βουλευτών. Η εκλογή από τον λαό όμως θα συνδιαστεί και με μια αύξηση «λελογισμένη» όπως τη χαρακτήρισε ο κ. Πρωθυπουργός, των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μήπως όμως έτσι θα έχουμε στην πράξη μια διολίσθηση της μορφής του Πολιτεύματος; Μήπως ή Προεδρευομένη  Δημοκρατία αποκτήσει χαρακτηριστικά Προεδρικής, παρότι ο κ. Πρωθυπουργός το αποκλείει;

Μεγαλύτερους προβληματισμούς δημιουργούν οι αναθεωρήσεις των άρθρων του Συντάγματος 28 και 54. Στο άρθρο  28 η καθιέρωση δημοψηφίσματος για την κύρωση οποιαδήποτε συνθήκης μεταβιβάζει κυριαρχικές αρμοδιότητες του Κράτους, ακούγεται θετικά. Τι γίνεται όμως, όταν λόγω των μνημονίων η Ελλάδα έχει ήδη χάσει την κανονιστική της ισχύ; Τι απέγινε το όχι του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015, μετά τον εκβιασμό των δανειστών για Grexit;

Στο άρθρο 54 η καθιέρωση μόνιμου εκλογικού συστήματος επίσης ακούγεται θετικά. Αποτρέπει την αλλαγή του εκλογικού συστήματος κατά τη βούληση της εκάστοτε κυβερνητικής  πλειοψηφίας. Η απλή αναλογική όμως, που θεωρείται το πιο δίκαιο εκλογικό σύστημα, είναι και  αυτό, που μπορεί να δώσει  βιώσιμες κυβερνήσεις, με βάση το σημερινό σκηνικό της πόλωσης;

Τέλος υπάρχει και μια διάταξη προς αναθεώρηση , που δημιουργεί διχασμό της κοινωνίας, όταν οι καιροί απαιτούν εθνική ενότητα. Στο άρθρο 3 η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού θα παραμείνει η κρατούσα θρησκεία. Ωστόσο θα προστεθεί ότι το κράτος είναι θρησκευτικά ουδέτερο. Τι είδους όμως κράτος θρησκευτικά ουδέτερο θα έχουμε; Σαν της Αμερικής, που όμως ο Πρόεδρος ορκίζεται στην Αγία Γραφή; Σαν της Γερμανίας που επιχορηγεί τη Ρωμαιοκαθολική και την Ευαγγελική εκκλησία ως αποζημίωση για την ακίνητη περιουσία που τις αφαίρεσε αιώνες πριν ή κάτι άλλο;  Στην πράξη θρησκευτικά ουδέτερο κράτος θα σημαίνει ότι οι Μουφτήδες στη Θράκη δεν θα διορίζονται από το Ελληνικό κράτος;

Σε κάθε περίπτωση, πριν αρχίσει ο διάλογος μεταξύ κράτους και Εκκλησίας, χρειάζεται να επιδείξουν κάποιοι στις δηλώσεις τους λιγότερη αμετροέπεια. Ας μη μιμούνται τον Θεόδωρο Πάγκαλο, που προκαλούσε με τις κατά καιρούς αμετροέπειές του, όπως το περίφημο «μαζί τα φάγαμε». Ας καταλάβουν ότι το παγκαλίζειν ουκ εστί φιλοσοφείν. Γενικώς πάντως αλλάζεις κάτι, που ήδη σου δημιουργεί πρόβλημα. Όχι για να σου δημιουργήσει πρόβλημα στο μέλλον».