Οι μαθητές του Γυμνασίου και Λυκείου Σαπών, το Σάββατο 27/3/21 και την Κυριακή 28/3/21 πραγματοποίησαν μετρήσεις της Μεσημβρινής Περιμέτρου της Γης από το σπίτι τους. Το πείραμα αυτό (Πείραμα του Ερατοσθένη) είναι από τα καλύτερα πειράματα που μπορούν να πραγματοποιηθούν εκτός τάξης με την χρήση απλών πειραματικών μετρητικών διατάξεων (πήχη κάποιου ύψους, βιβλίο με σκληρό εξώφυλλο, ρολό από χαρτί κουζίνας, ένα κουτί από κάποια συσκευασία κα.) και ενός μέτρου ή χάρακα.
Λίγα λόγια για τον Ερατοσθένη και το «πείραμά του».
Ο Ερατοσθένης (Κυρήνη 276 π.Χ. – Αλεξάνδρεια 194 π.Χ.) έζησε κυρίως στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου όπου εργάσθηκε ως βιβλιοθηκάριος στην γνωστή βιβλιοθήκη. Ασχολήθηκε με την αστρονομία και με ένα από τα πιο σημαντικά πειράματα που πραγματοποιήθηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Ήταν η μέτρηση της μεσημβρινής περιφέρειας της Γης (κατεύθυνση Βοράς – Νότος). Ο Ερατοσθένης πληροφορήθηκε ότι στη Συήνη (σημερινό Ασουάν), ο ήλιος κάθε μεσημέρι του θερινού ηλιοστασίου (21 Ιουνίου) ρίχνει τις ακτίνες του κάθετα στον ορίζοντα και φωτίζει τον πυθμένα ενός πηγαδιού και οι σκιές των αντικειμένων στο Ασουάν ήταν μηδενικές ……
Την ίδια στιγμή στην Αλεξάνδρεια οι ακτίνες του ηλίου «σχημάτιζαν» με τον υπολογισμό του μια γωνία 7,2ο με την κατακόρυφο του τόπου……………
Ζήτησε να μετρηθεί η απόσταση Αλεξάνδρειας – Συήνης (περίπου στα 800km) .Η απόσταση μετρήθηκε από τους «περιπατητές» που χρησιμοποίησε. Τελικά υπολόγισε, με αξιοζήλευτη ακρίβεια την περιφέρεια της γης σε 39.690 χιλιόμετρα. Με ένα απλό τρόπο κατ’αρχήν απέδειξε ότι η Γη είναι «σφαιρική» και μάλιστα μέτρησε «πόσο μεγάλη είναι» !
Όπως αναφέρει ο Πρασόπουλος Δημήτριος, Φυσικός (Γυμνάσιο & Λύκειο Σαπών)-Μέλος ΔΣ του Συλλόγου Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης (ΣΕΑΘ).
“Επιλέξαμε να κάνουμε το πείραμα μόνοι μας χρησιμοποιώντας την εντελώς «παραδοσιακή μέθοδο» (διότι τα περισσότερα σχολεία έκανες μετρήσεις όταν στις περιοχές μας είχαμε βροχή) που περιελάμβανε τα εξής :
α) Γνωρίζουμε το χρόνο που ο ήλιος μεσουρανεί στον τόπο μας. Για τις μέρες του Μαρτίου και την περιοχή των Σαπών είναι στις 12hour 22min περίπου.
β) Επιλέγουμε ένα αντικείμενο (βιβλίο, ξύλο, χαρτί κουζίνας κ.α.) μετράμε το ύψος του.
γ) Την ορισμένη ώρα της μεσουράνησης μετράμε την σκιά που δημιουργείται από τον ήλιο . Επιλέγουμε, κατά το δυνατόν, να δημιουργήσουμε ορθογώνιο τρίγωνο για να μπορούμε να υπολογίσουμε σωστά την εφαπτομένη γωνίας θ, που σχηματίζουν οι ακτίνες του ήλιου με την κατακόρυφο του τόπου μας.
δ) Έχουμε μια σημαντική πληροφορία Την ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ : Σε ποιο σημείο (κάπου στην Δημοκρατία του Κογκό για τον Μάρτιο) ο ήλιος δεν εμφανίζει καθόλου σκιά στα αντικείμενα της περιοχής. Κάθε μέρα τον Μάρτιο ο ήλιος μετακινεί αυτό σημείο κατά 55km * βορειότερα από την προηγούμενη ημέρα. Το σημείο αυτό βρίσκεται περίπου σε μεσημβρινή απόσταση 4.200 – 4.300 km* από τις Σάπες”.
“Συγκρίνοντας την φετινή προσπάθεια με την αντίστοιχη περσινή (40.048,19 km , απόκλιση 0,10%) που πραγματοποιήσαμε 26 μετρήσεις από 19/3/20 έως 1/4/20 ….. συμπεραίνουμε ότι η Γή …… «πάχυνε» ?? !! Ίσως λόγω …. καραντίνας …… Ας γράψουμε και κάτι …. αστείο …” αναφέρει ο κος Πρασόπουλος και καταλήγει ως εξής: “Θα ήθελα να αφιερώσω την φετινή προσπάθειά μας σε συγκεκριμένους ανθρώπους, αλλά νομίζω ότι είναι καλύτερο να την αφιερώσουμε σε όλους όσους αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο…. ο καθένας στον τομέα του. Περήφανος για την προσπάθεια των μαθητών μας. Ευτυχής για την συνεργασία με τους συναδέλφους καθηγητές. Εύχομαι ο «Ερατοσθένης» με την απλότητα της μεθόδου να εμπνεύσει όλους μας.
Και του χρόνου με υγεία να είμαστε!”
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος