“Έκοψαν” τα φτερά του Λάμπρου – Ασυνείδητος πυροβόλησε και σκότωσε νεαρό σπιζαετό

Ο Λάμπρος, ένας νεαρός σπιζαετός, μέλος της ολιγομελούς «οικογένειας» των προστατευόμενων άγριων πουλιών της Κρήτης είναι το τελευταίο θύμα ασυνείδητου, που δεν δίστασε να σηκώσει το όπλο, να πυροβολήσει από κοντινή απόσταση και να σκοτώσει το εμβληματικό αρπακτικό.

Ο νεαρός σπιζαετός γεννήθηκε τον περασμένο Μάρτιο στο Πρασανό φαράγγι, από γνωστό αναπαραγωγικό ζευγάρι του νησιού. Σημάνθηκε τον Απρίλιο με δορυφορικό πομπό και, μετά από περιπλάνηση τεσσάρων μηνών προς αναζήτηση τροφής και επικράτειας, κατέληξε πριν λίγες ημέρες, στις 10 Σεπτεμβρίου, να κείτεται νεκρός από πυρά αγνώστου σε αγροτική περιοχή νότια της Βασιλικής του Δήμου Γόρτυνας.
Όπως αποδείχθηκε από τη νεκροψία και τις ακτινολογικές εξετάσεις που ακολούθησαν, το αυστηρά προστατευόμενο αρπακτικό πουλί δολοφονήθηκε από βολή κυνηγετικού όπλου από σχετικά κοντινή απόσταση.

Ο εντοπισμός του αετού κατέστη εφικτός χάρη στον δορυφορικό του πομπό που εξέπεμπε σήματα μετακίνησής του ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Οι περίεργες κινήσεις του αετού τη μοιραία μέρα προκάλεσε τις υποψίες των στελεχών του έργου LIFE Bonelli eastMed και οδήγησε τον Υπεύθυνο Τηλεμετρίας στο σημείο ακριβώς που κατέληξε το πουλί. Δίπλα στον νεαρό σπιζαετό βρέθηκε νεκρός και ένας σφηκιάρης, τον οποίο είχε συλλάβει για να τραφεί την ώρα που πυροβολήθηκε.

Για το περιστατικό έχει ήδη ενημερωθεί η αρμόδια για θέματα άγριας πανίδας Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου και ο Εισαγγελέας, με εντολή του οποίου διενεργείται προανακριτική εξέταση, ώστε να συλλεχθούν όλα τα πιθανά χρήσιμα στοιχεία (τύπος βλήματος, στίγματα από δορυφόρο και δεδομένα κινητής τηλεφωνίας) που θα οδηγήσουν στη σύλληψη του δράστη και απόδοση κατηγοριών για περιβαλλοντικό έγκλημα. Επίσης, από τους εκπροσώπους του προγράμματος LIFE Bonelli eastMed θα ενημερωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να κινήσει τις σχετικές διαδικασίες, καθώς το περιστατικό άπτεται ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενου έργου2 και ο σπιζαετός αποτελεί αυστηρά προστατευόμενο είδος σε διεθνές επίπεδο.

Για το περιστατικό μίλησε στην ΕΡΤ Ηρακλείου ο Δρ. Κωστής Δαμιανάκης, Υπεύθυνος Δράσεων Διατήρησης Πεδίου Προγράμματος LIFE Bonelli eastMed στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Όπως είπε η απώλεια του νεαρού σπιζαετού είναι η δεύτερη σε μικρό χρονικό διάστημα, καθώς πριν από λίγο καιρό βρέθηκε νεκρός ένας ακόμα σπιζαετός, χωρίς εμφανή τουλάχιστον, ανθρωπογενή αιτία. Οι απώλειες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς, όπως εξήγησε, στην Κρήτη εκτιμάται ότι υπάρχουν σαράντα μόλις άτομα παραγωγικής ηλικίας, για τη διατήρηση των οποίων καταβάλλεται συντονισμένη προσπάθεια μέσω του προγράμματος.

Σημειώνεται ότι ο σπιζαετός (Aquila fasciata) είναι ένα μεσαίου έως μεγάλου μεγέθους αρπακτικό, επιδημητικό της Μεσογείου. Στην Ελλάδα εντοπίζεται το 10% του ευρωπαϊκού πληθυσμού του είδους. Παλαιότερα ήταν πολύ κοινός στην ελληνική ύπαιθρο, σήμερα όμως απαντά κυρίως στα νησιά του Αιγαίου, την Κρήτη και τη νοτιοανατολική Πελοπόννησο.
Στην Κρήτη τη δεκαετία του ’90 είχαν καταγραφεί 8-10 ζευγάρια, ενώ σήμερα ο αριθμός αυτός έχει διαμορφωθεί σε περίπου 15 ζευγάρια.

Παραμένει πιστός στην περιοχή που θα επιλέξει για επικράτεια, στάδιο που προηγείται μιας περιόδου νομαδικής περιπλάνησης κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του. Στον Ελλαδικό χώρο προτιμά απομονωμένες περιοχές με έντονο ανάγλυφο σε γενικά ξηρά κλίματα, όπου υπάρχει και αφθονία των θηραμάτων που προτιμά, δηλαδή θηλαστικά και πουλιά μέχρι το μέγεθος λαγού και γλάρου, ενώ συμπληρώνει τη διατροφή του με σαύρες και φίδια. Στην Κρήτη είναι γνωστός και ως Φιλάδελφος, από τη συνήθειά του να κυνηγά με το ζευγάρι του.
Είναι προστατευόμενο είδος και στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας καταγράφεται ως “Κρισίμως Κινδυνεύον” είδος, δηλαδή απειλούμενο με εξαφάνιση.