Τι αλλάζει σε συντάξεις και εισφορές με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση (vid)

Κερδισμένοι και χαμένοι της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης δεν θα υπάρξουν μόνο στο κομμάτι των συντάξεων, αλλά και σε ότι αφορά τις εισφορές. Η ελληνική πρόταση που θα συζητηθεί με το κουαρτέτο των θεσμών δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα καθώς για άλλες κατηγορίες εργαζομένων προβλέπει ελαφρύνσεις και για άλλες επιβαρύνσεις.

Η εθνική σύνταξη που προσδιορίζεται στα 384 ευρώ, προβλέπεται να χορηγείται στα 67 με 15έτη ασφάλισης, προκειμένου να καλύπτονται και οι μακροχρόνια άνεργοι. Παράλληλα, επανέρχεται η πρόταση για σύνταξη στους υπερήλικες ανασφάλιστους η οποία ορίζεται στα 360 ευρώ τον μήνα.

Για τις επικουρικές προβλέπεται η αντικατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος με τον κανόνα βιωσιμότητας, που θα επιτρέπει στο νέο ενιαίο ταμείο επικουρικής ασφάλισης να κάνει χρήση μέρους των αποθεματικών τους, χωρίς να αναγκάζεται να κάνει αυτόματα μειώσεις συντάξεων.

Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, που περιλαμβάνει η ελληνική πρόταση, θα ισχύσει και για τις ήδη καταβαλλόμενες παροχές. Οι τυχόν διαφορές που θα προκύψουν δεν θα οδηγήσουν όμως σε μειώσεις, αλλά θα διατηρηθούν ως προσωπική διαφορά για κάθε συνταξιούχο.

Για παράδειγμα, εάν ένας συνταξιούχος παίρνει σήμερα σύνταξη 1.100 ευρώ και με τον νέο υπολογισμό, δικαιούται 900 ευρώ, το επιπλέον ποσό που προκύπτει θα εξακολουθεί να καταβάλλεται και στο μέλλον.

Στο προσχέδιο του Ασφαλιστικού νομοσχεδίου αναφέρεται ότι οι συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται, στο ύψος που είχαν, μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, μέχρι δηλαδή το 2018. Ο υπουργός Εργασίας, μιλώντας στην ΕΡΤ, ήταν κατηγορηματικός ότι η προσωπική διαφορά θα συνεχίσει να καταβάλλεται και μετά το 2018 και εξήγησε τη σχετική πρόβλεψη του νομοσχεδίου.

Στο εξής, ο υπολογισμός των συντάξεων θα γίνεται με βάση τον μισθό όλου του εργασιακού βίου και όχι για παράδειγμα με βάση την καλύτερη πενταετία των τελευταίων δέκα ετών, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα για πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων.
Το γεγονός αυτό εκτιμούν οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση ότι μπορεί να επιφέρει μειώσεις για τους μελλοντικούς συνταξιούχους.

Για παράδειγμα, για 35 έτη ασφάλισης και για συντάξιμο μισθό 800 ευρώ μεικτά, με το παλαιό καθεστώς η σύνταξη θα ήταν στα 781 ευρώ. Με το νέο καθεστώς υπολογίζεται στα 699 ευρώ. (Μείωση: 82,5 ευρώ).
Αντίστοιχα, για συντάξιμο μισθό 1.400 ευρώ μεικτά, με το παλαιό καθεστώς η σύνταξη θα ήταν στα 1020 ευρώ. Με το νέο καθεστώς, οι ειδικοί την υπολογίζουν στα 932 ευρώ. (Μείωση: 87,54 ευρώ).

Τα τελικά ποσοστά αναπλήρωσης, που καθορίζουν και το ύψος των συντάξεων, είναι μειωμένα σε σχέση με τα ήδη υπάρχοντα, για αρκετές κατηγορίες ασφαλισμένων. Παραμένουν όμως υψηλότερα από αυτά που προτείνουν οι δανειστές. Το νέο ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι κλιμακωτό, κάτι που σημαίνει ότι όσο νωρίτερα βγαίνει ο ασφαλισμένος στη σύνταξη τόσο μικρότερος θα είναι ο συντελεστής.
Παράλληλα, όσο χαμηλότερος είναι ο συντάξιμος μισθός τόσο μεγαλύτερο προβλέπεται το ποσοστό αναπλήρωσης.
Για παράδειγμα, για συντάξιμο μισθό 1.000 ευρώ, το τελικό ποσοστό αναπλήρωσης υπολογίζεται στο 76%, που σημαίνει ότι δίνει σύνταξη 764 ευρώ,  ενώ για συντάξιμο μισθό 2.100 ευρώ, το ποσοστό αναπλήρωσης πέφτει στο 58%, δίνει δηλαδή σύνταξη 1.200 ευρώ περίπου.

Εισφορές 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος

Oι ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με την ελληνική πρόταση, θα είναι ανάλογες με το εισόδημα σε ποσοστό ενιαίο για όλους τους ασφαλισμένους. Αυτό θα σημάνει τριπλασιασμό για τις εισφορές των αγροτών, αυξήσεις για γιατρούς και δικηγόρους και μείωση για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ οι οποίοι όμως θα παίρνουν και αντιστοίχως μειωμένη σύνταξη.
Οι εισφορές με βάσει το εισόδημα και όχι αυθαίρετες επί πλασματικών ασφαλιστικών κλάσεων θα ανακουφίσουν νέους επιστήμονες και αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι θα πληρώνουν το 20% του φορολογητέου εισοδήματός τους. Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με μπλοκάκι για 500 ευρώ το μήνα έδινε στον ΟΑΕΕ, τα 330 ευρώ. Για το ίδιο ποσό η εισφορά που προτείνεται να πληρώνει, είναι 100 ευρώ το μήνα ή 200 ευρώ το δίμηνο.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες ουσιαστικά καταργούνται οι ασφαλιστικές κλάσεις και ορίζεται νέο ανώτατο όριο εισφορών οι 5.860 ευρώ το μήνα. Ετησίως το ανώτατο όριο εισφορών για εισόδημα 60.000 ευρώ δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 24.225 ευρώ.
Η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά δεν θα είναι χαμηλότερη από το 20% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.

Το ελάχιστο μηνιαίο ποσό καταβολής είναι 117 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες, εμπόρους και επιστήμονες. Έτσι ένας ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 15.000 ευρώ θα καταβάλει το 20% ως ασφαλιστική εισφορά δηλαδή 3.000 ευρώ.
Μεγάλοι χαμένοι θεωρούνται οι αγρότες, οι οποίοι ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής τους στην κοινωνική ασφάλιση, από 1/1/2017 οι εισφορές που θα πληρώνουν θα αυξηθούν από 7% σήμερα στο 20% του φορολογητέου εισοδήματος τους σταδιακά όμως, έως το 2019.
Αναλυτικά έως 31.12.2016 το ύψος της εισφοράς αυξάνεται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 10%. Το 2017 πάει στο 14%, από 1/1/2018 αυξάνεται σε 17% και από 1/1/2019 διαμορφώνεται στο τελικό 20%.
Με δεδομένο πάντως ότι το 95% των αγροτών δηλώνουν έως 5000 ευρώ το χρόνο εκτιμάται ότι η ετήσια εισφορά τους δεν θα ξεπεράσει τα 1000 ευρώ.
Με μηδενικό εισόδημα δηλαδή ένας αγρότης θα υποχρεούται σε ελάχιστη ασφαλιστική εισφορά 93 ευρώ το χρόνο.

Για τις περιπτώσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα, των ΔΕΚΟ και των τραπεζών που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά ασφάλισης, προβλέπεται σταδιακή αναπροσαρμογή από 1/1/2017 και εφεξής.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ1

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:ΑΝΤΖΥ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ-ΜΑΡΙΝΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ