Θεσσαλονίκη: Υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του MOMus

Πράσινο φως «άναψε» για τις εργασίες συντήρησης και ανακαίνισης του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, μετά την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης πολιτιστικής ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης – MOMus, σήμερα, Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 2025.

Η Προγραμματική Σύμβαση με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε συνάρτηση με την ενισχυμένη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, επιβεβαιώνει την έμπρακτη δέσμευση της Κυβέρνησης για την αναβάθμιση των πολιτιστικών υποδομών της Θεσσαλονίκης. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τον αρχιτεκτονικό ανασχεδιασμό της εισόδου, τη δημιουργία νέου πωλητηρίου/artshop, την αναβάθμιση του εκθεσιακού χώρου, τη λειτουργική ανακατανομή των χώρων εργασίας, καθώς και την επαναλειτουργία του café του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Όλες οι εργασίες πραγματοποιούνται με τη χρήση σύγχρονων μέσων και υλικών, βάσει των προδιαγραφών που ορίζονται από το ίδιο το διατηρητέο κτίριο, για όλα τα κοινά, συμπεριλαμβανομένων και των εμποδιζομένων ατόμων και ΑμεΑ, με στόχο τη μετατροπή του μουσείου σε έναν σύγχρονο χώρο πολιτισμού.

Την προγραμματική σύμβαση υπέγραψαν η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ο Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Κώστας Γιουτίκας και ο Πρόεδρος ΔΣ του MOMus, Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος.

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε: «Το MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, είναι το μοναδικό κρατικό μουσείο, αφιερωμένο αποκλειστικά στην τέχνη της φωτογραφίας. Με την Προγραμματική Σύμβαση, που μόλις υπογράψαμε αποκτά έναν ανανεωμένο και λειτουργικό χώρο που εμπνέει τον διάλογο, τη δημιουργία και την καινοτομία. Το Υπουργείο Πολιτισμού με το νομοθετικό πλαίσιο, που εισηγηθήκαμε και ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων, στην ουσία αναδιοργάνωσε τον Μητροπολιτικό Οργανισμό Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης, παρέχοντάς του διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και σαφή προσανατολισμό στην ανάπτυξη και προβολή των εικαστικών τεχνών, της φωτογραφίας, του βιομηχανικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, με έμφαση στην έρευνα, στην αισθητική καλλιέργεια και την καινοτομία. Τα τελευταία χρόνια, με χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 3.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ 2014-2020 και 2021-2027, αλλά και μέσω της τακτικής του χρηματοδότησης από το ΥΠΠΟ, η οποία βαίνει αυξανόμενη, το MOMus έχει υλοποιήσει έργα που ενισχύουν την ταυτότητά του, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της καθολικής προσβασιμότητας, επενδύει στην εξωστρέφεια και ενισχύει διεθνώς την παρουσία, ενώ επενδύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό και των πέντε μουσείων του. Δημιουργεί προγράμματα για άτομα τρίτης ηλικίας και για επισκέπτες με απώλεια όρασης, προετοιμάζει την Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Το MOMus αποτελεί, σήμερα, έναν δυναμικό Πολιτιστικό Οργανισμό, που αξιοποιεί πλήρως αυτές τις δυνατότητες, αναβαθμίζοντας τη θέση της Θεσσαλονίκης στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη».

Η Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Αθηνά Αηδονά επισήμανε μεταξύ άλλων ότι «Η σημερινή ημέρα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς με την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης επισφραγίζουμε την κοινή μας προσπάθεια να στηρίξουμε και να αναβαθμίσουμε ένα από τα πιο ζωντανά και δημιουργικά κύτταρα πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Φωτογραφίας του MOMus. Η σημερινή υπογραφή είναι η έμπρακτη απόδειξη του ρόλου που θέλουμε να έχει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: να αποτελεί τον θεσμικό, σταθερό και ουσιαστικό υποστηρικτή όλων των μεγάλων πολιτιστικών θεσμών του τόπου μας. Η επένδυση στον πολιτισμό αποτελεί διαρκή στρατηγική επιλογή μας».

Όπως υπογράμμισε ο Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Κώστας Γιουτίκας, «το Μουσείο Φωτογραφίας του MOMus, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και ξεχωριστό κεφάλαιο της πολιτιστικής ταυτότητας της σύγχρονης Θεσσαλονίκης. Αξιοποιώντας πόρους της Περιφέρειας για την αναβάθμιση της κτιριακής του υποδομής, αποδίδουμε στο Μουσείο ένα σύγχρονο χώρο με υψηλή αισθητική και όλες τις απαιτούμενες προδιαγραφές, αντάξιο της εξασφάλισης και της φιλοξενίας εμβληματικών εκθέσεων με διεθνή απήχηση. Επενδύουμε στην ενίσχυση των τοπόσημων πολιτισμού της πόλης και μέσω αυτών στην προβολή και ανάδειξη της πολυεπίπεδης πολιτιστικής φυσιογνωμίας της Θεσσαλονίκης».

Ο Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος, Πρόεδρος ΔΣ του MOMus, έκανε λόγο για «ένα ακόμη έργο αναβάθμισης των υποδομών-μουσείων του MOMus και ως εκ τούτου και των προσφερόμενων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες του. Η Διοίκηση του MOMus δίνει στη Θεσσαλονίκη και το κοινό της ένα «νέο» μουσείο φωτογραφίας: ανοιχτό, ζωντανό και δημιουργικό. Η στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας υπήρξε αμέριστη, σε όλα επίπεδα».

Ο χώρος

Το MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στεγάζεται στον πρώτο όροφο της Αποθήκης Α’, στην Προβλήτα Α’, στο Λιμάνι της πόλης. Το κτίριο της Αποθήκης Α΄ κτίστηκε το 1910, μαζί με το Παλιό Τελωνείο του Λιμανιού (1912), σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο και είναι χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής μορφολογίας που επικράτησε στην Ευρώπη στα βιομηχανικά κτίρια του τέλους του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα.

Η συγκεκριμένη Αποθήκη εντάχθηκε στο πρόγραμμα εργασιών αποκατάστασης που πραγματοποιήθηκαν στην Προβλήτα Α’ για τις ανάγκες της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997» και αποδόθηκε στο κοινό, όπως και άλλοι χώροι-Αποθήκες της Προβλήτας, ως χώροι πολιτισμού και ψυχαγωγίας, μετά από την προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Υπουργείου Ναυτιλίας. Το 2007-2008 πραγματοποιήθηκαν επιπλέον εργασίες αναβάθμισης και αναδιαμόρφωσης του εσωτερικού του Μουσείου, στο πλαίσιο του Υποέργου 1 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Πολιτισμός» στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο σχεδιασμός του πωλητηρίου και της εισόδου του Μουσείου στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής σύμβασης το 2025 μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του MOMus, πραγματοποιείται από το αρχιτεκτονικό γραφείο .MagdaMavridouArchitects (.MMA), με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Πρωταρχικός στόχος του σχεδιασμού είναι η καθαρή εικόνα και να επανέλθει το φως και η ένταση στον ήδη υπάρχοντα χώρο του μουσείου. Η γειτνίαση του Μουσείου με τη θάλασσα και η θέα προς το εκπληκτικό κτίριο του Παλιού Τελωνείου, καθώς φυσικά και η βιομηχανικότητα του κτιρίου, αποτυπώνονται εκ νέου στα χρώματα και τα υλικά που επελέγησαν για την ανακαίνιση.