Στην Europa Nostra to Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ»- Κ.Τασούλας: «Οι αξίες της συνεννόησης και γόνιμης αλληλεπίδρασης των πολιτισμών κάνουν την Ευρώπη μοναδική»

Με λαμπρότητα  πραγματοποιήθηκε σήμερα (6/11) το απόγευμα η τελετή απονομής του πανευρωπαϊκού Βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», στο μνημείο της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη.

Το βραβείο απένειμε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας στην Europa Nostra, έναν ευρωπαϊκό οργανισμό κοινωνίας των πολιτών που εδώ και 60 χρόνια αναδεικνύει τη δύναμη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως ενοποιητικό στοιχείο της Ευρώπης. Η εκδήλωση μεταδόθηκε απευθείας από την ΕΡΤ3.

Το Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» απονέμεται κάθε χρόνο για να τιμήσει την εξαιρετική συμβολή στη γεφύρωση των ανθρώπινων διαφορών, μέσα από την προώθηση των κοινών ευρωπαϊκών αξιών.

«Οι αξίες της Δημοκρατίας και της αλληλεγγύης, αλλά προπαντός οι αξίες της συνεννόησης και της γόνιμης αλληλεπίδρασης των πολιτισμών είναι αυτές που κάνουν την Ευρώπη μοναδική. Είναι αυτές οι αξίες που θα της επιτρέψουν να ξεπεράσει τις προκλήσεις και να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή σε έναν ταραγμένο και αντιφατικό κόσμο», τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας απονέμοντας απόψε το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» στον εκτελεστικό Πρόεδρο του Οργανισμού Europa Nostra Καθηγητή Hermann Parzinger και στην Γενική Γραμματέα Sneška Quaedvlieg-Mihailovic, τιμώντας την προσφορά του πανευρωπαϊκού οργανισμού στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

«Σε αυτή την Ευρώπη, η Ελλάδα δεν μπορεί παρά να έχει κεντρικό ρόλο, όπως πάντοτε είχε και πάντοτε θα έχει – όχι απλώς ως μέλος της Ένωσης, αλλά ως αφετηρία της ίδιας της ευρωπαϊκής ιδέας. Η ιδρυτική πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται- πηγάζει από την Αρχαία Ελλάδα. Και μιας και βραβεύουμε έναν θεματοφύλακα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς να μη λησμονούμε ότι ο διάλογος, η σύνθεση απόψεων και η ενότητα στόχων είναι τα μέσα που θα μας οδηγήσουν σε ένα ασφαλέστερο μέλλον. ‘’Τα αντικειμενικά μέτρα του ωραίου, του αγαθού και της αλήθειας’’, που σύμφωνα με τον Π. Κανελλόπουλο έδωσε στο νεότερο δυτικό κόσμο το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, είναι η σταθερή και αλάνθαστη πυξίδα μας προς το μέλλον», υπογράμμισε ο ΠτΔ, κατά τον χαιρετισμό του στην τελετή της απονομής που πραγματοποιήθηκε στον ιστορικό χώρο της Ροτόντας, παρουσία του Πρόεδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ Σταύρου Ανδρεάδη και του Προέδρου της Συμβουλευτικής Επιτροπής Herman Van Rompuy (Χέρμαν Φαν Ρομπέι).

Ο ΠτΔ επισήμανε ότι το Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» που αποσκοπεί να αναδείξει και να επιβραβεύσει ξεχωριστές προσωπικότητες και πρωτοβουλίες από τον χώρο της τέχνης, της επιστήμης, της παιδείας, της επιχειρηματικότητας, του αθλητισμού, της ανθρωπιστικής δράσης «δεν αναδεικνύει μόνο την αριστεία σε έναν συγκεκριμένο τομέα», αλλά και «επιβραβεύει την προώθηση διαχρονικών ευρωπαϊκών και παγκόσμιων αξιών, όπως ο ανθρωπισμός , η αλληλεγγύη, η αλληλοκατανόηση, αξίες ιδιαίτερα πολύτιμες κατά την τρέχουσα συγκυρία που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές ανακατατάξεις, ένοπλες συγκρούσεις, αστάθεια και αβεβαιότητα, καθώς και αμφισβήτηση της πολυμέρειας, του διεθνούς δικαίου και της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής ασφαλείας όπως οικοδομήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».

«Απαραίτητες οι γέφυρες διαλόγου που θα υπερβούν τις αντιθέσεις»

«Σε αυτή την εποχή είναι απαραίτητες οι γέφυρες διαλόγου, συνεργασίας και ενότητας που θα υπερβούν τις αντιθέσεις και θα αποδείξουν ότι οι δεσμοί που ενώνουν τους ανθρώπους, τους λαούς και τις χώρες είναι περισσότερες από τις διαφορές που τους χωρίζουν», τόνισε, συγχαίροντας τον Πρόεδρο του Ιδρύματος Θεοφανώ, Σταύρο Ανδρεάδη, που «το 2019 ανέλαβε με άξιους συνεργάτες την πρωτοβουλία αυτή, με όραμα την ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών μέσω της ανάδειξης των κοινών πολιτισμικών και ιστορικών καταβολών τους», καθώς και τον Πρόεδρο της Συμβουλευτικής Επιτροπής κ. Herman Van Rompuy και τα μέλη της «για τις πάντα αξιόλογες εισηγήσεις τους ως προς τους προτεινόμενους βραβευόμενους».

Αναφερόμενος στο έργο της Europa Nostra, στην οποία το Ίδρυμα Θεοφανώ, αποφάσισε να απονείμει το φετινό βραβείο, ο ΠτΔ είπε ότι η οργάνωση «αποτελώντας το μεγαλύτερο δίκτυο MKO και φορέων στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού στην Ευρώπη, συμβάλει, εδώ και έξι δεκαετίες (από το 1963), στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης ως θεμελιώδες στοιχείο της ευρωπαϊκής ταυτότητας».

«Εκατοντάδες οργανώσεις από 47 ευρωπαϊκές χώρες συμμετέχουν στην πανευρωπαϊκή αυτή πολιτιστική ομοσπονδία με κοινό στόχο τη διαφύλαξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Στη χώρα μας, η Europa Nostra έχει αναπτύξει πολυποίκιλη δραστηριότητα. Σε στενή συνεργασία με πολιτιστικούς φορείς προωθεί δράσεις που συμβάλουν στη βιώσιμη διαχείριση πολιτιστικών αγαθών, μέσω έργων αναστήλωσης ιστορικών κτιρίων, προστασίας τοπίων, ανταλλαγής τεχνογνωσίας, εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης και συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών στην προστασία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Ως εκ τούτου, η σημασία του έργου της οργάνωσης βαίνει πέραν της πολιτιστικής διάστασης, καθώς επιτελεί σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο, προωθώντας και ενισχύοντας την παιδεία, την κοινωνική συνοχή, τον τουρισμό και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών», πρόσθεσε.

Στάθηκε, δε, ιδιαίτερα στην πρωτοβουλία της Europa Nostra «Τα 7 πιο επαπειλούμενα» («7 Most Endangered”) που αποσκοπεί στην ανάδειξη μνημείων, έργων ή τοπίων που βρίσκονται σε κίνδυνο είτε να αλλοιωθούν, είτε και να χαθούν. Στο εν λόγω πρόγραμμα έχει ενταχθεί φέτος η Καστρο-πολιτεία της Μονεμβασιάς, ενώ κατά το παρελθόν είχαν ενταχθεί, μεταξύ άλλων, νησιά του Αιγαίου (Σίφνος, Σέριφος, Φολέγανδρος), η παλιά πόλη της Καστοριάς και ο Κάμπος της Χίου.

«Το πολυετές και πολυσχιδές έργο της Europa Nostra δεν συμβάλει μόνο στην προστασία των μνημείων, των κτιρίων, των έργων τέχνης και των φυσικών τοπίων που συνθέτουν τον πολιτιστικό πλούτο της Ευρώπης, αλλά ταυτόχρονα υπερασπίζεται -μέσω αυτής- και τις άυλες αξίες της συνεργασίας, της πολιτιστικής ποικιλομορφίας, της αλληλεγγύης της ανεκτικότητας, αλλά και της βιώσιμης ανάπτυξης», συνέχισε ο κ. Τασούλας, εκφράζοντας θερμά συγχαρητήρια στον Εκτελεστικό Πρόεδρο της Europa Nostra, Καθ. Δρ. Hermann Parzinger, και τη Γενική Γραμματέα, και Sneška Quaedvlieg-Mihailović που βρέθηκαν στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβουν το βραβείο για την προσφορά της οργάνωσης «στη διαφύλαξη των θεμελιωδών ευρωπαϊκών αρχών και αξιών, αλλά και για την προώθηση μιας κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης που μπορεί να αποτελέσει στέρεο θεμέλιο για την περαιτέρω ενδυνάμωση και εμβάθυνση των δεσμών μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών».

Το φετινό Βραβείο -το έκτο που απονεμήθηκε- τιμά την εξαιρετική συμβολή της EUROPA NOSTRA στη διαφύλαξη και προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Για περισσότερα από 60 χρόνια, η «Φωνή της Ευρωπαϊκής Κοινωνίας των Πολιτών» για την πολιτιστική κληρονομιά, εργάζεται αδιάλειπτα για την ενίσχυση των κοινών αξιών και της πολιτιστικής συνοχής των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Αποτελεί το σημαντικότερο δίκτυο πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη, και μέσα από το έργο της, το Ίδρυμα Θεοφανώ αναγνωρίζει τον ρόλο και τη σημασία της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, της διατήρησης και της ανάδειξής της, ως σημείο αναφοράς και δύναμης της σύγχρονης Ευρώπης απέναντι στις κοινωνικές και πολιτικές προκλήσεις της εποχής μας.

Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ, Σταύρος Ανδρεάδης που μεταξύ άλλων ανέφερε: «Ήταν από την πρώτη στιγμή μια λαμπρή πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία, που γεννήθηκε στην καρδιά της Ευρώπης, μια σκέψη του οραματιστή φιλέλληνα και σοφού Herman Van Rompuy» και τόνισε ότι είναι ένα βραβείο που στόχο έχει να αναδείξει την ελπίδα. «Στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε της παγκόσμιας αβεβαιότητας του φανατισμού, της ωμής βίας και του αίματος στο οποίο έχουμε εθιστεί και έχει καταντήσει τηλεοπτικό θέμα, η Ευρώπη οφείλει να σταθεί στο ύψους της και αυτό δεν θα το κάνουν μόνο οι πολιτικοί της, αλλά οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι λαοί, δηλαδή εμείς», σημείωσε.

«Το βραβείο καταγράφει στα πέντε μόλις χρόνια της ύπαρξης του μια θεαματική πορεία πανευρωπαϊκής αναγνώρισης και καταξίωσης, μπορεί όμως να πετύχει και πολλά περισσότερα.Φιλοδοξία μας είναι κάθε χρόνο από εδώ στο νοτιοανατολικότερο άκρο της Ευρώπης να υψώνεται μια δυνατή κοινή ευρωπαϊκή φωνή, που να προβάλλει και να βραβεύει ηθικές αρχές, αξίες και ιδανικά», συμπλήρωσε.

Για την τιμώμενη Europa Nostra τόνισε ότι κατάφερε να αναδεικνύει τον πλούτο και την ομορφιά του ευρωπαϊκού πολιτισμού, μέσα από το δίκτυο των μελών της (περισσότεροι από 300 οργανισμοί και φορείς, ανάμεσα σε αυτούς και ο δήμος Θεσσαλονίκης και 1.500 μεμονωμένα μέλη). «Η απονομή του βραβείου στην Europa Nostra ξεπερνά το άτομο, ξεπερνά το εθνικό, το τοπικό και μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε μέρος ενός ευρύτερου συνόλου μιας ευρωπαϊκής κληρονομιάς», κατέληξε.

Κατά τον χαιρετισμό του ο Herman Van Rompuy, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Πιστεύω ότι η Europa Nostra ήταν γραφτό να λάβει το βραβείο Αυτοκράτειρα Θεοφανώ, τώρα που βρισκόμαστε εδώ συγκεντρωμένοι στη Ροτόντα. το κτίριο αυτό είναι έκφραση πολιτισμού και της τεχνικής δεξιοτεχνίας, πριν από 2.00 χρόνια και σύμβολο ευρωπαϊκού πολιτισμού ανά τους αιώνες. Η αποστολή του ιδρύματος Θεοφανώ είναι να ενσαρκώνει την ιδέα της συμφιλίωσης και της σύνδεσης και να τιμά τους ανθρώπους και τους οργανισμούς που ασχολούνται με αυτό το εγχείρημα».

Την ανάγκη να κάνουμε ότι μπορούμε για να διαφυλάσσουμε και να προάγουμε την ειρήνη «με όρους δικαιοσύνης και ελευθερίας», επισήμανε ο πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ, επίτιμος πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy.

Ο επίτιμος προεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει φέρει ειρήνη σε τουλάχιστον 450 εκ. ανθρώπους και ότι «μόνο στην ειρήνη μπορούνε να διατηρούνται και να προάγονται μνημεία, τοπία και ανθρώπινες δημιουργίες» .«Στον πόλεμοι οι άνθρωποι και τα μνημεία καταστρέφονται. Η ειρήνη είναι το μεγαλύτερο μνημείο μας», πρόσθεσε.

«Το Βραβείο Θεοφανώ είναι ιδιαίτερο. Η αποστολή του είναι να τιμά άτομα και οργανισμούς που φέρουν περισσότερη ανθρωπιά και συνεργασία στην Ευρώπη και την ανθρωπότητα, σε έναν κόσμο που βρίσκεται σε αναταραχή. Η Europa Nostra ταιριάζει απόλυτα σε αυτή μας την αποστολή», σημείωσε. Αναφερόμενος στην αποστολή του οργανισμού τόνισε ότι «το ίδιο το όνομα Europa Nostra, (Η Ευρώπη Μας) μεταφέρει όχι μόνο μια ιδέα αλλά και ένα συναίσθημα. Πρόκειται για τη δική μας Ευρώπη, ένα είδος ευρωπαϊκού πατριωτισμού μια υπερηφάνεια για την ταυτότητα μας».

«Στην περίπτωση της Europa Nostra», συνέχισε, «πρόκειται για μια ταυτότητα που αποτυπώνεται σε μνημεία, τοπία, πρωτοβουλίες ανθρώπων που είναι αφοσιωμένοι στον πολιτισμό μας. Πρόκειται για τη σύνδεση λαών που έζησαν και ζουν στην ήπειρο μας μεταδίδοντας την κληρονομιά μας ως κληροδότημα στις μελλοντικές γενιές».

Ο Herman Van Rompuy τόνισε πως «η ουσία του ευρωπαϊκού πολιτισμού περιστρέφεται γύρω από την ανθρωπότητα» και η διαφύλαξη αυτού του ιδανικού είναι ο πυρήνας του μηνύματος της Europa Nostra.

«Ο κόσμος που ζούμε χαρακτηρίζεται από αντιθέσεις που γρήγορα θεωρούνται ασυμβίβαστες και ανυπέρβλητες, ενώ η κοινωνία χρειάζεται τη συνεργασία , τη γεφύρωση των διαφορών, τη συμφιλίωση μεταξύ λαών, γενεών, χωρών, φιλοσοφιών και θρησκειών. Υπάρχει ανάγκη για θετικές αξίες, γεμάτες ανθρωπιά. Είναι ο μόνος τρόπος για να δοθεί ελπίδα, αυτή η μαγική λέξη ελπίδα. Πρέπει να το θυμόμαστε αυτό σε έναν κόσμο και σε μια Ευρώπη όπου επικρατεί ο φόβος και η απελπισία. Το Βραβείο Θεοφανώ αποσκοπεί να τιμήσει εκείνους τους ανθρώπους και τους οργανισμούς που ενσαρκώνουν αυτή την ελπίδα», ανέφερε.

«Σήμερα βραβεύουμε την Europa Nostra που φροντίζει την πολιτιστική μας κληρονομιά και μας κάνει περήφανους ότι είμαστε Ευρωπαίοι. Όλοι χρειαζόμαστε ένα μέρος όπου θα νοιώθουμε σαν το σπίτι μας και ταυτόχρονα χρειαζόμαστε έναν χώρο που να μας δίνει μια ευρύτερη προοπτική. Η Ευρώπη είναι αυτός ο χώρος. Ο συνδυασμός των δύο μας δίνει την αίσθηση ότι βρισκόμαστε όλοι μαζί πάνω στο ίδιο καράβι», τόνισε. Υπογράμμισε, ακόμα ότι «η Europa Nostra δεν χρειάζεται το Βραβείο Θεοφανώ για να εδραιώσει τη φήμη της. Το Ίδρυμα Θεοφανώ την χρειάζεται να ενισχύσει τη φήμη και το κύρος του». Επισήμανε, τέλος, ότι οι ηγέτες και οι υποστηρικτές της Europa Nostra πρέπει να αισθάνονται σαν το σπίτι τους στη Ροτόντα και στη Θεσσαλονίκη «που έχει σημαδευτεί τόσο βαθιά από τραγωδίες και δόξα». «Βρίσκεται στη γεωγραφική περιφέρεια της Ευρώπης, περιφερειακά δηλαδή της Ευρώπης, αλλά στην ουσία ανήκει στην καρδιά του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Θέλουμε να κάνουμε την Ευρώπη μεγάλη όχι μειώνοντας ή απαξιώνοντας τους άλλους, αλλά προσπαθώντας να είμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας», υπογράμμισε.

Σε μήνυμα της, η πρόεδρος της Europa Nostra, Cecilia Bartoli, ανέφερε: «Εδώ και χρόνια προχωρούμε μαζί σε αυτή την υπέροχη ευρωπαϊκή περιπέτεια. Και σήμερα σε αυτή την πολύ σημαντική στιγμή στην κοινή μας ιστορία , τίθεται ένα ερώτημα. Τι μας ενώνει πραγματικά; Τι τροφοδοτεί την έμπνευσή μας, την ορμή μας, τη ζωτική δύναμη για την οικοδόμηση του μέλλοντος. Την απάντηση τη γνωρίζετε, είναι η κουλτούρα. Η κληρονομιά Τίποτα δεν ενώνει τους Ευρωπαίους περισσότερο από αυτόν τον κοινό θησαυρό. Μια κληρονομιά που αντανακλά τις ταυτότητές μας και λειτουργεί ως αστείρευτη πηγή δημιουργικότητας Η δράση μας βραβεύτηκε με το Βραβείο Αυτοκράτειρα Θεοφανώ Θέλω να τιμήσω όλους όσους εδώ και 60 χρόνια στήριξαν και καλλιέργησαν το έργο της Europa Nostra». Χαιρετισμό απηύθυναν και ο Εκτελεστικό Πρόεδρο της Europa Nostra, Καθ. Δρ. Hermann Parzinger, και η Γενική Γραμματέας, Sneška Quaedvlieg-Mihailović.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσική.

*Με πληροφορίες και από ΑΠΕ ΜΠΕ