Μια πηγή παροχής πληροφοριών, με πολλές σελίδες και στα ελληνικά η Wikipedia πραγματοποιεί την φετινή συνάντηση των μελών της στην Θεσσαλονίκη.
Ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Νίκος Πιτσιακίδης, θέτει τα καίρια ερωτήματα για το περιεχόμενο και τις προκλήσεις που αναδύονται στον χώρο της πληροφόρησης.
Ο Μάριος Μαγιολαδίτης, πρόεδρος της κοινότητας βικιπεδιστών Ελλάδας, αναφέρει ότι σήμερα συναντώνται 150 άνθρωποι από 30 χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης για να συζητήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις. Τα τελευταία δέκα χρόνια οι συναντήσεις πραγματοποιούνται σε διαφορετική χώρα, π.χ. πέρυσι έγινε στην Τουρκία και του χρόνου έχει προγραμματιστεί στην Ρουμανία.
«Μέσα από εργαστήρια και συζητήσεις θα ανταλλάξουμε απόψεις, κομμάτι του πολιτισμού αντιλήψεις και γνώσεις για να εμπλουτίσουμε περισσότερο την Wikipedia». Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η νέα πρόκληση, με την οποία ασχολούνται οι συνεβρισκόμενοι. Σύμφωνα «Στην συνάντηση εξετάζεται το πως η wikipedia, η οποία είναι ένα εγχείρημα κοινοτήτων, θα αποτελέσει ασπίδα στην παραπληροφόρηση και πως θα διατηρήσει το επίπεδο της παρεχόμενης γνώσης, η οποία είναι μέσα στα κοινωνικά δίκτυα ή από άλλες πηγές σε ένα υψηλό επίπεδο».
Ερωτηθείς για το αν η Wikipedia έναντι της τεχνητής νοημοσύνης διασφαλίζει πως η πληροφορία που προσφέρει είναι ακριβής, ο κ. Μαγιολαδίτης υποστηρίζει ότι αυτό γίνεται μέσα από μια κοινότητα ανθρώπων, οι οποίοι συνεισφέρουν μέσα από ένα αρμονικό τρόπο, μέσα από ανταλλαγή απόψεων και ιδεών, ενώ η ΤΝ παίρνει πληροφορίες από την Wikipedia και άλλες πηγές σε ένα “black box”, χωρίς να γνωρίζουμε πως δημιουργείται αυτή η γνώση».
Για το αν κάποιος κακόβουλα δώσει λανθασμένες πληροφορίες στο Wikipedia, ο κ. Μαγιολαδίτης, μιλά για «ένα “αμεσο-δημοκρατικό μοντέλο”, που μέσα από συζητήσεις και συναίνεση βγάζει τα αποτελέσματα, και μέσα από αυτές τις συναντήσεις, καταφέρνουν και το ρυθμίζουν». Όπως λέει έχουν διεξαχθεί μελέτες, χωρίς να διευκρινίζει από ποιους, οι οποίες δείχνουν πως η Wikipedia αποτελεί ένα αντικειμενικό εργαλείο παροχής γνώσης, ακριβώς μέσα από την συζήτηση την συναίνεση και από τις διαδικασίες, τις οποίες η ίδια η κοινότητα αποφασίζει. Εδώ συναντώνται 30 κοινότητες με διαφορετικές αντιλήψεις, πάνω σε ζητήματα ιστορίας, κουλτούρας, πολιτισμού, επίσης στα Βαλκάνια που είναι δύσκολες οι καταστάσεις και συζητούν για να βγάλουν ένα τελικό αποτέλεσμα».
Σύμφωνα με τον κ. Μαγιολαδίτη, «ο καθείς μπορεί να συνεισφέρει στην Wikipedia, με τις δικές του γνώσεις, αλλά επειδή έχει μια μεγάλη βάση εθελοντών χρηστών και τα φαινόμενα της κακόβουλης επεξεργασίας ή βανδαλισμού, μπορεί και τα αποτρέπει με αποτελεσματικό τρόπο σε λιγότερο από τρία δευτερόλεπτα… Οι διαχειριστές που έχουν εκλεγεί από τις ίδιες τις κοινότητες και γραφειοκράτες, που μπορούν να ελέγχουν τις πληροφορίες και οι οποίοι διασφαλίζουν την αντικειμενικότητα της Wikipedia».
Εφ’ όσον η αντιπαράθεση θα γίνει στο επίπεδο των πληροφοριών που θα παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη, η ορθότητα τους τίθεται στο μικροσκόπιο των εχόντων γνώσεις.
Η τεχνητή νοημοσύνη κάνει τα πρώτα της βήματα, αλλά σύντομα θα εξελιχθεί σε ασύλληπτο βαθμό, χωρίς να χρειάζεται αυτό να προκαλεί φόβο στον κόσμο, παρά μόνο σε εκείνους που έχουν λόγους να την φοβούνται. Συγκεντρώνοντας όλη την διαθέσιμη γνώση, κάτι αδύνατο για όλες τις κοινότητες του πλανήτη μαζί, θα δίνει το απαύγασμα της γνώσεως είτε περιληπτικά, είτε αναλυτικά. Χωρίς να περνά από την έγκριση οποιουδήποτε, χωρίς απόψεις, προτιμήσεις, ιδεοληψίες, συναισθηματισμούς και υποδείξεις, όπως πρέπει να είναι ένα επιστημονικό κείμενο.
Φυσικά η γνώση δεν είναι αποτέλεσμα απόψεων, ιδεών, ή συναινέσεων, αλλά τεκμηρίωσης γεγονότων και κειμένων, τα οποία υφίστανται πολλαπλή ακαδημαϊκή βάσανο, από ανθρώπους που έχουν καταξιωθεί για την αντικειμενικότητά τους και όχι εκείνους, οι οποίοι αποδεικνύεται ότι υπηρετούν ιδεοληψίες αντί την επιστήμη.
Όσον αφορά την παρεχόμενη από κοινωνικά δίκτυα πληροφόρηση, η σκοπιμότητα της λειτουργίας τους στο περιθώριο της ενημέρωσης με τρόπους συχνά αδιαφανείς και παραπλανητικούς δείχνει ποιοι τα χρησιμοποιούν ως τέτοια εργαλεία.
Ο κόσμος εμπιστεύεται την πληροφορία που λαμβάνει από ένα μέσον και ελάχιστοι έχουν την δυνατότητα προσβάσεως σε βιβλιοθήκες, σε χιλιάδες μελέτες, βιβλία, που θα τους προσφέρουν την πραγματική γνώση. Ούτε μπορούν οι περισσότεροι άνθρωποι να συνδυάσουν γνώσεις από πολλές πηγές και από διαφορετικά επιστημονικά αντικείμενα για να μάθουν, τουλάχιστον για τα σοβαρά θέματα. Διότι: «Τόσο αδοκίμαστα [χωρίς κόπο] αναζητούν οι πολλοί την αλήθεια και στρέφονται προς όσα βρίσκουν έτοιμα».[1]
Για εκείνους που διαθέτουν μια καλή γνωστική βάση εάν αναζητήσουν μια γρήγορη πληροφορία στο Wikipedia, συχνά διαπιστώνουν ότι αυτή μπορεί να απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα, ειδικά όταν άπτεται “καυτών” θεμάτων, ιδεολογικών, πολιτικών, ιστορικών, οικονομικών, κ.ά.. Παρατηρούνται αλλαγές παλαιότερων κειμένων, τα οποία ανέφεραν π.χ. την ιστορία μιας περιοχής ή ένα γεγονός, τα οποία παραλείπονται σε νεότερη έκδοση, όχι γιατί η αρχαιολογία, η επιστήμη, ή κάποιο αρχειακό υλικό αποκάλυψε κάτι καινούργιο. Το γιατί πλανάται αναπάντητο.
Εκείνο που έχει παρατηρηθεί και αποτελεί μέγιστο πρόβλημα για τον ιστότοπο είναι οι μισές αλήθειες, οι οποίες είναι πιο παραπλανητικές από το πλήρες ψέμα, οι παράληψη σημαντικών πληροφοριών που θα διαφοροποιούσαν πλήρως το νόημα ενός κειμένου, ενώ συχνά οι παραπομπές αφορούν μια συγκεκριμένη σχολή σκέψεως ή δεν ξεπερνούν τον ένα συγγραφέα για μια ολόκληρη ενότητα, ως να μην έχει ασχοληθεί με το θέμα κάποιος άλλος. Αυτό είναι η μονομερής γνώση, που έχει ο κειμενογράφος κάποιου θέματος ή απλώς η βούληση του να το παρουσιάσει ως την μόνη εκδοχή. Φυσικά εάν κάποιος σκεφτεί καλοπροαίρετα ότι ουδείς μπορεί να γνωρίζει τα πάντα, το ίδιο και οι συγγραφείς των κειμένων του Wikipedia και επιχειρήσει να συμπληρώσει ή να διορθώσει ένα λάθος, με τις ανάλογες παραπομπές, οι οποίες δεν επιδέχονται επιστημονική αμφισβήτηση, τότε το Wikipedia, τον αποκλείει, του απαγορεύει οποιαδήποτε πρόσβαση ες αεί. Προφανώς γιατί έτσι αποφάσισαν κάποιοι. Ο Φουκώτο έθεσε με κυνισμό, όταν διαπίστωσε ρωγμές στο ιδεολογικό κατασκεύασμα κάποιων Γάλλων: «…Είναι ζωτικής σημασίας να κατέχετε την μνήμη, να την ελέγχετε, να την διαχειρίζεστε, να λέτε τι πρέπει να περιέχει».[2]
Υπενθυμίζεται ότι ο συνιδρυτής της Wikipedia Lawrence Mark Sanger, ο οποίος αποχώρησε το 2007, έπειτα από πέντε χρόνια στο Wikipedia, δήλωσε ότι αυτή έχει καταρρεύσει πέρα από κάθε δυνατότητα επιδιόρθωσης. Με σπουδές στην φιλοσοφία ο Σάνγκερ, έκρινε ότι η Wikipedia έχει «σοβαρά προβλήματα διαχείρισης, έως μια συχνά δυσλειτουργική κοινότητα, έως συχνά αναξιόπιστο περιεχόμενο και μια ολόκληρη σειρά σκανδάλων».[3] Σε πρόσφατη ανάρτησή του ο Σάνγκερ έγραψε ότι «η δημοσιογραφική ουδετερότητα της Wikipedia είναι νεκρή».[4] Όσον αφορά τον έτερο συνιδρυτή του Wikipedia, τον Jimmy D. Wales, αφού κερδοσκόπησε στο χρηματιστήριο, βρήκε πιο προσοδοφόρα την ενασχόληση με την μηχανή αναζήτησης.
Δεδομένου ότι η Wikipedia είναι μη κερδοσκοπική πλατφόρμα, που δεν έχει διαφημίσεις για να συντηρείται, όπως το Facebook, είναι άξιο θαυμασμού ότι τόσες εκατοντάδες άνθρωποι, πιθανώς με κίνητρο την αναγνωρισιμότητα μόνο εντός της “κοινότητας”, ή την κατίσχυση των απόψεών τους, είναι πρόθυμοι να εργαστούν αφιλοκερδώς νυχθημερόν- και προφανώς έχουν λύσει το θέμα του βιοπορισμού τους. Η γνώση είναι η υπέρτατη δύναμη και η επιβολή της “πληροφορίας” είναι ο πόλεμος που διεξάγεται μέσω του αθέατου κόσμου του διαδικτύου. Οι ελπίζοντες ότι ένα ψέμα θα μείνει θαμμένο για πάντα, μπορούν να ανησυχούν. «Δεν υπάρχουν μυστικά που δεν αποκαλύπτει ο χρόνος».[5]
[1]Θουκιδίδης, Ιστορίαι (1.20.3):οὕτωςἀταλαίπωροςτοῖςπολλοῖςἡζήτησιςτῆςἀληθείας, καὶἐπὶτὰἑτοῖμαμᾶλλοντρέπονται .
[2]Film and Popular Memory- An Interview with Michel Foucault, Martin Jordin (tr.), Interview originally appeared in Cahiers du Cinema (251-2), July-August 1974, σσ. 25- 26.
[3] Wikipedia ‘broken beyond repair’ says co-founder, by Iain Thomson, Apr 13 2007, https://www.itnews.com.au/news/wikipedia-broken-beyond-repair-says-co-founder-78127
[4] Wikipedia Is Badly Biased, by Larry Sanger, May 14, 2020, https://larrysanger.org/2020/05/wikipedia-is-badly-biased/
[5] Jean Racine, The Complete Plays of Jean Racine, Vol. 5: Britannicus (1669), acte V scène VII- 34, The Pennsylvania State University Press, US. 2014, σ. 206.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος