Ο χρόνος που περνούν τα παιδιά και οι νέοι μπροστά σε οθόνες – κινητά, κονσόλες, υπολογιστές και άλλες συσκευές – ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών και μεταβολικών νοσημάτων, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of the American Heart Association». Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπιστώνει πως η πολύωρη χρήση οθονών σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιομεταβολικών νοσημάτων, όπως υπέρταση, υψηλή χοληστερόλη και αντίσταση στην ινσουλίνη, ακόμη και από την παιδική ηλικία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία βασίστηκε σε δεδομένα από πάνω από 1.000 συμμετέχοντες σε δύο μελέτες στη Δανία, κάθε επιπλέον ώρα ψυχαγωγικής χρήσης οθονών συνδέθηκε με μικρή αλλά στατιστικά σημαντική αύξηση του καρδιομεταβολικού κινδύνου, τόσο στα παιδιά 10 ετών όσο και στους εφήβους 18 ετών.
«Ο περιορισμός της χρήσης οθονών στην παιδική και εφηβική ηλικία ενδέχεται να συμβάλει στην προστασία της καρδιομεταβολικής υγείας σε βάθος χρόνου. Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι αυτή η σύνδεση διαμορφώνεται ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής», επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Ντέιβιντ Χόρνερ, από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Η μελέτη εξέτασε επίσης τον ρόλο του ύπνου και διαπίστωσε ότι λιγότερη διάρκεια και καθυστερημένη ώρα ύπνου ενίσχυαν τη σχέση μεταξύ οθόνης και καρδιομεταβολικού κινδύνου. Μάλιστα, περίπου το 12% της σχέσης αυτής φάνηκε να εξηγείται από την έλλειψη ύπνου.
«Στην παιδική ηλικία, η διάρκεια του ύπνου όχι μόνο μετριάζει αυτή τη σχέση, αλλά και την εξηγεί εν μέρει: περίπου το 12% της συσχέτισης μεταξύ του χρόνου που περνάμε μπροστά στην οθόνη και του καρδιομεταβολικού κινδύνου οφείλεται στη μικρότερη διάρκεια του ύπνου», εξηγεί ο Δρ. Χόρνερ. «Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί όχι μόνο να ενισχύει τις αρνητικές επιπτώσεις του χρόνου έκθεσης σε οθόνες, αλλά και να αποτελεί βασικό μονοπάτι που συνδέει τις συνήθειες χρήσης οθόνης με τις πρώιμες μεταβολικές αλλαγές» συμπληρώνει.
Τι έδειξε η μελέτη
Αξιοποιώντας δεδομένα από δύο ομάδες —παιδιά 10 ετών που μελετήθηκαν το 2010 και εφήβους 18 ετών από το 2000— οι ερευνητές των Προοπτικών Μελετών της Κοπεγχάγης για το Παιδικό Άσθμα διερεύνησαν τη σύνδεση ανάμεσα στον χρόνο έκθεσης σε οθόνες και στους καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου.
Οι επιστήμονες διαμόρφωσαν έναν σύνθετο δείκτη βασισμένο σε κρίσιμους παράγοντες του μεταβολικού συνδρόμου- όπως η περίμετρος μέσης, η αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης (HDL), τα τριγλυκερίδια και το σάκχαρο αίματος- τον οποίο προσάρμοσαν ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Η καρδιομεταβολική βαθμολογία που προέκυψε αποτύπωνε τον συνολικό κίνδυνο κάθε συμμετέχοντα σε σύγκριση με τον μέσο όρο της μελετώμενης ομάδας, με το 0 να αντιστοιχεί σε μέσο επίπεδο κινδύνου και το 1 σε μία τυπική απόκλιση πάνω από αυτό.
Η ανάλυση εδειξε ότι κάθε επιπλέον ώρα χρόνου μπροστά σε οθόνη αύξανε την καρδιομεταβολική βαθμολογία κατά περίπου 0,08 τυπικές αποκλίσεις στα 10χρονα και 0,13 τυπικές αποκλίσεις στους 18χρονους.
«Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί με τρεις επιπλέον ώρες χρόνου μπροστά σε οθόνη την ημέρα θα είχε περίπου ένα τέταρτο έως μισό υψηλότερο κίνδυνο τυπικής απόκλισης από τους συνομηλίκους του», δηλώνει ο Χόρνερ.
Χρησιμοποιώντας τεχνικές μηχανικής μάθησης, οι ερευνητές εντόπισαν και ένα μεταβολικό «αποτύπωμα» στο αίμα, το οποίο συνδέεται με τον χρόνο οθόνης, ενισχύοντας την υπόθεση ότι οι συνήθειες χρήσης οθονών έχουν βιολογικό αντίκτυπο.
«Καταφέραμε να ανιχνεύσουμε ένα σύνολο αλλαγών στους μεταβολίτες του αίματος, ένα ‘δακτυλικό αποτύπωμα χρόνου’, επικυρώνοντας τον πιθανό βιολογικό αντίκτυπο της συμπεριφοράς του χρόνου μπροστά στην οθόνη. Χρησιμοποιώντας τα ίδια μεταβολικά δεδομένα, αξιολογήσαμε επίσης εάν ο χρόνος μπροστά στην οθόνη συνδεόταν με τον προβλεπόμενο καρδιαγγειακό κίνδυνο στην ενήλικη ζωή, βρίσκοντας μια θετική τάση στην παιδική ηλικία και μια σημαντική συσχέτιση στην εφηβεία. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μεταβολικές αλλαγές που σχετίζονται με την οθόνη μπορεί να φέρουν πρώιμα σημάδια μακροπρόθεσμου κινδύνου για την καρδιακή υγεία» επισημαίνει ο ερευνητής.
Η Δρ. Αμάντα Μάρμα Πέρακ, πρόεδρος της Επιτροπής Πρόληψης Καρδιοπαθειών σε Νέους της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, προτείνει ως πρώτο βήμα την αλλαγή συνηθειών:
«Ξεκινήστε μετατοπίζοντας τον χρόνο χρήσης οθονών νωρίτερα μέσα στην ημέρα και δώστε προτεραιότητα σε ποιοτικό, επαρκή ύπνο. Οι γονείς μπορούν να δώσουν το παράδειγμα, εξηγώντας στα παιδιά τους πότε και γιατί επιλέγουν να μην χρησιμοποιούν οθόνες».
Παρότι η μελέτη ήταν παρατηρητική και δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση, τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της ισορροπημένης καθημερινότητας, με περιορισμό του χρόνου οθόνης, επαρκή ύπνο και φυσική δραστηριότητα, για την προστασία της υγείας των παιδιών και των εφήβων.
ΠΗΓΗ: Eurekalert
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος