ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα
«Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί» κατά σειρά είναι η κόρη και η γυναίκα μου, η υπόλοιπη οικογένεια και οι φίλοι μου. Επίσης, τα τελευταία χρόνια: η ενασχόληση με το σώμα, από την καθημερινή κολύμβηση ως τον χορό και την πεζοπορία. Και ασφαλώς το πάθος με το γράψιμο, αν λογαριάσει κανείς τα περίπου τριάντα βιβλία που έχω δημοσιεύσει μέσα σε μια τεσσαρακονταετία.
Με την «επιλεκτική αυτοβιογραφία» μου, συνέβη ό,τι και με τα μυθοπλαστικά έργα μου: μου την υπαγόρευσε κάτι βαθύτερο. Είχε φτάσει η ώρα προφανώς. Μετά τα εξήντα κάνεις σχεδόν υποχρεωτικά έναν απολογισμό ζωής. Έδωσα συνειδητά έμφαση σε «ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί».
Το συγκεκριμένο βιβλίο μου ίσως γεννήθηκε και από την ψυχοθεραπεία που έκανα σχετικά πρόσφατα. Ένα είδος αναστοχασμού και ανανοηματοδότησης του παρελθόντος. Σαν να θέλησα γράφοντάς το να εντοπίσω και να αναλύσω όσα είναι άξια ευγνωμοσύνης στη ζωή μου.
Έγραψα λίγα, αντλώντας από τη ζωή μου επιλεκτικά, και επειδή ήθελα να μιλήσω ειλικρινά. Κατά τον Κούντερα, ο απολύτως φιλαλήθης είναι τέρας. Κατά τον Ηλία Πετρόπουλο, «η Αλήθεια είναι ιερή». Ελπίζω ότι βρήκα μία μέση οδό.
Όσο μειώνεται η άμμος στην κλεψύδρα της ζωής μας, γινόμαστε –όχι όλοι δυστυχώς– πιο ώριμοι, πιο θυμόσοφοι και πιο ουσιαστικοί, τουλάχιστον σε σύγκριση με τη νεότητά μας.
Με άλλα λόγια, ανακάλυψα ότι, μεγαλώνοντας, η ουσία ήταν συνώνυμη με την ίδια τη ζωή μου. Συνειδητοποίησα ότι η έμπειρη ματιά που αποκτάς, σχεδόν θέλοντας και μη, με την πάροδο του χρόνου και με το να έρχεσαι όλο και πιο κοντά στο τέλος σου, λειτουργεί όπως και η μυθοπλασία, κι έχει την ικανότητα να φανερώνει γυμνή και σε βάθος την κρυφή ουσία των πραγμάτων, χωρίς να ψεύδεται, λέγοντας ευθέως την αλήθεια.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα αποφθεγματικά σημεία, αλλά και τις ιστορίες του βιβλίου, τα έλεγα και τα ξανάλεγα στους γύρω μου εδώ και καιρό. Ήταν σαν να τα κατέγραψα απλώς.
Τόσο σύντομο και αποσπασματικό που είναι το βιβλίο μου, μοιάζει με παρωδία τυπικής, πολυσέλιδης αυτοβιογραφίας. Μου φάνηκε πιο ταπεινή μια «επιλεκτική αυτοβιογραφία», ανάλογη του πραγματικού μεγέθους μου, λιγότερο εγωκεντρική ως χειρονομία (αν και αυτοβιογραφία μη-εγωκεντρική δεν γίνεται, μοιάζει με αντίφαση εν τοις όροις).
Όταν αποφασίζεις να είσαι επιλεκτικός, η μεγαλύτερη δυσκολία εστιάζεται στο εξής: ποια από όσα σου έχουν συμβεί μπορούν να λειτουργήσουν αντιπροσωπευτικά; Αν περιοριστείς μόνο σε αυτά, θα φαίνεται σαν να μιλάς σχεδόν για όλα;
Επίσης, για ποιους και για τι επιτρέπεται να μιλήσεις όταν αποφασίζεις να πεις την αλήθεια; Κι ακόμη, μπορείς να τα πεις έτσι ώστε, μιλώντας για τα δικά σου, να μιλάς εμμέσως και για τα ανάλογα θέματα όλων;
Γι’ άλλη μια φορά ακολούθησα τη δημιουργική παρόρμησή μου.
Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Το βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου Ότι καλύτερο μου έχει συμβεί κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέδρος (σελ.: 168, τιμή: €11,00).
Έργο εξωφύλλου: Κ.Ρ. – Β. Ρ., «Αντιγράφοντας τον Κλέε», 2008
Φωτογραφίες του συγγραφέα: © Σπύρος Κατωπόδης
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος (Αθήνα, 1959) έχει δημοσιεύσει περισσότερους από είκοσι τίτλους μυθοπλασίας, πέντε βιβλία μεταξύ χρονικού και αυτοβιογραφίας και μία συλλογή-σύνθεση με μεταφρασμένα αποσπάσματα από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Έργα του εκδόθηκαν σε ξένες γλώσσες και διασκευάστηκαν για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το προσωπικό αρχείο του βρίσκεται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος