«Γόνιμες Μέρες»: γράφει η Τζούλια Γκανάσου

«Άγριο να μη θυμάσαι. Άγριο να θυμάσαι τα μισά. Άγριο να τα θυμάσαι όλα. Ή λυτρωτικό; Αδύνατον;»

ΜΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα

Τι θ’ ανακαλύπταμε αν αποκτούσαμε πρόσβαση στην εποχή πριν από τα πέντε μας χρόνια; Πώς θ’ αντιδρούσαμε αν ξυπνούσαμε ένα πρωί και μας είχε απομείνει μόνο η όσφρηση και η ακοή; Ποια νήματα θα μας παρακινούσαν να διεκδικήσουμε ξανά τη ζωή;

Ένας άντρας βρίσκεται αναίσθητος δίπλα σε έναν νεκρό. Χαρακτηρίζεται ως ύποπτος σε υπόθεση λαθροχειρίας. Μεταφέρεται σε κωματώδη κατάσταση στο νοσοκομείο, όπου του χορηγείται φάρμακο τελευταίας τεχνολογίας, ώστε να θυμηθεί, να ξυπνήσει και να δώσει κατάθεση. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, ο ήρωας αποκτά πρόσβαση στην εποχή πριν από τα πέντε του χρόνια, πριν απ’ τη μνήμη, στην αχαρτογράφητη ζώνη της ύπαρξης. Εκεί ανακαλύπτει μυστικά που του αλλάζουν εντελώς τη ζωή. Την ίδια ώρα, ανακαλεί τα γεγονότα τα οποία τον έφεραν στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται τώρα. Ταυτόχρονα, ακούει τους δικούς του να ομολογούν όσα έπρεπε να αγνοεί.

Όταν ξεκινάς να γράψεις ένα βιβλίο για την εποχή πριν απ’ τη μνήμη, είναι σαν να ξεκινάς να μιλήσεις για έναν άνθρωπο προτού γεννηθεί. Ή όπως λέει ο ήρωας στις Γόνιμες Μέρες: «Οι θύμησες είναι σαν τα παιδιά: παύεις να είσαι κύριος του εαυτού σου από όταν μπουν στη ζωή σου, ωστόσο, ποτέ δεν αγαπάς περισσότερο τον εαυτό σου από την ώρα που παίρνουν σάρκα και οστά.» «Ελάτε, για λίγο, μαζί. Μη με αφήνετε μόνο. Την ώρα που θα ανακαλώ, ίσως αγαπήσω, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τον εαυτό μου.» Είμαστε ό,τι αντέχουμε να θυμόμαστε, να γευόμαστε, να διαχειριζόμαστε, να ονειρευόμαστε, να εγκαταλείπουμε για να επιβιώσουμε. Κυρίως, το τελευταίο… Τα βιώματα της πρώτης ζωής, της περιόδου την οποία δεν έχουμε τη δυνατότητα να ανακαλέσουμε, τα κουβαλάμε βαθιά μέσα μας, μας κατοικούν, μας ορίζουν. Όπως και κάθε τι που αφήνουμε πίσω.

Όπως κι ο εγκλεισμός. Ο εγκλεισμός μες στο σώμα, μέσα σε τέσσερεις τοίχους, σε μια ασθένεια, σε μια δυσκολία, σε μια αποτυχία, μες στα σκοτάδια του νου δημιουργεί αφενός ένα πλαίσιο (υπό διαχείριση) «φυλάκισης», αφετέρου ένα περιβάλλον ενδοσκόπησης, ανασυγκρότησης, επανεκκίνησης με όποιο κόστος. Γιατί μόνο σε συνθήκες εν δυνάμει απώλειας ενός μέρους ή του συνόλου του σώματος, της θύμησης, της συνείδησης, της ύπαρξης συνειδητοποιούμε την τεράστια σημασία του δρόμου. «Ξεκινάμε», λέει ο ήρωας. «Όχι, απ’ τη μήτρα, αλλά από όπου βρίσκεται ο καθένας μισός». Στις Γόνιμες Μέρες καθίσταται σαφές από νωρίς ότι ο ήρωας θα ξυπνήσει. Δεν ξέρουμε με ποιο τίμημα θα επιστρέψει, δεν ξέρουμε τι θα ανακαλύψει στην εποχή πριν από τα πέντε του χρόνια, δεν ξέρουμε αν είναι αθώος ή ένοχος για τον φόνο του νεκρού που βρέθηκε δίπλα του και πώς θα στήσει την ιστορία ώστε να σωθεί, δεν ξέρουμε τι θα ανακαλύψει όσο οι δικοί του θα συνεχίζουν να διάγουν τον βίο τους γύρω του και πόσο θα επηρεαστεί, αλλά ξέρουμε ότι όλα αυτά θα του δώσουν κίνητρο για να αγωνιστεί, για να βγει… να βγει έξω!

Οι Γόνιμες Μέρες είναι ένα βιβλίο για το τι έχει μεγαλύτερη σημασία στην ύπαρξη, για το πώς αλληλεπιδρούν η προσωπική, η οικογενειακή, η τοπική, η διεθνής Ιστορία, για την προέλευση και την καταγωγή. Πιστεύω ότι ο μητρικός λόγος και ειδικά ο λόγος που απευθύνει η μάνα τα πρώτα χρόνια στο παιδί, το καθορίζει εφ’ όρου ζωής, του δίνει φτερά ή το παραλύει. Εξαιτίας δυσκολιών τις οποίες αντιμετώπισα, θέλησα να γράψω ένα βιβλίο το οποίο θα παρηγορεί σαν μητρικός λόγος, θα παρακινεί σαν μητρικός λόγος, θα μας κάνει να λαχταράμε ξανά τη ζωή. «Κατάγομαι από τη σάρκα σου. Κατάγομαι από το ύφος των ματιών σου. Κατάγομαι από τα ξέφτια σου. Κατάγομαι από το βάθος των καημών σου. Κατάγομαι από το έθνος, απ’ τον πόλεμο, από την εποχή, την ενοχή, τη μοναξιά, τη λησμονιά, τη μνήμη. Προέρχομαι από τον πατέρα μου. Προέρχομαι απ’ ό,τι μου έχει απομείνει.»

Κάποτε έρχονται μέρες που αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο διεκδικούμε ξανά τη ζωή. Μέρες όπου ο φόβος, η αγάπη, η ματαίωση, ο έρωτας συγκατοικούν τολμηρά. Μέρες όπου ξαναγράφεται η προσωπική (και όχι μόνο) ιστορία. Μέρες όπου, από τις χαραμάδες, «φυτρώνουν» νέα ξεκινήματα. Κι από τα χαλάσματα ξεπηδάει η ελπίδα. Γόνιμες μέρες.

Τζούλια Γκανάσου

Η νουβέλα της Τζούλιας Γκανάσου Γόνιμες Μέρες κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Γκοβόστη (σελ.: 144, τιμή: €10,00).
Το έργο του εξωφύλλου δημιουργήθηκε ειδικά για το βιβλίο από την εικαστικό Ρένα Τσαγγαίου (renatsangaiou.com)

Η Τζούλια Γκανάσου σπούδασε Πληροφορική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, Λογοτεχνία (ως υπότροφος) στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο Ε.Α.Π. Βιοπορίζεται από την πληροφορική. Κείμενά της δημοσιεύονται σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά.
Έργα της ίδιας (όλα από τις Εκδόσεις Γκοβόστη):
• Σε μαύρα πλήκτρα (Μυθιστόρημα, 2006 – αποσπάσματα συμπεριλαμβάνονται στη συλλογική έκδοση του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου «Παγκοσμιουπόλεις» 2007).
• Ομφάλιος λώρος (Μυθιστόρημα, 2011 – συμμετοχή στα: 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Dasein, 1ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Αθήνας, 9ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Γλασκώβης).
• Ως το τέλος (Νουβέλα, 2013 – υποψήφιο για το «Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2013» του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα & για το «Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2014»).
• Γονυπετείς (Νουβέλα, 2017, Γ’ Έκδοση – «Βραβείο Αφηγήματος Μεσόγειος 2018» Πανεπιστήμιο του Έξιτερ & «Βραβείο Διηγήματος» Βραβεία Βιβλίου Public 2018).