Μειωμένος ΦΠΑ: Δικαιωμένοι οι νησιώτες του Αιγαίου με την επαναφορά του (video)

Μια μεγάλη επιτυχία για την Ελλάδα και όλους τους νησιώτες του Αιγαίου, ήρθε μέσα από την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων ECOFIN, των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών όλων των κρατών μελών της ΕΕ, που ανοίγει τον δρόμο για τη μόνιμη εφαρμογή των ειδικών, μειωμένων έως και 30% συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.

Πρόκειται για τη δικαίωση των αγώνων που είχαν ξεκινήσει το 2015 όταν στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για το 3ο μνημόνιο οι μειωμένοι συντελεστές που ίσχυαν στα νησιά του Αιγαίου, καταργήθηκαν.

Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο το κόστος μεταφοράς αγαθών και υπηρεσιών στα νησιά ήταν ήδη υψηλό. Χαρακτηριστικό είναι πως οι θαλάσσιες μεταφορές επιβαρύνουν το τελικό κόστος των προϊόντων κατά 10-15% περίπου.

Αυτό ήταν και ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε η Ελλάδα σε όλες τις τεχνικές συσκέψεις σε επίπεδο Συμβουλίου Ε.Ε. αναδεικνύοντας το ζήτημα διατήρησης ειδικών συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου, συνδέοντας το ελληνικό αίτημα με την τελική συμφωνία επί του συνόλου των ρυθμίσεων της πρότασης τονίζοντας έτσι τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής νησιωτικότητας, αλλά και προβάλλοντας νομικά επιχειρήματα υπέρ της ελληνικής θέσης.

Η μείωση του ΦΠΑ σε αγαθά και υπηρεσίες που είναι σχετικές με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της υγείας και την ψηφιακή μετάβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι εξόχως σημαντική για την οικονομία των νησιών. Θετικό είναι επίσης πως με την εφαρμογή του μέτρου, θα ωφεληθούν όλοι ανεξαιρέτως οι νησιώτες του Αιγαίου.

Πρόκειται για μια εξέλιξη που όπως Φορείς του Αιγαίου υποστηρίζουν ότι η εξέλιξη αυτή αφορά στη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων και στην επαναφορά φορολογικών δικαιωμάτων, τα οποία από δεκαετίες είχε κατοχυρώσει η χώρα, όσον αφορά, κατά βάση, στην εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.

Το ιστορικό των μειωμένων συντελεστών

Το 1937 κι ενώ τα Δωδεκάνησα τελούν υπό Ιταλική κατοχή, στην υπόλοιπη Ελλάδα δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο αναγκαστικός νόμος για την επιβολή έμμεσης φορολογίας  ο γνωστός  Φ.Κ.Ε (ΑΝ 660/1-5-1937) «Περί του Φόρου επί του Κύκλου Εργασιών», που εφαρμόστηκε μέχρι το 1986.

Με την υπογραφή της Συνθήκη Ειρήνης στο Παρίσι τον Φεβρουάριο του 1947 ήρθε και η ένωση των Δωδεκανήσων στην Ελληνική Επικράτεια.

Πολλά χρόνια αργότερα, στις διαβουλεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (το 1981) ζητούσαν και λάμβαναν παρατάσεις με το επιχείρημα δυσκολίας μετάβασης στο νέο φορολογικό σύστημα.

Η επιβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 21 Αυγούστου του 1986 (για εφαρμογή από 1/1/1987).

Έκτοτε, με το άρθρο 17 του σχετικού νόμου, ξεκίνησε και το «ειδικό καθεστώς των νησιών», αφού στην ερμηνευτική Εγκύκλιο (10/27-10-1987) ο νέος νόμος, καθόριζε τους μειωμένους συντελεστές  φόρου στα Δωδεκάνησα.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 17, παράγραφος 67, ανέφερε «ότι καθιερώνονται μειωμένοι συντελεστές στην περιοχή της Δωδεκανήσου, «όπου ως γνωστό δεν είχε επεκταθεί ο ΦΚΕ».

Τελικά με το άρθρο 1 του Ν 1676/29-12-1986 ανακοινώνονται οι συντελεστές ΦΠΑ από 1/1/1987, ενώ με το  άρθρο 2 καθιερώνονται οι μειωμένοι για τα Δωδεκάνησα, κατά 30% ή 15%, με εξαίρεση τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα, το ηλεκτρικό ρεύμα, τα πετρελαιοειδή και την παροχή υπηρεσιών.

Οι μειωμένοι συντελεστές στο Βόρειο Αιγαίο

Τον Μάρτιο του 1990 ψηφίστηκε ο νόμος 1881/1990, όπου στο άρθρο επεκτείνονται τα γεωγραφικά όρια των μειωμένων συντελεστών φόρου κατά 30%, εκτός από τα Δωδεκάνησα, στη Σαμοθράκη του Νομού Έβρου, αλλά και στους νομούς Λέσβου, Χίου και Σάμου. Με την εξαίρεση πλέον να παραμένει μόνο στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα.

Τον επόμενο χρόνο, το 1992 με τον νόμο 2093,  γίνονται αλλαγές στον αρχικό νόμο (1642/1986 λόγω της κατάργησης των συνόρων στη διακίνηση των αγαθών), και το μέτρο  επεκτάθηκε σε Κυκλάδες, Θάσο, Βόρειες Σποράδες και Σκύρο και σχεδόν σε ολόκληρο το Αιγαίο.

Ρεπορτάζ: Νία Αβδελλή