ΦΠΑ και φόροι εισοδήματος «στηρίζουν» τον προϋπολογισμό

Ο ΦΠΑ και ο φόρος εισοδήματος ήταν οι κυριότερες πηγές οι οποίες οδήγησαν στην υπέρβαση κατά 3,5 δισ. ευρώ των φορολογικών εσόδων κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, τα οποία δημοσιοποίησε σήμερα το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Ειδικότερα, τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 9,853 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 985 εκατ. ευρώ, ενώ τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 6,484 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 745 εκατ. ευρώ.

Οι αυξημένες εισπράξεις από ΦΠΑ οφείλονται κυρίως στην άνοδο του συνόλου σχεδόν των τελικών τιμών προϊόντων και υπηρεσιών στις οποίες επιβάλλεται ο συγκεκριμένος φόρος.

Στη σημαντική υπέρβαση των εσόδων κατά το πρώτο εξάμηνο συνέβαλαν και «τεχνικοί» λόγοι όπως η πρόωρη είσπραξη μέρους του ΕΦΝΙΑ αλλά και η παράταση που είχε δοθεί για τα τέλη κυκλοφορίας.

Το αποτέλεσμα της καλής πορείας των εσόδων ήταν να περιοριστεί το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού στα 3,4 δισ. ευρώ στο εξάμηνο έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 4,8 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα χρηματοδοτήθηκαν μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, άνω των 2,5 δισ. ευρώ από τις αρχές του έτους.

Αναλυτικότερα:

-Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2022, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 6.548 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 7.981 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 12.221 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 3.425 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 4.896 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 9.093 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 26.259 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.079 εκατ. ευρώ ή 8,6% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022, παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 28.954 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.878 εκατ. ευρώ ή 11% έναντι του στόχου.

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

Α. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 24.673 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 3.584 εκατ. ευρώ ή 17% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022, στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022, στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους, καθώς και στην είσπραξη της πρώτης και της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο ενώ είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο αντίστοιχα.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

• Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 9.853 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 985 εκατ. ευρώ.

• Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 3.198 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 121 εκατ. ευρώ.

• Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 1.664 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1.051 εκατ. ευρώ εξαιτίας της είσπραξης της πρώτης και της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ, όπως προαναφέρθηκε.

• Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 6.484 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 745 εκατ. ευρώ.

Β. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 28 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον στόχο.

Γ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 2.890 εκατ. ευρώ μειωμένα κατά 859 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 2.890 εκατ. ευρώ, ποσό ύψους 1.050 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 910 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Δ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 371 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Ε. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 986 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 36 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Εξ αυτών, ποσό 213 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 102 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

ΣΤ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων» ανήλθαν σε 6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 6 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.695 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 799 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.895 εκατ. ευρώ).

Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.262 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 808 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.070 εκατ. ευρώ).

Για τον Ιούνιο 2022 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3.972 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 193 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.487 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 419 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού, για τον Ιούνιο 2022 έχουν ως ακολούθως:

A. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 4.060 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 741 εκατ. ευρώ ή 22,3% έναντι του στόχου, λόγω της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους, καθώς και της είσπραξης της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Οκτώβριο.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

• Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 1.535 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 231 εκατ. ευρώ.

• Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 591 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 11 εκατ. ευρώ.

• Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 269 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 223 εκατ. ευρώ εξαιτίας της καταβολής της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ, όπως προαναφέρθηκε.

• Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 1.138 εκατ. ευρώ, και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 194 εκατ. ευρώ.

Β. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 4 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον στόχο.

Γ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 193 εκατ. ευρώ μειωμένα κατά 320 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 193 εκατ. ευρώ, ποσό ύψους 154 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 328 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Δ. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 53 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 12 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Ε. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 176 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 14 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Εξ αυτών, ποσό 2 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 16 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 515 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 226 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (289 εκατ. ευρώ).

Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 156 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 344 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (500 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2022 ανήλθαν στα 32.807 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 646 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (32.161 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 368 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 567 εκατ. ευρώ. Μειωμένες παρουσιάζονται και οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 345 εκατ. ευρώ. Αντίθετα αυξημένες πληρωμές σε σχέση με τους στόχους παρατηρούνται κυρίως στις επιχορηγήσεις σε ΟΚΑ (κατά 563 εκατ. ευρώ).

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 4.580 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.014 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο των 3.566 εκατ. ευρώ.

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των δαπανών που αφορούν σε μέτρα κατά της πανδημίας για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου, έχει ως εξής:

α) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 160 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,

β) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 76 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,

γ) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 42 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,

δ) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 126 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),

ε) οι πρόσθετες επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ, ύψους 90 εκατ. ευρώ και προς τα νοσοκομεία και τις ΔΥΠΕ, ύψους 80 εκατ. ευρώ καθώς και η αγορά εμβολίων ύψους 249 εκατ. ευρώ και

στ) η πρόσθετη επιχορήγηση προς την ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ύψους 200 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της απώλειας εσόδων λόγω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και η επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 150 εκατ. ευρώ για την κάλυψη απώλειας εσόδων από τη μείωση των υπέρ της ΔΥΠΑ συνεισπραττόμενων εισφορών.

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, που αφορούν στην Κεντρική Διοίκηση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου, έχει ως εξής:

α) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 206 εκατ. ευρώ η οποία αναλύεται στα εξής επιμέρους: 120 εκατ. ευρώ για την έκτακτη δόση του επιδόματος τέκνου, 46 εκατ. ευρώ για την καταβολή της προσαύξησης της εισοδηματικής ενίσχυσης των δικαιούχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 33 εκατ. για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΑμεΑ και 7 εκατ. ευρώ για την προσαύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων,

β) επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 135 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων,

γ) επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας για την ενίσχυση φυσικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελματιών με σκοπό την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους των καυσίμων κίνησης (fuel pass) ύψους 131 εκατ. ευρώ,

δ) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ ύψους 50 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών στην ελληνική κτηνοτροφία λόγω των διεθνών εξελίξεων,

ε) αποζημίωση ειδικού σκοπού για τη στήριξη εκμεταλλευτών και οδηγών ΤΑΞΙ ύψους 5 εκατ. ευρώ και

στ) επιδότηση του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) κίνησης ύψους 67 εκατ. ευρώ.

Για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2022 οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, κατά 1.385 εκατ. ευρώ.

Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος