Podcast στη σειρά «Διεθνής Ματιά» με τον Καθηγητή Λουκά Τσούκαλη
Σύνταξη : Πολυδεύκης Παπαδόπουλος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα έλεγε κανείς πως βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της. Σύμφωνα μάλιστα με ορισμένους αναλυτές διέρχεται την πιο δύσκολη περίοδό της ακόμη κι από την ίδρυσή των πρώτων Κοινοτήτων ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΥΡΑΤΌΜ, Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις δεκαετίες 50′-60′, αλλά ακόμη περισσότερο από τη δεκαετία του ’90, με την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ευρώ και των πολλαπλών διευρύνσεων μέχρι το 2014.
Οι τελευταίες επιτυχίες της ΕΕ ήταν η αντιμετώπιση της κρίσης χρέους το 2011-2012, η ικανοποιητική διαχείριση της πανδημίας και η καινοτομική δημιουργία του μηχανισμού Next Generation ΕU και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το καλοκαίρι του 2021. Από κει και πέρα η πορεία της Ενωσης αρχίζει να χάνει στροφές. Στην αρχή ήταν ενεργειακή κρίση και η ανεπιτυχής αντιμετώπισή της. Μετά ήρθε η έντονη ανάμειξή της στο Ουκρανικό, με μια στρατηγική που έχει περιέλθει εν πολλοίς σε αδιέξοδο, με την Ένωση να παραμένει απλός παρατηρητής των αμερικανικών πρωτοβουλιών χωρίς δικό της ρεαλιστικό σχέδιο.
Επίσης, τo προηγούμενο διάστημα η ΕΕ ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτη στη διαχείριση των κρίσεων στη Γάζα και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή. Ακόμη, η Ένωση προχώρησε σ’ ένα συμβιβασμό με πολλές υποχωρήσεις στο θέμα των εμπορικών δασμών με τις ΗΠΑ, ενώ οι ανάλογες συμφωνίες με την Κίνα βρίσκονται ακόμη στον αέρα. Στο μεταξύ η ευρωπαϊκή ανάπτυξη παραμένει αναιμική και με μεγάλα ελλείμματα ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας. Και πολύ τελευταία η «υπόθεση Μογκερίνι» ίσως αναδειχθεί το σοβαρότερο σκάνδαλο από το 1999 για την ΕΕ, αλλά σήμερα εντός μιας δυσκολότερης συγκυρίας για την Ένωση και δίνοντας τροφή σε όσους την αμφισβητούν.
Για μια δυναμική αντιστροφή αυτών των καταστάσεων απαιτούνται θεσμικές μεταρρυθμίσεις που μοιάζουν αδύνατες μέσα στην παρούσα φάση. Το πλέον συνεκτικό και ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναζωογόνηση κι εξέλιξη της ΕΕ είναι αυτό που περιγράφηκε στην Έκθεση Ντράγκι τον Σεπτέμβριο του 2024, αλλά το οποίο είχε υλοποιηθεί μόνον κατά 11,5% ένα έτος μετά τη δημοσιοποίησή του. Η ΕΕ προσπαθεί τώρα να απαντήσει στα περισσότερα προβλήματά ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας με μια μεγάλη στροφή στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, πέραν αυτών καθ’ εαυτών των ζητημάτων ασφάλειας. Ομως μια τέτοια κατεύθυνση κινδυνεύει να συρρικνώσει άλλες απαραίτητες πολιτικές όπως την ΚΑΠ, την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, τα κοινωνικά προγράμματα ή την επιστημονική έρευνα που δεν σχετίζεται με την αμυντική βιομηχανία.
Μέσα σ ’αυτές τις συνθήκες μπορεί να υπάρξει ενηλικίωση της Ευρώπης και πως ; Επίσης η χώρα μας, από την ένταξή της ήδη στην ΕΟΚ το 1981, βάσισε το μεγαλύτερο μέρος της στρατηγικής της για ανάπτυξη, αλλά σταδιακά και για εξωτερική πολιτική/ασφάλεια στην ύπαρξη και πρόοδο της ΕΕ και της ευρωζώνης. Κατά πόσον κάτι τέτοιο μπορεί να εξακολουθήσει να ισχύει στις σημερινές συνθήκες ;
Τα παραπάνω είναι τα βασικά ζητήματα και ερωτήματα που τίθεται προς συζήτηση στο 18ο pod της σειράς «Διεθνής Ματιά» του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου προς τον Λουκά Τσούκαλη, Ομ. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών με αντικείμενο την ευρωπαϊκή οργάνωση, πρόεδρο του Δ.Σ του. ΕΛΙΑΜΕΠ, Επισκέπτη Καθηγητή στη Σχολή Διεθνών Υποθέσεων του Παρισιού (Sciences Po) και συγγραφέα του έργου «Η ενηλικίωση της Ευρώπης» (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια).
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
