Επιστήμονες έστησαν στον Αμαζόνιο μια «χρονομηχανή» για το κλίμα του μέλλοντος

Βαθιά μέσα στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου στη Βραζιλία, επιστήμονες δημιούργησαν μια «χρονομηχανή» για το κλίμα, αντλώντας διοξείδιο του άνθρακα από το θόλο του δάσους ώστε να προσομοιώσουν τις ατμοσφαιρικές συνθήκες του μέλλοντος. Το φιλόδοξο αυτό πείραμα πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος AmazonFACE, λίγο πριν από τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP30), που θα φιλοξενήσει η χώρα αυτόν τον μήνα στη Μπέλεμ.

Στην περιοχή κοντά στο Μαναούς, έξι δακτύλιοι από χαλύβδινους πύργους υψώνονται ψηλότερα από τις κορφές του δάσους, περικλείοντας ομάδες από 50 έως 70 μεγάλα δέντρα. Επιστήμονες θα εκθέσουν μερικά από αυτά τα δέντρα σε επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα που αναμένεται να υπάρχουν τις επόμενες δεκαετίες, ενώ άλλα θα λειτουργήσουν ως ομάδες ελέγχου, καταγράφοντας συγκριτικά δεδομένα.

«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε την ατμόσφαιρα του μέλλοντος», εξηγεί ο Carlos Quesada, συντονιστής του Εθνικού Ινστιτούτου Ερευνών του Αμαζονίου (INPA), που συνυλοποιεί το project με το Πανεπιστήμιο της Καμπίνας. Η διατήρηση των τροπικών δασών όπως ο Αμαζόνιος θεωρείται καθοριστική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Στο πλαίσιο της COP30, που θα λάβει χώρα από 10 έως 21 Νοεμβρίου στη Μπέλεμ, πολιτικοί και ειδικοί θα εξετάσουν πώς μπορεί να προσαρμοστεί το δάσος στις μεταβαλλόμενες ατμοσφαιρικές και κλιματικές συνθήκες της Γης.

Το πρόγραμμα AmazonFACE (Free-Air CO₂ Enrichment) θα παρέχει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να μελετήσουν τις επιπτώσεις των αυξημένων επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα τόσο στα τεράστια δέντρα όσο και στη γύρω βλάστηση. Το εγχείρημα χρηματοδοτείται από τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Παρόμοια πειράματα έχουν γίνει παγκοσμίως – συμπεριλαμβανομένων δοκιμών του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ σε εύκρατα οικοσυστήματα – όμως το AmazonFACE είναι το πρώτο που πραγματοποιείται σε τροπικό δάσος τέτοιας κλίμακας, σύμφωνα με τον δασολόγο Gustavo Carvalho.

Με αισθητήρες που καταγράφουν τις μεταβολές στο οικοσύστημα κάθε δέκα λεπτά, οι επιστήμονες μετρούν πώς τα φύλλα των δέντρων απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνουν οξυγόνο και υδρατμούς, αντιδρώντας σε βροχοπτώσεις και ηλιοφάνεια. Στα επόμενα στάδια, το πείραμα θα δημιουργήσει τεχνητά μικροκλίματα με ακόμη υψηλότερες συγκεντρώσεις CO₂.

«Αν κάποιο μοντέλο προβλέψει μια συγκεκριμένη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα για το 2050 ή το 2060, θα αυξήσουμε το CO₂ σε αυτά τα επίπεδα σε συγκεκριμένα σημεία του δάσους για να δούμε πώς θα ανταποκριθεί η βλάστηση», εξηγεί ο Carvalho. «Έτσι θα έχουμε μια μικρή “πλοκή” μέσα στο δάσος όπου θα μπορούμε να “εισέλθουμε” και να κατανοήσουμε το μέλλον.»

Πηγή Reuters