Τα ζώα αγκαλιάζονται μεταξύ τους;

Η πανδημία της Covid-19 μας επέβαλε την κοινωνική αποστασιοποίηση στερώντας μας μία από τις πιο αγαπημένες και ευεργετικές πράξεις: την αγκαλιά. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αγκαλιές μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης, ενώ προκαλούν την απελευθέρωση της σεροτονίνης, η οποία ρυθμίζει την ευτυχία.

Η πανδημία μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε την ανεκτίμητη αξία μιας ζεστής αγκαλιάς. Τι ισχύει όμως στο ζωικό βασίλειο; Τα ζώα αγκαλιάζονται; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να καθορίσουμε τι σημαίνει «αγκαλιά». Αγκαλιάζω σημαίνει τυλίγω τα χέρια μου γύρω από το σώμα κάποιου. Εκτός από τα πρωτεύοντα, όμως, ποιά ζώα χρησιμοποιούν την αγκαλιά για διαφορετικούς λόγους.

Άνεση και παρηγοριά

Η Ζάννα Κλέι, συγκριτική και αναπτυξιακή ψυχολόγος με ειδίκευση στα πρωτεύοντα στο Πανεπιστήμιο Durham στη Μεγάλη Βρετανία, μελετά τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μπονόμπο σε ένα καταφύγιο στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

«Υπάρχουν πολλά μικρά ορφανά που χρειάζονται προσοχή και φροντίδα και συχνά αγκαλιάζονται και περπατούν μαζί», δήλωσε η Κλέι στο Live Science.

Η Κλέι λέει ότι αυτή η συμπεριφορά είναι πιο συχνή στο καταφύγιο από ό, τι στην άγρια ​​φύση – πιθανώς επειδή οι συγκεκριμένοι χιμπατζήδες δέχονται αγκαλιές και από τους φροντιστές τους. Στην πραγματικότητα, αυτή η συμπεριφορά έχει πιθανώς ρίζες στη μητρική συμπεριφορά των θηλυκών μπονόμπο, οι οποίες λικνίζουν τα μωρά τους.

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αυτή η συμπεριφορά είναι πιο συχνή στους νεαρούς μπονόμπο και συνήθως εμφανίζεται μετά από μια σύγκρουση ή κάποιο στρεσογόνο γεγονός. Συχνά, σε αυτές τις περιπτώσεις, ένας μπονόμπο θα απλώσει τα χέρια του και ένας άλλος θα σπεύσει προς το βρέφος που κλαίει και θα το αγκαλιάσει.

Είναι δύσκολο να αναλύσουμε τα συναισθήματα των ζώων, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι η αγκαλιά καθησυχάζει αυτά τα πρωτεύοντα, όπως άλλωστε και τους άνθρωπους, λέει η Κλέι. Σε προηγούμενες έρευνές της, η ερευνήτρια ανακάλυψε ότι οι ορφανοί πίθηκοι που φιλοξενούνται στο καταφύγιο συμπεριφέρονταν πολύ διαφορετικά από εκείνους που ανατράφηκαν από τις μητέρες τους. Αυτό μπορεί να υποδηλώνει τον ρόλο της γονικής φροντίδας στην ανάπτυξη αυτής της κοινωνικής χειρονομίας στα πρωτεύοντα.

Εκτός από τους μπονόμπο, και οι χιμπατζήδες (Pan troglodytes) αγκαλιάζονται.

«Αν ακούσουν έναν αρπακτικό, μια άλλη αγέλη χιμπατζήδων, ή κάτι τρομακτικό, τότε θα τους δείτε να αγγίζονται και να κολλάνε ο ένας δίπλα στον άλλον», εξηγεί η Κλέι. Η αγκαλιά φαίνεται να έχει παρηγορητικό ρόλο, πρόσθεσε η ερευνήτρια.

Στην περίπτωση των μαύρων μακάκων (Macaca nigra) που ζουν στην Ινδονησία, η αγκαλιά συνοδεύεται από ένα επιπλέον στοιχείο. Αυτοί οι πίθηκοι ζητούν αγκαλιές πλαταγίζοντας τα χείλη τους – μια πρόσκληση που απευθύνεται στα μέλη της αγέλης.

Οι νεαροί ουραγκοτάγκοι σπεύδουν να αγκαλιάσουν ο ένας τον άλλον όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με μια απειλή, όπως ένα φίδι. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι σε ένα άλλο είδος μακάκου, ο Tonkean macaque (Macaca tonkeana), η αγκαλιά μετά από έναν καυγά μπορεί να συνοδεύεται και από ένα φιλί.

Προληπτική διατήρηση της ειρήνης

Οι περισσότερες έρευνες επικεντρώνονται στον παρηγορητικό ρόλο της αγκαλιάς. Ωστόσο, η έρευνα στη μαϊμού αράχνη (spider monkey), αποκαλύπτει έναν διαφορετικό λόγο για τον οποίον τα πρωτεύοντα εμπλέκονται σε αυτές τις φαινομενικά στοργικές χειρονομίες. Ο ηθολόγος Φιλίπο Αουρέλι μελετά τον τρόπο με τον οποίον η μαϊμού αράχνη χρησιμοποιεί την αγκαλιά όχι για να ανακάμψει από μια σύγκρουση αλλά για να την αποτρέψει.

Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι η αγκαλιά έχει την ίδια σημασία σε άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Για παράδειγμα, είναι γνωστό ότι τα άλογα περιποιούνται το ένα το άλλο και σύμφωνα με τους επιστήμονες αυτή η δραστηριότητα μειώνει τους καρδιακούς ρυθμούς τους – που σημαίνει ότι ηρεμούν. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι εάν ο αρουραίος των αγρών (Microtus ochrogaster) εντοπίσει σημάδια ταλαιπωρίας στο σύντροφό του, θα  αρχίσει γρήγορα να περιποιείται τη γούνα του συντρόφου. Ο δε καλλωπισμός των πουλιών, αυξάνει τους κοινωνικούς τους δεσμούς, λένε οι επιστήμονες.

Τα λιοντάρια (Panthera leo) τρίβουν τα κεφάλια και τη μουσούδα τους, πράξη που επίσης ενισχύει τις κοινωνικές τους σχέσεις. Εκατοντάδες άλλα είδη θηλαστικών ακουμπούν, φωλιάζουν και προσκολλούνται το ένα δίπλα στο άλλο για να προσφέρουν άνεση και ζεστασιά ή να σχηματίσουν ένα ενωμένο μέτωπο ενάντια στον κίνδυνο. Εν τω μεταξύ, τα δελφίνια φαίνεται να εμφανίζουν ένα άλλο είδος παρηγορητικής και ειρηνευτικής συμπεριφοράς. Μελέτες δείχνουν ότι αυτά τα κητοειδή είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε συμφιλιωτικές δραστηριότητες μετά από μια σύγκρουση τρίβοντας τα πτερύγια τους για παράδειγμα.

Ο τρόπος που αναπτύσσουμε τις κοινωνικές και συναισθηματικές μας δεξιότητες και το πώς αντιμετωπίζουμε τον κόσμο των συναισθημάτων γύρω μας μπορεί να είναι κοινός με αυτόν των κοντινότερων «συγγενών» μας, των πρωτευόντων, .

ΠΗΓΗ: Live Science