Τα λιβάδια Ποσειδωνίας απειλούνται από την κλιματική αλλαγή

Τα πράσινα, υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica) που περιβάλλουν τις Βαλεαρίδες Νήσους είναι μια από τις πιο ισχυρές, φυσικές άμυνες στον κόσμο ενάντια στην κλιματική αλλαγή.

Ένα εκτάριο αυτού του αρχαίου, ευαίσθητου φυτού μπορεί να απορροφήσει 15 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα κάθε χρόνο, από ένα παρόμοιο μέγεθος τροπικού δάσους του Αμαζονίου. Όμως αυτός ο παγκόσμιος θησαυρός απειλείται από τους τουρίστες, την οικοδομική ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή.

Το φυτό Posidonia oceanica βρίσκεται σε όλη τη Μεσόγειο, αλλά η περιοχή μεταξύ της Μαγιόρκας και της Φορμεντέρα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η UNESCO την καταχώρησε ως παγκόσμια κληρονομιά πριν από 20 χρόνια.

Σε αυτή την περιοχή υπάρχουν περίπου 55.000 εκτάρια του φυτού αυτού, το οποίο βοηθά στην αποτροπή της διάβρωσης των παράκτιων περιοχών, λειτουργεί ως φυτώριο για τα ψάρια, αλλά παίζει και παγκόσμιο σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα.

«Αυτά τα υποθαλάσσια λιβάδια είναι ο πρωταθλητής της δέσμευσης άνθρακα για τη βιόσφαιρα», δήλωσε ο καθηγητής Carlos Duarte, του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας του King Abdullah στη Σαουδική Αραβία. Ο καθηγητής δημοσίευσε πρόσφατα την πρώτη παγκόσμια επιστημονική αξιολόγηση της περιβαλλοντικής αξίας των θαλάσσιων μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας απειλούνται από την κλιματική αλλαγή
(Martin Vohník/
The Czech Academy of Sciences)

«Το φυτό δρα ως μια παγίδα ιζημάτων και δεσμεύει τον άνθρακα σε αυτά τα ιζήματα. Είναι επίσης πολύ ανθεκτικό στη μικροβιακή αποδόμηση, οπότε ο άνθρακας δεν αποικοδομείται όταν εναποτίθεται στον πυθμένα της θάλασσας. Πολλά από αυτά παραμένουν αμετάβλητα κατά τη διάρκεια δεκαετιών έως χιλιετιών», εξηγεί ο καθηγητής στο BBC.

Ανάλογα με τη θερμοκρασία του νερού, το είδος αναπαράγεται είτε σεξουαλικά μέσω ανθοφορίας είτε με την κλωνοποίηση. Αυτή η ικανότητα κλωνοποίησης σημαίνει ότι μπορεί να ζήσει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

«Είναι ένα αξιοσημείωτο φυτό όχι μόνο για την ικανότητά του να δεσμεύει άνθρακα, αλλά επειδή είναι ένας από τους μακροβιότερους οργανισμούς στον πλανήτη», δήλωσε ο καθηγητής Duarte.

«Στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές της Ίμπιζα καταγράψαμε έναν κλώνο όπου εκτιμήσαμε ότι ο σπόρος που παρήγαγε αυτόν τον κλώνο απελευθερώθηκε στον πυθμένα και αναπτύχθηκε πριν από 200.000 χρόνια».

«Ένας κλώνος θα μπορούσε να ζήσει μια αιωνιότητα», λέει η Δρ Núria Marbà, από το Μεσογειακό Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών στη Μαγιόρκα.

Ωστόσο, παρά την ικανότητά του να ζει σχεδόν απεριόριστα, η Ποσειδωνία απειλείται συνεχώς από σκάφη που ρίχνουν τις άγκυρες τους οι οποίες συντρίβουν και καταστρέφουν τα λιβάδια. Μάλιστα, μια μελέτη έδειξε ότι μεταξύ 2008 και 2012, τα λιβάδια Ποσειδωνίας στη Φορμεντέρα μειώθηκαν κατά 44% λόγω του αντίκτυπου της αγκυροβόλησης.

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας απειλούνται από την κλιματική αλλαγή

Το φυτό αναπτύσσεται πολύ αργά

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της ζημιάς, αρκεί να σκεφτούμε ότι εάν μια άγκυρα ενός σκάφους πέσει στην θάλασσα μια μέρα και καταστρέψει ένα μέρος των φυτών, αυτά θα χρειαστούν 1000 χρόνια για να αποκατασταθούν.

Η μεγαλύτερη και πιο δύσκολη πρόκληση για την Ποσειδωνία είναι η κλιματική αλλαγή. Το ανώτερο θερμικό όριο της Ποσειδωνίας είναι περίπου 28 βαθμοί Κελσίου, λέει η Marbà.

«Από το 2000, τουλάχιστον τα μισά καλοκαίρια έχει υπερβεί αυτή τη θερμοκρασία το νερό στις Βαλεαρίδες νήσους. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλείται μαζική θνησιμότητα, έχει παρατηρηθεί μια υπερβολικά αργή ανάπτυξη του θαλάσσιου φυτού τα τελευταία χρόνια», εξηγεί η καθηγήτρια.

Τα λιβάδια Ποσειδωνίας απειλούνται από την κλιματική αλλαγή

Πώς μπορούμε λοιπόν να την προστατεύσουμε;

Η κυβερνητική δράση για την προστασία της Ποσειδωνίας στις Βαλεαρίδες αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια μαζί με την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σπουδαιότητα του είδους.

Ωστόσο, ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι η οικονομική αξία του άνθρακα που έχει δεσμεύσει το θαλάσσιο φυτό θα μπορούσε να αποδεσμεύσει τα χρήματα για να το σώσει.

«Καθώς οι χώρες προσπαθούν να επιτύχουν τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού, η πρόβλεψη είναι ότι οι πιστώσεις άνθρακα θα έχουν δεκαπλάσια αύξηση της αξίας», δήλωσε ο Duarte.

«Ως εκ τούτου, υπάρχει πιθανότητα να αυξηθεί η επένδυση σε ενδιαιτήματα όπως η Ποσειδωνία που μπορεί να δεσμεύσει τον άνθρακα και να δημιουργήσει αυτές τις πιστώσεις.

Αυτό θα ήταν ευπρόσδεκτο νέο για την Ίμπιζα και τη Φορμεντέρα. Εάν ο άνθρακας που έχει ήδη αποκολληθεί από τη θάλασσα αυξάνεται σε αξία, τότε θα πληρώσει για την προστασία και ακόμη και την προσπάθεια αποκατάστασης των θαλάσσιων λιβαδιών.

Ωστόσο, ο χρόνος και οι αυξανόμενες θερμοκρασίες είναι η βασική πρόκληση, όπως εξηγεί η Marbà. Όμως, παρά το γεγονός ότι η αύξηση της θερμοκρασίας αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, υπάρχει ακόμα το περιθώριο να σωθούν τα υπαπειληθαλάσσια αυτά λιβάδια, ακόμα κι αν τα αποτελέσματα φανούν μέσα στους επόμενους αιώνες.

ΠΗΓΗ: BBC

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος