Η εποχή των μέγα-πυρκαγιών είναι ήδη εδώ (long read)

Αυτό που ζούμε φέτος ίσως να είναι πρωτόγνωρο. Αν και έχουμε ξαναδεί τέτοια ακραία φαινόμενα, το καλοκαίρι του 2021 είναι διαφορετικό. Πολλοί επιστημονες προειδοποιούν ότι αυτή είναι μόνο η αρχή και ότι θα αυτά τα ακραία φαινόμενα θα γίνονται όλο και πιο συχνά. Οι μέγα-πυρκαγιές που εκδηλώνονται σε διάφορα μέρη του κόσμου, ενισχύονται από τις περιόδους μεγάλης ξηρασίας, καθώς και τις υψηλές θερμοκρασίες. Η αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών και η αντιπυρική περίοδος που ξεκινά όλο και πιο νωρίς, ενισχύονται από την κλιματική κρίση που βιώνουμε.

ΗΠΑ

Η τεράστια δασική πυρκαγιά Ντίξι που μαίνεται στο βόρειο τμήμα της Καλιφόρνιας είναι πλέον η τρίτη μεγαλύτερη στην πρόσφατη ιστορία της πολιτείας, έχοντας καταστρέψει πάνω από 1.700.000 στρέμματα γης αφότου εκδηλώθηκε, στα μέσα Ιουλίου.

Η πυρκαγιά κατέστρεψε αυτή την εβδομάδα τη μικρή ιστορική πόλη Γκρίνβιλ. Πρόκειται για μία μόνο από τις πολλές μεγάλες πυρκαγιές οι οποίες ενισχύονται από την κλιματική αλλαγή και την ακραία ξηρασία και σήμερα σε διάφορες περιοχές στις δυτικές πολιτείες.

Τον περασμένο Οκτώβριο, η πυρκαγιά August Complex έγινε η πρώτη καταγεγραμμένη μέγα-πυρκαγιά στην ιστορία της Καλιφόρνιας, καίγοντας περισσότερα από 1 εκατομμύριο στρέμματα γης. Περισσότερα από 2,77 εκατομμύρια στρέμματα έχουν καεί μέχρι στιγμής το 2021, περίπου 800.000 περισσότερα από ό,τι την ίδια εποχή πέρυσι, αλλά λιγότερα από ό,τι το 2019 και άλλα προηγούμενα έτη.

Lucy Walker, réalisatrice nommée aux Oscars, avait à peine commencé son documentaire sur le plus grand feu de forêt californien de l'histoire, que le Thomas Fire de 2017 a été détrôné par le #DixieFire, un brasier encore plus gigantesque ⤵️
✍️ https://t.co/38WWipNTjN#AFP pic.twitter.com/7zRjg7pQRf

— Agence France-Presse (@afpfr) August 5, 2021

Από τις μέγα-πυρκαγιές που μαίνονται ακόμη, είναι και η Bootleg στο Όρεγκον, η οποία ξεκίνησε στις 6 Ιουλίου. Έχει κάψει τουλαχιστον 409.000 στρέμματα και μάλιστα άρχισε να δημιουργεί τα δικά της καιρικά φαινόμενα όπως ισχυροί άνεμοι και αστραπές.

«Η πυρκαγιά είναι τόσο μεγάλη και παράγει τόση ενέργεια και ακραία θερμότητα που αλλάζει τον καιρό», δήλωσε ο Μάρκους Κάουφμαν, εκπρόσωπος του Τμήματος Δασών του Όρεγκον, στους New York Times την περασμένη εβδομάδα. «Κανονικά ο καιρός προβλέπει τι θα κάνει η φωτιά. Σε αυτή την περίπτωση, η φωτιά προβλέπει τι θα κάνει ο καιρός».

Η πυρκαγιά Bootleg, η οποία προκλήθηκε από κεραυνό στις 6 Ιουλίου, είναι η τρίτη μεγαλύτερη στο Όρεγκον από το 1900, σύμφωνα με το CNN.

Η κλιματική αλλαγή ενισχύει την εποχή των πυρκαγιών

Οι συνθήκες ξηρασίας στην Καλιφόρνια και το Όρεγκον ενίσχυσαν τις πυρκαγιές Bootleg και Dixie, με αποτέλεσμα η εποχή των πυρκαγιών να είναι πολύ χειρότερη από ό,τι συνήθως. Επίσης ξεκίνησε πολύ πιο νωρίς.

Σύμφωνα με το US Drought Monitor, (Παρατηρητήριο ξηρασίας των ΗΠΑ), μεγάλες περιοχές της Ουάσινγκτον, του Όρεγκον, της Καλιφόρνιας, της Μοντάνα, του Αϊντάχο, της Νεβάδα, της Γιούτα, της Αριζόνα και του Νέου Μεξικού, βρίσκονται εν μέσω ξηρασίας, όπως και άλλες περιοχές των ΗΠΑ.

Περισσότερο από το 95% της εν λόγω περιοχής αντιμετωπίζει τουλάχιστον μέτριες συνθήκες ξηρασίας, σύμφωνα με χάρτη του US Drought Monitor, και περίπου το 65% αντιμετωπίζει ακραίες συνθήκες.

«Αυτό μοιάζει περισσότερο με αυτό που θα βλέπαμε συνήθως στα τέλη του φθινοπώρου, στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου πριν από την έλευση των βροχών», δήλωσε στους Los Angeles Times ο λοχαγός Μιτς Μάτλοου, υπεύθυνος ενημέρωσης του κοινού για την πυρκαγιά Ντίξι.

Όπως αναφέρει το Vox, οι συνθήκες φέτος δεν είναι ακριβώς απροσδόκητες. Ένας χρόνος και πλέον ζεστού, ξηρού καιρού και διαδοχικές εποχές βροχοπτώσεων έθεσαν τις βάσεις για την πυρκαγιά Ντίξι πολύ πριν εκδηλωθεί στα μέσα Ιουλίου.

The Dixie Fire ravaged Greenville, a small Northern California town, on Wednesday, leaving its main street in rubble and stretches of the community unrecognizable. https://t.co/fw0OrcqM8r pic.twitter.com/f6p65C3aGT

— The New York Times (@nytimes) August 5, 2021

Οι επιστήμονες λένε ότι η τρέχουσα ξηρασία αποτελεί μέρος μιας μεγάλης η οποία διαρκεί δεκαετίες και διακόπτεται από πιο σύντομες περιόδους έντονης ξηρασίας. Αυτή η σημερινή μεγάλη ξηρασία ξεκίνησε γύρω στο 2000 και η πλειονότητα των εδαφών στις δυτικές πολιτείες των ΗΠΑ βιώνει κάποιο είδος ξηρασίας.

Αυτό το φαινόμενο φέρει τα αποτυπώματα της κλιματικής κρίσης. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από δακτυλίους δέντρων, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science τον Απρίλιο του 2020 διαπίστωσε ότι η ανθρωπογενής θέρμανση έπαιξε σημαντικό ρόλο την περίοδο 2000-2018 η οποία χαρακτηρίστηκε από τις πιο μεγάλες ξηρασίες του παρελθόντος».

Αυτό ταιριάζει με μια ζοφερή εικόνα που διαμορφώνεται από την τελευταία Εθνική Αξιολόγηση του Κλίματος, η οποία συντάχθηκε από 13 ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ το 2018. Η άνοδος της θερμοκρασίας θα αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης μεγάλων ξηρασιών στα νοτιοδυτικά των ΗΠΑ και θα καταστήσει τις ξηρασίες συχνότερες και σοβαρότερες, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής εκδηλώθηκαν και με άλλους τρόπους φέτος. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, μια σειρά από κύματα καύσωνα κατέρριψαν τα ρεκόρ θερμοκρασίας όλων των εποχών στον βορειοδυτικό Ειρηνικό και τη Βρετανική Κολομβία, προκαλώντας τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων και επιδεινώνοντας τις υπάρχουσες συνθήκες ξηρασίας στην περιοχή.

Οι πρόσφατοι καύσωνες συνέβαλαν μόνο στις υπάρχουσες συνθήκες ξηρασίας στη Δύση και το αποτέλεσμα ήταν μια «πρωτοφανής» αντιπυρική περίοδος, δήλωσε ο Καναδός πυροσβέστης Μπρέιντι Χάιγουεϊ σε συνέντευξή του στο Vox.

Ο Χάιγουεϊ, από το Σασκάτσουαν του Καναδά, είναι πυροσβέστης εδώ και 25 χρόνια και έχει πολεμήσει περίπου 250 πυρκαγιές στην άγρια φύση.

«Έχουμε ήδη ξεπεράσει τον αριθμό των πυρκαγιών που είχαμε βιώσει τα προηγούμενα χρόνια στον Καναδά. Η Βρετανική Κολομβία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και υποψιάζομαι ότι το Σασκάτσουαν και το Οντάριο θα κάνουν το ίδιο σε μερικές εβδομάδες», δήλωσε ο πυροσβέστης. «Όταν άρχισα να εργάζομαι ως πυροσβέστης, υπήρχε μια πολύ καθορισμένη αντιπυρική περίοδος – κυρίως τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τώρα, αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν στις αρχές της άνοιξης».

Αυστραλία 

Η περίοδος των πυρκαγιών της Αυστραλίας από το 2019 έως το 2020 ήταν ιστορική. Περισσότερα από 42 εκατομμύρια στρέμματα κάηκαν σε μια σειρά ακραίων πυρκαγιών, οι οποίες παρήγαγαν αστραπές, εκτόξευσαν καπνισμένα αερολύματα στη στρατόσφαιρα και «έβαψε» τους παγετώνες της Νέας Ζηλανδίας καφέ, από τη στάχτη.

Όπως αναφέρει η Washington Post, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Geophysical Research Letters, δείχνει ότι οι επιπτώσεις των πυρκαγιών μπορεί να έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Οι ερευνητές του Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικών Ερευνών (NCAR) στο Μπόλντερ του Κολοράντο, διαπίστωσαν ότι ο καπνός που παρήγαγαν οι πυρκαγιές, ψύχρανε το παγκόσμιο κλίμα και είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο από την μείωση των εκπομπών αερίου θερμοκηπίου που προήλθε από τα λόκνταουν λόγω πανδημίας και το οποίο είχε μικρή θερμαντική επίδραση.

«Πέρα από την επίδρασή τους στον τοπικό καιρό, οι πυρκαγιές γίνονται αρκετά μεγάλες και αρκετά έντονες και έχουν ουσιαστική επίδραση στο κλίμα», δήλωσε ο Τζον Φασούλο, επικεφαλής της μελέτης. «Σε αυτή τη μελέτη, αποδεικνύουμε τη δυνατότητά τους να επηρεάσουν τη μεταβλητότητα του κλίματος. Βρισκόμαστε ακόμη στη διαδικασία κατανόησης άλλων πτυχών».

Ο Φασούλο και οι συνάδελφοί του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η περίοδος πυρκαγιών 2019-2020 στην Αυστραλία είχε ως αποτέλεσμα μείωση θερμοκρασίας κατά 0,1 βαθμούς Φαρενάιτ μέχρι τα μέσα του 2020. Η μείωση ωστόσο, προστέθηκε σε μια συνεχιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας του κλίματος και είχε αμελητέα επίδραση στην επιβράδυνση του ρυθμού της κλιματικής αλλαγής από την καύση ορυκτών καυσίμων.

Η ομάδα προσομοίωσε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες για το χρονικό διάστημα 2015-2024 υπολογίζοντας τις ίδιες συνθήκες, με και χωρίς τις εκπομπές αερίου από τη βιομάζα που κάηκε στις πυρκαγιές της Αυστραλίας.

Οι πυρκαγιές αναπτύχθηκαν και αυξήθηκαν σε έκταση και ένταση τον Σεπτέμβριο του 2019. Μέχρι τον Δεκέμβριο, σχεδόν 100 πυρκαγιές έκαιγαν μόνο στη Νέα Νότια Ουαλία. Ένα σύμπλεγμα μεγα-πυρκαγιάς λιγότερο από 65 χιλιόμετρα δυτικά του Σίδνεϋ, σκέπασε την πόλη των 5 εκατομμυρίων κατοίκων με ένα τοξικό πέπλο καπνού. Οι δείκτες ποιότητας του αέρα έπεσαν κατακόρυφα καθώς ο ουρανός έγινε πορτοκαλί. Οι παραλίες έγιναν μαύρες καθώς η στάχτη ξεβράστηκε στην ακτή.

Οι πιο έντονες πυρκαγιές δημιούργησαν τα λεγόμενα «pyrocumulonimbus» σύννεφα, ή τεράστια σύννεφα καπνού, τέφρας και άλλων αερολυμάτων, όπως διοξείδιο του θείου, που έφτασαν σε ύψος έως και 30 χιλιόμετρα. Αυτά τα σύννεφα που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές, εκτόξευσαν αερολύματα στη στρατόσφαιρα, τα οποία κατευθύνθηκαν προς τα ανατολικά και στη συνέχεια διασκορπίστηκαν. Το αποτέλεσμα ήταν μια ψύξη του παγκόσμιου κλίματος, αναφέρει η Washington Post.

Ο καπνός από τις πυρκαγιές έχει διάφορες επιπτώσεις στο κλίμα της Γης. Ο μαύρος άνθρακας απορροφά στην πραγματικότητα την ηλιακή ακτινοβολία και θερμαίνει την ατμόσφαιρα, ενώ άλλα οργανικά υλικά αντανακλούν ή διαχέουν το φως, προκαλώντας ψύξη. Ο καπνός βοηθά περιστασιακά στην ανάπτυξη σύννεφων, εμποδίζοντας την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία, αλλά και διατηρώντας την εξερχόμενη θερμότητα. Τα αερολύματα διοξειδίου του θείου μπορούν να μετατραπούν σε θειικό οξύ, να εμποδίσουν το εισερχόμενο ηλιακό φως και να συμβάλλουν στην καταστροφή του όζοντος. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης μια «τοπική τρύπα του όζοντος στη στρατόσφαιρα».

Πορτογαλία

Η Πορτογαλία είναι επίσης συνηθισμένη στις δασικές πυρκαγιές. Αλλά αυτή που έπληξε το Pedrógão Grande πριν από τέσσερα χρόνια, ήταν η πρώτη του είδους της στην Ευρώπη, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) στην Ισπανία.

«Τον Ιούνιο του 2017, για πρώτη φορά στα γεωγραφικά μας πλάτη, η Πορτογαλία υπέστη έναν νέο τύπο πυρκαγιάς, άγνωστο μέχρι σήμερα στην επιστημονική κοινότητα. Μια μέγα-πυρκαγιά έκτης γενιάς που συνδέεται σαφώς με την παγκόσμια κλιματική αλλαγή», έγραψε σε έκθεσή του το WWF Ισπανίας.

«Η κλιματική αλλαγή επιταχύνει και εντείνει την εμφάνιση μέγα-πυρκαγιών με ταχύτερο βήμα από ό,τι αρχικά αναμενόταν. Από εκεί που δεν είχαμε καθόλου τέτοιου είδους πυρκαγιές, φτάσαμε να έχουμε τις τρεις μεγαλύτερες στην Ευρώπη μέσα σε μόλις δύο χρόνια, και μάλιστα στην ίδια περιοχή», τονίζει η έκθεση.

Η τυπική περίοδος πυρκαγιών στην Πορτογαλία διαρκεί παραδοσιακά από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο το 2017, οι υψηλές θερμοκρασίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και οι χαμηλές βροχοπτώσεις την προηγούμενη άνοιξη και τον χειμώνα, είχαν ως αποτέλεσμα περίπου 2.500 πυρκαγιές τον Απρίλιο και 3.000 τον Οκτώβριο, αποδεικνύοντας πως η κλιματική αλλαγή παρατείνει την περίοδο των πυρκαγιών.

Μέχρι τον Ιούνιο, ένας καύσωνας και ένα ξεραμένο δάσος βοήθησαν τη φωτιά να δημιουργήσει το δικό της μικροκλίμα. Οι ισχυροί και απρόβλεπτοι άνεμοι υποδαύλισαν τις φλόγες, είχε αναφέρει το Euronews.

«Οι πυρκαγιές αυτές χαρακτηρίζονταν από την υψηλή ταχύτητα διάδοσης. Αυτό μπορεί να σχετίζεται μόνο με την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο Ρούι Μπαρέιρα, τεχνικός δασών, τροφίμων και άγριας ζωής στον οργανισμό Portugal Nature Association (ANP).

Χρειάστηκε μια εβδομάδα για να σβήσουν οι πυρκαγιές. Μέχρι τότε είχαν κάψει σχεδόν 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης – μια έκταση περίπου στο μέγεθος της Ανδόρας.

Στη συνέχεια, τέσσερις μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο, η τραγωδία χτύπησε ξανά.

«Μια τεράστια μπάλα φωτιάς κατέβηκε από το λόφο και έπεσε πάνω στο σπίτι», δήλωσε στο Euronews η Βρετανίδα ομογενής Τζούλι Τζένινγκς, ανακαλώντας στη μνήμη της τη φρίκη της πυρκαγιάς που μετέτρεψε το πορτογαλικό χωριό στο οποίο έμενε, σε κόλαση. «Ήταν τρομερό, δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτόν τον ήχο».

Η Πορτογαλία έχει πληγεί πολύ από τις δασικές πυρκαγιές τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με το WWF.

Ένα από τα βασικά προβλήματα για πολλούς στην Πορτογαλία, είναι η έλλειψη διαχείρισης των δασών, η οποία έχει επιτρέψει τον πολλαπλασιασμό εύφλεκτων ειδών όπως το πεύκο και ο ευκάλυπτος.

Το 2009, δύο ερευνητές, ο Μαρκ Μπέιλι και ο Άλμπερτ Χάιντ, έθεσαν το ζήτημα σε μια έκθεση σχετικά με τη στρατηγική της Πορτογαλίας για την άμυνα κατά των δασικών πυρκαγιών. Στη μελέτη αυτή είχαν προβλέψει ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, οι πυρκαγιές θα έκαιγαν μια έκταση 500.000 εκταρίων. Αυτό συνέβη το 2017.

Επιπλέον, στο Pedrógão Grande ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 20% μεταξύ 2001 και 2016 και για κάθε 100 νέους ανθρώπους αντιστοιχούν 284 ηλικιωμένοι.

«Η ηγήρανση του πληθυσμού και η έντονη ερήμωση, ιδίως των αγροτικών περιοχών στο εσωτερικό της χώρας και στα βουνά, έχουν οδηγήσει στην εγκατάλειψη όλων των παραδοσιακών γεωργικών δραστηριοτήτων», δήλωσε ο WWF.

Οι δυο επιστήμονες δημοσίευσαν άλλη μια μελέτη το 2018, όπου ανέφεραν ότι τα προβλήματα που είχαν εντοπίσει 10 χρόνια πριν, εξακολουθούν να ισχύουν και είναι τα εξής: το υψηλό ποσοστό των μη διαχειριζόμενων δασικών εκτάσεων, η αύξηση των εύφλεκτων υλικών, ο μεγάλος αριθμός των ανεπιθύμητων αναφλέξεων από πυρκαγιές και η κλιματική αλλαγή.

Ποια είναι η νέα τακτική της Ευρώπης κατά των πυρκαγιών;

Πολλές χώρες προστατεύουν τα δάση ενθαρρύνοντας τη σωστή διαχείριση και αφήνοντας τις μικρότερες πυρκαγιές να καούν. Η κλιματική αλλαγή τροφοδοτεί μεγα-πυρκαγιές που δεν μπορούν να κατασβεστούν με ελικόπτερα και πυροσβεστικά οχήματα, οπότε η πιο πυρόπληκτη περιοχή της Ευρώπης, έχει βρει νέους τρόπους για την προστασία των δασών, σύμφωνα με άρθρο του Bloomberg. Σε πολλά μέρη της ηπείρου, οι χώρες αφήνουν μικρότερες πυρκαγιές να καούν, χρησιμοποιούν ιστορικά δεδομένα για να μοντελοποιήσουν τη μελλοντική συμπεριφορά των πυρκαγιών και προσφέρουν επιδοτήσεις για να ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες γης και τους ανθρώπους που ζουν κοντά στα δάση, να τα διαχειρίζονται σωστά. Μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με το άρθρο, ο στόχος είναι να μετατραπεί η διαχείριση των δασών σε μια κερδοφόρα δραστηριότητα που θα μπορεί να αναζωογονήσει και τις αγροτικές οικονομίες.

«Υπάρχουν πολλά διαφορετικά εργαλεία και το μυστικό είναι ο συνδυασμός όλων των διαθέσιμων», δήλωσε ο Αλεξάντερ Χέλντ, ειδικός σε θέματα δασικών πυρκαγιών στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών, ένα ερευνητικό κέντρο που δημιουργήθηκε από μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Είμαστε πολύ καλοί στον έλεγχο και την κατάσβεση του 97% όλων των πυρκαγιών στην Ευρώπη, λόγω των καλών πυροσβεστικών υπηρεσιών μας, αλλά αν μια πυρκαγιά βρίσκεται σε αυτό το μικρό εύρος όπου επικρατούν δύσκολες καιρικές συνθήκες, τότε ακόμη και όλος ο πυροσβεστικός στρατός σας δεν θα μπορέσει να σας βοηθήσει», δήλωσε ο Χελντ. «Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορείς να κάνεις τίποτα άλλο από το να ελπίζεις ότι θα σβήσει γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα προληπτικά μέτρα είναι τόσο σημαντικά», είπε.

Η κλιματική αλλαγή φέρνει συχνούς, έντονους και μακροχρόνιους καύσωνες στη Μεσόγειο. Αυτό, σε συνδυασμό με τους ισχυρούς ανέμους και την αύξηση των κεραυνών, μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες παρόμοιες με αυτές που παρατηρήθηκαν στις δυτικές ΗΠΑ, στις οποίες οι πυρκαγιές εξαπλώνονται απίστευτα γρήγορα και μερικές φορές καταλήγουν να δημιουργούν τα δικά τους καιρικά συστήματα, οδηγώντας σε ακόμη περισσότερες πυρκαγιές.

Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως «pyrocumulonimbus», συμβαίνει όταν η θερμότητα, η στάχτη και ο καπνός από μεγάλες πυρκαγιές έρχονται σε επαφή με την υγρασία του αέρα πάνω από τον ωκεανό. Όταν η υγρασία συμπυκνώνεται, δημιουργεί σύννεφα που μπορούν να ταξιδέψουν γρήγορα στην ατμόσφαιρα, ωθούμενα από ισχυρούς ανέμους, και να δημιουργήσουν ηλεκτρικές καταιγίδες μακριά από την αρχική πυρκαγιά, προκαλώντας ακόμη περισσότερες πυρκαγιές. Αυτό το φαινόμενο μετρήθηκε λεπτομερώς κατά τη διάρκεια των καταστροφικών πυρκαγιών στη Χιλή τον Ιανουάριο του 2017 και έχει επίσης καταγραφεί στην Πορτογαλία, την Αυστραλία και τις δυτικές ΗΠΑ.

«Εάν δημιουργηθεί ένα pyrocumulonimbus, τότε είναι αδύνατο να σταματήσετε τη φωτιά», δήλωσε ο Μάρκους Λίντνερ, επικεφαλής επιστήμονας στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών. «Τα αεροσκάφη δεν μπορούν να πετάξουν από πάνω και δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για τους ανθρώπους στο έδαφος να προσεγγίσουν τη φωτιά, επειδή κινείται με μεγάλη ταχύτητα».

Στην Ισπανία, το Ίδρυμα Pau Costa είναι ένας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές της Ευρώπης για λύσεις πρόληψης πυρκαγιών. Το ίδρυμα- το οποίο πήρε το όνομά του από έναν 31χρονο πυροσβέστη που έχασε τη ζωή του μαζί με άλλους τέσσερις συναδέλφους του σε πυρκαγιά το 2009- έχει δημιουργήσει ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιεί πρόβατα και κατσίκες για τον καθαρισμό των δασών.

Στο πλαίσιο του προγράμματος Ramats de Foc, (κοπάδια της φωτιάς), οι πυροσβέστες λένε στους βοσκούς πού να πάνε τα πρόβατα και τις κατσίκες τους, ώστε να βοσκήσουν σε δασικές περιοχές που είναι πιο ευάλωτες στη φωτιά. Ταυτόχρονα, τα τοπικά κρεοπωλεία πωλούν τυρί και κρέας με την ένδειξη «κοπάδι της φωτιάς», εξασφαλίζοντας στους βοσκούς μια ακόμη πηγή εισοδήματος.

«Η εντατική κτηνοτροφία έχει κάνει πολλά για εμάς ιστορικά και πρέπει να μάθουμε να συνεργαζόμαστε ξανά με τους βοσκούς», δήλωσε ο Χουάν Κααμάνιο, ιδρυτής του Ιδρύματος Pau Costa. «Ένα πολύ μικρό ποσοστό, ίσως το 2% του συνολικού προϋπολογισμού για τις πυρκαγιές, πηγαίνει στην πρόληψη -αυτό πρέπει να αλλάξει».

Ορισμένες λύσεις μπορούν εύκολα να αναπαραχθούν -το πρόγραμμα Fire Flocks επεκτείνεται τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένες περιοχές στην Καλιφόρνια χρησιμοποιούν επίσης κατσίκες για τον καθαρισμό χόρτων και θάμνων. Ωστόσο οι μεγάλες πυρκαγιές καίγονται σε διαφορετικά μέρη για διαφορετικούς λόγους.

Η εποχή των μεγα-πυρκαγιών είναι ήδη εδώ 

Η κακή διαχείριση των δασών και η ανθρώπινη ανάπτυξη σε περιοχές υψηλού κινδύνου επιτείνουν τη ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν οι μέγα-πυρκαγιές. Καθώς οι άνθρωποι σκάβουν και καίνε υδρογονάνθρακες όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αυξάνουν τα επίπεδα των αερίων που παγιδεύουν τη θερμότητα στην ατμόσφαιρα της Γης. Περισσότερη θερμότητα σημαίνει περισσότερη ενέργεια που διοχετεύεται στα αυτόνομα ενεργειακά συστήματα της γης. Αυτή η ανθρωπογενής αύξηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου κάνει τις ισχυρές καταιγίδες πιο συχνές και πιο σοβαρές. Και αυτή είναι μόνο η αρχή, λένε οι επιστήμονες.

Ο πρώην επικεφαλής επιστήμονας της NASA Γουαλίντ Αμπνταλάτι συμφωνεί ότι η συνεχιζόμενη καύση υδρογονανθράκων μας έχει οδηγήσει σε μια αναπόφευκτη πορεία. «Πιστεύω ακράδαντα ότι θα κοιτάμε πίσω μετά από 10, 20, 50 χρόνια και θα νοσταλγούμε  το 2020», αναφέρει το Forbes.

Ο καθηγητής Τζόναθαν Όβερπεκ, κοσμήτορας της Σχολής Περιβάλλοντος και Αειφορίας Samuel A. Graham στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, λέει ότι λόγω των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου που βρίσκονται ήδη στην ατμόσφαιρα, τη δεκαετία του 2030 θα δούμε πιθανότατα «διπλάσια καταστροφή από ό,τι έχουμε σήμερα».

Οι ίδιοι παράγοντες προκάλεσαν τις τεράστιες πυρκαγιές στην Αυστραλία στις αρχές του 2020, οι οποίες σκότωσαν περισσότερους από 30 ανθρώπους, κατέστρεψαν 6.000 σπίτια και επιχειρήσεις και έκαψαν το 20% των δασών της χώρας. Οι εκτιμήσεις για τις οικονομικές ζημιές μεταξύ Σεπτεμβρίου 2019 και Σεπτεμβρίου 2020 ανέρχονται σε 110 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η ραγδαία αύξηση της θερμοκρασίας του κόσμου σημαίνει ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές θα γίνουν όλο και πιο συνηθισμένες. Σύμφωνα με τη NASA, οκτώ από τα 19 θερμότερα έτη σημειώθηκαν από το 2001 και μετά. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι μόλις ζήσαμε την πιο ζεστή δεκαετία που έχει καταγραφεί ποτέ. Αυτό που βλέπουμε στη Δυτική Ακτή και σε όλο τον κόσμο θα μετατραπεί σύντομα από μια ανωμαλία σε νέα κανονικότητα.

ΠΗΓΗ: Vox, Washington Post, Bloomberg, Euronews, Forbes