Ένας αρχαίος κορονοϊός πιθανώς μόλυνε τους προγόνους των ανθρώπων που ζουν στη σύγχρονη Ανατολική Ασία πριν από 25.000 χρόνια και για χιλιετίες μετά, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η πανδημία της COVID-19, η οποία έχει πλέον σκοτώσει περισσότερα από 3 εκατομμύρια ανθρώπους, έχει αποκαλύψει πόσο ευάλωτοι είμαστε στους νέους ιούς. Όσο νέα και να φαίνεται αυτή η απειλή, επικίνδυνοι ιοί υπάρχουν από την αρχή της ιστορίας.
«Πάντα υπήρχαν ιοί που μόλυναν τους ανθρώπινους πληθυσμούς», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Ντέιβιντ Έναρντ, επίκουρος καθηγητής οικολογίας και εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. «Οι ιοί είναι πραγματικά ένας από τους κύριους παράγοντες της φυσικής επιλογής στα ανθρώπινα γονιδιώματα». Αυτό συμβαίνει επειδή τα γονίδια που αυξάνουν τις πιθανότητες των ανθρώπων να επιβιώσουν από παθογόνα, είναι πιο πιθανό να μεταδοθούν σε νέες γενιές.
Χρησιμοποιώντας σύγχρονα εργαλεία, οι ερευνητές μπορούν να εντοπίσουν τα «δακτυλικά αποτυπώματα» αυτών των αρχαίων παθογόνων- υποδεικνύοντας πώς οδήγησαν τη φυσική επιλογή – στο DNA των σημερινών ανθρώπων. Αυτές οι πληροφορίες, με τη σειρά τους, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόβλεψη μελλοντικών πανδημιών, εξηγεί ο Έναρντ στο Live Science.
«Είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα πράγματα που συνέβησαν συχνά στο παρελθόν θα συμβούν ξανά στο μέλλον».
Χρησιμοποιώντας τις διαθέσιμες πληροφορίες σε μια δημόσια βάση δεδομένων, η επιστημονική ομάδα ανέλυσε τα γονιδιώματα 2.504 ανθρώπων σε 26 διαφορετικούς ανθρώπινους πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο. Τα ευρήματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους, δημοσιεύθηκαν στις 13 Ιανουαρίου στη βάση δεδομένων εκτύπωσης bioRxiv και η μελέτη βρίσκεται στη διαδικασία αναθεώρησης για δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό.
Όταν οι κορονοϊοί εισβάλλουν στα ανθρώπινα κύτταρα, παίρνουν τον έλεγχο του μηχανισμού τους με σκοπό να αναπαραχθούν. Αυτό σημαίνει ότι η επιτυχία ενός ιού εξαρτάται από τις αλληλεπιδράσεις του με εκατοντάδες διαφορετικές ανθρώπινες πρωτεΐνες. Οι ερευνητές εστίασαν σε ένα σύνολο 420 ανθρώπινων πρωτεϊνών που είναι γνωστό ότι αλληλεπιδρούν με τους κορονοϊούς, 332 από τις οποίες, αλληλεπιδρούν με τον SARS-CoV-2, τον ιό που προκαλεί την COVID-19. Οι περισσότερες από αυτές τις πρωτεΐνες βοηθούν τον ιό να αναπαραχθεί μέσα στα κύτταρα, αλλά μερικές βοηθούν το κύτταρο να καταπολεμήσει τον ιό.
Τα γονίδια που κωδικοποιούν αυτές τις πρωτεΐνες μεταλλάσσονται συνεχώς και τυχαία, αλλά εάν μια μετάλλαξη δώσει σε ένα γονίδιο το πλεονέκτημα – όπως για παράδειγμα καλύτερη ικανότητα καταπολέμησης ενός ιού – θα έχει περισσότερες πιθανότητες να μεταδοθεί στην επόμενη γενιά.
Πράγματι, οι ερευνητές εντόπισαν σε άτομα νοτιοασιατικής καταγωγής, ορισμένα γονίδια που ήταν γνωστό ότι αλληλεπιδρούν με τους κορονοϊούς. Με άλλα λόγια, με την πάροδο του χρόνου, ορισμένες παραλλαγές εμφανίστηκαν πιο συχνά από ό, τι θα έπρεπε. Αυτό το σύνολο μεταλλάξεων πιθανότατα βοήθησε τους προγόνους αυτού του πληθυσμού να γίνουν πιο ανθεκτικοί στον αρχαίο ιό.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι παραλλαγές γονιδίων που κωδικοποίησαν για 42 από τις 420 πρωτεΐνες που ανέλυσαν, άρχισαν να γίνονται πιο συχνές πριν από περίπου 25.000 χρόνια. Η εξάπλωση των παραλλαγών αυτών συνεχίστηκε μέχρι πριν από περίπου 5.000 χρόνια, υποδηλώνοντας ότι ο αρχαίος ιός συνέχισε να απειλεί αυτούς τους πληθυσμούς για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Άγνωστη προστασία
«Οι ιοί ασκούν ορισμένες από τις ισχυρότερες πιέσεις στο ανθρώπινο είδος και οι κορονοϊοί υπήρχαν πιθανότατα πολύ πριν εμφανιστούν οι άνθρωποι», δήλωσε ο Τζόελ Γουέρθχαιμ, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο, ο οποίος δε συμμετείχε στη μελέτη.
«Έτσι, αν και δεν είναι απίθανο ότι οι κορονοϊοί οδήγησαν τον άνθρωπο να προσαρμοστεί, αυτή η μελέτη παρουσιάζει μια συναρπαστική έρευνα για το πώς και πότε έγινε αυτό. Παρόλα αυτά είναι πολύ δύσκολο να πούμε αν ο ιός που προκάλεσε αυτήν την εξέλιξη ήταν όντως ένας κορονοϊός, ωστόσο είναι μια λογική θεωρία», πρόσθεσε.
Ο Έναρντ συμφώνησε ότι το αρχαίο παθογόνο μπορεί να μην ήταν κορονοϊός. Αντίθετα, μπορεί να ήταν ένας άλλος τύπος ιού που επίσης αλληλοεπίδρασε με ανθρώπινα κύτταρα με τον ίδιο τρόπο που κάνουν και οι κορονοϊοί.
Μια άλλη ομάδα ερευνητών διαπίστωσε πρόσφατα ότι η οικογένεια των κορονοϊών που περιλαμβάνει τον SARS-CoV-2, αναπτύχθηκε για πρώτη φορά πριν από 23.500 χρόνια, περίπου την ίδια εποχή που εμφανίστηκαν στους ανθρώπους οι παραλλαγές των γονιδίων που κωδικοποιούν τις πρωτεΐνες, οι οποίες σχετίζονται με τους κορονοϊούς. Τα ευρήματα επίσης προδημοσιεύτηκαν στο bioRxiv, στις 9 Φεβρουαρίου αλλά δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους.
Αν και τα ευρήματα είναι ενδιαφέροντα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτές οι αρχαίες γονιδιακές προσαρμογές βοηθούν στην προστασία των σύγχρονων ανθρώπων από τον SARS-CoV-2. Στην πραγματικότητα, είπε ο επιστήμονας, είναι σχεδόν αδύνατο να κάνουμε τέτοιου είδους εικασίες. Αντίθετα, κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες, όπως η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, πιθανότατα διαδραματίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο από τα γονίδια, πρόσθεσε.
Ο Έναρντ και η ομάδα του ελπίζουν τώρα να συνεργαστούν με ιολόγους για να καταλάβουν πώς αυτές οι προσαρμογές βοήθησαν τους αρχαίους ανθρώπους να επιβιώσουν από την έκθεση σε αυτόν τον αρχέγονο κορονοϊό. Η ομάδα ελπίζει επίσης ότι τελικά τέτοιες αρχαίες μελέτες γονιδιώματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης» για μελλοντικές πανδημίες.
Για παράδειγμα, οι ερευνητές μπορούν πρώτα να ερευνήσουν ιούς στην άγρια φύση οι οποίοι ακόμη δεν έχουν μολύνει ανθρώπινους πληθυσμούς και στη συνέχεια να αναζητήσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα στο ανθρώπινο DNA. Εάν διαπιστώσουν ότι ένας ιός προκάλεσε πολλές αρχαίες επιδημίες, θα μπορούσε να είναι καλός λόγος να παρακολουθείται προσεκτικά, τόνισε ο Έναρντ.
Αν και βλέπουμε κάποιες αποδείξεις από τις επιπτώσεις αυτού του αρχαίου ιού στους προγόνους των ανθρώπων, οι μελλοντικές γενιές πιθανότατα δεν θα μπορούν να δουν τα ίχνη του SARS-CoV-2 στο γονιδίωμά μας, πρόσθεσε ο Έναρντ. Χάρη στον εμβολιασμό, ο ιός δεν θα έχει χρόνο να προσαρμοστεί, καταλήγει ο επιστήμονας.
ΠΗΓΗ: Live Science
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος