Ακαδημία Αθηνών: Η επιτροπή ειδικών για τα ελληνικά δάση προτείνει τρόπους διάσωσής τους

Η Ακαδημία Αθηνών, σε συνεργασία με το Μαριολοπούλειο-Καναγκίνειο Ίδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος, διοργάνωσε εκδήλωση για την παρουσίαση της Έκθεσης «Η Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή», η οποία εκπονήθηκε από την Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΑΔΟ).

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 2 Μαΐου 2023 στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών με τον χαιρετισμό του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστου Στυλιανίδη και την εισαγωγή του Γενικού Γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών και Εθνικού Εκπροσώπου για την Κλιματική Αλλαγή κ. Χρήστου Ζερεφού.

Ακολούθησαν οι παρουσιάσεις από τα Μέλη της ΕΑΔΟ:

Φίλιππος Αραβανόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τακτικό Μέλος της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας

Μαργαρίτα Αριανούτσου, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Βιολογίας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τ. Πρόεδρος της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας

Κώστας Καλαμποκίδης, Καθηγητής, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Ανδρέας Καραμάνος, Ακαδημαϊκός, Ομότιμος Καθηγητής και πρώην Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Χάρης Κοντοές, Διευθυντής Ερευνών, Επιστημονικός Υπεύθυνος της Επιχειρησιακής Μονάδας «Κέντρο Ερευνών Παρατήρησης της Γης και Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης BEYOND», Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Καθηγητής, Department of Economics, University of Bologna

Η Έκθεση αποτελεί μία ολοκληρωμένη μελέτη για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της κλιματικής αλλαγής και τη σχέση της με τα δασικά οικοσυστήματα και τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. Στην Έκθεση γίνεται εκτίμηση των μελλοντικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ανθεκτικότητα των δασών της Ελλάδας και παρατίθενται στόχοι και μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων αυτών.

Τα κύρια συμπεράσματα της έκθεσης

Οι κύριοι στόχοι για την προσαρμοστική διαχείριση δασών πρέπει να στοχεύουν στην αύξηση της ανθεκτικότητας των δασικών οικοσυστημάτων στην Ελλάδα, μέσα από το πλαίσιο το οποίο έχει ήδη έχει τεθεί στην Εθνική Στρατηγική για τα Δάση.

Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει:

• τη διασφάλιση της βιοποικιλότητας των δασών που περιλαμβάνει τη γενετική ποικιλότητα, την ποικιλότητα ειδών και την ποικιλότητα οικοσυστημάτων
• τη βελτίωση της δομής και της λειτουργίας των δασικών οικοσυστημάτων
• την αποταμίευση και διαχείριση των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων
• τη μείωση του κατακερματισμού των φυσικών ενδιαιτημάτων των ειδών
• την ελαχιστοποίηση του οικολογικού – περιβαλλοντικού αποτυπώματος διαχείρισης και δασικών εργασιών
• την αύξηση, μέσω της προσαρμοστικής διαχείρισης, της ανθεκτικότητας και της δυνατότητας προσαρμογής των δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή
• την ανάδειξη της συμβολής των δασικών οικοσυστημάτων στο ΑΕΠ της χώρας και στην ποιότητα ζωής των πολιτών

Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων τα κύρια μέτρα προσαρμοστικής διαχείρισης δασών προϋποθέτουν τα εξής:

• την αντιμετώπιση και τον μετριασμό των επιπτώσεων ακραίων φαινομένων με έμφαση στη διαχείριση της καύσιμης ύλης
• την αποτίμηση της συνολικής οικονομικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων
• την εφαρμογή σύγχρονων προσεγγίσεων απογραφής και παρακολούθησης των δασών και των πυρκαγιών και την εδαφική αποκατάσταση τους
• την εισαγωγή μέτρων οικονομικής πολιτικής, όπως πληρωμών για δασικές οικοσυστημικές υπηρεσίες
• τη θεσμική θωράκιση των δασικών οικοσυστημάτων

Συνοψίζοντας, η Ελλάδα διαθέτει υψηλή ποικιλότητα δασικών τύπων βλάστησης και παρουσιάζει τον υψηλότερο αριθμό taxa και τον μεγαλύτερο αριθμό δασικών τύπων οικοτόπων ανά στρέμμα στην Ευρώπη, ενώ η ζωική ποικιλότητα της είναι από τις πλουσιότερες στην Ευρώπη. Η Ελλάδα αποτελεί επίσης ένα από τα σημαντικότερα κέντρα ενδημισμού της Ευρώπης και της Μεσογείου. Οι πληθυσμοί των δασικών δένδρων στην χώρα διαθέτουν σημαντική γενετική ποικιλότητα και παρουσιάζουν υψηλή γενετική διαφοροποίηση.

Οι κύριες απειλές για τα δάση και τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας είναι οι δασικές πυρκαγιές, η αέρια ρύπανση, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι προσβολές εντόμων και μυκήτων και τα εισβάλλοντα ξενικά είδη. Υπό την επίδραση της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής και ιδιαίτερα μετά το 2050 αναμένεται ότι όλες αυτές οι απειλές θα ενταθούν και ενδεχομένως θα πολλαπλασιαστούν με τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος για την Ελλάδα.

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρα τα συμπεράσματα της έκθεσης σε αυτό το αρχείο.