Η κυβέρνηση Τραμπ, με πρωτοβουλία του Υπουργού Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ (γιού του αείμνηστου, δολοφονηθέντα Ρόμπερτ Κένεντι) αποφάσισε πρόσφατα τη διακοπή της δημόσιας χρηματοδότησης στην έρευνα για την παραγωγή και εξέλιξη των εμβολίων τύπου mRNA. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αναμένεται να έχει σοβαρές συνέπειες για την ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων αντιμετώπισης ασθενειών, αφήνοντας ανεκμετάλλευτα σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα και να οδηγήσει την παγκόσμια κοινότητα να είναι λιγότερο προετοιμασμένη για μελλοντικές πανδημίες. Το δε πλήγμα δεν αφορά μόνο την τεχνολογία mRNA, αλλά τελικά την ίδια την εμπιστοσύνη των πολιτών στην επιστήμη και την ιατρική.
Στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Α’ Πρόγραμμα), με καλεσμένο τον Νεκτάριο Ταβερναράκη καθηγητή Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Μοριακής Βιολογίας (EMBC), έναν από τους πιο σημαντικούς ειδικούς στη Μοριακή Βιολογία στη χώρα μας αλλά και με πολλές διεθνείς περγαμηνές και δημοσιεύσεις, συζητείται η ευρύτερη σημασία αυτής της διακοπής χρηματοδότησης των ερευνών στις ΗΠΑ για την εξέλιξη των εμβολίων mRNA.
Εξηγείται, επιπλέον, το πως αυτά τα εμβόλια λειτουργούν διαφορετικά από τα παραδοσιακά που εισάγουν έναν αδρανοποιημένο νοσογόνο παράγοντα στον οργανισμό για να διεγείρουν τον ανοσοποιητικό του σύστημα. Όπως αναφέρει ο κ. Ταβερναράκης, η τεχνολογία mRNA δημιουργεί μια εντελώς νέα προσέγγιση, που βασίζεται στην αξιοποίηση του αγγελιοφόρου (messenger) RNA, δηλαδή ενός μορίου που φέρει τις γενετικές οδηγίες για την παραγωγή πρωτεϊνών. Π.χ. στην περίπτωση των εμβολίων κατά της νόσου COVID, το μόριο mRNA περιλαμβάνει την πληροφορία για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης του ιού, συνήθως της πρωτεΐνης-ακίδας του SARS-CoV-2. Οταν το εμβόλιο εισέρχεται στο σώμα, τα κύτταρά μας χρησιμοποιούν το mRNA για να παραγάγουν αυτήν την, από μονή της, ακίνδυνη πρωτεΐνη. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα την αναγνωρίζει ως ξένη και μαθαίνει πώς να την καταπολεμά.
Διευκρινίζεται, επίσης, μαζί του πως η γνώση και τεχνολογία mRNA δεν είναι προϊόν βιαστικών ερευνών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά είχε πίσω της μια προϊστορία περίπου 30 χρόνων. Ηδη από τη δεκαετία του ‘90, επιστήμονες προσπαθούσαν να χρησιμοποιήσουν το mRNA ως θεραπευτικό εργαλείο, αλλά αντιμετώπιζαν ορισμένα σοβαρά εμπόδια. Μια ουσιαστική πρόοδος έγινε το 2005 από δύο συναδέλφους του, την ουγγρικής καταγωγής βιοχημικό Κάταλιν Κάρικο και τον Αμερικανό ανοσολόγο Ντρου Γουάισμαν, που ανακάλυψαν τρόπους να τροποποιούν το mRNA έτσι ώστε να γίνεται ανεκτό από το ανθρώπινο σώμα χωρίς να προκαλεί επικίνδυνες φλεγμονές. Και οι δύο έλαβαν από κοινού το βραβείο Νόμπελ της Ιατρικής το 2023 γι’ αυτές τις ανακαλύψεις τους και τη συμβολή τους στη δημιουργία των εμβολίων τύπου mRNA, ύστερα από περίπου 15 χρόνια.
Στη συζήτηση με τον κ. Ταβερναράκη δίνεται έμφαση στο πόσο ασφαλής είναι η εν λόγω ιατρική τεχνολογία κι αν οι παρενέργειες που παρατηρήθηκαν με τα εμβόλια για την COVID σε ένα πολύ μικρό τμήμα του πληθυσμού (κυρίως νεανικού και με την εμφάνιση περιπτώσεων περικαρδίτιδας και μυοκαρδίτιδας) αφενός ήταν σοβαρές κι αφετέρου αν κινήθηκαν εντός των αποδεκτών στατιστικών δεδομένων. Ο κ. Ταβερνάκης αναφέρει πως οι περιπτώσεις αυτές ήταν εντός των ορίων που ισχύουν σχεδόν για όλα τα φάρμακα και είναι πολύ ξεκάθαρος πως δεν έχει καμία επιστημονική βάση η «φιλολογία» ότι τα εμβόλια τύπου mRNA επιδρούν στο DNA, δημιουργώντας φοβίες έως θεωρίες συνωμοσίας. Όπως άλλωστε εξηγεί, το ίδιο το αρχικό mRNA του εμβολίου αποδομείται πολύ γρήγορα μετά τη δράση του.
Επίσης, ο κ. Ταβερναράλης γίνεται διαφωτιστικός για το που βρίσκεται η έρευνα ως προς τα εμβόλια mRNA και τις θεραπείες μέσω αυτών άλλων σοβαρών ασθενειών, όπως η εποχική γρίπη, ο ιός HIV που προκαλεί το AIDS, η ελονοσία που αυξάνεται ξανά σε φτωχές χώρες του κόσμου, αλλά και διάφορες μορφές καρκίνου. Αναφέρει πως τέτοια εμβόλια βρίσκονται ήδη στο στάδιο των κλινικών ερευνών κι αναμένεται να κυκλοφορήσουν ευρέως σε περίπου 2-3 χρόνια. Και φυσικά αυτή η ιατρική τεχνολογία είναι πλέον διαθέσιμη για μια γρήγορη και ευέλικτη αντιμετώπιση κάποιου νέου ισχυρού ιού που μπορεί να προκαλέσει καινούργια πανδημία.
Τέλος, με τον κ. Ταβερναράκη σχολιάζονται οι τελευταίες εξελίξεις στο πολύ σημαντικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), το οποίο βρίσκεται σε βαθιά κρίση μετά την αιφνιδιαστική απόλυση της διευθύντριάς του Σούζαν Μονάρες. Η απόλυσή της συνδέεται με την αντίδρασή της στις γενικότερες αλλαγές που προωθεί ο υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ σχετικά με την πολιτική εμβολιασμών –πέραν της διακοπής χρηματοδότησης των ερευνών για τα εμβόλια mRNA- και οι οποίες κρίθηκαν από την ίδια και συνεργάτες της ως αντιεπιστημονικές και επιβλαβείς για τη δημόσια υγεία. Να σημειωθεί ότι η Μονάρεζ δεν είχε κλείσει ούτε μήνα στη θέση της επικεφαλής του CDC, ενώ ακολούθησαν μαζικές παραιτήσεις από κορυφαία στελέχη του Κέντρου, που εξέφρασαν τη διαφωνία τους και την ανησυχία τους για την πολιτικοποίηση του οργανισμού. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και ο Έλληνας γιατρός Δημήτρης Δασκαλάκης, πρώην διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Εμβολιασμού και Αναπνευστικών Ασθενειών, ο οποίος τόνισε ότι η συνέχιση της θητείας του υπό αυτές τις συνθήκες θα τον καθιστούσε συνένοχο στην «εργαλειοποίηση» της δημόσιας υγείας.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος