Τι σημαίνει η επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα (Άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Η επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα στη χώρα μας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, παρά το γεγονός ότι ετοιμάζεται να παραδώσει τη θέση του στον Ντόναλντ Τραμπ.

Τα μηνύματα που θα μεταδώσει από την Ελλάδα ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ σε σχέση με τη γεωπολιτική θέση της χώρας, το ρόλο της στο προσφυγικό, αλλά και για το Κυπριακό και για το χρέος, έχουν ιδιαίτερη σημασία και απήχηση από μόνα τους.
Είναι πολύ πιθανό ότι η προεδρία Τραμπ θα φέρει νέα ρίσκα και ενδεχομένως δύσκολες ημέρες για την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο, σε βαθμό που είναι αδύνατον να προεξοφληθεί από τώρα.

Το γεγονός, όμως, ότι το τελευταίο ταξίδι του Μπαράκ Ομπάμα, ενός από τους σημαντικότερους προέδρους των ΗΠΑ των τελευταίων ετών, ξεκινά από την Αθήνα είναι ένα γεγονός με ξεχωριστή σημασία το οποίο δεν πρέπει να υποτιμηθεί.

Η Ελλάδα για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια θα παρουσιαστεί διεθνώς ως μια χώρα που έχει κάνει πρόοδο, αφήνει πίσω της τα δυσκολότερα και αποτελεί ένα σημαντικό στρατηγικό σύμμαχο των ΗΠΑ και ένα κρίσιμο κρίκο της ευρωζώνης.
Είναι πλέον σαφές ότι πρόεδρος των ΗΠΑ θα αναφερθεί στην ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, κατά την οποία το ζήτημα είναι στην ατζέντα των Ευρωπαίων.

Οι θέσεις Ομπάμα υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους δεν αποτελούν προσωπική του άποψη, αλλά αντανακλούν τα στρατηγικά συμφέροντα της χώρας του, τα οποία θα υπολογίσει και η επόμενη κυβέρνηση προκειμένου να χαράξει τη δική της γραμμή.

Ασφαλώς, εάν τις εκλογές είχε κερδίσει η Χίλαρι Κλίντον, τα πράγματα θα είχαν μια άλλη σημασία, καθώς θα ήταν βέβαιο ότι θα συνεχιζόταν η ίδια πολιτική κατά το μεγαλύτερο μέρος σε κρίσιμα θέματα για την Ελλάδα, ενώ είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση, αλλά και η πλειονότης του πολιτικού συστήματος υποστήριζαν τους Δημοκρατικούς, με τους οποίους υπήρχαν και περισσότερες σχέσεις.

Είναι γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ προεκλογικά είχε χαρακτηρίσει το ελληνικό χρέος ένα πρόβλημα που πρέπει να απασχολήσει τη Γερμανία, μια θέση που εάν μετουσιωθεί σε πολιτική γραμμή απέχει από τη στάση που τήρησε η χώρα μέχρι τώρα.

Ο Τραμπ όμως είχε πει πολλά, ορισμένα από τα οποία ήδη έχει αρχίσει να σχετικοποιεί. Θα κάνει στροφή 180 μοιρών στα θέματα που έθιξε πριν την νίκη του ή επρόκειτο για ρητορικά σχήματα και προεκλογικά πυροτεχνήματα τα οποία θα ξεχάσει την επόμενη μέρα;

Το τι ακριβώς θα πράξει η διακυβέρνηση Τραμπ είναι ένα μεγάλο ερώτημα το οποίο απασχολεί όλον τον πλανήτη.

Από τα -λίγα- στοιχεία που έχουμε μέχρι σήμερα, πάντως, φαίνεται πολύ πιθανό ότι ο νέος πρόεδρος θα προσαρμοστεί σταδιακά στα δεδομένα του αμερικανικού «βαθέος κράτους», ενός συστήματος εξουσίας που αποτελείται από ορατές και μη ομάδες συμφερόντων.
Είναι ενδεικτικό ότι τα χρηματιστήρια υποχώρησαν άτακτα αμέσως μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά μέσα σε λίγες ώρες «ηρέμησαν» καθώς τα μηνύματα από τον Ντόναλντ Τραμπ κάθε άλλο παρά «αντισυστημικά» ήταν.

Σε κάθε περίπτωση, η επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα και το Βερολίνο, θα έχει και αυτή ρόλο ση διαμόρφωση της νέας πολιτικής των ΗΠΑ, καθώς ο πρόεδρος της χώρας θα μεταφέρει μηνύματα προς τους οικοδεσπότες του, αλλά και αντιστρόφως θα μεταφέρει και στις ΗΠΑ τα μηνύματα των Ευρωπαίων στο νέο σύστημα εξουσίας που χτίζεται στην ισχυρότερη δύναμη του πλανήτη.

Φωτο Αρχείου (ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ/ANDREA BONETTI)