Με πολλές προσδοκίες προσήλθε στην Ουάσιγκτον ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου για τη συνάντηση που έχει με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν.
Σε κοινές δηλώσεις τους, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, σημείωσε ανάμεσα σε άλλα:
«Όταν υπάρχουν διαφορές, αυτό ακριβώς επειδή είμαστε σύμμαχοι, βρίσκουμε λύσεις και αυτό είναι καλό. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά που πρέπει να πούμε σχετικά με το πού βρισκόμαστε στην Ουκρανία, αλλά και άλλες περιφερειακές προκλήσεις τις οποίες βλέπουμε από κοινού ταυτόχρονα».
Ο Τούρκος ομόλογός του, επισήμανε μεταξύ άλλων:
«Εμείς επίσης θα μιλήσουμε για σημαντικά ζητήματα σε διμερές επίπεδο, σε επίπεδο διμερής αμυντικής συνεργασίας, αλλά και ιδιαίτερα σε σχέση με τα F-16. Και όπως προείπα θα το δούμε μαζί. Αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για την Τουρκία αλλά και για το ΝΑΤΟ, αλλά και για τις ΗΠΑ. Άρα αναμένουμε την έγκριση που θα συνάδει πάντα με τα κοινά μας ζωτικά συμφέροντα».
Βασική προσδοκία του κ. Τσαβούσογλου είναι να πάρει την έγκριση της αμερικανικής κυβέρνησης για την πώληση και τον εκσυγχρονισμό των μαχητικών F-16. «Αναμένω την έγκριση κάτι που είναι για το κοινό συμφέρον και των δύο χωρών» επισήμανε σε δηλώσεις του, πριν από τη συνάντηση.
Ωστόσο, η Ουάσιγκτον αναμένεται να διεκδικήσει ξεκάθαρες θέσεις από την Αγκυρα, σε μια σειρά θεμάτων, όπως στο ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Όπως μετέδωσε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ουάσινγκτον Λένα Αργύρη, αυτή η συνάντηση δίνει μια καλή ευκαιρία στη τουρκική πλευρά να μεταφέρει τις θέσεις της, όσο και αν διαφέρουν από τις αμερικανικές αλλά και από τις ελληνικές θέσεις. Δίνει δε την ευκαιρία η Αγκυρα στην Αγκυρα να παίξει ένα επικοινωνιακό παιχνίδι, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές.
Ανατολίτικο «παζάρι» για τα F-16
Tην ημέρα που ο Τσαβούσογλου παζαρεύει την αγορά των F-16 από τις ΗΠΑ, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να πείσει για τη στρατιωτική ισχύ της Τουρκίας εν όψει και των εκλογών τον Μάιο και φυσικά κάνει άλλη μία επίδειξη ισχύος.
«Για παράδειγμα, μπορούμε να κατανοήσουμε τα ξεσπάσματα της Ελλάδας σε αυτό το θέμα, παρ’ όλο που τα θεωρούμε αδικαιολόγητα. Ομοίως, έχουν βάση οι λόγοι για τις κραυγές του PKK σε αυτό το θέμα. Και αυτό το καταλαβαίνουμε. Θεωρούμε επίσης φυσιολογική την γκρίνια όσων βλέπουν τη στρατιωτική ισχύ της χώρας μας ως απειλή για τα πολιτικά και οικονομικά τους συμφέροντα» ανέφερε.
Ο στόχος του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών είναι να επιστρέψει στην Άγκυρα με τα μαχητικά, ωστόσο το εγχείρημα είναι αρκετά δύσκολο δεδομένου του κακού κλίματος που επικρατεί στην Ουάσιγκτον για τον Ταγίπ Ερντογάν.
Γι’ αυτό ο Τσαβούσογλου προτάσσει την έγκριση της ένταξης της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ.
«Πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει στο σημείο όπου η Σουηδία και η Φιλανδία έχουν δεσμευτεί στο πλαίσιο του μνημονίου (με την Τουρκία) και ήρθε η ώρα το Τουρκικό κοινοβούλιο να ξεκινήσει τη διαδικασία έγκρισης» σημειώνει ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Τομπαΐας Μπίλστρομ.
«Περιμένω με ανυπομονησία την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών αυτή την εβδομάδα στην Ουάσιγκτον. Φυσικά, γνωρίζουμε ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα, αλλά θα είναι καλό σημάδι αν η Τουρκία και οι ΗΠΑ συμφωνήσουν στο στρατιωτικό πακέτο (για τα F-16)» επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών της Φιλανδίας, Πέκκα Χααβίστο.
Ο Χουλουσί Ακάρ εξέφρασε την αισιοδοξία του για την πορεία των διαπραγματεύσεων, ενώ ο Τσαβούσογλου συνεχίζει να κρατά ψηλά τους τόνους της αντιπαράθεσης με τη Στοκχόλμη και το Όσλο.
Aφορμή ήταν η απόφαση των δικαστικών αρχών να μην ασκήσουν δίωξη για την πορεία των Κούρδων στο κέντρο της Σουηδικής πρωτεύουσας.
«Η απόφαση του Σουηδού εισαγγελέα να μην ερευνήσει (το θέμα) είναι παράλογη. Όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει έννομη τάξη. Ποιος έκανε αυτή την πράξη (κρέμασμα); Οι τρομοκράτες που ασκούν τρομοκρατική προπαγάνδα. Και στη συμφωνία που υπογράψαμε με τη Σουηδία, προβλέπεται να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα» ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Εκτός από το «παζάρι» για τα F-16, η περιοδεία Τσαβούσογλου στις ΗΠΑ περιλαμβάνει συζητήσεις και για άλλα φλέγοντα ζητήματα, όπως ο πόλεμος στη Συρία και τα χτυπήματα του Ερντογάν κατά των Κούρδων, αλλά και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Εκλογές στις 14 Μαΐου «έδειξε» ο Ερντογάν
«Στις 14 Μαϊου 1950, ο αείμνηστος Αντνάν Μεντερές μπήκε στις καρδιές του έθνους λέγοντας “ως εδώ! Το έθνος μίλησε” και κέρδισε με συντριπτική πλειοψηφία».
Με τα παραπάνω λεγόμανε ο Ταγίπ Ερντογάν «έδειξε» την ημερομηνία των πολύαναμενόμενων εκλογών, επικαλούμενος τη θρυλική σαρωτική νίκη του ήρωά του Αντνάν Μεντερές, με το ιστορικό σύνθημα “ως εδώ! Το έθνος μίλησε”.
Γνωστός για την φιλοδυτική του πολιτική ο Μεντερές πέτυχε μεταξύ άλλων την είσοδο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, ωστόσο δέκα χρόνια μετά, αφού έλαβε σκληρά αντιδημοφιλή μέτρα ανετράπη με πραξικόπημα και εκτελέσθηκε.
Ο Τούρκος πρόεδρος προέτρεψε τα 62,4 εκατομμύρια ψηφοφόρων να καταψηφίσουν τους «ανίκανους και πραξικοπηματίες ηγέτες της συμμαχία των έξι», όπως τους αποκάλεσε.
Εκείνοι πάλι τον κατηγορούν πως ουσιαστικά σκοπεύει να προκηρύξει πρόωρες εκλογές -αντί στις 18 Ιουνίου- προκειμένου να παρακάμψει τον όρο στο Σύνταγμα που απαγορεύει να κατέβει υποψήφιος για τρίτη φορά. Επισήμως, η δικαιολογία είναι οι θερινές διακοπές.
«Επειδή δεν έχεις καμία έγνοια για το έθνος, κανόνισες την ημερομηνία για σένα. Εμείς το έθνος είμαστε αναγκασμένοι να το τηρήσουμε αλλά ελπίζω αυτό το έθνος θα συμφωνήσει με την απόφασή σου για τελευταία φορά» επισήμανε ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΡΛΚ, Ενγκίν Οζκότς.
«‘Άρθρο 3: Πρόεδρος εκλέγεται το πολύ δύο φορές. Ωστόσο, εάν εντός της δεύτερης θητείας του προέδρου, το κοινοβούλιο αποφασίσει να πραγματοποιηθούν νέες εκλογές, ο πρόεδρος μπορεί να είναι και πάλι υποψήφιος» είπε ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, Ερκάν Μπας.
Πολλοί μιλούν για ασάφεια στο σημείο αυτό του αναθεωρημένου συντάγματος του 2017, αλλά ακόμα και η αντιπολίτευση αποφεύγει να το δηλώσει ανοικτά, με τον φόβο ότι θα παρουσιάσει τον εαυτό του ως θύμα πολιτικής εξόντωσης.
Για να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές πρέπει να ψηφιστεί νόμος στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Η κυβερνητική συμμαχία χρειάζεται 360 ψήφους, αλλά έχει μόνο 335 επί συνόλου 600 εδρών. Με το καινούριο προεδρικό σύστημα όμως ο Ταγίπ Ερντογάν έχει δικαίωμα να διαλύσει την Βουλή, και σύμφωνα με την αντιπολιτευόμενη εφημερίδα «Τζουμχουριέτ» αυτό μπορεί να γίνει στις 8 Μαρτίου.
Στο μεταξύ, με την οικονομία να βρίσκεται στο χειρότερό της σημείο, ο Τούρκος πρόεδρος υποσχέθηκε αυξήσεις μισθών και επιδόματα, ωστόσο αυτά εξαιτίας του εκτροχιασμένου πληθωρισμού έως το καλοκαίρι, θα έχουν εξαφανιστεί από τα εισοδήματα των πολιτών.
Οι κινήσεις της Άγκυρας για απόκτηση των αμερικανικών F-16
Ανάλυση: Νίκος Μελέτης
Αυτό το «τουρκικό παζάρι» για τα F-16 γίνεται σε μια φάση που το έχει ανάγκη ο Ερντογάν και για προεκλογικούς λόγους.
Προσπάθεια της Τουρκίας είναι να επιβάλει σε εταίρους και συμμάχους και κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες μια ειδική σχέση όπου θα παραμένει τύποις σύμμαχος, αλλά θα λειτουργεί και θα εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα και επιδιώξεις.
Στην παρούσα φάση στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας, «στη ζυγαριά» είναι πολύ περισσότερα αυτά που τους χωρίζουν, παρά αυτές που μπορεί να τους ενώνουν και στην κορυφή, στη θεματολογία της συνάντησης θα είναι βεβαίως το θέμα των F-16, καθώς με την εισήγηση της η κυβέρνηση Μπάϊντεν για πώληση και αναβάθμιση των τουρκικών F-16 προσφέρει «ένα ψίχουλο» στον κύριο Ερντογάν που θα επιχειρήσει να το εκμεταλλευτεί προεκλογικά.
Πηγή: ΕΡΤ | Επιμέλεια βίντεο: Κλειώ Νικολάου, Κάλλη Λέκκα – Ανταπόκριση – Ουάσινγκτον: Λένα Αργύρη
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος