ανταπόκριση από τη Μαδρίτη: Δώρα Μακρή
Η Ισπανία προσέρχεται στις Βρυξέλλες με ξεκάθαρες θέσεις: Αποτελεί το “ενεργειακό νησί” της ΕΕ που θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα και την απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο τουλάχιστον κατά 40%.
Λίγο μετά τον πόλεμο στην Κριμαία το 2014 ένα απόρρητο έγγραφο του ισπανικού ΥΠΕΞ είχε αρχίσει να αναλύει για το πως η Ισπανία θα μπορούσε να εξασφαλίζει για την ΕΕ τουλάχιστον το 40% του ρωσικού αερίου ενισχύοντας τις συνδέσεις με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Ισπανία δεν εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο καθώς εισάγει περίπου το 45% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από την Αλγερία μέσω δύο αγωγών. Ο αγωγός φυσικού αερίου Medgaz, εκβάλλει στην Αλμερία, και τέθηκε σε λειτουργία το 2009 φέρνει αέριο απευθείας από την Αλγερία μέσω ενός σωλήνα μήκους 200 χιλιομέτρων με μέγιστο βάθος 2.160 μέτρων που διασχίζει τη Μεσόγειο. Στη δεύτερη διαδρομή, το αλγερινό αέριο πρέπει να διασχίσει το Μαρόκο μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Μαγκρέμπ-Ευρώπης μέχρι να φτάσει στην ισπανική Ταρίφα. Ο δεύτερος αγωγός τέθηκε σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 1996 και συνδέεται με τον τερματικό σταθμό λήψης στη Zahara de los Atunes, στο Κάντιθ της Ισπανίας.
Υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG)
Η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με χωρητικότητα 3,31 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, βρίσκεται σε προνομιακή θέση ώστε να αντικαταστήσει τη Ρωσία ως την κύρια αποθήκη φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) είναι φυσικό αέριο που έχει ψυχθεί, συνήθως στους -162ºC, για να είναι σε υγρή κατάσταση. Το πλεονέκτημα αυτού είναι ότι καταλαμβάνει έως και 600 φορές λιγότερο χώρο, επομένως μπορεί να μεταφερθεί πιο εύκολα, συνήθως σε δεξαμενόπλοια. Η όλη διαδικασία είναι πολύπλοκη και πολύ δαπανηρή, από τη μεταφορά μέχρι το εργοστάσιο υγροποίησης – μέσω της πλήρωσης των πλοίων – της αποθήκευσης και της επαναεριοποίησης. Για αυτήν την τελευταία διαδικασία, η Ισπανία διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο μονάδων επαναεριοποίησης στην Ευρώπη.
Το 35% της ευρωπαϊκής αποθηκευτικής ικανότητας φυσικού αερίου βρίσκεται στην Ισπανία. Σύμφωνα με στοιχεία της Gas Infrastructure Europe (GIE), η Ισπανία διαθέτει το 35% της χωρητικότητας αποθήκευσης της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ακολουθούμενη από το ίδιο το Ηνωμένο Βασίλειο με 22%, τη Γαλλία με 14% και το Βέλγιο με 6% και την Ιταλία με 5%. Το ένα τρίτο του φυσικού αερίου που χρειάζεται η Ευρώπη μπορεί να αποθηκευτεί στην Ισπανία.
Επίσης η Ισπανία διαθέτει τη μεγαλύτερη ικανότητα επαναεριοποίησης φυσικού αερίου καθώς 7 από τις 20 μονάδες επαναεριοποίησης φυσικού αερίου της Ε. Ε. βρίσκονται στην Ισπανία. Οι μονάδες λειτουργούν στη Βαρκελώνη, την Ουέλβα, την Καρταχένα, το Μπιλμπάο, το Σαγούντο, το Μουγάρδος και το Ελ Μουσέλ. Συγκριτικά, η Γαλλία έχει μόνο 4 μονάδες επαναεριοποίησης και είναι πολύ μικρότερες από το εργοστάσιο του Enagás στη Βαρκελώνη, το παλαιότερο στην ηπειρωτική Ευρώπη και με χωρητικότητα αποθήκευσης 760.000 m3 LNG.
Για τις εγκαταστάσεις αυτές δαπανήθηκαν πολλά δισ. ευρώ και τώρα είναι η ώρα για να αξιοποιηθούν καθώς οι ανάγκες της Ισπανίας σε φυσικό αέριο είναι μικρότερες από την αποθηκευτική της ικανότητα.
Από τις αρχές του 2022 στα λιμάνια της Ισπανίας, η άφιξη υγροποιημένου φυσικού αερίου έχει εκτοξευτεί με 86 δεξαμενόπλοια να έχουν καταφθάσει στα ισπανικά λιμάνια. Υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2022 θα έχουν ξεφορτώσει τουλάχιστον 146 δεξαμενόπλοια.
Σύμφωνα με στοιχεία της Enagás, το 58% του φυσικού αερίου που φτάνει στην Ισπανία γίνεται μέσω αγωγών φυσικού αερίου, ενώ το 42% με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου, που μεταφέρεται με δεξαμενόπλοια.
Πώς όμως η Ισπανία μπορεί να διοχετεύσει το φυσικό αέριο που λαμβάνει από την Αλγερία ή από τα δεξαμενόπλοια προς την υπόλοιπη Ευρώπη; Το 2021 το 45% της ισπανικής ηλεκτρικής ενέργειας προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μόνο το 1/3 προέρχεται από το φυσικό αέριο. Άρα στην Ισπανία το φυσικό αέριο περισσεύει και η ΕΕ το χρειάζεται.
Ενεργειακή σύνδεση Ισπανίας – ΕΕ
Η Ισπανία έχει μεγάλη χωρητικότητα αποθήκευσης αερίου, αλλά δεν μπορεί να την εξάγει. Με άλλα λόγια, η Ισπανία διαθέτει περισσότερο φυσικό αέριο από αυτό που χρειάζεται, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να το στείλει στους Ευρωπαίους γείτονές της. Ο λόγος είναι η έλλειψη διασυνδέσεων. Η Ισπανία διαθέτει επί του παρόντος τους αγωγούς φυσικού αερίου Larrau και Irún στη Χώρα των Βάσκων, που ενώνουν την Ισπανία με την Γαλλία, με ετήσια δυναμικότητα περίπου 8.000 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Για παράδειγμα μεταξύ του Nord Stream 1 και του (ακυρωθέντος) Nord Stream 2, επρόκειτο να επιτευχθεί χωρητικότητα 110.000 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων. Άρα οι δύο αυτοί ισπανικοί αγωγοί είναι περιορισμένης δυνατότητας.
Υπάρχει όμως και ένας τρίτος αγωγός ο Midcat ο οποίος ένωνε την Καταλονία με την Γαλλία. Ο αγωγός αυτός ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια όμως η κατασκευή του διεκόπη το 2019 λόγω υπερβολικού κόστους αλλά που τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο καθώς απαιτούνται περίπου 300 χιλιόμετρα αγωγού και οι ανάγκες της ΕΕ σε φυσικό αέριο είναι επείγουσες.
Ο Σάντσεθ στη σύνοδο κορυφής μεταφέρει ακριβώς αυτή την πρόταση, ισχυριζόμενος ότι οι Ισπανοί δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν αυτή την διασύνδεση η οποία θα πρέπει να γίνει με ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο αγωγός αυτός θα βοηθούσε στην ενίσχυση της αξίας του δικτύου ισπανικών μονάδων επαναεριοποίησης και το κόστος του δεν ξεπερνά τα 450 εκατομμύρια ευρώ όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Ενέργειας. Λίγα σε σχέση με τα σχεδόν 700 εκατ. ευρώ που πλήρωνε καθημερινά η ΕΕ στη Ρωσία για το φυσικό αέριο.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος