Λίγοι πιστεύουν ότι η σημερινή (15/8) σύνοδος κορυφής Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα θα ανοίξει τον δρόμο για μια σημαντική πρόοδο για μια επικείμενη ειρήνη στα ουκρανικά εδάφη.
Η Μόσχα και το Κίεβο παραμένουν σε μεγάλη απόσταση – με το Κρεμλίνο να επιδιώκει να κυριαρχήσει επί του μικρότερου γείτονα, ενώ το Κίεβο αναζητά απεγνωσμένα υποστήριξη στη δυτική σφαίρα.
Για να επέλθει όμως μια ουσιαστική ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μια σειρά από δυσεπίλυτα προβλήματα που έχει αναδείξει ο πόλεμος που πλέον έχει κλείσει 3,5 χρόνια συγκρούσεων.
Κατεχόμενα εδάφη
Αρχικά, είναι το εδαφικό. Η Ρωσία κατέχει περίπου το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, αλλά συνεχίζει να απαιτεί περισσότερα εδάφη. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η Ρωσία θέλει και την υπόλοιπη περιφέρεια του Ντόνετσκ, 9.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους, σε αντάλλαγμα για την εκεχειρία. Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο, ενώ και η κοινή γνώμη στη χώρα είναι απίθανο ότι θα δεχτεί την παράδοση περισσότερης γης στον εισβολέα.
Το Κίεβο είναι πρόθυμο να αποδεχτεί μια κατάπαυση του πυρός στα σημερινά μέτωπα, την οποία θα ακολουθήσουν συζητήσεις για το μελλοντικό καθεστώς των κατεχόμενων εδαφών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα. Η Ρωσία έχει επιδιώξει την επίσημη αναγνώριση τουλάχιστον ορισμένων από τα εδάφη που έχει καταλάβει, αλλά στην καλύτερη περίπτωση η Ουκρανία είναι πιθανό να αποδεχτεί μόνο μια ντε φάκτο κατοχή. Μια εναλλακτική λύση είναι το καθεστώς των κατεχόμενων εδαφών να τεθεί σε μελλοντική διαπραγμάτευση, ίσως σε πολλά χρόνια από τώρα, λένε αναλυτές.
Εγγυήσεις ασφαλείας
Στη συνέχεια, είναι το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας. Η Ρωσία λέει ότι θέλει την Ουκρανία ουδέτερη, όμως αυτό στην πράξη σημαίνει έναν αδύναμο γείτονα χωρίς δεσμούς με τη Δύση. Σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις, στις οποίες εξακολουθεί να αναφέρεται το Κρεμλίνο, έχει απαιτήσει τη μείωση του στρατού του Κιέβου στον συμβολικό αριθμό των50.000 ανδρών. Επίσης, εξακολουθεί να ζητά την «αποναζιστικοποίηση» της χώρας, κάτι που ερμηνεύεται ως έκκληση για την αντικατάσταση του Ζελένσκι.
Η Ουκρανία θα ήθελε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, όμως αυτό έχει απορριφθεί από τις ΗΠΑ. Κατά συνέπεια, αναζητά διμερείς ή πολυμερείς εγγυήσεις ασφαλείας από τους δυτικούς συμμάχους της. Η Βρετανία και η Γαλλία έχουν υποσχεθεί να ηγηθούν μιας κυρίως ευρωπαϊκής δύναμης ασφαλείας που θα εισέλθει στην Ουκρανία σε περίπτωση σταθερής εκεχειρίας, αν και η Ρωσία αντιτίθεται σε αυτό.
Η πρόοδος σε αυτό το σημείο μοιάζει σήμερα αδύνατη, δεδομένου ότι προϋποθέτει τη δυνατότητα του Κιέβου να καθορίσει μόνο του τις ρυθμίσεις ασφαλείας στη χώρα.
Εγκλήματα πολέμου και κόστος ανοικοδόμησης
Τα εγκλήματα πολέμου και οι αξιώσεις για αποζημιώσεις δεν μπορούν να παραμεριστούν ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης για τον Πούτιν για εγκλήματα πολέμου.
Την ίδια ώρα, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτίμησε ότι το συνολικό κόστος της ανοικοδόμησης και της ανάκαμψης στην Ουκρανία ανέρχεται σε 506 δισεκατομμύρια ευρώ. Μετά από ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης δημιούργησε ένα μητρώο για την καταγραφή των επιλέξιμων αξιώσεων αποζημίωσης.
Ωστόσο, η Ρωσία μέχρι στιγμής αρνείται να συμβάλλει με οικονομικούς πόρους, αφήνοντας την Ουκρανία να βρει εναλλακτικούς τρόπους για να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση μετά τον πόλεμο. Μια επιλογή είναι η κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό, ύψους περίπου 280 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όμως η επίτευξη διεθνούς συναίνεσης στο θέμα ήταν δύσκολη.
Άρση οικονομικών κυρώσεων
Ένα άλλο καίριο αίτημα της Ρωσίας θα ήταν η άρση των οικονομικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα. Ο Τραμπ, ωστόσο, μπορεί να μιλήσει μόνο εκ μέρους των ΗΠΑ, με το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ να είναι πιθανό να κρατήσουν πιο εχθρική στάση, εκτός αν η Ουκρανία έχει υπογράψει μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία.
Το Κρεμλίνο θα επιθυμούσε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο και ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ δήλωσε ότι οι ηγέτες κατά τη συνάντηση θα συζητήσουν ευρύτερη συνεργασία, «συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού και οικονομικού τομέα», στο πλαίσιο μιας προτεινόμενης συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Όμως χωρίς απτή πρόοδο σε άλλα θέματα, μια μονομερής χαλάρωση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ θα αποτελούσε μάλλον έκπληξη.
Τέλος, υπάρχουν και μια σειρά από άλλα ζητήματα πρακτικής φύσης, που όμως μπορούν να προκαλέσουν δυσχέρειες σε οποιαδήποτε διαδικασία ειρήνευσης, Για παράδειγμα, παράλληλα με μια αρχική εκεχειρία, η Ουκρανία ζητά και την απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων πολέμου. Η Ρωσία έχει περισσότερους από 8.000 Ουκρανούς αιχμαλώτους πολέμου και η Ουκρανία έναν μικρότερο αριθμό, γεγονός που καθιστά τις ανταλλαγές ένας προς έναν περίπλοκες. Ωστόσο, έχουν υπάρξει δεκάδες ανταλλαγές από την έναρξη του πολέμου και αυτό δημιουργεί μια νότα αισιοδοξίας για το συγκεκριμένο θέμα.
Επίσης, στις αρχές του πολέμου, η Ρωσία κατέλαβε τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη, αυτόν της Ζαπορίζια. Λίγο αργότερα έκλεισε, όμως ο σταθμός παραμένει σε έδαφος υπό ρωσική κατοχή και υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ρωσία θέλει να τον επανεκκινήσει και να τον συνδέσει με το ενεργειακό δίκτυο της χώρας, μια μεταβίβαση που η Ουκρανία ασφαλώς δεν πρόκειται να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα έχει την ικανότητα να την αποτρέψει.
Πηγή: The Guardian
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος