Ο «Γολγοθάς» των Παλαιστινίων για τη συγκομιδή της ελιάς – Ξυλοδαρμοί από τους εποίκους, καταπατήσεις και νεκρά δέντρα

Σε μαρτύριο έχει εξελιχθεί ένας από τους βασικούς «πυλώνες» της οικονομίας των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη που είναι τα ελαιόδεντρά τους, καθώς οι έποικοι ασκώντας βία, πολλές φορές και με τη βοήθεια Ισραηλινών στρατιωτών τους αποτρέπουν από τη συγκομιδή της ελιάς.

Ενδεικτικό παράδειγμα η Ουμ Σούκρι, η οποία επιθεώρησε τα ελαιόδεντρά της ένα προς ένα, όπως έκανε κάθε χρόνο για μια δεκαετία, ωστόσο αυτή τη φορά η συγκομιδή της ελιάς είναι διαφορετική. Σχεδόν όλα τα δέντρα της έχουν υποστεί ζημιά. Τα κλαδιά τους είναι γυμνά, χωρίς καρπό και η ίδια εξετάζοντας κάθε κλαδί, νιώθει εξαντλημένη από τη θλίψη.

«Νιώθω να ασφυκτιώ βλέποντας τη σκληρή μου δουλειά να καταλήγει έτσι. Συνήθιζα να περνάω τόσο πολύ χρόνο εδώ κάτω από τον καυτό ήλιο, φροντίζοντάς τα…έχουμε αυτή τη γη για πάνω από 50 χρόνια», διηγήθηκε στο CNN.

Όμως τα τελευταία δύο χρόνια, η 72χρονη δεν έχει πρόσβαση στη γη της, η οποία έχει αποκοπεί λόγω της βίας των εποίκων και των περιορισμών του ισραηλινού στρατού. Βρίσκεται απέναντι από έναν παράνομο οικισμό στην κατεχόμενη κοιλάδα του Ιορδάνη στη Δυτική Όχθη. Οι Ισραηλινοί έποικοι που ζουν εκεί έχουν επιτεθεί και απειλήσει την οικογένειά της, είπε, αναγκάζοντάς τους να εγκαταλείψουν τη γη τους από φόβο.

Κατά τη διάρκεια της απουσίας τους, οι έποικοι έστειλαν αγελάδες να βόσκουν στα ελαιόδεντρά τους, εξηγεί ο γιος της Σεχαντέχ Σούκρι.

Οι γείτονες του έστειλαν βίντεο με τους εποίκους να καταστρέφουν τη γη. Όταν επέστρεψε, βρήκε το σπίτι του λεηλατημένο, τα φωτοβολταϊκά κλεμμένα και τις δεξαμενές νερού και τους σωλήνες άρδευσης κατεστραμμένους και το πιο οδυνηρό απ’ όλα, δεν υπήρχαν ελιές πουθενά.

«Μας ανάγκασαν να φύγουμε και μετά χρησιμοποίησαν ακραία βία για να καταστρέψουν τις ελιές μας, το σπίτι μας, τα υπάρχοντά μας. Δυσκολεύομαι να συνειδητοποιήσω αυτό το σοκ», είπε ο Σεχαντέχ.

Αυξανόμενη ατιμωρησία

Οι επιθέσεις των εποίκων στη φάρμα του Σεχάντεχ αποτελούν μέρος ενός συστηματικού μοτίβου ατιμωρησίας των εποίκων, εν μέσω της απότομης αύξησης των επιθέσεων εναντίον Παλαιστινίων, ιδίως τα τελευταία δύο χρόνια.

Σύμφωνα με το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR), κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 σημειώθηκαν 757 επιθέσεις από εποίκους που προκάλεσαν θύματα ή υλικές ζημιές, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση 13% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.

Η φετινή περίοδος συγκομιδής έχει επίσης σημαδευτεί από μερικές από τις πιο θρασύτατες πράξεις βίας των τελευταίων ετών.

Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η επιτροπή Colonization and wall resistance commission (CWRC) της Παλαιστινιακής Αρχής, οι Παλαιστίνιοι που μαζεύουν τις ελιές έχουν δεχτεί τουλάχιστον 259 επιθέσεις από την έναρξη της περιόδου συγκομιδής τον περασμένο μήνα.

Ως αποτέλεσμα, περισσότερα από 4.000 δέντρα και δενδρύλλια έχουν υποστεί βανδαλισμούς, σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA).

Πολλές από αυτές τις επιθέσεις έχουν τεκμηριωθεί εκτενώς και έχουν εμφανιστεί βίντεο στο διαδίκτυο, τα οποία δείχνουν Παλαιστίνιους αιμόφυρτους και ξυλοκοπημένους.

Ο ΟΗΕ κάλεσε το Ισραήλ, ως κατοχική δύναμη, να αποτρέψει περαιτέρω επιθέσεις στη Δυτική Όχθη.

«Η αποτυχία να αποτραπούν ή να τιμωρηθούν τέτοιες επιθέσεις είναι ασυμβίβαστη με το διεθνές δίκαιο», προειδοποίησε ο επικεφαλής ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ. «Οι Παλαιστίνιοι πρέπει να προστατευθούν. Η ατιμωρησία δεν μπορεί να επικρατήσει. Οι δράστες πρέπει να λογοδοτήσουν», προσέθεσε.

Δεκάδες βίντεο που τραβήχτηκαν από Παλαιστίνιους αγρότες και ακτιβιστές δείχνουν μασκοφόρους Ισραηλινούς εποίκους να κρατούν ρόπαλα και ξύλα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να χειρίζονται τουφέκια, ενώ επιτίθενται σε Παλαιστίνιους και Εβραίους ακτιβιστές που στέκονται αλληλέγγυοι στο πλευρό τους.

Άλλα βίντεο έχουν δείξει εποίκους να ενεργούν με στρατιώτες κοντά τους, συχνά υποστηρίζοντάς τους. Την Κυριακή, Ισραηλινοί στρατιώτες καταγράφηκαν να κλέβουν ελιές στην πόλη Σιντζίλ, αφού κήρυξαν την περιοχή στρατιωτική ζώνη και έδιωξαν Παλαιστίνιους αγρότες, σύμφωνα με Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς ακτιβιστές που ήταν παρόντες.

Σε απάντηση σε ερώτηση του CNN σχετικά με το περιστατικό, οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) δήλωσαν ότι «η συμπεριφορά των δυνάμεων δεν συνάδει με τις αξίες των IDF», προσθέτοντας ότι το περιστατικό θα εξεταστεί και «θα αντιμετωπιστεί πειθαρχικά».

Οι Παλαιστίνιοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουν καμία δυνατότητα να ζητήσουν δικαιοσύνη όταν δέχονται επιθέσεις, επειδή θεωρούν ότι ο στρατός υποστηρίζει τους εποίκους. Σύμφωνα με αυτό που οι ακτιβιστές αποκαλούν διπλό νομικό σύστημα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, οι Παλαιστίνιοι υπόκεινται στο στρατιωτικό δίκαιο, ενώ οι Ισραηλινοί έποικοι υπόκεινται στο ισραηλινό αστικό δίκαιο.

Τα τελευταία δύο χρόνια, η οικογένεια του Σεχαντέχ έχει κάνει αρκετές προσπάθειες να επιστρέψει στη γη της και στις καλλιέργειές της, αλλά απωθήθηκαν από τους εποίκους, τον στρατό ή και τους δύο.

Επέστρεψαν την περασμένη Παρασκευή συνοδευόμενοι από Εβραίους και Ισραηλινούς ακτιβιστές της ισραηλινής οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Rabbis for Human Rights (RHR), μιας από τις πολλές οργανώσεις που συγκεντρώνουν εκατοντάδες ξένους εθελοντές για να συνοδεύσουν και να υποστηρίξουν τους Παλαιστίνιους αγρότες κατά τη διάρκεια της ετήσιας συγκομιδής.

Μερικές φορές η ασφάλεια βρίσκεται στον αριθμό, αλλά όχι πάντα. Παλαιστίνιοι και ακτιβιστές σε όλη τη Δυτική Όχθη έχουν δεχτεί επιθέσεις ή έχουν συλληφθεί καθώς προσπαθούσαν ειρηνικά να συγκομίσουν ελιές. Στις 27 Οκτωβρίου, Εβραίοι ακτιβιστές έστειλαν στο CNN βίντεο με Ισραηλινούς στρατιώτες και δυνάμεις ασφαλείας των οικισμών στη Δυτική Όχθη να συλλαμβάνουν αγρότες στην πόλη Καραουάτ Μπάνι Χασάν κατά τη συγκομιδή των ελιών.

Δύο Αμερικανοϊσραηλινές γυναίκες που βρίσκονταν με τους Παλαιστινίους και τους ακτιβιστές της RHR στο χωριό Μπουρίν τον περασμένο μήνα απελάθηκαν από τις ισραηλινές Αρχές σύμφωνα με ανακοίνωσε που εξέδωσε η οργάνωση, η οποία ανέφερε ότι «υπογραμμίζει την αυξανόμενη καταστολή της κοινωνίας των πολιτών από το Ισραήλ».

Ο ισραηλινός στρατός κήρυξε την περιοχή κλειστή στρατιωτική ζώνη – ένα μέσο ασφαλείας που χρησιμοποιείται για να εμποδίσει τους Παλαιστινίους να έχουν πρόσβαση στη γη τους, σύμφωνα με Παλαιστίνιους κατοίκους και ακτιβιστές που βρίσκονται επί τόπου. Η RHR ανέφερε ότι είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κανένας από τους Ισραηλινούς εποίκους που επιτέθηκαν στους Παλαιστίνιους αγρότες στην περιοχή δεν συνελήφθη.

Την Τρίτη, Ισραηλινοί εθελοντές της RHR τραυματίστηκαν ενώ συνόδευαν Παλαιστίνιους αγρότες στην πόλη Καραουάτ Μπάνι Χασάν. Η ομάδα αναφέρει ότι οι παρόντες δέχθηκαν επίθεση από εποίκους και έναν στρατιώτη που πυροβόλησε προς την κατεύθυνσή τους.

Απαντώντας σε ερώτηση του CNN σχετικά με το γεγονός ότι ο ισραηλινός στρατός εμποδίζει τους Παλαιστινίους να έχουν πρόσβαση στα εδάφη τους, οι IDF ανέφεραν ότι «αναγνωρίζουν τη σημασία της συγκομιδής ελιάς για τη διατήρηση του ιστού της ζωής στην περιοχή», αλλά παραδέχτηκε ότι έχει περιορίσει την πρόσβαση σε ορισμένες περιοχές προκειμένου να «αποτρέψει προστριβές».

«Οι IDF καταδικάζουν απερίφραστα κάθε μορφή βίας, η οποία αποσπά την προσοχή των διοικητών και των στρατιωτών από την πρωταρχική αποστολή τους, που είναι η άμυνα και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας».

Η οικονομική ραχοκοκαλιά των αγροτικών κοινοτήτων της Παλαιστίνης

Η ελιά είναι ένα από τα πιο διαχρονικά σύμβολα της σύνδεσης των Παλαιστινίων με τη γη τους. Η ετήσια συγκομιδή είναι ένα ιστορικό τελετουργικό, βαθιά ριζωμένο στην κουλτούρα και την παράδοση. Ωστόσο, η σημασία της υπερβαίνει τον συμβολισμό και την ταυτότητα.

Σύμφωνα με τον Ατζίτ Σουνγκάι, επικεφαλής του Γραφείου του OHCHR στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, έως και 100.000 οικογένειες εξαρτώνται από τη συγκομιδή της ελιάς για τη διαβίωσή τους, την οποία περιέγραψε ως «την οικονομική ραχοκοκαλιά των αγροτικών κοινοτήτων της Παλαιστίνης».

«Η ελιά εδώ δεν είναι ποτέ απλώς ένα δέντρο. Είναι μέσο διαβίωσης και καταγωγή, ανθεκτικότητα και οικονομία, και ένας ιστορικός δεσμός που συνδέει τους Παλαιστινίους με τη γη», είπε.

Για τον Σεχαντέχ, ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός του εξαρτάται από τις ελιές. Είπε ότι στα δύο χρόνια που έχει απομακρυνθεί από τους ελαιώνες του, έχει χάσει ποσό που ισοδυναμεί με 25.000 δολάρια.

Καθώς οι επιθέσεις των εποίκων εντείνονται, το ίδιο συμβαίνει και με τις προσπάθειες να εκδιώξουν τους Παλαιστινίους από τη γη τους, με επικεφαλής τους σκληροπυρηνικούς της ισραηλινής κυβέρνησης.

Ο Σουνγκάι προειδοποίησε ότι η αύξηση της βίας των εποίκων συμβαίνει «με φόντο την επιταχυνόμενη κατάληψη γης από το Ισραήλ», με αξιωματούχους να «δηλώνουν ανοιχτά την πρόθεσή τους να προσαρτήσουν ολόκληρη τη Δυτική Όχθη».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι δεν θα επιτρέψει στο Ισραήλ να το πράξει. Ωστόσο, για τους περισσότερους Παλαιστινίους, η ντε φάκτο προσάρτηση είναι ήδη καθημερινή πραγματικότητα.

Το Ισραήλ έχει κατασκευάσει περισσότερα στρατιωτικά σημεία ελέγχου, οδοφράγματα και σιδερένιες πύλες σε ολόκληρη τη Δυτική Όχθη, περιορίζοντας σημαντικά την ελευθερία κίνησης. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ από τον Μάιο, υπάρχουν τουλάχιστον 849 «εμπόδια που περιορίζουν μόνιμα ή κατά διαστήματα την κίνηση 3,3 εκατομμυρίων Παλαιστινίων σε ολόκληρη τη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ».

Οι παράνομοι εποικισμοί νομιμοποιούνται επίσης από το Ισραήλ και αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι το Ισραήλ «διπλασίασε τους εβραϊκούς οικισμούς» στη Δυτική Όχθη – οι οποίοι θεωρούνται παράνομοι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο – και «θα συνεχίσει σε αυτή την πορεία».

Με την προσοχή στραμμένη στη Γάζα, η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει κάνει σχεδόν τίποτα για να περιορίσει αυτές τις κινήσεις. Οι Παλαιστίνιοι, με τη σειρά τους, δηλώνουν ότι αισθάνονται αβοήθητοι μπροστά σε μια τέτοια επιθετικότητα.

Επιθέσεις

Ο Αχμέντ Σακάρνα γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει να αισθάνεσαι αβοήθητος. Στις 25 Οκτωβρίου, ο 58χρονος έλαβε ένα τηλεφώνημα από γείτονες που του ανέφεραν ότι η πεθερά του είχε συλληφθεί από Ισραηλινούς στρατιώτες ενώ μάζευε ελιές στο χωριό Ναχαλίν της Βηθλεέμ.

Έτρεξε να τη βρει, όπως είπε στο CNN, μόνο για να μάθει ότι οι στρατιώτες την είχαν σύρει από τον ελαιώνα της και την είχαν αναγκάσει να ανέβει σε ένα βραχώδη λόφο προς τον στρατιωτικό παρατηρητήριο που δεσπόζει στην κοντινό οικισμό Μπεϊτάρ.

Ο Σακάρνα πήρε τα φάρμακά της και έτρεξε να τη βρει, φοβούμενος για τη ζωή της, ωστόσο, όπως είπε, ήταν ενήμερος ότι η αντιπαράθεση με τους στρατιώτες θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο και τη δική του ζωή.

Όταν τη βρήκε, ένας έποικος κατέβηκε ξαφνικά από την κορυφή του λόφου, άρπαξε τον Σακάρνα και τον χτύπησε, πριν δύο Ισραηλινοί στρατιώτες τον ρίξουν στο έδαφος.

Σε ένα βίντεο της επίθεσης που κυκλοφόρησε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διακρίνεται ένας στρατιώτης να τον χτυπά με την κάννη του όπλου του, πριν ο έποικος έρθει και του δώσει μερικές ακόμα γροθιές. Ο Σακάρνα είπε ότι έχασε προσωρινά την όρασή του και διαγνώστηκε με ελαφρά διάσειση στο νοσοκομείο.

«Δεν είναι παράξενο να βλέπεις έναν στρατό να κρατά έναν πολίτη και να επιτρέπει στους εποίκους να τον χτυπούν;», διερωτήθηκε μιλώντας στο CNN.

Μετά από πέντε ώρες ανάκρισης, αυτός και η πεθερά του αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς να απαγγελθούν κατηγορίες, κάτι που, όπως λέει, αποδεικνύει ότι δεν έκαναν τίποτα κακό.

«Η ζωή ενός Παλαιστινίου δεν αξίζει τίποτα»

Ο ισραηλινός στρατός ενημέρωσε το CNN ότι έχει ξεκινήσει έρευνα για το περιστατικό, αλλά δήλωσε ότι δεν μπορεί να δώσει λεπτομέρειες για μια έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο Σακάρνα, όμως, δεν πιστεύει ότι η έρευνα θα ολοκληρωθεί με σωστό τρόπο.

«Ξέρουν ακριβώς τι συνέβη, αλλά δεν τους νοιάζει. Θέλουν να κρύψουν το έγκλημα που διέπραξαν», είπε. Προσέθεσε πως αν το περιστατικό δεν είχε καταγραφεί σε βίντεο, θα είχε «περάσει χωρίς να γίνει αντιληπτό», ακόμα και αν τον είχαν σκοτώσει.

«Η ζωή ενός Παλαιστινίου δεν αξίζει τίποτα», είπε δηλώνοντας αποφασισμένος να παραμείνει στη γη του. «Η ελιά υπήρχε πριν από την κατοχή. Είναι πολύτιμη και αγαπητή για εμάς… δεν θα την εγκαταλείψουμε», προσέθεσε.

Παρόμοια είναι τα συναισθήματα και για την Ουμ Σούκρι, η οποία περπατώντας στους ελαιώνες προσπαθεί να καταλάβει την κατάστασή της. «Γιατί πρέπει να συνεχίζουν να μας βασανίζουν και να καταστρέφουν τις ζωές μας; Αφήστε μας να επιστρέψουμε εδώ και να ποτίσουμε τα δέντρα μας… τι κάναμε για να αξίζουμε αυτή τη βία;», διερωτήθηκε με δάκρυα στα μάτια.

Αφού περιφέρθηκε εξαντλημένη γύρω από το αγρόκτημα, τελικά κάθισε κάτω από ένα δέντρο για να ξεκουραστεί. «Δέκα χρόνια σκληρής δουλειάς. Δέκα χρόνια που πέρασα σε αυτή τη γη, αρνούμενη να φύγω», ψέλλισε δακρυσμένη. «Αλλά εδώ είναι που θέλω να είμαι. Θα μείνω εδώ, κάτω από τις ελιές μου. Δεν θα φύγω», τόνισε.

Πηγή: CNN