Πέθανε ο “πατέρας” της ενοποίησης της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ (video, photo-gallery)

Ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, πατέρας της ενοποίησης της Γερμανίας, πέθανε σήμερα Παρασκευή σε ηλικία 87 ετών.

Απεβίωσε “σήμερα το πρωί στην οικία του στο Λούντβιχσχάφεν” στη νοτιοδυτική Γερμανία, ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, πατέρας της ενοποίησης της Γερμανίας, έγραψε η εφημερίδα Bild. Σύμφωνα με την εφημερίδα, πέθανε «ήρεμος», έχοντας στο πλευρό του τη δεύτερη σύζυγό του, Μάικα Κολ Ρίχτερ. «Η κατάσταση της υγείας του δεν ήταν καλή εδώ και πολλές ημέρες» όπως αναφέρει η Bild. Ο πρώην καγκελάριος, η υγεία του οποίου ήταν εύθραυστη εδώ και χρόνια και κινείτο με αναπηρικό αμαξίδιο από το 2009, είχε υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο και κάταγμα στο γοφό του. Οι δημόσιες εμφανίσεις του ήταν ελάχιστες κι αντιμετώπιζε και σοβαρές δυσκολίες στην ομιλία.

Βιογραφικό

Ο Χέλμουτ Κολ ήταν ο μακροβιότερος καγκελάριος στη μεταπολεμική Γερμανία, καθώς διετέλεσε επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης από το 1982 έως το 1998. Στήριξε με σθένος την υιοθέτηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Μαζί με τον τότε πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν, ο Χέλμουτ Κολ υπήρξ, ένας από τους αρχιτέκτονες της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης που οδήγησε στο Ευρώ. Ο ίδιος έθεσε τις βάσεις για την διεύρυνση της ΕΕ προς ανατολάς έπειτα από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Ο εκλιπών πολιτικός θα μείνει στην ιστορία, καθώς πίεσε ασφυκτικά τους ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης και των ΗΠΑ, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο, όπως επίσης τους Ευρωπαίους συμμάχους του, προκειμένου η πρώην Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας να ενωθεί με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας το 1990, λιγότερο από έναν χρόνο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου.

Ο Κολ συνέβαλε στο τέλος της στρατιωτικής κατοχής της Γερμανίας, που είχαν επιβάλει οι νικήτριες δυνάμεις από το 1945 κι έθεσε τις βάσεις της ανάδυσης μιας ισχυρής Γερμανίας στη διεθνή σκακιέρα.

Εντούτοις, όταν σε ηλικία 52 ετών, το 1982 πήρε τα ηνία της κυβέρνησης της δυτικής Γερμανίας, βρέθηκε στο επίκεντρο χλευασμών για την ρουστίκ και επαρχιώτικη πλευρά του και κανείς δεν μπορούσε να στοιχηματίσει στο ότι ο γιος ενός εφοριακού από μια αστική οικογένεια του Λουντβιχσχάφεν θα αποτελούσε κεφάλαιο της κοινής ευρωπαϊκής ιστορίας.
Όμως την 9η Νοεμβρίου του 1989, το τείχος του Βερολίνου κατέρρευσε και ο συντηρητικός καγκελάριος, που τίθετο υπό αμφισβήτηση κι εντός του ίδιου του του κόμματος, φόρεσε, σύμφωνα με τον ίδιο, «τον μανδύα της Ιστορίας».

Αντιλήφθηκε πολύ σύντομα την επιθυμία των Γερμανών της ανατολικής Γερμανίας υπέρ της ενοποίησης των δύο κρατών και το κατάφερε ταχέως παρά τους φόβους που διατυπώνονταν.

Το τέλος της πολιτικής του καριέρας υπήρξε λιγότερο λαμπρό, καθώς αμαυρώθηκε από ένα σκάνδαλο με μαύρα ταμεία για την χρηματοδότηση του κόμματός του. Παραδέχθηκε ότι έλαβε μυστικές δωρεές και η Άγγελα Μέρκελ, η προστατευόμενή του, το εκμεταλλεύτηκε απομακρύνοντάς τον.

Οι σημαντικότερες ημερομηνίες στη ζωή του Χέλμουτ Κολ

Αυτές είναι μερικές από τις σημαντικότερες ημερομηνίες στη ζωή και την καριέρα του πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας:

– 3 Απριλίου 1930: Γεννήθηκε στο Λουντβιχσχάφεν (νοτιοδυτική Γερμανία) σε μια οικογένεια συντηρητικών καθολικών.

– 1959: Έπειτα από σπουδές στην ιστορία και τις πολιτικές επιστήμες, εξελέγη στο τοπικό κοινοβούλιο του κρατιδίου της Ρηνανίας- Παλατινάτου, με το κόμμα της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), στους κόλπους του οποίου εντάχθηκε πρακτικά από την ίδρυσή του, μετά τον πόλεμο.

– 12 Ιουνίου του 1973: Σε συνέδριο στη Βόννη, ο Κολ εκλέγεται αρχηγός του CDU.

– 1η Οκτωβρίου του 1982: Εκλέγεται 6ος καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας έπειτα από πρόταση μομφής στη Μπούντεσταγκ κατά του Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Χέλμουτ Σμιτ. Ο Κολ θα επανεκλεγεί το 1983, 1987, 1990 και 1994 κι είναι ο μακροβιότερος καγκελάριος στη Γερμανία μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

– 22 Σεπτεμβρίου 1984: Ο Χέλμουτ Κολ και ο Φρανσουά Μιτεράν επισκέπτονται το Βερντέν κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου, με αφορμή την 70η επέτειο από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

– 1986: Υπογραφή της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την οποία προώθησαν με σθένος ο Κολ και ο Μιτεράν, μαζί με τον Ζακ Ντελόρ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

– 9 Νοεμβρίου 1989: Πτώση του Τείχους του Βερολίνου

– 28 Νοεμβρίου 1989: Ο καγκελάριος παρουσιάζει ένα σχέδιο 10 σημείων για την ολοκλήρωση της ενοποίησης των δύο Γερμανιών.

– 3 Οκτωβρίου 1990: η χώρα που παρέμενε διχασμένη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ενώνεται και ο Κολ γίνεται ο πρώτος καγκελάριος αυτής της νέας Γερμανίας έπειτα από τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών που ακολουθούν τον Δεκέμβριο.

– 7 Φεβρουαρίου 1992: Υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ για την ίδρυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

– 27 Σεπτεμβρίου 1998: Αποτυχία στις βουλευτικές εκλογές. Ο Κολ αποχωρεί από την εξουσία έπειτα από 16 χρόνια στην καγκελαρία και αποχωρεί και από την ηγεσία του κόμματός του.

– Νοέμβριος 1999: Ξεσπά το σκάνδαλο με τα μαύρα ταμεία του CDU.

– 16 Ιουνίου 2017: Θάνατος του Χέλμουτ Κολ στο Λουντβιχσχάφεν.

Δηλώσεις

«Θρηνούμε» ήταν το μήνυμα που ανήρτησε στο Twitter το κόμμα της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), συνοδευόμενο από την φωτογραφία του πρώην καγκελαρίου.

Ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ ήταν “η ίδια η ουσία της Ευρώπης” επισήμανε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

“Ο θάνατος του Χέλμουτ Κολ με λυπεί βαθύτατα. Ο μέντοράς μου, ο φίλος μου, η ίδια η ουσία της Ευρώπης. Θα μας λείψει πάρα πολύ” έγραψε ο Γιούνκερ σε μήνυμα που ανήρτησε στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter.

Helmut's death hurts me deeply. My mentor, my friend, the very essence of Europe, he will be greatly, greatly missed https://t.co/ikJFdzK9m0

— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) June 16, 2017

“Πολύ συγκλονισμένος” δηλώνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες από την ανακοίνωση του θανάτου του πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ που «υπήρξε προσωπικός φίλος», δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος Τύπου των Ηνωμένων Εθνών, Στεφάν Ντουζαρίτς.

«Όλος ο κόσμος γνώριζε τον ιστορικό ρόλο που διαδραμάτισε στην επανένωση της Γερμανίας» μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, «όπως επίσης την ιστορική κατεύθυνση που έδωσε στην Ευρώπη ολοκληρώνοντας τόσο καλά αυτήν την επανένωση» υπογράμμισε ο Ντουζαρίτς ενώπιον δημοσιογράφων.
Σε ένα δελτίο Τύπου που εκδόθηκε κατόπιν, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ υπενθύμισε ότι «η Ευρώπη του σήμερα αποτελεί προϊόν του οράματός του και της επιμονής του, παρά τα τεράστια εμπόδια». Ο Γκουτιέρες «απευθύνει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια του Κολ, στη γερμανική κυβέρνηση και στους Γερμανούς πολίτες» καταλήγει το κείμενο.
Σημειώνεται ότι ο Γκουτιέρες διετέλεσε πρωθυπουργός της Πορτογαλίας το διάστημα 1995-2001.

Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι ο Χέλμουτ Κολ «άλλαξε τη ζωή (της) με καθοριστικό τρόπο», λόγω του ρόλου που διαδραμάτισε ο εκλιπών ηγέτης στην επανένωση της Γερμανίας.

Ο Κολ ήταν «μια ευκαιρία για εμάς, τους Γερμανούς», επισήμανε η καγκελάριος της Γερμανίας, σε δηλώσεις της από τη Ρώμη.

«Όπως εκατομμύρια άλλοι, εγώ κατάφερα να περάσω από μια ζωή υπό το δικτατορικό καθεστώς της ΛΔΓ σε μια ελεύθερη ζωή» εξήγησε η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης.

«Όλα όσα ακολούθησαν τα επόμενα 27 χρόνια από το χθες στο σήμερα δεν θα μπορούσαμε καν να τα διανοηθούμε χωρίς τον Χέλμουτ Κολ».

«Εγώ, προσωπικά, είμαι πολύ ευγνώμων (σε εκείνον)» υπογράμμισε η Μέρκελ.

“Βαθιά θλίψη για ένα σπουδαίο Γερμανό και έναν σπουδαίο Ευρωπαίο”, ανέφερε με tweet του ο εκπρόσωπος της γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, Στέφεν Ζάιμπεργκ.

Ο Χέλμουτ Κολ ήταν ένας «πολύ σπουδαίος Ευρωπαίος» και ο «αρχιτέκτονας της ενωμένης Γερμανίας και της γαλλογερμανικής φιλίας», δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν, αποτίοντας φόρο τιμής στον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας.
«Με την απώλεια του Χέλμουτ Κολ, χάνουμε έναν πολύ σπουδαίο Ευρωπαίο», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος με ανάρτησή του στο twitter, σημειώνοντας ότι «ο Κολ ήταν ένας από τους σπουδαίους άντρες της Ευρώπης και του ελεύθερου κόσμου».

Artisan de l'Allemagne unie et de l'amitié franco-allemande : avec Helmut Kohl, nous perdons un très grand Européen. pic.twitter.com/62C4V0Reit

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) June 16, 2017

Συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην γερμανική ηγεσία για τον θάνατο του πρώην καγκελάριου της Γερμανίας έστειλε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.

«Ειλικρινά θαύμαζα την σοφία του, την ικανότητά του να λαμβάνει σταθμισμένες και διορατικές αποφάσεις, ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις. Στην Ρωσία θα μείνει στην μνήμη ως ένας υποστηρικτής, με αρχές, της ανάπτυξης των σχέσεων φιλίας μεταξύ των χωρών μας και για την πολύτιµη συµβολή του στην ενίσχυση της αµοιβαίας επωφελούς διμερούς συνεργασίας και σχέσεις καλής γειτονίας», υπογραμμίζεται στο τηλεγράφημα.

Ο Χέλμουτ Κολ ήταν μια «εξαιρετική προσωπικότητα» που έδειξε «έντονο ενδιαφέρον για την Ρωσία», δήλωσε ο τελευταίος πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, αποτίοντας φόρο τιμής στον εκλιπόντα πολιτικό.
«Ήταν αναμφισβήτητα μια εξαιρετική προσωπικότητα που θα αφήσει το σημάδι του στην γερμανική, την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια ιστορία», τόνισε ο πρώην Σοβιετικός ηγέτης με κείμενό του που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του ιδρύματος του.

Ο Χέλμουτ Κολ επέδειξε «έντονο ενδιαφέρον για την Ρωσία» και «προειδοποίησε την Δύση ενάντια σε οποιασδήποτε περιφρονητική στάση προς τα ρωσικά συμφέροντα», τόνισε.
Στις 16 Ιουλίου 1990 ο Κολ, καγκελάριος τότε της Δυτικής Γερμανίας συμφώνησε με τον τότε πρόεδρο της Σοβιετικής Ένωσης Γκορμπατσώφ για την ένταξη μιας ενωμένης, κυρίαρχης κι ελεύθερης Γερμανίας στο ΝΑΤΟ.
Κατά την διάρκεια αυτών των «σπουδαίων γεγονότων», ο Χέλμουτ Κολ κατέφερε «να λαμβάνει υπόψη του τα συμφέροντα των άλλων και να ξεπερνά την διάχυτη δυσπιστία επιτυγχάνοντας αμοιβαία εμπιστοσύνη», ενώ παράλληλα «υπερασπιζόταν σθεναρά τα συμφέροντα της χώρας του», συμπλήρωσε ο Γκορμπατσώφ.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, ο πρεσβύτερος έκανε λόγο για «έναν αληθινό φίλο της ελευθερίας» και «ένα από τους σπουδαιότερους ηγέτες της μεταπολεμικής Ευρώπης», αντιδρώντας στην είδηση του θανάτου του.

«Ο Χέλμουτ ήταν ένας βράχος, και σταθερός και δυνατός», δήλωσε με ανακοίνωσή του ο 41ος πρόεδρος των ΗΠΑ από το 1989 έως το 1993, περίοδο επανένωσης της Γερμανίας.

«O Χέλμουτ Κολ θα μείνει στην ιστορία ως ο ηγέτης της γερμανικής επανένωσης το 1990, την οποία ενέταξε με διορατικότητα στο πλαίσιο της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έχοντας, ως μεγάλος ευρωπαίος οραματιστής, πλήρη επίγνωση του κοινού ευρωπαϊκού πεπρωμένου», αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στο συλλυπητήριο μήνυμά του για το θάνατο του πρώην καγκελαρίου της Ο.Δ. Γερμανίας το οποίο επιδόθηκε μέσω της ελληνικής πρεσβείας στη Γερμανία.
Ο κ. Παυλόπουλος αφού αναφέρει ότι πληροφορήθηκε με ειλικρινή λύπη την εκδημία του πρώην Καγκελαρίου Χέλμουτ Κολ υπογραμμίζει ότι ο εκλιπών υπήρξε κορυφαίος Ευρωπαίος και εμβληματική διεθνής προσωπικότητα, που διετέλεσε ο μακροβιότερος Καγκελάριος στην ιστορία της Χώρας του, υπηρετώντας την με υποδειγματική συνέπεια και επιτυχία από αυτή την θέση επί δεκαέξι χρόνια.

Τη λύπη και τα ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια του Χέλμουτ Κολ και στο γερμανικό λαό, για την απώλεια ενός “ηγέτη με αίσθηση της ιστορικής ευθύνης που έφερε εις πέρας το ιστορικό εγχείρημα της ειρηνικής επανένωσης της Γερμανίας”, εκφράζει με ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ο Χέλμουτ Κολ, όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, “ήταν μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της μεταπολεμικής Ευρώπης και ένας από τους βασικούς αρχιτέκτονες και οραματιστές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που από τη θέση του εργάστηκε για την εμπέδωση της ειρήνης και της δημοκρατίας στην Ευρώπη”.

Ο Χέλμουτ Κολ πρωταγωνίστησε στις εξελίξεις στη Γερμανία και στην ευρωπαϊκή ήπειρο για πολλά και κρίσιμα χρόνια και συνέδεσε το όνομα του με κορυφαία γεγονότα της σύγχρονης Ιστορίας, όπως τη λήξη του ψυχρού πολέμου, την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την επανένωση της πατρίδας του, ανέφερε με ανακοίνωσή του ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Πολιτικός με ευθύ λόγο, αποτελεσματικός στην άσκηση των καθηκόντων του και σταθερά απέναντι στο δημαγωγικό λαϊκισμό, Ο Χέλμουτ Κολ αφήνει πίσω του μια σημαντική πολιτική παρακαταθήκη για κάθε πολιτικό της νεότερης γενιάς», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. 

Πηγή: Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογρφίες: AΠΕ-ΜΠΕ