Σε ριζική μεταστροφή στην εξωτερική της πολιτική προχώρησε η Ισπανία, προκειμένου να κλείσει την διπλωματική κρίση στην οποία βρισκόταν εδώ και ένα χρόνο με το Μαρόκο, αναγνωρίζοντας την κυριαρχία του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα.
Σε επιστολή που απέστειλε στον βασιλιά του Μαρόκου Μοχάμεντ ΣΤ’, την Παρασκευή το βράδυ, ο Πέδρο Σάντσεθ τον ενημέρωσε ότι η Ισπανία θεωρεί την πρόταση του Μαρόκου σε σχέση με τη Δυτική Σαχάρα ως “την πιο σοβαρή, αξιόπιστη και ρεαλιστική βάση για την επίλυση αυτής της διαφοράς”. Υπογράμμισε ότι «αναγνωρίζει τη σημασία του ζητήματος της Δ. Σαχάρας για το Μαρόκο» και ότι, για το λόγο αυτό, «η Ισπανία εξετάζει την πρόταση του Ραμπάτ του 2007 “.
Ομοίως, επισημαίνει «τις σοβαρές και αξιόπιστες προσπάθειες του Μαρόκου στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για εξεύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης» και ότι «οι δύο χώρες συνδέονται άρρηκτα με κοινή ιστορία, γεωγραφία, συμφέροντα και κοινή φιλία».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Σάντσεθ επισημαίνει ότι «η Ισπανία θα ενεργεί με την απόλυτη διαφάνεια που αντιστοιχεί σε έναν μεγάλο φίλο και σύμμαχο» και ότι πάντα «θα εκπληρώνει τις δεσμεύσεις και τον λόγο της». Από την πλευρά του, το Μαρόκο απάντησε ότι «εκτιμά ιδιαίτερα τις θετικές θέσεις και τις εποικοδομητικές δεσμεύσεις της Ισπανίας», που καθιστούν δυνατή την πρόβλεψη μιας διαρκούς διμερούς σύνδεσης.
Η απόφαση αυτή αντιπροσωπεύει μια ριζική αλλαγή στην πολιτική που διατηρούσε μέχρι τώρα η Ισπανία, η οποία ήταν πάντα ουδέτερη και ευθυγραμμισμένη με τα Ηνωμένα Έθνη. Το Μαρόκο επιδιώκει αυτήν την αναγνώριση εδώ και δεκαετίες. Από τότε που η Ισπανία εγκατέλειψε την αποικία της το 1975, κανένας από τους τέσσερις Ρεπουμπλικάνους και τρεις Δημοκρατικούς προέδρους των ΗΠΑ από το 1976 μέχρι την άφιξη του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 δεν είχε αποδεχτεί την κυριαρχία του Ραμπάτ έναντι της Δυτικής Σαχάρας. Όλοι τους ακολουθούσαν τις οδηγίες των Ηνωμένων Εθνών. Το 2020 όμως ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ αναγνώρισε την κυριαρχία του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα με την προϋπόθεση ότι το Μαρόκο θα αποκαθιστούσε τις σχέσεις του με το Ισραήλ, όπως και έγινε.
Υπενθυμίζεται ότι η Ισπανία δεν ήταν σύμφωνη μέχρι σήμερα με την κυριαρχία του Μαρόκου στην Δυτική Σαχάρα η οποία αποτελούσε ισπανικό έδαφος από το 1884, και έως τον Νοέμβριο του 1975, που η Ισπανία παραιτήθηκε οριστικά από την περιοχή.
Το Μαρόκο παρουσίασε το 2007 στα Ηνωμένα Έθνη ένα σχέδιο αυτονομίας για τη Δυτική Σαχάρα, το οποίο συνεχίζει να υπερασπίζεται μέχρι σήμερα και που περιλαμβάνει de facto την καταδίκη κάθε προοπτικής ανεξαρτησίας για την πρώην ισπανική αποικία. Ο ΟΗΕ στήριζε πάντα την δυνατότητα διενέργειας δημοψηφίσματος στην περιοχή το οποίο όμως ουδέποτε πραγματοποιήθηκε.
Η κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν επανέλαβε την Παρασκευή ότι το σχέδιο του Μαρόκου για τη Δυτική Σαχάρα είναι μια «σοβαρή, αξιόπιστη και ρεαλιστική» πρωτοβουλία, αφού η Ισπανία υποστήριξε τη μαροκινή πρόταση του 2007. Σύμφωνα με το ισπανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο EFE, εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας είπε ότι η Ουάσιγκτον θεωρεί το σχέδιο του Μαρόκου ως «μια πιθανή προσέγγιση για την ικανοποίηση των προσδοκιών του λαού της Δυτικής Σαχάρας». «Υποστηρίζουμε τον Στάφαν ντε Μιστούρα ως προσωπικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Δυτική Σαχάρα και στηρίζουμε ενεργά τις προσπάθειές του να προωθήσει ένα ειρηνικό και ευημερούν μέλλον για τον λαό της Δυτικής Σαχάρας και την περιοχή», είπε ο εκπρόσωπος, που επικαλείται το ισπανικό πρακτορείο.
Ένας χρόνος διπλωματικής κρίσης μεταξύ Ισπανίας και Μαρόκου
Η ισπανική κυβέρνηση υιοθέτησε αυτή την απόφαση, μήνες μετά τη σοβαρότερη κρίση μεταξύ Μαρόκου και Ισπανίας τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η οποία ξεκίνησε στα τέλη Απριλίου του περασμένου έτους όταν νοσηλεύτηκε με κορονοϊό στην Ισπανία ο ηγέτης του Μετώπου Polisario, Μπραχίμ Γκαλί, με την κυβέρνηση να επικαλείται “ανθρωπιστικούς λόγους” για τον εχθρό νούμερο 1 του Μαρόκου. Αμέσως το Μαρόκο εμφανώς ενοχλημένο ανακάλεσε την πρέσβειρά του στη Μαδρίτη ζητώντας εξηγήσεις από την Ισπανία. Λίγες ημέρες μετά, χιλιάδες παράτυποι μετανάστες πέρασαν σε ισπανικό έδαφος ανεξέλεγκτα με την μαροκινή αστυνομία να ανοίγει τις πόρτες. Ο Γκαλί, ο οποίος αποτελεί το μήλο της έριδας μεταξύ Ισπανίας και Μαρόκου ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει η πρωτοφανής διπλωματική κρίση μεταξύ των δύο χωρών που οδήγησε στις μαζικές ροές περίπου 8.000 χιλιάδων Μαροκινών μεταναστών στην ισπανική πόλη Θέουτα, σε αφρικανικό έδαφος.
Το Μαρόκο είχε αναγνωρίσει ότι το φόντο αυτής της κρίσης ήταν η άρνηση της Ισπανίας να ακολουθήσει τα βήματα των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες επέλεξαν τον Δεκέμβριο του 2020 να αναγνωρίσουν την πρώην ισπανική αποικία ως Μαροκινή.
Ο ΥΠΕΞ Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες θεωρεί ότι η διπλωματική κρίση μεταξύ Ισπανίας και Μαρόκου έχει κλείσει και επισημαίνει ότι «Αυτό το νέο στάδιο θα αναπτυχθεί σε έναν σαφή και φιλόδοξο οδικό χάρτη, για να εγγυηθεί τη σταθερότητα, την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ευημερία των χωρών μας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων”. Μεταξύ αυτών των προκλήσεων, τόνισε ιδιαίτερα τη συνεργασία για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό και την αποκατάσταση της πλήρους ομαλότητας στη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών «προς όφελος των λαών μας».
Ο Αλμπάρες υπενθυμίζει επίσης τις οικονομικές σχέσεις με το Μαρόκο -που έχει γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ισπανίας εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης – καθώς και τους περισσότερους από 800.000 Μαροκινούς που ζουν στην Ισπανία.
Ερωτηθείς σχετικά με τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή η απόφαση στις σχέσεις με την Αλγερία, μια χώρα που διατηρεί διπλωματικές εντάσεις με το Ραμπάτ, ο Αλμπάρες υπερασπίστηκε ότι η Αλγερία είναι «ένας αξιόπιστος και στρατηγικός εταίρος». Η Αλγερία εκτός του ότι καλύπτει το 45% των αναγκών της Ισπανίας σε φυσικό αέριο – γεγονός που την καθιστά ελεύθερη από την ρωσική εξάρτηση – είναι η χώρα η οποία στηρίζει και χρηματοδοτεί το Μέτωπο Polisario που αντιτίθεται στο Ραμπάτ.
Η νέα ισπανική θέση έχει επικριθεί σκληρά από την Αραβική Λαϊκή Δημοκρατία της Σαχράουι (SADR) και το Μέτωπο Polisario, τα οποία σε δήλωσή τους εξέφρασαν την δυσαρέσκεια τους για τη “λυπηρή απόφαση” που έλαβε η Ισπανία να υποστηρίξει την πρωτοβουλία της λύσης που πρότεινε το 2007 το Μαρόκο.
Η κίνηση των Σάντσεθ και Αλμπάρες είναι υψηλού κινδύνου υποστηρίζουν πολλοί αναλυτές. Έχει εξοργίσει την Αλγερία, έχει ανοίξει νέα σύγκρουση μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων της και ταυτόχρονα έχει εξοργίσει τους κοινοβουλευτικούς της συμμάχους αλλά και το Λαϊκό Κόμμα , το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Το όφελος της συμφωνίας για την Ισπανία θα ήταν να διασφαλίσει ότι μια κρίση όπως αυτή που προκλήθηκε από την κατάληψη της νησίδας Περεχίλ, τον Ιούλιο του 2002 δεν θα επαναληφθεί ή την άφιξη χιλιάδων παράτυπων μεταναστών στη Θέουτα τον Μάιο του 2021, όπου χρειάστηκε η παρέμβαση του στρατού και ότι τα Κανάρια Νησιά θα σταματήσουν να δέχονται τεράστια κύματα μικρών σκαφών, που το Μαρόκο ωθεί προς τα εκεί αλλά αυτό είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί μακροπρόθεσμα.
Ο Ισπανός ΥΠΕΞ Αλμπάρες θα επισκεφθεί επίσημα το Μαρόκο μέχρι τις 2 Απριλίου. Θα ακολουθήσει και επίσκεψη Σάντσεθ στο Μαρόκο. Η πραγματική ανησυχία όμως στρέφεται προς την Αλγερία καθώς είναι η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί την ενεργειακή αυτονομία της Ισπανίας σε φυσικό αέριο.
Aνταπόκριση – Μαδρίτη: Δώρα Μακρή
Πηγή: ΕΡΤ
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος