«Δεν θα ήταν ωραία να κοιτούσαμε από πιο κοντά;» – Μολύβια και μπλοκ “εξορίζουν” τις selfies σε ολλανδικό μουσείο

Σάββατο, στο Rijksmuseum του Άμστερνταμ. Ο επισκέπτης πληρώνει το εισιτήριο των 17,50 ευρώ -το παιδί του μπαίνει δωρεάν. Το προσωπικό τους δίνει μολύβια και από ένα μπλοκ ζωγραφικής. Για τις επόμενες ώρες, θα τριγυρίζουν στο μουσείο. Αντί να φωτογραφίζουν τα εκθέματα ή να φωτογραφίζονται δίπλα σε αυτά, θα τα ζωγραφίζουν. Ειδικές “αποστολές” ζωγραφικής τους περιμένουν, η καθεμία με μια διαφορετική τεχνική. Η καμπάνια λέγεται #startdrawing. Και θέλει να βοηθήσει τους ανθρώπους όχι μόνο να κοιτάζουν, αλλά και να βλέπουν.

Στην εποχή της τεχνολογίας, των smartphones και των selfies, ένα από τα πιο γνωστά μουσεία της Ολλανδίας ζητά κάτι διαφορετικό από όσους το επισκέπτονται.

“Στον σημερινό κόσμο των κινητών τηλεφώνων και των μέσων ενημέρωσης, μια επίσκεψη στο μουσείο είναι συχνά μια παθητική και επιφανειακή εμπειρία. Οι επισκέπτες εύκολα αποσπώνται και δε βιώνουν πραγματικά την ομορφιά, τη μαγεία και την έκπληξη. Γι΄αυτό, το Rijksmuseum θέλει να βοηθήσει τους επισκέπτες να ανακαλύψουν και να εκτιμήσουν την ομορφιά της τέχνης και της ιστορίας μέσα από τη ζωγραφική, οπότε #startdrawing!” από το site του μουσείου

“Περπατήσατε ποτέ σε ένα μουσείο και παρατηρήσατε δεκάδες ανθρώπους να βγάζουν βαριεστημένα φωτογραφίες από πίνακες αντί να αφιερώνουν χρόνο για να εκτιμήσουν την τέχνη;”, ρωτάει ο βρετανικός Independent.  Και απαντά, “δεν είστε ο μόνος. Ένα μουσείο στο Άμστερνταμ παίρνει την κατάσταση στα χέρια του”.

[blocktext align=”right”]”Στις πολυάσχολες ζωές μας, δε συνειδητοποιούμε πάντα πόσο όμορφο μπορεί να είναι κάτι… Η ζωγραφική μας βοηθά, επειδή βλέπουμε περισσότερα όταν ζωγραφίζουμε” Βιμ Πάιμπς, διευθυντής του μουσείου[/blocktext]“Απαγορεύονται οι selfies: Αντικαταστήστε το smartphone σας με μολύβι και μπλοκ ζωγραφικής”, είναι ο τίτλος του άρθρου της DW, που κάνει αναφορά στη χρήση των λεγόμενων selfie sticks, των ραβδιών που προσαρμόζονται στα κινητά τηλέφωνα για να “βγάζουν καλύτερες φωτογραφίες”.

Το περιοδικό Time ανακήρυξε το selfie stick μία από τις 25 καλύτερες εφευρέσεις του 2014. Το “ραβδί του ναρκισσισμού”, όπως συχνά χαρακτηρίζεται, έχει γίνει αναπόσπαστη αποσκευή του σύγχρονου τουρίστα. Τον 21^ο αιώνα δεν αρκεί να βγάλεις φωτογραφία τον εαυτό σου -πρέπει να βγάλεις φωτογραφία τον εαυτό σου με ένα δημοφιλές αξιοθέατο ως φόντο. Και φυσικά, θα πρέπει να ποστάρεις το αριστούργημά σου σε κάθε μέσο κοινωνικής δικτύωσης που γνωρίζει ο άνθρωπος, γράφει η DW.

Αυτή όμως, η “καλύτερη εφεύρεση” ενοχλεί τα περισσότερα μουσεία. Η τεχνητή προέκταση του χεριού θεωρείται ότι εγείρει και θέμα ασφάλειας. Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜοΜΑ) στη Νέα Υόρκη, το Σμιθσόνιαν στην Ουάσινγκτον, στην Καπέλα Σιξτίνα στο Βατικανό, τα selfie sticks είναι πλέον ανεπιθύμητα. Ο κίνδυνος να προκληθεί ζημιά στα εκθέματα ή τραυματισμός επισκεπτών ή προσωπικού είναι ο ένας λόγος. Αλλά υπάρχει και ένας ακόμη. “Είναι ένα πράγμα να βγάζεις μια φωτογραφία  με το χέρι σου, αλλά όταν (το ραβδί) είναι τρεις φορές το μήκος του χεριού σου, εισβάλλεις στον προσωπικό χώρο ενός άλλου ανθρώπου“, λέει ο Σρι Σρινίβασαν από το ΜοΜΑ στους New York Times. “Μια επίσκεψη σε ένα μουσείο είναι, είναι στο τέλος-τέλος ένα προσωπικό βίωμα”.

[blocktext align=”left”]”Στην πραγματικότητα, ήδη ξέρουμε πώς να ζωγραφίζουμε. Ως παιδιά δεν υπάρχει τίποτα που να απολαμβάνουμε να κάνουμε περισσότερο, αλλά καθώς μεγαλώνουμε πρέπει να γράφουμε, να μιλάμε και να σκεφτόμαστε λογικά”[/blocktext]Το μουσείο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ ενθαρρύνει τώρα τους επισκέπτες να σχεδιάσουν τα δικά τους έργα τέχνης, αντί να βγάζουν φωτογραφίες.

“Το πρόβλημα είναι… ότι κοιτάμε τα πράγματα γρήγορα, επιφανειακά. Εύκολα αποσπώμαστε: από άλλους ανθρώπους, από τις δικές μας σκέψεις, από μια μικρή συσκευή που δονείται στο εσωτερικό μιας τσέπης. Δε θα ήταν ωραία αν ρίχναμε μια ματιά από πιο κοντά, πιο καλά; Ίσως πρέπει να μάθουμε πώς να κοιτάζουμε. Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε. Δεν είναι δύσκολο, και ο καθένας μπορεί να το κάνει: ζωγραφίζοντας.”

Για όσους δεν εμπιστεύονται τις ζωγραφικές τους ικανότητες, το μουσείο έχει την απάντηση.

“Σκεφτείτε το σαν να πρόκειται για το ταξίδι, όχι για τον προορισμό. Δε χρειάζεται καν να μπορείτε να ζωγραφίσετε, επειδή δεν έχει σημασία το τελικό αποτέλεσμα, αλλά το να κοιτάς αυτό που θέλεις να ζωγραφίσεις.

Όταν το κάνετε αυτό, αρχίζετε να βλέπετε πράγματα που δεν είχατε παρατηρήσει ποτέ πριν. Βλέπετε αναλογίες, λεπτομέρειες, γραμμές… έρχεστε πιο κοντά στο μυστικό του καλλιτέχνη.

Η συμβουλή μας είναι να βγούμε και να ζωγραφίσουμε ξανά! Δε χρειάζονται πολλά: ένα κομμάτι χαρτί και ένα μολύβι, ένα πεζοδρόμιο και μια κιμωλία”.

πηγές: Rijksmuseum, DW, Independent

φωτογραφίες: Rijksmuseum, ΑΠΕ/ΜΠΕ