CNN: Ο Τραμπ πρέπει να μάθει από την αποτυχία στο Ουκρανικό, αν θέλει να πετύχει το σχέδιο για τη Γάζα

Ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο «μια από τις σπουδαιότερες ημέρες στην ιστορία του πολιτισμού».

Ακόμη και για έναν πρόεδρο γνωστό για τις υπερβολές του, αυτό θέτει παράλογα υψηλές προσδοκίες για το νέο σχέδιο ειρήνης του για τη Γάζα, εξηγεί σε ανάλυσή του το CNN. Είναι μια κυβέρνηση που έχει ένα μόνο σχέδιο ειρήνης: Να εκφράσει μια υπερβολική αισιοδοξία με σκοπό να ωθήσει τις αντίπαλες πλευρές σε μια συμφωνία.

Το νέο σχέδιο του Τραμπ φαίνεται να είναι η πιο ουσιαστική, μελετημένη και ευρέως υποστηριζόμενη προσπάθεια της κυβέρνησης μέχρι στιγμής για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Εάν εφαρμοστεί πλήρως, θεωρητικά προσφέρει την υπόσχεση ενός μέλλοντος για τους Παλαιστινίους στη Λωρίδα. Εάν επικρατήσει, θα μπορούσε να δημιουργήσει χώρο για μια διαδικασία διαμεσολάβησης στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

Ωστόσο, η Μέση Ανατολή δεν έχει ποτέ στερηθεί ειρηνευτικών σχεδίων. Υπήρξαν δεκάδες τέτοια σχέδια, που χρηματοδοτήθηκαν από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, τη Σαουδική Αραβία και άλλα αραβικά κράτη. Ωστόσο, τα περισσότερα δεν έφτασαν ποτέ στο στάδιο της εφαρμογής.

Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η δήλωση του Τραμπ ότι «είμαστε, τουλάχιστον, πολύ, πολύ κοντά» στην επίλυση «ζητημάτων που υπάρχουν εδώ και εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια» πρέπει να αντιμετωπιστεί με συγκρατημένο ενθουσιασμό.

Ακόμη και αν η Χαμάς συμφωνήσει, η οργάνωση της απελευθέρωσης των ομήρων εντός των 72 ωρών που έχουν δοθεί θα είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. Και στο έντονο πεδίο μάχης της Γάζας, ανά πάσα στιγμή μπορεί να εκραγούν επεισόδια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από οποιαδήποτε πλευρά ως δικαιολογία για να απορρίψει την ειρηνευτική πρόταση του Τραμπ.

Όπως και η άλλη μεγάλη ειρηνευτική πρωτοβουλία του Τραμπ – για την Ουκρανία, η οποία, όπως και η διαδικασία για τη Γάζα, περιλαμβάνει μεγαλόστομες δηλώσεις για επικείμενες σημαντικές εξελίξεις, απέτυχε εν μέσω της επιδείνωσης της αιματοχυσίας.

Είναι έτοιμος ο Τραμπ να πιέσει τον Νετανιάχου;

Το σχέδιο ειρήνης των 20 σημείων του Τραμπ απαιτεί άμεση κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς σε αντάλλαγμα για Παλαιστινίους που βρίσκονται σε ισραηλινές φυλακές, τη σταδιακή αποχώρηση του Ισραήλ, τον αφοπλισμό της Χαμάς, την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης στη Λωρίδα υπό την ηγεσία ενός εξωτερικού διεθνούς οργανισμού.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι το σχέδιο θα καταρρεύσει σχεδόν αμέσως αν η Χαμάς δεν συμφωνήσει με το αίτημα να απελευθερώσει τους υπόλοιπους Ισραηλινούς ομήρους, ζωντανούς και νεκρούς, εντός 72 ωρών από την έγκριση του Νετανιάχου τη Δευτέρα.

Ο Νετανιάχου έφτασε στη Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, εξαρτώμενος περισσότερο από ποτέ από τον Τραμπ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η απομόνωση του Ισραήλ βαθαίνει. Οι χώρες που πρόσφεραν υποστήριξη και συμπάθεια για τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, τη χειρότερη μαζική επίθεση εναντίον Εβραίων από το Ολοκαύτωμα, έχουν αποξενωθεί από τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων αμάχων στην ισραηλινή προσπάθεια να εκδιώξει τη Χαμάς από τη Γάζα.

Ο Τραμπ υποστήριξε ότι, παρόλο που ο Νετανιάχου είναι πολεμιστής, ο ισραηλινός λαός «θέλει να επιστρέψει στην ειρήνη. Θέλει να επιστρέψει στην κανονικότητα με την πραγματική έννοια». Και ενώ επέκρινε τις ευρωπαϊκές χώρες επειδή αναγνώρισαν μονομερώς παλαιστινιακό κράτος, φάνηκε να κατανοεί τη λογική τους. «Νομίζω ότι το κάνουν αυτό επειδή έχουν κουραστεί πολύ απ’ όσα συμβαίνουν εδώ και τόσες δεκαετίες».

Ο Τραμπ έφερε επίσης σε επαφή τον Νετανιάχου με τον Πρωθυπουργό του Κατάρ, σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν μπιν Τζασίμ Αλ-Θάνι, και ο Ισραηλινός ηγέτης εξέφρασε «λύπη» για τον θάνατο Καταριανού στρατιώτη κατά τη διάρκεια ισραηλινής επιδρομής εναντίον διαπραγματευτών της Χαμάς στην Ντόχα, καθώς και για την παραβίαση της κυριαρχίας του Κατάρ αυτόν τον μήνα.

Αυτό ήταν ένα ασυνήθιστο σημάδι ότι ο Τραμπ ήταν πρόθυμος να ασκήσει την επιρροή του στον Νετανιάχου.

Η στάση του Νετανιάχου

Ο Νετανιάχου, ο οποίος όπως και άλλοι ηγέτες του κόσμου κατανοεί τη δύναμη του να κολακεύει τον Τραμπ, πρόσφερε στον πρόεδρο τον θρίαμβο του.

«Υποστηρίζω το σχέδιό σας να τερματίσετε τον πόλεμο στη Γάζα, το οποίο επιτυγχάνει τους πολεμικούς μας στόχους. Θα φέρει πίσω στο Ισραήλ όλους τους ομήρους μας, θα διαλύσει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χάμας, θα τερματίσει την πολιτική της κυριαρχία και θα διασφαλίσει ότι η Γάζα δεν θα αποτελέσει ποτέ ξανά απειλή για το Ισραήλ», δήλωσε.

Ωστόσο, η ιστορία του Νετανιάχου, η ικανότητά του να χειρίζεται με επιδεξιότητα τις απαιτήσεις των ΗΠΑ, παραμένοντας πιστός στους δικούς του πολιτικούς στόχους, και το μακρύ ιστορικό του να αψηφά και να εξοργίζει τους Αμερικανούς προέδρους σημαίνει ότι θα κριθεί από τις πράξεις του και όχι από τα λόγια του.

Αυτή η δοκιμασία θα ξεκινήσει μόλις φτάσει στο Ισραήλ. Θα αντιμετωπίσει πραγματικά τα ακροδεξιά μέλη της συνασπιστικής του κυβέρνησης που θέλουν να συντρίψουν τη Χαμάς, να εκδιώξουν τους Παλαιστινίους από τη Γάζα και να προσαρτήσουν τη Δυτική Όχθη και που θα αντιταχθούν στο σχέδιο του Τραμπ;

Αν δεν υποχωρήσουν, θα είναι αρκετά τολμηρός ώστε να διακινδυνεύσει την πτώση της κυβέρνησής του και να διεκδικήσει την εξουσία με βάση το όραμα του Τραμπ;

Υπάρχει μια εναλλακτική και ίσως πιο πιθανή εκδοχή.

Ο Νετανιάχου μπορεί να ενέκρινε θερμά την πρόταση του Τραμπ στο Λευκό Οίκο, με την προσδοκία ότι η Χαμάς δεν θα μπορούσε ποτέ να την αποδεχτεί και ότι, ως εκ τούτου, δεν θα αντιμετώπιζε καμία αντίρρηση για την κλιμάκωση της επίθεσης στη Γάζα. Ακόμη και αν η Χαμάς συμφωνήσει, ο Νετανιάχου μπορεί να υπονομεύσει τη μαχητική ομάδα προκειμένου να ανατρέψει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Πολλοί αμερικανοί παρατηρητές πιστεύουν ότι ο πρωθυπουργός, ο οποίος αντιμετωπίζει προσωπικά νομικά προβλήματα και μελλοντικές έρευνες για τις 7 Οκτωβρίου, θεωρεί την παράταση του πολέμου ως ζήτημα πολιτικής επιβίωσης.

Και κατά καιρούς, η κοινή συνέντευξη Τύπου του Νετανιάχου και του Τραμπ τη Δευτέρα έμοιαζε περισσότερο με τελεσίγραφο για το τι θα συμβεί αν οι όμηροι δεν απελευθερωθούν αμέσως παρά με μια πρόταση για ειρήνη.

Ο Τραμπ είπε ότι αναμένει θετική απάντηση από τη Χαμάς. Αλλά πρόσθεσε: «Αν όχι, όπως ξέρεις, Μπίμπι, θα έχεις την πλήρη υποστήριξή μας για να κάνεις ό,τι πρέπει να κάνεις».

Οι επιλογές της Χαμάς

Η Χαμάς βρίσκεται μπροστά σε δύσκολες επιλογές.

Αν το Ισραήλ είναι πιο απομονωμένο, το ίδιο ισχύει και για τη Χαμάς.

Ο Τραμπ έκανε μεγάλη επίδειξη διαβάζοντας τα ονόματα όλων των Αράβων και Μουσουλμάνων ηγετών που υποστήριξαν το σχέδιό του. Για τη Χαμάς είπε: «Είναι οι μόνοι που απέμειναν. Όλοι οι άλλοι το έχουν αποδεχτεί».

Ένα μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμά κατέστησε σαφές ότι υπάρχουν λίγα σημάδια ότι η οργάνωση είναι έτοιμη να απελευθερώσει και τους 48 εναπομείναντες ομήρους ή να μετριάσει τη στάση της, όπως η αντίθεσή της στο αίτημα του Ισραήλ να αφοπλιστεί.

Ερμήνευσε την απόπειρα δολοφονίας του και άλλων διαπραγματευτών της Χαμάς στο Κατάρ από το Ισραήλ ως ένδειξη ότι ο Νετανιάχου δεν ήταν σοβαρός όσον αφορά την ειρήνη. Εξέφρασε παράλληλα τη δυσπιστία του προς τον Τραμπ και την αμερικανική ομάδα.

Η παράδοση των ομήρων εντός 72 ωρών θα ανάγκαζε τη Χαμάς να εγκαταλείψει το κύριο πλεονέκτημά της.

Ένα άλλο εμφανές μειονέκτημα του σχεδίου του Τραμπ είναι ότι πάσχει από ένα χαρακτηριστικό ελάττωμα τέτοιων πρωτοβουλιών: την έλλειψη συμβολής από τους ίδιους τους Παλαιστινίους.

Και η ιδέα ότι ο Τραμπ θα ασκεί de facto εξουσία στη Γάζα ως επικεφαλής ενός γενικού διεθνούς οργάνου που ονομάζεται «Συμβούλιο Ειρήνης» θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο απόρριψης της συμφωνίας για πολλούς Παλαιστινίους.

Πηγή: CNN